MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Arkadiusz Gromek
Wykonywanie napraw i konserwacji instrumentów
muzycznych 731[02].Z2.03
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr Iwona Skwarek
mgr Paweł Filipiak
Opracowanie redakcyjne:
mgr sztuki Arkadiusz Gromek
Konsultacja:
dr in\
. Jacek Przepiórka
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 731[02].Z2.03
 Wykonywanie napraw i konserwacji instrumentów muzycznych , zawartego w modułowym
programie nauczania dla zawodu monter instrumentów muzycznych.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Przykładowe scenariusze zajęć 7
5. Ćwiczenia 11
5.1. Planowanie naprawy 11
5.2.1. Ćwiczenia 11
5.2. Dobór technik, materiałów i narzędzi 13
5.2.3. Ćwiczenia 13
5.3. Korekta, konserwacja i naprawa instrumentów muzycznych 15
5.3.1. Ćwiczenia 15
6. Sprawdzian osiągnięć 17
7. Literatura 30
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu poradnik dla nauczyciela  Wykonywanie napraw i konserwacji
instrumentów muzycznych , który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych
w szkole kształcącej w zawodzie monter instrumentów muzycznych 731[02].
W poradniku zamieszczono:
- wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych wiadomości, które uczeń powinien
posiadać, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej,
- cele kształcenia tej jednostki modułowej, które określają umiejętności, jakie uczeń
opanuje w wyniku procesu kształcenia,
- przykładowe scenariusze zajęć,
- ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, sposobem wykonania, zalecanymi metodami
nauczania  uczenia się oraz wykazem środków dydaktycznych,
- ewaluację osiągnięć ucznia, zawierającą przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,
- wykaz literatury dotyczącej programu jednostki modułowej.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne prowadzone były metodami aktywizującymi,
eksponującymi i praktycznymi takimi jak:
- pokaz z objaśnieniami,
- metoda tekstu przewodniego,
- metoda projektów,
- ćwiczenia praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zró\
nicowane  indywidualne
i zespołowe w grupach 3 7 osobowych.
Weryfikowanie osiągnięć edukacyjnych uczniów powinno być prowadzone w trakcie
realizacji zajęć.
Zalecane metody sprawdzania wiedzy i umiejętności to przede wszystkim testy osiągnięć
szkolnych i obserwacja aktywności uczniów w procesie uczenia się i w czasie wykonywania
ćwiczeń.
Uczniowie powinni korzystać z pomocy dydaktycznych, podręczników i innych z
ródeł
obserwacji, tj. poradników, katalogów, instrukcji, norm i Internetu. Stanowiska do ćwiczeń
powinny być wyposa\
one w niezbędne materiały i środki dydaktyczne.
Wskazaną formą poszerzania wiedzy jest organizowanie wycieczek do muzeów,
pracowni lutniczych i korektorskich i zakładów produkujących instrumenty
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
731[02].Z2
Technologia produkcji instrumentów
muzycznych
731[02].Z2.01
Monta\
elementów instrumentów
muzycznych
731[02].Z2.02
731[02].Z2.03
Nakładanie powłok lakierniczych
Wykonywanie napraw
i wykończanie powierzchni
i konserwacji instrumentów
instrumentów muzycznych
muzycznych
731[02].Z2.04
Wykonywanie korekty i strojenie
instrumentów muzycznych
731[02].Z2.05
Ocenianie jakości instrumentów
muzycznych
Schemat układu jednostki modułowej
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- stosować przyrządy pomiarowo  kontrolne zgodnie z ich przeznaczeniem,
- organizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp,
- rozró\
niać instrumenty muzyczne, kwalifikować je w grupy instrumentów, a tak\
e
rozró\
niać ich części,
- wykonywać i odczytywać schematy, wykresy i szkice,
- posługiwać się dokumentacją techniczną,
- posługiwać się normami,
- pracować w grupie i indywidualnie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
- ocenić stan techniczny instrumentu,
