� Copyright by $taś
Choroby układu moczowego
Nowotwory nabłonkowe
CHOROBY UKA
ADU MOCZOWEGO
Brodawczak urotelialny
Moczowody
Śródnabłonkowa naoplazja urotelialna
Rak pęcherza moczowego
Wrodzone zaburzenie rozwojowe
Rak urotelialny
Inne zmiany nienowotworowe
Rak płaskonabłonkowy
Niedrożność moczowodu
Gruczolakorak
Szkliwiejące włóknienie zaotrzewnowe
Rak niezróżnicowany
Zapalenie moczowodu
Nowotwory pochodzenia mezenchymalnego
Polip włóknisto-nabłonkowy
Nowotwory przerzutowe
Nowotwory
Cewka moczowa
Pęcherz moczowy
Wrodzone zaburzenia rozwojowe
Wrodzone zaburzenia rozwojowe
Inne zmiany nienowotworowe
Wynicowanie pęcherza moczowego
Uchyłki pęcherza moczowego Zapalenie cewki moczowej
Przetrwały moczownik Mięsko cewki moczowej
Inne wrodzone zaburzenia rozwojowe Nowotwory
Zapalenia Rak cewki moczowej
Ostre i przewlekłe zapalenie pęcherza moczowego
Niedrożność układu moczowego
Zapalenie eozynofilowe pęcherza moczowego
Zapalenie śródmiąższowe
Malakoplakia
Zapalenie jatrogenne
Zapalenie torbielowate i zapalenie gruczołowe
Inne zmiany nienowotworowe
Gruczolistość
M o c zow od y
M o c zow od y
Wrodzone zaburzenie rozwojowe
� Brak moczowoduą agenesia ureteris
� Podwójny moczowód + podwójna miedniczka nerkowa
� Moczowód rozdwojonyą gdy jest podwójny tylko na pewnym odcinku, a oba ramiona łączą się tak, że w pęcherzu
znajduje się jedno ujście
� niedrożność połączenia moczowodowo-miedniczkowego (obstructio juncturae uretero-pelvinae) ą to najczęstsza
przyczyna wodonercza (hydronephros) u noworodków i dzieci
� wrodzone poszerzenie moczowodu (magaureter congenitum)ą prowadzi do wodonercza i uszkodzenia nerek
� uchyłki (diverticula)
Inne zmiany nienowotworowe
Niedrożność moczowodu
� obstructio ureteris
� Przyczyny
o Wewnętrzne
ż Kamienie nerkowe
ż Skrzepy krwi (powstałe w wyniku krwiomoczu)
ż Raki urotelialne moczowodu lub miedniczki
ż Polipy fibroepithelialne
ż Zwężenia
ż Przyczyny neurogenne
V1 - 1 -
� Copyright by $taś
o Zewnętrzne
ż Endometriosis miednicy małej
ż Zapalenie okołomoczowodowe
ż Szkliwiejące włóknienie zaotrzewnowe
ż Macica ciężarna
ż Powiększone węzły chłonne (nowotwór)
ż Zaawansowane naciekające raki
ż Guzkowy rozrost lub rak prostaty
Szkliwiejące włóknienie zaotrzewnowe
� Fibrosis sclerosans retroperitonealis
� Przyczyny
o 70% - idiopatyczna
o 30% - leki (np. �-blokery), nowotwory (chłoniaki), zapalenia (choroba Cohna, vasculitis)
� Zmiany polegają na rozroście tkanki łącznej włóknistej wraz z cechami przewlekłego nieswoistego zapalenia pod
postacią nacieków z limfocytów, eozynofilów i plazmocytów
o możliwe że to wynik reakcji autoimmunologicznej bo towarzyszą im czasami podobne zmiany w:
ż wątrobie  cholangitis sclerosans
ż tarczycy  thyreoiditis Riedel
ż śródpiersiu  fibrosis mediastinalis
Zapalenie moczowodu
� Zwykle związane z wstępującym zapaleniem układu moczowego (spowodowanego głównie kamicą lub zwężeniem
moczowodu)
� Przewlekłe zapalenie może spowodować nacieki z limfocytów w błonie śluzowej (ureteris follicularis), może też
