WYTRZYM.LINY:materiał, konstrukcja, ilość pokrętek, splotek, skręt- kier. Zwijania, spust liny-odl. na jakiej pokrętka wykouje jeden pełny obrót.spust krótki(lina zwarta, mocno skręcona)długi(lina luźno skr, elastyczna, giętka), średnica, wytrzymałość, masa jednostkowa.
LINA SKĘCANA jest bardziej wytrzymałą na mniejsze wydłużenie przy zerwaniu i większą masę jednostkową od l.plecionej. Pokrętki-tworzy się z nitek lub drutów a z nich przez splatanie lub skręcanie-liny. Splot przeciwzwity-nitki w pokrętce są ułożone prawoskrętnie to pokrętki w linie lewoskr. SPUST LINY-odl.na jakej pokrętka liny wykonuje pełen obrót wokół jej osi:krótki(zwarte,mocno skręcone) długi(luźno skręcone,elastyczne i giętkie) LINY Z WŁ.NAT.-manilowe k.czarny z wł.liści bananowca, miękkie trudno nasiąka wodą -sizalowe k.czerw. z wł liści agawy miękkie pod wpływem wilgoci twardnieje-bawełniane bez oznakowania z wł.bawełny. o małych srednicach, stosowane jako rzutki lub flaglinki.L.manilowe i sizalowe stosowane w taliach gai i szkunergai bomów lekkich, do mocowania lekkiego ładunku i przy pracach przeładunk. niska rozciągliwość.L.z wł. nat.są cięższe słabsze i mniej odp.na war.atm.od lin stalowych i z tw.szt.ZALETY Lin z tw,szt. Nie ulegają gniciu i bakteriom, nie nasiąkają wodą , elastyczne, są bardziej miękkie i układają się bez skręcania- lepiej przylegają do bębnów przez co mniej się ślizgając podlegają mniejszemu nagrzewaniu i mniej są podatne na topienie, lepiej wytrzymują obciążenia dynamiczne, są lżejsze.WADY lin z wł syntet.-ulegają niszczeniu pod wpływem UV,podczas prac cumowniczych np.szpring musi być luzowana pod znacznym obciążeniem z polera, wskutek tarcia wydziela się duża ilość ciepla co prowadzi do topienia się włókien i szybszego zużycia liny- duża rozciągliwość.
HERKULES: wykonane z wł.nat. lub szt.przy czym każda pokrętka ma rdzeń stalowy. KEVLAR- włókno aromidowe bardzo wytrzymałe na rozciąganie zrywanie tarcie,4krotnie większa wytrzym.od stali. LINY WŁÓKIENNE- TW. SZT: nylon-duża elastyczność, odporność na ścieranie, na większość chemikaliów, tonie i nasiąka wodą, dobre działanie na obciążenie dynamiczne; Poliester-duża wytrz. na ścieranie, mało elastyczne; Polipropylen-k.brąz. tani, pływa nie nasiąka wodą, lekkie, odporna na skręcanie Polietylen- pomarańcz. zbliżona do polipropylenu, większa odp.na ścieranie. L. STALOWE: wykorzystywane jako liny cum., hol, olinowanie urządzeń przeładunk, żurawików łodziowych, trapów, prace ratownicze, wydobywanie wraków CECHY: wytrzymałe, niska rozciągliwość, odporność na tarcie, długotrwałe użytkowanie pod znacznym obciążeniem,mała giętkość, duży ciężar, skłonność do skręcania się. Druty do produkcji lin powinny być ocynkowane(co zabezpiecza przed korozją), walcówka ze stali węglowej. OZNAKOWANIE LIN STALOWYCH:wg ich budowy podając ilość pokrętek i liczbę drutów w każdej pokrętce6x11 i liczba rdzeni:6x11+7R-z jednym rdzeniem w każdej pokrętce i jednym między nimi, średnica w mm, NAT-bez powłoki, 2BB- drut ocynkowany, typ konstrukcji: kierunek zwicia liny i pokrętek: współzwite lewe-kierunek zwicia splotów i liny lewy(SS), przeciwzwite lewe-kier, zwicia splotów prawy a liny lewy(SZ), przeciwzwite prawe-sploty lewe, lina prawa, rdzeń: FC-włókno,NF-wł.nat.,SF- wł.szt.,IWR-stalowa, IWS- splotka stalowa, klasę jakości, rodzaj pokrycia galwanicznego drutów wytrzym. na rozciągnięcie(N/mm2), min. Obciąż. niszczące lub nr normy, masa jednostkowa.
WYPOSAŻ. KOTWICZNE: -urządzenie kotwiczne służy do rzucania kotwic, przy małych st. do manewrowania przy cumowaniu w porcie.
Odchylane łapy- przyleganie do kluzy kotwicznej.Stoper kotwiczny-przytrzymuje łańcuch.Wciągarka kotwiczna. Kluza łańcuchowa: pionowa rura prowadząca do komory łańcuchowej bez zapięć.Kluza kotwiczna-kluza z odpowiednio wzmocnioną blachą.Rura kotwiczna-rura między wciągarką a komorą łąńcuchową Krętliki- umożliwiają obracanie łańcucha. Stopery-stopują łańc, utrzymują st.na kotwicy, przytrzymuje kotwice podciągniętą w kluzie .Zwalniak łańcuchowy-zwolnienie łań.z kotwicą gdy st. musi szybko podnieść kotwicę a jest to niemożliwe. Kotwica Halla -najpopularniejsza ruchome łapy dopasowane do burty, powinna spoczywać na dnie razem z dwoma szaklami łańcucha.Kotw .Admiralicji-najstarsza z poprzeczką, duża siła trzymania. Wzór- waga zależna od średnicy. Danfortha,Stakes`a-o zwiększonej sile trzymania. Jednoramienna- do kotwiczenia na lądzie.Czteroram.- mniejsza. Trotmana- ma obracane, składane łapy. Martwe- na długi czas, bloki.PRACA KOTWICY-co najmniej2 przęsła na dnie, dł łańcucha 25-27m. KOTWICZENIE:opuszczenie pionowe następnie oddalenie się od kotwicy, silniki wstecz lub wsteczne prądy- natura.Łańcuch napina się wybierając go.SIŁA KOTWICZNA:siła trzymania kotwicy+siła trzym.łańcucha. Długość*masa jednostkowa.