- zaplanować technologię naprawy instrumentu muzycznego na podstawie dokumentacji
technologicznej,
- obliczyć parametry akustyczne instrumentów w celu ich naprawy,
- dobrać materiały do naprawy instrumentu muzycznego,
- dobrać narzędzia i przyrządy do naprawy i konserwacji instrumentów muzycznych,
- wykonać pomiary za pomocą specjalistycznych przyrządów kontrolno-pomiarowych
stosowanych w naprawie instrumentów muzycznych,
- naprawić pęknięcia i uszkodzenia powierzchni elementów instrumentów muzycznych,
- naprawić lub wymienić uszkodzone elementy mechanizmu,
- naprawić mechanizmy instrumentu muzycznego,
- określić rodzaje środków chemicznych stosowanych do konserwacji instrumentów
muzycznych,
- wykonać konserwację elementów i mechanizmów instrumentu muzycznego,
- obliczyć koszt zu\
ycia materiałów oraz koszt wykonania naprawy instrumentu
muzycznego,
- zastosować środki ochrony indywidualnej podczas wykonywania napraw i konserwacji
instrumentów muzycznych,
- zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony środowiska oraz ochrony
przeciwpo\
arowej podczas wykonywania napraw i konserwacji instrumentów
muzycznych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca & & & & & & & & & & & & & & .& & & & .
Modułowy program nauczania: Monter instrumentów muzycznych 731[02]
Moduł: Technologia produkcji instrumentów muzycznych
731[02].Z2
Jednostka modułowa: Wykonywanie napraw i konserwacji instrumentów
muzycznych 731[02].Z2.03
Temat: Organizacja napraw aerofonów.
Cel ogólny: Stosowanie zasad naprawiania aerofonów.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- określić kolejność procesów naprawy,
- opisać funkcje ró\
nych technik u\
ywanych podczas naprawy zniszczonych elementów,
- rozpoznać narzędzia słu\
ące do naprawy,
- rozpoznać materiały słu\
ące do naprawy.
Metody nauczania uczenia się:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca indywidualna.
Czas: 3 godziny dydaktyczne.
Środki dydaktyczne:
- tablica, kreda,
- katalog aerofonów,
- notatnik,
- przybory do pisania,
- literatura z rozdziału 7.
Przebieg zajęć:
1. Powitanie uczniów i sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu zajęć, omówienie celów zajęć.
3. Przeprowadzenie pokazu z objaśnieniami z zastosowaniem przygotowanych pomocy
dydaktycznych.
4. Przydzielenie stanowisk pracy do wykonania ćwiczenia.
5. Realizacja ćwiczenia:
- uczniowie zapoznają się z zasadami bhp,
- uczniowie poznają poszczególne techniki,
- uczniowie poznają materiały,
- uczniowie przyporządkowują chronologicznie technologie naprawy,
- nauczyciel nadzoruje prace uczniów i wyjaśnia wątpliwości.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
7. Uczniowie analizują wykonane ćwiczenia. Uczniowie prezentują wyniki swoich
obserwacji.
8. Nauczyciel ocenia poprawność sformułowań i aktywność uczniów podczas zajęć.
9. Zakończenie zajęć  podziękowanie za aktywny udział w zajęciach, po\
egnanie uczniów
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca & & & & & & & & & & & & & & .& & & & .
Modułowy program nauczania: Monter instrumentów muzycznych 731[02]
Moduł: Technologia produkcji instrumentów muzycznych
731[02].Z2
Jednostka modułowa: Wykonywanie napraw i konserwacji instrumentów
muzycznych 731[02].Z2.03
Temat: Zastosowanie techniki klejenia do łączenia ró\
nego rodzaju materiałów,
słu\
ących do produkcji instrumentów muzycznych.
Cel ogólny: Charakteryzowanie rodzajów klejów i narzędzi do wykonania czynności klejenia
i monta\
u.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- określić zastosowanie materiałów do klejenia,
- wymienić nazwy klejów i ich zastosowanie,
- określić zasady posługiwania się ró\
nego typu pędzlami wykorzystywanymi w procesie
klejenia,
- przyporządkować odpowiednie techniki klejenia do odpowiednich etapów budowy
instrumentu,
- wykonać klejenie elementów instrumentów muzycznych.