manifestować się pod postacią ureteris cystica et glandularis
Polip włóknisto-nabłonkowy
� Polypus fibroepithelialis
� Najczęściej <10 rż i w lewym moczowodzie
� Rosną pod postacią małych guzków zbudowanych z luz
nej tkanki łącznej z naczyniami i nielicznymi miocytami gładkimi,
które pokryte są nabłonkiem przejściowym
� Prawdopodobnie są to zmiany typu hamartoma
Nowotwory
� Bardzo rzadko pierwotne nowotwory moczowodu
� A
agodneą najczęściej mięśniak gładkokomórkowy (leiomyoma)
� Złośliweą najczęściej rak urotelialny (carcinoma urotheliale)
P ę cherz moc zow y
P ęc he rz mo czow y
Wrodzone zaburzenia rozwojowe
Wynicowanie pęcherza moczowego
� Estrophia vesicae urinariae
� Występowanie ubytku dolnej części przedniej ściany brzucha i przedniej ściany pęcherza moczowegoą tworzy się otwór
przez który tylna ściana pęcherza może się uwypuklić na zewnątrzą ciągły wyciek moczu i przewlekłe zapalenie
� Błona śluzowa pęcherza jest bezpośrednio narażona na czynniki zewnętrzne, co prowadzi do mechanicznych
uszkodzeń, owrzodzeń i ciężkiego zapalenia
� Histologicznie objawy ostrego i przewlekłego zapalenia, metaplazja gruczołowa (typu nabłonka jelita grubego) i/lub
płaskonabłonkową
� Zwiększone ryzyko raka płaskonabłonkowego lub gruczolakoraka
V1 - 2 -
� Copyright by $taś
Uchyłki pęcherza moczowego
� Diverticula vesicae urinariae
� To workowate uwypuklenia ściany pęcherza moczowego
o Uchyłki wrodzone
ż Powodem defekt w budowie ściany mięśniowej pęcherza moczowego (szczególnie w pobliżu ujść
moczowodów)
ż Powiększenie uchyłka może spowodować niedrożność moczowodu lub wsteczny odpływ
pęcherzowo-moczowodowy
o Uchyłki nabyte
ż Najczęściej u mężczyzn > 50rż w związku z uciskiem na cewkę moczową powiększonego, wskutek
rozrostu guzkowego lub raka, gruczołu krokowego
� Najpierw następuje przerost mięśnia pęcherza, pogrubienie ściany, widoczne beleczki
mięśniowe
o Pęcherz moczowy beleczkowaty  vesica urinaria trabecularis
� Potem rozplem tkanki łącznej włóknistej
� Gdy zwiększone ciśnienie wewnątrz pęcherza to uwypuklenie się ściany pęcherz na zewnątrz
w postaci woreczków z cienką szyjką przebiegającą między pogrubiałymi beleczkami
mięśniowymi ą są to duże uchyłki ą w nich zastój moczu ą usposabia to do zapaleń,
tworzenia się kamieni moczowych a nawet raka
Przetrwały moczownik
� Urachus persistent
� Moczownik to przewód który w życiu embrionalnym łączy szczyt pęcherza moczowego w pępkiem
� Po urodzeniu powinien ulec zanikowi
� Możliwe nieprawidłowości
o Moczownik przetrwał w całością mocz wydobywa się z pępkaą niebezpieczeństwo zakażenia
o Moczownik zarośnięty w części środkoweją na końcu pęcherzowym mogą powstawać uchyłki, a na końcu
pępkowym torbiele
o Oba końce moczownika zamknięte, a część środkowa przetrwała  torbiele moczownika (cystes urachii)ą
możliwe zakażenia ropne, a także rak (w 90% gruczolakorak)
Inne wrodzone zaburzenia rozwojowe
� przetoki (fistulae)
� Wsteczny odpływ pęcherzowo-moczowodowy
� Refluxus vesico-uretericus
