Choroby układu ruchu
Choroby nerwów obwodowych
l� Neuropraksja  przerwanie funkcji i przewodzenia nerwu bez zmian strukturalnych
l� Zwyrodnienie wallerowskie nerwu  martwica aksonalna i fragmentaryzacja mieliny
l� Przerwanie ciągłości nerwu  całkowite przerwanie wszystkich struktur nerwu ze
zwyrodnieniem wallerowskim dalszego kikuta nerwu
l� Aksonotmetaza  uszkodzenie włókna nerwowego powodujące jego zwyrodnienie,
ale śródnerwie i warstwa komórek Schwanna pozostają nie uszkodzone i są
rusztowaniem dla regeneracji aksonu.
Zaburzenia funkcjonowania płytki motorycznej
Miastenia (myasthenia gravis) miastenia wrodzona
l� Występowanie  rzadka, autosomalna, recesywna dziedziczna postać miastnii
występuje u Jack Russel terierów, springer spanieli i foksterierów. Opisano również
pojedyncze przypadki u innych ras oraz u kotów.
l� Etiologia  na skutek defektu genetycznego syntetyzowana jest zbyt mała ilość
postsynaptycznych receptorów nikotyninowych. Nie można wykazać podniesionego
miana przeciwciał skierowanych przeciwko tym receptorom.
l� Objawy kliniczne
-� pojawiają się u zwierząt w wieku 2  5 m-cy.
-� rzadko obserwuje się przełyk olbrzymi
-� objawy przewodnie  postępujące, uogólnione osłabienie mięśni oraz ich
zanik
-� zaburzenia mogą rozwijać się do postaci niedowładu czterokończynowego
l� Rozpoznanie
-� test wspomagający rozpoznanie  test Tensilonem
-� powtarzane pobudzenie nerwów prądem o częstotliwości 2-3 Hz. Znaczne
zmniejszenie amplitudy świadczy o istnieniu miastenii.
l� Leczenie  bromek pirydostygminy (Mestionon) 0,2-2,0 mg/kg p.o., 2-3xdz.
l� Rokowanie - u psów niepomyślne
Miastenia  (myasthenia gravis) miastenia nabyta
l� Występowanie  czasami u psów, rzadko u kotów.
l� Etiologia  nabyta postać miastenii jest chorobą układu immunologicznego, w wyniku
której produkowane są przeciwciała ograniczają czynność postsynaptycznych
receptorów nikotynowych na błonie komórkowej mięśni poprzecznie prążkowanych.
Aktualne badania wskazują, że przeciwciała mogą być skierowane także przeciwko
mięśniom poprzecznie prążkowanym i kanałom wapniowym, co bezpośrednio upośledzałoby
kurczliwość mięśni.
Niewyjaśnione pozostaje także pytanie, który z antygenów odpowiedzialny jest za
rozpoczęcie produkcji przeciwciał.
1
l� Objawy kliniczne (psy):
q� Postać ogniskowa  przełyk olbrzymi,
- osłabiony odruch połykania
- osłabienie mięśni twarzy
- paraliż krtani
q� Postać uogólniona  szybko pojawiająca się męczliwość
- niedowład częściowy lub czterokończynowy
- u ok. 2/3 psów zaburzenia dotykają wyłącznie lub
w zdecydowanie silniejszym stopniu kończyn
tylnych
- odruchy rdzeniowe są niezmienione
- u większości psów  przełyk olbrzymi
- osłabienie mięśni twarzy
- zaburzenie połykania i prażenie krtani - rzadziej
l� Objawy kliniczne (psy):
q� Kryzys miasteniczny  ostry niedowład częściowy lub czterokończynowy
- przełyk olbrzymi  prawie zawsze
- przebieg  szybko postępujący, po kilku dniach
zaburzenia oddechowe
l� Objawy kliniczne (koty):
l� koty abisyńskie
l� Postać ogniskowa  bardzo rzadka postać
- przełyk olbrzymi wyst. rzadziej niż u psów
q� Postać uogólniona  dobrzuszne zgięcie szyi
q� Kryzys miasteniczny  rzadko występuje u kotów
l� Rozpoznanie  RTG  czy występuje przełyk olbrzymi, grasiczak, inne
nowotwory lub przerzuty
- tomografia komputerowa płuc
- profil hormonów tarczycy
- test z użyciem Tensilonu  i.v. lub i.m. podanie krótkodziałającego inhibitora
esterazy cholinowej, chlorku endorfonium (Tensilon), wywołuje w przeciągu minuty
spektakularne polepszenie stanu i zniesienie zaburzeń chodu  pies  0,1  0,2 mg/kg i.v., kot
 0,25  0,5 mg/kg i.v.
Kryzys cholinergiczny (zaburzenia oddychania, ślinotok, wymioty, zwężenie z
renicy oka,
tachykardia, hipotensja, kurcze mięśni, osłabienie)  natychmiast podać atropinę.
Pozytywny wynik nie jest charakterystyczny dla miastenii
Fałszywie pozytywny  obserwuje się w innych mio- i neuropatiach
Negatywny  nie wyklucza istnienia miastenii
2
Choroby mięśni
Zapalne schorzenia mięśni (myositis)
Zapalenie mięśni żuciowych  istota choroby
l� Jest to schorzenie, w przebiegu którego dochodzi do zapalenia mięśni biorących udział
w procesie żucia pokarmu. Procesem zapalnym najczęściej objęte są:
-� musculus temporalis
-� musculus masseter.