Metoda nauczania uczenia się:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca w grupach 3 4 osobowych.
Czas: 2 godziny dydaktyczne.
Środki dydaktyczne:
- zestaw klejów,
- środki czyszczące,
- pędzle do kleju,
- naczynie do kleju,
- waga szalkowa,
- przybory do pisania,
- literatura z rozdziału 7.
Przebieg zajęć:
1. Powitanie uczniów i sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu zajęć, omówienie głównego celu zajęć.
3. Przeprowadzenie pokazu z objaśnieniem instrumentu lub jego modelu i wyjaśnieniem,
dlaczego proces klejenia, jest tak istotny przy wytwarzaniu instrumentów.
4. Przydzielenie stanowisk pracy do wykonania ćwiczenia.
5. Przypomnienie obowiązujących zasad BHP w trakcie zajęć.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
6. Realizacja ćwiczenia:
- uczniowie poznają i uczą się nazw klejów i charakteryzują poznane substancje,
- uczniowie przyrządzają klej według wybranego przepisu,
- uczniowie notują uwagi i spostrze\
enia z przeprowadzonych prób,
- uczniowie wykonują próbę klejenia elementów dowolnego instrumentu,
- nauczyciel nadzoruje prace uczniów i wyjaśnia wątpliwości.
7. Uczniowie analizują wykonane ćwiczenia.
8. Przedstawiciele grup prezentują wyniki swoich obserwacji.
9. Nauczyciel ocenia poprawność sformułowań, aktywność uczniów podczas zajęć oraz
stopień przestrzegania zasad BHP przez uczniów.
10. Zakończenie zajęć  podziękowanie za aktywny udział w zajęciach i po\
egnanie
uczniów.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
5. ĆWICZENIA
5.1. Planowanie naprawy
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj szkic zagospodarowania sali o wymiarach 9x13 metrów, z oknami o szerokości
3 metry, umieszczonymi centralnie z jednej strony  na pracownię przeznaczoną do naprawy,
korekty i konserwacji instrumentów strunowych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić zadania pracowni,
2) określić jej funkcję,
3) określić gabaryty naprawianych instrumentów,
4) stworzyć szkic podziału pomieszczenia,
5) zanotować napotykane problemy,
6) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
- wykaz narzędzi do rozmieszczenia,
- linijka skalowa,
- katalogi narzędzi specjalistycznych,
- notatnik,
- przybory do pisania,
- fotografie instrumentów,
- literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 2
Określ zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas klejenia.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób wykonania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy i ochrony przeciwpo\
arowej,
obowiązujące podczas zajęć,
2) sporządzić notatkę wymieniając i wyjaśniając kolejność postępowania przy klejeniu,
3) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
- notatnik,
- fotografie instrumentów i ich detali,
- przybory do pisania,
- przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przeciwpo\
arowe oraz regulaminy pracowni,
- literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 3
Wska\
materiały, które będą Ci potrzebne do sporządzenia środka do czyszczenia lakieru
nierozpuszczalnego w spirytusie.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić składniki środków czyszczących,
2) określić proporcje składu środków czyszczących,
3) wykonać notatkę o składnikach mieszaniny i ich właściwościach fizycznych,
4) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
- plansze i katalogi z ilustracjami materiałów,
- notatnik,
- przybory do pisania,
- literatura z rozdziału 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
5.2. Dobór technik, materiałów i narzędzi
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dobierz materiały, techniki i narzędzia do sklejenia pęknięć w korpusie klarnetu.
Rysunek do ćwiczenia 1
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić, jakie narzędzia słu\
ą do naprawy tego typu uszkodzeń,
2) określić, jakie techniki słu\
ą do naprawy tego typu uszkodzeń,
3) określić, jakie materiały słu\
ą do naprawy tego typu uszkodzeń,
4) zanotować, jakich materiałów technik i narzędzi nale\
y u\
yć do tego rodzaju uszkodzeń,
5) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
- notatnik,
- przybory do pisania,
- instrument lub jego fotografie,
- literatura z rozdziału 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
Ćwiczenie 2
Zdefiniuj i opisz sposób naprawy ubytku w płycie rezonansowej kontrabasu.