� Dość często występuje
� Może być przyczyną wstępującego zapalenia odmiedniczkowego nerek
Zapalenia
� Spowodowane bakteriami, wirusami, grzybami, pierwotniakami
� Ale także specjalne postacie, bez podłoża infekcyjnegoą np. cystitis interstitialis chronica
Ostre i przewlekłe zapalenie pęcherza moczowego
� Cystitis acuta et chronica
� Najczęstsza przyczyna bakteryjnego zapalenia to E. coli
o Następnie Proteus vulgaris, Enterobacter, Streptococcus faecalis
� Ryzyko wystąpienie zapalenia pęcherza jest większe u mężczyzn z rozrostem guzkowym lub rakiem gruczołu krokowego,
u kobiet (szczególnie w ciąży) z powodu krótkiej cewki moczowej, u osób, u których wykonano cystoskopię lub
cewnikowanie pęcherza, u osób z kamicą nerkową, cukrzycą lub immunosupresją, po radioterapii, chemioterapii
� Zapalenie ostre
o Tu obrzęk podścieliska, przekrwienie, nacieki
o Gdy nacieki z granulocytów są obfite, mamy do czynienia z zapaleniem ropnym (cystitis purulenta)
o Gdy występują nadżerki lub owrzodzenia, zapalenie określmy jako wrzodziejące (cystitis erosiva et ulcerosa)
o Czasami pod wpływem radio-, chemioterapii lub adenowirusów występują zmiany krwotoczne (cystitis
haemorrhagica)
V1 - 3 -
� Copyright by $taś
� Zapalenie przewlekłe
o Występuje tu włóknienie i nacieki z limfocytów i plazmocytów, które prowadzą do pogrubienia i usztywnienia
błony śluzowej
o Głównie występuje zapalenie grudkowe (cystitis follicularis)
� W błonie śluzowej widoczne są duże grudki chłonne często z
ośrodkami rozmnażania
� W 35% przypadków zakażenia układu moczowego i u około 40%
chorych z rakiem pęcherza
o Rzadziej zapalenie polipowate i brodawkowate  cystitis polyposa et papillomatosa
� Głównie u chorych z pozostawionymi na długo w pęcherzy
cewnikami lub przy istniejących przetokach pęcherzowo-
jelitowych (ch. Cohna, rak jelita grubego, zapalenie uchyłka,
zapalenie wyrostka)
Zapalenie eozynofilowe pęcherza moczowego
� Charakteryzuje się obrzmieniem i naciekami błony śluzowej pęcherza przez dużą liczę granulocytów kwasochłonnych
� Dzieci stanowią 30% chorych
� Poliploidalne zmiany obrzękniętej błony śluzowej (różnicowanie z sarcoma botryoides)
� Rzadko w związku z reakcjami uczuleniowymi
Zapalenie śródmiąższowe
� Cystitis interstitialis
� To przewlekłe zapalenie pęcherza z towarzyszącym włóknieniem i zmniejszeniem pojemności pęcherza, a u niektórych
chorych dodatkowo z przewlekłym owrzodzeniem błony śluzowej (wrzody Hunnera)
� Cechuje się uporczywym przebiegiem,
� Występuje przeważnie u kobiet w okresie przekwitania (u mężczyzn 10x rzadszy)
� Nieznana etiologia
o Możliwe autoimmunologiczne podłoże
� Bo współwystępowanie przeciwciał przeciwjądrowych w surowicy krwi
� Czasem współwystępowanie z toczniem czy rzs
� Cechy zapalenie dotyczą wszystkich warstw ściany pęcherza. Szczególnie znamienne są nacieki z komórek tucznych
� Klinika
o Głównym objawem są dokuczliwe, uporczywe bóle okolicy nadłonowej promieniujące w okolice krocza i
okolicę krzyżową.