WSKAŹNIK WYPOSAŻENIA: zależy od wyporności statku,jego szer. i rzeczywistej wys. st. nad wodą i pola bocznego rzutu kadłuba.Na jego podstawie wyposażenie.dzielimy na: liczb® kotwic głównych, masę każdej k.gł.,masę k.rufowej,dł łańcuchów kotw.,dł. I wytrzymałość łąńcucha.
CUMOWANIE:do nabrzeża, dalb, beczek, burty innego statku,rufą do nabrzeża dziobem do beczek, rufą do nabrzeża z rzuconą na dziobie kotwicą. SZPRINGI-skierowane wzdłuż statku zapobiegają przesuwaniu się st. wzdłuż nabrzeża.Cumy dziobowe i rufowe utrzymują st. przy nabrzeżu. Bresty- gdy wieje silny odpychający wiatr, krótkie prostopadłe do burty, mają największą moc trzymania. Skośna rampa rufowa-dla statków poziomego ładowania gdy wyładunek odbywa się przez furty burtowe, bo cumuje w narożniku basenu.
Cum. do nabrzeża rufą:rzucona na dziobie 1 lub2 kotwice lub liny podane na beczkę,gdy przeładunek odbywa się ze statku na statek. Odbijając od nabrzeża rzuca liny rufowe i wybiera kotwice i bez holownika opuszcza port.
Cum. do beczek z dala od nabrzeży:symetryczne podanie lin z obu burt z dziobu i rufy SLEEPER- lina przewleczona przez pierścień cumowniczy na beczce i wciągnięta na pokład i obłożona na polerze;odcumowanie -zrzucenie wszystkich lin z beczki oprócz sleepera. Załoga rzuca ją sama na końcu na polecenie kapitana i wybiera ją na pokład. Cum.do dalb:gdy statek odstawiany na dłuższy postój lub wyładunek prowadzony na barki. podobnie jak przy nabrzeżu ale liny przekazywane są łodzią , wykorzystuje się tu obie kotwice i kilka lin podanych na beczki. Cum. do innego statku:lekki przechył na burtę przeciwną do cumowanej, tak jak do cum.do nabrzeża konieczny jest dodatkowy odbijacz trzymany przez marynarza w okolicy obła dziobowego. Przeciąganie st. wzdłuż nabrzeża:bez pomocy silnika, polega na przeciąganiu lin przekładając cumę dziobową z prawej burty najdalej do przodu jak i szpring rufowy, obie liny wybiera się jednostajnie
CUM.MAŁYCH ST: samodzielne, bez holowników, podchodzi dziobem do nabrzeża pod kątem nie większym niż 15 stopni,na pokładzie muszą być wyklarowane cumy, ucha cum przełożone przez kluzy, cumy ułożone w postaci wężyka na pokładzie, przygotowane rzutki, najpierw podaje się szpring dziobowy potem rufa dopływa do nabrzeża(siła boczna śruby), cuma rufowa. DUŻE STATKI:wykorzystują holowniki, moc urządzeń pomocniczych, systemy wspomagania.Max wiatr 7stB,V10m/s,DP na statkach, echosąda.
PRZYGOTOWANIE DO CUM: wyklarowanie lin na dziobie i rufie (ułożenie w postaci wężyka po jednej z każdej burty dziobówki i na rufie, oka lin przełożone przez kluzy), przygotowanie rzutek(po2, 3na dziobie i rufie, podawane na polecenie z mostku lub atychmiast jeśli możliwe jest dorzucenie), przygot.stoperów i odbijaczy.
LUZOWAĆ SZPRING:raz przełożony przez polek tak aby mógł płynnie się luzować. PRZETRZYMYWAĆ:gdy dziób zbliży się do właściwej pozycji, obkłada się 2raz aby luzował się wolniej.TRZYMAĆ SZP:obłożyć go jeszcze raz aby przy dużym obciążeniu nieco się luzowała zanim pęknie.TRZYMAĆ SZP. MOCNO:obłożyć 4 raz aby nie mógł sięwyluzować.LINA RUFOWA: podawana równolegle ze szpringiem- służy do dociągania rufy do nabrzeża. Dalej podawany jest SZPR.RUFOWY I LINY DZIOBOWE. Liny założone na polery na lądzie natychmiast wybrać na bębnie windy cumowniczej.Dociągnięcie powinno odbywać się równom. Do stopowania są STOPERY ŁAŃCUCHOWE do stopowania lin stalowych LUB LINOWE. Stopowana lina musi być dobrze naprężona. ODCUMOWANIE: single up- pozostawić na dziobie i rufie po szpringu i jednej cumie. Po wybraniu wszystkich lin - dziób/ rufa czysta.
WYPOSAŻENIE CUM: podwyższona kluza panamska, przewłoka trójrolkowa, pachoły do okładania liny,rolki kierujące, kluza do przepuszczania lin,wciągarka kotwiczno- cumownicza. Ośpionowa-kabestan OŚ pozioma- wymagane rolki kierujące.CUM.TANKOWCÓW: nie wpływają do portów, podpływają do terminali,cumują i tam odbywa się załadunek