Rysunek do ćwiczenia 2
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) rozpoznać ilość ubytków i ich wielkość,
2) opisać rozpoznane ubytki wraz z ich wymiarami,
3) rozpoznać techniki do zamontowania elementów uzupełniających i uło\
yć schemat
wykonania elementów,
4) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
- pęknięty kontrabas,
- notatnik,
- przybory do pisania,
- literatura z rozdziału 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
5.3. Korekta, konserwacja i naprawa instrumentów
muzycznych
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Opracuj schemat naprawy pęknięć w czarze klarnetu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) rozró\
nić części klarnetu i sposób ich wytworzenia,
2) wskazać sposoby i narzędzia słu\
ące do naprawy,
3) opracować schemat działania,
4) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
- pęknięta czara klarnetu,
- zdjęcia klarnetów,
- notatnik,
- blok rysunkowy,
- przybory do pisania,
- literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 2
Wykonaj schemat szczegółowej naprawy ślimaka w wiolonczeli.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) scharakteryzować budowę wiolonczeli,
2) narysować schemat z chronologicznym przedstawieniem zastosowanych materiałów
technik i narzędzi,
3) określić wielkość zastosowanych narzędzi i ich rodzaj,
4) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
- wiolonczela i powiększone zdjęcia jej ślimaka,
- notatnik,
- przybory do pisania,
- literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 3
Oblicz koszty materiałów naprawy 10 saksofonów. Pracownik pracował 20 godz. Jego
tygodniowy zarobek wyniósł 600 PLN (w 40 godzinnym trybie pracy). Jakie są koszty
robocizny pracownika przy jednym saksofonie. Wszystkie materiały na remont instrumentów
kosztowały 3500 PLN netto. Oblicz jednostkowy koszt naprawy jednego saksofonu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić koszt jednej godziny pracy pracownika,
2) określić wysokość mar\
y na towary z magazynu,
3) obliczyć koszt pracy tego pracownika przy 10 saksofonach, a potem koszt pracy przy
naprawie jednego instrumentu,
4) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
-
-
-
Środki dydaktyczne:
- notatnik,
- przybory do pisania,
- literatura z rozdziału 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Wykonywanie napraw
i konserwacji instrumentów muzycznych
Test składa się z 22 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15 są z poziomu podstawowego,
- zadania 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za ka\
dą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. b, 3. b, 4. d, 5. a, 6. c, 7. a, 8. a, 9. d, 10. d, 11. b,
12. b, 13. d, 14. b, 15. b, 16 a, 17. a, 18. d, 19. b, 20. a.
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

1 Określić optymalny rodzaj oświetlenia B P d
2 Określić minimalną ilość pomieszczeń
A P b
w pracowni korektorskiej
3 Określić optymalną temperaturę barwową B P b
4 Określić minimalną powierzchnię
A P d
pomieszczeń dla naprawy lakieru fortepianu
5 Określić rodzaj nawierzchni podłogi
A P a
w pracowni korektorskiej
6 Określić przeznaczenie półek B P c
7 Zdefiniować pojęcie korekty B P a
8 Zdefiniować pojęcie renowacji A P a
9 Wskazać narzędzie do oceny zu\
ycia B P d
10 Ocenić zu\
ycie materiałów B P d
11 Określić środek do czyszczenia powierzchni
B P b
lakierowanej
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
12 Wskazać środek do wstępnego czyszczenia
A P b
instrumentu
13 Określić czas schnięcia B P d
14 Dobrać pędzel do napraw powłoki
B P b
lakierowanej
15 Określić materiały łatwopalne A P b
16 Określić budowę narzędzi przydatnych do
C PP a
klejenia
17 Określić warunki schnięcia kleju D PP a
18 Określić stosowanie skalpela C PP d
19 Dobrać materiały do naprawy instrumentu D PP b
20 Określić zastosowanie cytomierza C PP a
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, określ czas przeznaczony
na ich rozwiązanie.