o Ponadto występuje bolesny częstomocz, czasem z naglącym parciem z obecnością lub bez krwiomoczu,
również bez objawów infekcji bakteryjnej
Malakoplakia
� To widoczne w błonie śluzowej pęcherza liczne miękkie, żółte, plackowate, okrągłe zgrubienia, średnicy 1-4 cm
� Niejasna etiologia chorobyą zwraca uwagę zaburzenie czynności fagocytarnej makrofagów, gdyż są one wypełnione
fagosomami zawierającymi niestrawione resztki bakterii
o W ziarnistej cytoplazmie makrofagów stwierdzić można ciałka Michaelisa-Gutmanna
� Mają one charakterystyczną laminarną budowę
� Zawierają wapń i żelazo
� Często dodatkowo występuje zakażenie układu moczowego przez E.coli, czasami Proteus
� Częściej u kobiet leczonych immunosupresyjnie
� Malakoplakia może wystąpić również w innych częściach układu moczowego, a także np. w płucach, kościach, jelicie
grubym, najądrzu, prostacie
Zapalenie jatrogenne
� Cyklofosfamid oraz niektóre inne chemioterapeutyki mogą wywołać cystitis haemorrhagica z cytologiczną atypią
komórek nabłonka
� Trzy do sześciu tygodni po radioterapii występuje cystitis acuta, któremu towarzyszą ubytki nabłonka oraz atypia
pozostałych komórek nabłonkowych
� Następstwem pobierania licznych wycinków mogą być ziarniniaki resorpcyjne w ścianie pęcherza
V1 - 4 -
� Copyright by $taś
Zapalenie torbielowate i zapalenie gruczołowe
� Cystitis cystica et cystitis glandularis
� Obydwie zmiany wywodzą się z gniazd von Brunna, w których komórki części środkowej uległy zmianom
zwyrodnieniowym tworząc małe torbielowate przestrzenie
� Torbielowate przestrzenie mogą być wyścielone nabłonkiem przejściowym lub kostkowym (cystitis cystica) albo też
metaplastycznym nabłonkiem gruczołowym (cystitis glandularis)
� Występują w 60-70% pęcherzy moczowych (cystitis glandularis częściej)ą brak wyraz
nych zmian patologicznych
� Stanowią raczej przykład metaplazji niż zapalenie błony śluzowej pęcherza moczowego
� Rodzaje cystitis glandularis
o Typicaą tóżnej wielkości torbielowate przestrzenie wyścielone są nabłonkiem walcowatym otoczonym przez
kilka warstw komórek urothelium
o Typus interstinalis ą występuje rzadko, ale może to być zmian rozległa; nabłonek gruczołowy typu jelita
grubego z obecnościa komórek kuckowych może różnież pokrywać błonę śluzową (zamiast urothelium)
ż Tylko rozległe, długotrwałe mziany typu cystitis glandularis z metaplazją jelitową związane są ze
zwiększonym ryzykiem wystąpienia adenocarcinoma
Inne zmiany nienowotworowe
Gruczolistość
� Endometriosis
� W układzie moczowym gruczolistość najczęściej w pęcherzu moczowym wywołując ból w miednicy małej, częstomocz,
a w ź przypadków krwiomocz
Nowotwory nabłonkowe
Brodawczak urotelialny
� Papilloma urotheliale
� To zmiany łagodne
� Z biegiem czasu u ok. 10% chorych występuje naciekający rak urotelialny (zwykle winnych miejscach pęcherza)
� Występują głównie w młodszej (czyli <50rż) grupie wiekowej niż większość raków urotelialnych
� Są to zwykle jednoogniskowe, małe (do 2cm) brodawkowate zmiany pokryte niezmienionym urotelialnym nabłonkiem,
stwierdzone przypadkowo lub w związku z bezbolesnym krwiomoczem
� Rzadką odmianą jest brodawczak odwrócony (papilloma inversum)
ż Jest to zmiana endofityczna widoczna jako mały guzek błony śluzowej pęcherza o gładkiej
powierzchni
ż Zwykle występuje w okolicy trójkąta pęcherza