Etiologia i występowanie
l� Choroba ma najprawdopodobniej podłoże immunologiczne.
l� Chorują psy różnych, zwłaszcza dużych, ras a szczególnie często owczarki niemieckie
i Shar-Pei.
Postacie choroby
l� Wyróżnia się dwie postacie choroby:
-� ostrą
-� przewlekłą
l� Postać ostra jest poprzedzona najczęściej, choć nie zawsze ostrym atakiem choroby.
l� Pod względem histologicznym zapalenie mięśni żuciowych może przyjmować postać
zapalenia:
-� eozynofilowego
-� zanikowego
Objawy kliniczne
l� Postać ostra:
-� utrata łaknienia,
-� zaburzenia żucia,
-� bolesny obrzęk mięśni,
-� szczękościsk,
-� wytrzeszcz oczu,
-� gorączka,
-� powiększenie węzłów chłonnych żuchwowych i przedłopatkowych,
-� powiększenie migdałków podniebiennych.
l� Postać przewlekła:
-� postępujący zanik mięśni,
-� trudności w otwieraniu pyska.
Rozpoznanie różnicowe
l� Postać ostra:
-� choroby zębów,
-� choroby stawu skroniowo-żuchwowego,
-� choroby jamy ustnej.
l� Postać przewlekła:
-� porażenie nerwu trójdzielnego.
3
Badania laboratoryjne
l� Badanie morfologiczne krwi:
-� niewielka niedokrwistość,
-� leukocytoza neutrofilowa,
-� czasami eozynofilia.
l� Badania biochemiczne surowicy: (w postaci ostrej)
-� wzrost aktywności CK, CPK, LDH i aldolazy ,
-� wzrost aktywności AspAT,
-� hiperglobulinemia
l� Badanie moczu:
-� proteinuria u części psów.
l� Występowanie w surowicy przeciwciał przeciwko włóknom mięśniowym Typu II M.
l� Rozpoznanie potwierdza badanie histopatologiczne i występowanie w surowicy
przeciwciał przeciwko włóknom mięśniowym Typu II M.
Leczenie
l� Prednizon 1  2 mg/kg p.o. 2 � dziennie, po 2 tygodniach obniżamy dawkę do 2
mg/kg co drugi dzień.
l� Azathiopryna 50 mg/m2 co 3-ci dzień.
Nie rozwierać szczęk  na siłę !!!
Zapalenie wielomięśniowe  polymyositis idiopatica
Iistota choroby
l� Jest to schorzenie, w przebiegu którego dochodzi do rozsianego zapalenia wielu
mięśni szkieletowych.
Etiologia i występowanie
l� Schorzenie ma podłoże autoimmunologiczne.
l� Chorują dorosłe psy dużych ras.
l� Występowanie schorzenia potwierdzono również u kotów w wieku 6  14 miesięcy
Objawy kliniczne
l� różnie nasilona słabość mięśni występująca zwłaszcza po wysiłku,
l� obrzęk lub zaniki mięśni,
l� megaoesophagus (regurgitacja),
l� niekiedy gorączka (postać ostra).
Różnicowanie
l� Choroby dolnego neuronu ruchowego,
l� Toxoplazmoza (Toxoplasma gondi),
l� Neosporoza (Neospora canis),
l� Toczeń.
Badania laboratoryjne
l� Badania biochemiczne surowicy:
-� wzrost aktywności CK (2 - 100 krotny), CPK, LDH i aldolazy,
-� wzrost aktywności AspAT,
-� obecność przeciwciał przeciwjądrowych,
4
Leczenie
l� Prednizon 1  2 mg/kg p.o. 2 � dzienie, po 2 tygodniach 1  2 mg/kg co drugi dzień.
l� Leczenie prowadzić przez co najmniej 4 tygodnie.
Pierwotniacze zapalenie mięśni
Istota choroby
l� Zapalenie mięśni może pojawiać się u zwierząt dotkniętych inwazją pierwotniaków
Toxoplasma gondi i Neospora canis. Zapalenie to może występować jako jedyny
objaw inwazji lub w połączeniu z zapaleniem opon mózgowych, rdzenia i korzonków
nerwowych.
Badania laboratoryjne
l� Badania biochemiczne surowicy:
-� wzrost aktywności CK,
-� wzrost aktywności AspAT,
l� Badanie serologiczne:
-� Wysokie miana przeciwciał przeciw pierwotniakom.
l� Badanie biopsyjne mięśni:
-� nacieki komórek jednojądrzastych w mięśniach,
-� obecne pierwotniaki.
Leczenie
l� Klindamycyna w dawce 5  11 mg/kg p.o. 2 � dziennie przez 14 dni
Niezapalne schorzenia mięśni
Miopatie
Miopatie w przebiegu zaburzeń metabolicznych
l� Nadczynność kory nadnerczy,
l� Nadmierna podaż glikokortykosteroidów,
l� Niedoczynność tarczycy,
l� Polimyopatia hipokaliemiczna.
Piśmiennictwo
l� Miopatie psów i kotów  aspekty kliniczne. M. Wrzosek, J. Popiel, J. Nicpoń 
Magazyn Weterynaryjny 11 2007, str. 40-43
l� Polineuropatie u psów  artykuł przeglądowy. A. Tomek, T. Bley, A. Jaggy -
Magazyn Weterynaryjny 11 2006, str. 4-8
l� Wybrane zagadnienia z neurologii małych zwierząt  Niedowłady i porażenia. A.
Jaggy - Magazyn Weterynaryjny 7-8 2004, str. 4-6
5