5. Zapewnij uczniom mo\
liwość samodzielnej pracy.
6. Sprawdz
wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
7. Przeprowadz
analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.
8. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych  niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uwa\
nie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań o ró\
nym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.
Do ka\
dego zadania dołączone są 4 mo\
liwe odpowiedzi, tylko jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki nale\
y błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłó\
jego
rozwiązanie na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
8. Na rozwiązanie testu masz 45 min.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Optymalny rodzaj oświetlenia dla pracy korektora to światło
a) dzienne rozproszone.
b) słoneczne bezpośrednio padające.
c) sztuczne halogenowe.
d) sztuczne ksenonowe.
2. Optymalna ilość pomieszczeń dla pracowni korektorskiej to
a) 5.
b) 3.
c) 2.
d) 1.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
3. Najbli\
sza temperaturze barwowej światła dziennego jest temperatura barwowa światła
a) \
arówki zwykłej.
b) jarzeniówki.
c) specjalnej \
arówki ze światłem białym.
d) świeczki.
4. Minimalna wielkość pomieszczenia do naprawy fortepianu wynosi
a) 55 m2
b) 40 m2
c) 60 m2
d) 75 m2.
5. Nawierzchnia podłogi w pracowni powinna być wykonana z
a) marmuru.
b) drewna.
c) ceramiki.
d) linoleum.
6. Specjalne półki powinny być przygotowane pod
a) strug ręczny.
b) politurę.
c) szlifierkę.
d) dłuta.
7. Korekta w znaczeniu szerokim to
a) ogół procesów zmierzających w celu przywrócenia pierwotnego stanu instrumentu.
b) czynności zapobiegające niszczeniu instrumentów.
c) przywrócenie funkcji starszych instrumentów.
d) to odtworzenie instrumentu z istniejącej dokumentacji.
8. Renowacja to
a) odnowa podniszczonych części.
b) zapobieganie zniszczeniom.
c) naprawa drobnych partii instrumentów.
d) odtworzenie instrumentu z istniejącej dokumentacji.
Do oceniania stopnia zu\
ycia stosujemy
a) skalpel.
b) szablon.
c) nó\
.
d) dłuto.
10. Zu\
ycie materiałów oceniamy na podstawie
a) przenoszenia poszczególnych wymiarów rysunku na instrument.
b) odlewu gipsowego.
c) odlewu z masy plastycznej.
d) przenoszenia poszczególnych przymiarów i porównujemy z rysunkiem.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
11. Do oczyszczenia lakieru nie rozpuszczalnego w spirytusie u\
ywamy
a) szelaku.
b) spirytusu.
c) kalafonii.
d) acetonu.
12. Do wstępnego oczyszczenia instrumentu słu\
y
a) środek czyszczący.
b) mieszanina wody z mydłem.
c) politura.
d) krzemionka.
13. Czas schnięcia, jaki mo\
na przyjąć dla lakierowania 1 warstwy lakieru instrumentu
wynosi
a) 5 godzin.
b) 20 minut.
c) 12 godzin.
d) 2 doby.
14. Do drobnych uzupełnień lakieru stosujemy pędzel
a) retuszerski.
b) wiewiórczy.
c) okrągły.
d) płaski.
15. Materiały niezdolne do samozapłonu to
a) szelak.
b) papier.
c) drewno.
d) terpentyna.
16. Ścisk do klejenia korpusu składa się z
a) dwóch podkładek i śruby.
b) 3 ramion i podkładek.
c) 3 ramion.
d) dz
wigni i przeło\
enia.
17. Czas schnięcia instrumentów zale\
y od
a) gęstości lakieru.
b) jakości podkładu.
c) gęstości pędzla.
d) jakości pędzla.