Śródnabłonkowa naoplazja urotelialna
� Neoplasia intraurothelialis
� Wyróżnia się tutaj
o Śródnabłonkowa neoplazja urotelialna dużego stopnia
ż Czyli rak urotelialny nieinwazyjny  carcinoma urotheliale in situ/dysplazja dużego stopnia
ż Nabłonek urotelialny zastąpiony zostaje  zwykle na całej grubości  przez rozrost komórek
nowotworowych
ż Jądra tych komórek wykazują duży polimorfizm i nadbarwliwość, widać duże jąderka, liczne mitozy,
utratę kohezji między komórkami aż do odrywania się ich od błony podstawnej
o Śródnabłonkowa neoplazja urotelialna małego lub średniego stopnia
ż Zwana tez dysplazją
ż Nie spełnia wszystkich kryteriów raka nieinwazyjnego, a w szczególności wykazuje cechy dojrzewania
w kierunku powierzchni nabłonka
� Ryzyko progresji wystąpienia raka inwazyjnego wynosi 50-80%
� Ważną cechą śródnabłonkowej neoplazji urotelialnej jest wieloogniskowość oraz synchroniczne (czyli w tym samym
czasie) lub metachroniczne (czyli w różnym czasie) współwystępowania z inwazyjnymi rakami pęcherza moczowego
V1 - 5 -
� Copyright by $taś
Rak pęcherza moczowego  etiologia i patogeneza
� Carcinoma vesicae uranie
� Rośnie on jako zmiana brodawczakowata, guzowata lub płaska
� Najczęściej jest to rak urotelialny
o Gruczolakorak, rak niezróżnicowany, rak płaskonabłonkowy rzadko
� Najważniejsze czynniki rakotwórcze
o Palenie tytoniu (w dymie obecne nitrozoaminy i 2-naftylamina)
ż Ok. 1/3 raków pęcherza ma związek z paleniem papierosów
o Czynniki zawodowe
ż 2-naftylamina, benzydyna, nitrozaminy&
o Czynniki jatrogenne
ż Fenacetyna, cyklofosfamid
ż Radioterapia
o Zakażenia
ż Schistosoma haematobium
� Bo znajdujące się w ścianie pęcherza jaja pasożyta wywołują metaplazję
płaskonabłonkową ą naoplazja śródnabłonkowa ą rak płaskonabłonkowy (70%), rak
urotelialny (30%)
� Patogeneza:
o znacząca rola mutacja TP53
o istnienie trzech genetycznych trafień (hits) niezbędnych do powstania raka pęcherzamoczowego
� klonalna ekspansja feneotypowo (mikroskopowo)prawidłowych komórek , których następuje
utrata funkcji genów harcowniczych (forerunner genes-FR) (w regionie RB1)ą (promuje to
klonalną ekspansję neoplazji śródnabłonkowej na najwcześniejszym etapie)
� pojawienie się ognisk neoplazji śródnabłonkowej małego stopnia
� pojawienie się ognisk neoplazji środnabłonkowej dużego stopnia (utrata funkcji genu
RB1/TP53)
o ciągły wzrost względnie stabilnego genetycznie klonu o cechach neoplazji śródnabłonkowej małego stopnia (z
utratą funkcji genów harcowniczych, ale z zachowaną ekspresją genu RB1) prowadzi do powstania raka
brodawczakowatego o małym stopniu złośliwości.
ż Jeżeli taki klon jest genetycznie niestabilny dochodzi do utraty funkcji ważnych genów supresorowych
(np. RB1) i mikroskopowych cech neoplazji śródnabłonkowej dużego spornia z progresją do
inwazyjnego raka
Rak urotelialny
� Carcinoma urotheliale
� Brodawczakowate guzy są zmianami egzofitycznymi, których powierzchnia pokryta jest licznymi drobnymi brodawkami
� Większość guzów wyrasta z bocznych i tylnej ściany pęcherza
� Około 30% chorych ma zmiany wieloogniskowe (związane z większym ryzykiem wznowy i progresji)
� Rakom urotelialnym inwazyjnym towarzyszą (przy 80% raków) w innych miejscach hiperplazja nabłonka i różnego stopnia
śródnabłonkowa neoplazja (dysplazja), a także rak nieinwazyjny.