18. Skalpel to
a) nó\
kuchenny.
b) miękki nó\
.
c) wybierak do \
yłki.
d) rodzaj no\
a przydatnego w otwieraniu korpusu instrumentów.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
19. Szelak to
a) specjalny rodzaj benzoesu.
b) rodzaj składnika lakieru.
c) specjalny rodzaj kleju z pęcherzy jesiotra.
d) rodzaj kleju kazeinowego.
20. Cytomierz
a) to przyrząd do mierzenia grubości płyt.
b) słu\
y do klejenia ustnika.
c) wykonany jest w kształcie litery c.
d) słu\
y do ściskania korpusu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Wykonywanie napraw i konserwacji instrumentów muzycznych
Zakreśl poprawną odpowiedz

Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Wykonywanie napraw
i konserwacji instrumentów muzycznych
Test składa się z 22 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15 są z poziomu podstawowego,
- zadania 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za ka\
dą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 19 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. b, 3. a, 4. d, 5. d, 6. d, 7. c, 8. d, 9. b, 10. a, 11. c,
12. a, 13. a, 14. c, 15. c, 16 c, 17. a, 18. d, 19. a, 20. d, 21. a, 22. b.
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

1 Określić optymalne warunki oświetlenia B P d
2 Określić znaczenie pojęć A P b
3 Określić istotne cechy światła B P a
4 Określić wielkość pomieszczeń dla lakierowania
A P d
fortepianu
5 Określić czas schnięcia A P d
6 Określić rodzaj materiałów niebezpiecznych B P d
7 Określić minimalną ilości pomieszczeń A P c
8 Wskazać pojęcia B P d
9 Rozpoznać materiały B P b
10 Rozpoznać techniki oceniania materiałów B P a
11 Określić zastosowanie materiałów B P c
12 Określić wiek zabytku i znajomość pojęć A P a
13 Określić czas schnięcia kleju B P a
14 Rozpoznać specyficzne narzędzia B P c
15 Określić pracę w warunkach ochrony
A P c
przeciwpo\
arowej
16 Określić sytuacje niebezpieczne C PP c
17 Określić rodzaje narzędzi D PP a
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
18 Rozró\
nić materiały nienadające się do
C PP d
poszczególnych czynności
19 Rozró\
nić narzędzie do zastosowanych
C PP a
czynności
20 Rozpoznać narzędzia do klejenia C PP d
21 Rozpoznać materiały i ich specyficzne
D PP a
właściwości
22 Rozpoznać narzędzia słu\
ące do naprawy C PP b
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, określ czas przeznaczony
na ich rozwiązanie.
5. Zapewnij uczniom mo\
liwość samodzielnej pracy.
6. Sprawdz
wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
7. Przeprowadz
analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.
8. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych  niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uwa\
nie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 22 zadania o ró\
nym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego
wyboru. Do ka\
dego zadania dołączone są 4 mo\
liwe odpowiedzi, tylko jedna jest
prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki nale\
y błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłó\
jego
rozwiązanie na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
8. Na rozwiązanie testu masz 45 min.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Ściany pracowni korektorskiej powinny być
a) koloru ciemnego.
b) z materiału światłoczułego.
c) z materiału odblaskowego.
d) koloru jasnego.
2. Korekta, w wąskim znaczeniu, to
a) ogół procesów zmierzających do przywrócenia instrumentowi pierwotnego stanu.
b) czynności, naprawy jedynie drobnych części.
c) czynności, zapobiegające niszczeniu instrumentów.
d) odtworzenie instrumentu z istniejącej dokumentacji.
3. Najdalsza temperaturze barwowej światła dziennego jest temperatura barwowa światła
a) lampy ultrafioletowej.
b) halogenu.
c) jarzeniówki.
d) świeczki.
4. Minimalne gabaryty pomieszczenia przeznaczonego na lakiernię fortepianu wynoszą
a) 5 x 6 m.
b) 8 x 7m.
c) 6 x 3 m.
d) 3 x 5 m.