� Możemy tutaj wyróżnić
ż Rak urotelialny brodawczakowaty (carcinoma urotheliale papillare)
� Wyróżnia się tutaj 3 stopnie histologicznej złośliwości
o I stopień
ż Głównie to zmiany o budowie brodawczakowatej
ż Mniej niż 10% nacieka
ż Trudno je odróżnić od brodawczaka
o II stopień
o III stopień
ż Czyli o dużym stopniu złośliwości
ż Często są to guzy lite z martwicą i owrzodzeniami
� Ale mogą mieć też strukturę brodawkowatą, polipowatą
ż Większość (90%) nacieka i daje przerzuty
� Mogą naciekać pęcherzyki nasienne, gruczoł krokowy,
moczowody
� Mogą tworzyć przetoki doodbytnicze lub dopochwowe
� Przerzuty drogą krwionośną póz
no głównie do wątroby, płuc&
V1 - 6 -
� Copyright by $taś
ż Rak urotelialny niebrodawczakowaty
� Makroskopowo widoczne są pod postacią owrzodzenia błony śluzowej lub uwypuklającego
się do światła pęcherza litego guza z owrzodzeniem na powierzchni
� Często powstają na podłożu carcinoma in situ
� Najczęściej zlokalizowane w okolicy trójkąta pęcherza, co wcześnie prowadzi do blokady
ujść moczowodów
� W większości są inwazyjne już we wczesnych fazach rozwoju
� W większości są to guzy III stopnia złośliwości
� Rosną w postaci litych gniazd, ognisk lub sznurów komórek rakowych naciekając błonę
mięśniową ściany pęcherza, a także nerwy i perineurium
� Naciekające gniazda komórek nowotworowych mogą indukować reakcję desmoplastyczną
� Klinika
o Pierwszym objawem jest zwykle nagły i bezbolesny krwiomocz
o Cytoskopowo stwierdza się jeden (66%) lub kilka guzów ą rozpoznanie ustala się na podstawie wycinków
pobranych w trakcie cystoskopii
o Cechą charakterystyczną raków urotelialnych jest występowanie nawrotów (o wyższym stopniu złośliwości) po
usunięcia guza pierwotnego
o Najczęstsza przyczyna zgonu to
ż mocznica (spowodowana niedrożnością moczowodów)
ż rozsiane przerzuty
� Rokowanie zależy od
o Stadium zaawansowania (które określa się na podstawie głębokości naciekania, przerzutów do węzłów
chłonnych i odległych przerzutów)ą tu klasyfikacje AJCC/UICC i Marshall
o Stopnia histologicznej złośliwości raka urotelialnego
Rak płaskonabłonkowy
� Carcinoma planoepitheliale
� Gorsze rokowanie od raka urotelialnego
� Ogólnie to rzadko występująą często tylko w krajach w których występuje endemiczna schistosomoza
� Wieloletnie drażnienie błony śluzowej pęcherza moczowego spowodowane przewlekłym zapaleniem, kamicą lub
uchyłkami też może powodować tego raka
� Makroskopowo stwierdza się zwykle wrzodziejący, podobny do grzyba guz, prawie zawsze naciekający już ścianę
pęcherza w momencie rozpoznania
� Częste naciekanie sąsiednich struktur i przerzuty odległe
Gruczolakorak
� Rzadko
� Złe rokowanie
� Około 20-40% stanowią gruczolakoraki powstałe na podłożu metaplazji jelitowej nabłonka moczownika
ż Za moczownikowym pochodzeniem gruczolakoraka pęcherza moczowego przemawiają:
ż Lokalizacja guza w szczycie lub na przedniej ścianie
ż Obecność guza rosnącego na zewnątrz pęcherza i w jego ścianie, ale
nienaciekającego błony śluzowej
ż Stwierdzenie pozostałości moczownika w pobliżu guza
Rak niezróżnicowany
� Carcinoma nondifferentiatum
� Zaliczamy tutaj raka drobnokomórkowego (carcinoma microcellulare) i inne anaplastyczne raki bez morfologicznych
cech różnicowania, o złym rokowaniu
Nowotwory pochodzenia mezenchymalnego
� Nowotwory łagodne występują rzadkoą najczęściej mięśniak gładkokomórkowy (leiomyoma)
o Też naczyniak, nerwiakowłókniak
� Nowotwory złośliwe też rzadko
o Głównie rhabdomyosarcoma (głównie jako sarcoma bootryoides u noworodków i dzieci) lub leiomyosarcoma
V1 - 7 -
� Copyright by $taś
Nowotwory przerzutowe
� Najczęstsze przerzuty do pęcherza:
o Czerniaki złośliwe
o Raki żołądka
o Raki sutka
o Raki płuca
C ew ka moczow a
C ew ka moc zow a
Wrodzone zaburzenia rozwojowe
� Wierzchniactwo  epispadiasisą ujście cewki moczowej na powierzchni grzbietowej prącia
� Spodziectwo  hypospadiasis  ujście na powierzchni brzusznej
Inne zmiany nienowotworowe
Zapalenie cewki moczowej
� Urethritis
� Najczęstszą przyczyną nierzeżączkowych zapaleń są zakażenia wywołane przez Chlamydia, E. coli lub Mycoplasma
� Zapalenie cewki moczowej jest wczesnym objawem rzeżączki oraz częścią zespołu Reitera (w którego skład wchodzą
jeszcze arthritis i conjunctiitis)
� Klinicznie występuje częstomocz i dyzunia
Mięsko cewki moczowej
� Caruncula urethrae
� To zmiana zapalna występująca pod postacią bolesnego, czerwonego, małego guzka w pobliżu ujścia zewnętrznego
cewki moczowej u kobiet, częściej po menopauzie
� Zmiana ta jest prawdopodobnie związana z wypadnięciem błony śluzowej któremu towarzyszy przewlekłe zapalenie
� Typy zmiany
o Brodawkowaty (carancula papillare) ą gdy zmiana jest pokryta przez nabłonek wielowarstwowy płaski lub
przejściowy
o Ziarniniakowy (caruncula granulomatosa)ą zmiana pozbawiona jest pokrywającego nabłonka
o Naczyniasty (caruncula teleangiectaticum)ą gdy zmiana szczególnie bogato unaczyniona
Nowotwory
� A
agodne nowotwory cewki moczowej występują rzadko, zwykle są to brodawczaki z nabłonka przejściowego,
wielowarstwowego płaskiego lub brodawczaki odwrócone
Rak cewki moczowej
� To najczęściej rak płaskonabłonkowy
� Występuje w dystalnym odcinku cewki zwykle przy jej ujściu zewnętrznym
V1 - 8 -
� Copyright by $taś
Nie d ro żno ść układ u mo c zow eg o
Nie d ro żno ść układ u mo c zow eg o
� Może być spowodowana na poziomie cewki moczowej, pęcherza moczowego lub moczowodu
� Najczęstsze przyczyny zastoju moczu w pęcherzu moczowym:
o Zwężenie cewki moczowej przez guzkowy rozrost lub raka stercza u mężczyzn
o Cystocele, czyli wpuklina do pochwy część pęcherza pociągnięta przez wypadającą macicę (prolapsus uteri)
u starszych kobiet
� Następstwa przewlekłej niedrożności w układzie moczowym
o Pęcherz moczowy ulega rozszerzeniu, mięsień przerostowi (esica urinaria trabecularis),
o Dochodzi do zalegania moczu w pęcherzu (stais uranie in vesicae urinariae), co zwiększa ryzyko zakażenia i
kamicy
o Wreszcie powstają uchyłki i towarzyszące im powikłania
o Niewydolność nerek
� Morfologia
o Następstwem niedrożności w układzie moczowym są
ż vesica urinaria trabecularis
ż diverticula vesicae urinariae
ż hydroureter
ż hydronephros
o całkowite ostre zatrzymanie odpływu moczu wywołuje rozszerzenie miedniczki nerkowej do mementu , w
którym ciśnienie zgromadzonego moczu uniemożliwia dalszą produkcjęą z czasem występuje zanik brodawek
nerkowych, które ulegają zwłóknieniu i spłaszczeniuą następnie dochodzi do zaniku kanalików nerkowych,
szkliwienia kłębków nerkowych i włóknienie w podścielisku, a w konsekwencji do ścieczenie kory ą w
końcowym etapie część pozostałych kanalików nerkowych wypełniona białkowym, różowym płynem
przypomina pęcherzyki tarczycy (thyreoidisatio). W długotrwałym, w pełni rozwiniętym wodonerczu nerka
przypomina wielokomorowy worek (ze znacznie rozszerzoną miedniczką) o cienkiej włóknistej ścianie
wypełniony płynem
V1 - 9 -