5. Klej naturalny do wyschnięcia, w temperaturze pokojowej zostawiamy na
a) 6 godzin.
b) 9 godzin.
c) 7 godzin.
d) 5 godzin.
6. Odrębna szafka w pracowni korektorskiej przeznaczona jest na
a) olej makowy.
b) politurę.
c) olejki eteryczne.
d) środki \
rące.
7. Minimalna ilość pomieszczeń, dla pracowni naprawy fortepianu wynosi
a) 5.
b) 3.
c) 2.
d) 1.
8. Konserwacja, to
a) odnowa podniszczonych części.
b) odtworzenie instrumentu z istniejącej dokumentacji.
c) naprawa drobnych partii instrumentów.
d) zapobieganie zniszczeniom.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
9. Do konserwacji instrumentów dętych stosuje się
a) kalafonie.
b) olejki.
c) balsamy.
d) oleje szybkoschnące.
10. Liczba znanych technik spasowania elementów wynosi
a) 2.
b) 3.
c) 4.
d) 5.
11. Do mieszaniny słu\
ącej do czyszczenia lakieru spirytusowego dodajemy
a) sandaraku.
b) aloesu i szelaku.
c) oleju lnianego i kwasu solnego.
d) perhydrolu, acetonu, ksylenu.
12. 33-letni instrument
a) jest zabytkiem.
b) nie jest zabytkiem.
c) jest zabytkiem, ale mógłby nie być za taki uznany, na specjalny wniosek korektora.
d) nie jest zabytkiem, ale mógłby być za taki uznany, na specjalny wniosek korektora.
13. Schnięcie 3 sklejonych pęknięć płyty rezonansowej trwa
a) 5 godzin.
b) 200 minut.
c) 40 godzin.
d) 26 minut.
14. Do niezbędnego wyposa\
enia pracowni naprawy instrumentów muzycznych nale\
ą
a) lampa przeciw insektom.
b) lapitograf.
c) dłuto płaskie.
d) komora pró\
niowa.
15. Maszynka do podgrzewania kleju nie mo\
e być ustawiona
a) obok naczynia z pumeksem.
b) na płycie metalowej.
c) w pobli\
u materiałów takich jak alkohol i substancje \
rące.
d) na płycie kamiennej.
16. Narzędzia, których nie wykorzystujemy do naprawy instrumentów muzycznych to
a) miarka giętka.
b) \
ytomierz.
c) koszenila.
d) ścisk taśma.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
17. Czas schnięcia kleju nie zale\
y od
a) jakości włosia.
b) jakości kleju.
c) temperatury powietrza.
d) wilgotności powietrza.
18. Do klejenia instrumentów nie nadaje się
a) klej zajęczy.
b) klej skórny.
c) karuk.
d) butapren.
19. Ściski u\
ywane do naprawy pęknięć pudła rezonansowego nazywamy
a) ściskami do klejenia korpusu.
b) ściskami stolarskimi.
c) klamerkami.
d) ściskami korektorskimi sztywnymi.
20. Do klejenia u\
ywamy
a) sztabki.
b) tkaniny.
c) kamertonu.
d) pędzelka.
21. Najmocniejszy klej to
a) karuk.
b) rybi.
c) kazeinowy.
d) kostny.
22. Duszostawiacze wykonane są z
a) drewna.
b) metalu.
c) plastiku.
d) silikonu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Wykonywanie napraw i konserwacji instrumentów muzycznych
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
21 a b c d
22 a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
7. LITERATURA
1. Kamiński Wł. Świrek J.: Lutnictwo. PWM, Warszawa 1972
2. Panufnik T.: Sztuka lutnicza. Warszawa 1926
3. Panufnik T.: Technologia lutnicza. Warszawa 1934
4. Poniatowska I.: Muzyka. Słownik szkolny. WSiP, Warszawa 1991
5. Weisshar J.: Violin restoration. Landon 2000
6. strona internetowa: http://www.eorchestr.cz
7. strona internetowa: http://www.wikipedia.pl
8. strona internetowa: Muzeum Instrumentów Muzycznych w Poznaniu
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30