ZAKAŻENIA KRWI
I Postacie kliniczne zakażeń krwi
SIRS - zespół uogólnionej reakcji zapalnej; może wystąpić w przebiegu zapaleń narządowych (trzustki, płuc), krwotoku, urazu wielonarządowego, dużego zabiegu oraz rozległego oparzenia; rozpoznawany na podstawie następujących kryteriów:
Temp.> 38C lub <36C; tętno > 90/min; oddechy > 20/min.
Leukocyty >12 000 lub < 4 000/ml (formy pałeczkowate ~ 10%)
Posocznica - układowa odpowiedź na infekcję, rozpoznawana na podstawie tych samych kryteriów co SIRS i kliniczne udowodnienie zakażenia.
Posocznica pierwotna (bez uchwytnego ogniska) dotyczy chorych z poważną chorobą podstawową, jak cukrzyca, choroba nowotworowa, marskość wątroby, alkoholizm
Posocznica wtórna - rozwija się jako powikłanie istniejącego ogniska zakażenia (np. zakażenia układu moczowego, oddechowego, miejsca operowanego itp.)
Zespół septyczny - ciężka posocznica; drastyczny spadek ciśnienia, dysfunkcja narządowa, kwasica mleczanowa, oliguria, zaburzenia świadomości
MODS - zespół niewydolności wielonarządowej:
pierwotny - bezpośrednia reakcja na czynnik uszkadzający (natychmiastowy wynik urazu)
wtórny - reakcja na zakażenie lub końcowy etap SIRS
II Czynniki etiologiczne
Przesunięcie od bakterii G-ujemnych do bakterii G-dodatnich i grzybów
Zakażenia odcewnikowe: 40-60% zakażeń krwi
linie żylne obwodowe:
Staphylococcus ssp.
Enterococcus ssp.
Candida ssp.
linie żylne centralne:
Corynebacterium jeikeium
Acinetobacter ssp.
Pseudomona ssp.
Klebsiella ssp., Enterobacter ssp.
Fusarium ssp.
zakażone płyny infuzyjne:
Enterobacter ssp
Citrobacter ssp.
Serratia ssp.
Pseudomonas ssp.
Zakażenia potransfuzyjne: HBV, HCV, HIV
Uogólnienie zakażenia miejscowego - posocznica wtórna
Zapalenie płuc Streptococcus pneumoniae
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych Neisseria meningitidis
Zakażenia układu moczowego, j. brzusznej Enterococcus ssp.
Enterobacteriacae
Ropnie skóry, narządowe Staphylococcus aureus
Zakażenia j. brzusznej, miednicy małej Bacteroides fragilis
Zakażenia septyczne noworodków: Streptococcus pneumoniae Heamophilus influezae
Streptococcus agalactiae
Zakażenia u chorych z immunosupresją:
bakteryjne: różne
wirusowe: HBV, HCV, CMV, HIV
grzybicze: Candida ssp. 100% śmiertelności:
Cryptococcus ssp. Mucor ssp.
Aspergillus ssp. Rhizopus ssp.
Bakteriemia:
przejściowa: po usunięciu zęba
nawracająca: pneumokokowe zapalenie płuc, ropień narządowy
stała: zapalenie wsierdzia, bekteriemia odcewnikowa
Choroby zakaźne przebiegające z obecnością drobnoustrojów we krwi:
a)bakteryjne:
dur brzuszny - Salmonella typhi
bruceloza - Brucella melitensis, B. bovis
tularemia - Francisella tularensis
dżuma - Yersinia pestis
listerioza -Listeria monocytogenes
kampylobakterioza - Campylobacter coli, C. jejuni
dur powrotny - Borrelia recurrentis
borelioza - Borrelia burgdorferi
dur plamisty - Rickettsia provazekii
leptospiroza - Leptospira ssp.
gorączka szczurza - Spirillum minor
b)wirusowe:
choroba Heine-Medina - Poliovirus hominis
wirusowe zapalenie wątroby - Hepatitis wirus B, C
c)pierwotniakowe:
malaria - Plasmodium ssp.
choroba Chagasa - Trypanosoma cruzi
Zapalenie wsierdzia - endocarditis
Zakażenie dotyczy najczęściej zastawek i przegrody; zależne od czynników predysponujących:
A.
Istniejąca choroba serca: szkodzenie zastawek, ubytki przegrody
Streptococcus z gr. orale 60-80% w tym: Streptococcus sanguis (30-40%)
Enterococcus faecalis, Enterococcus faecium
B.
Inne: zabiegi na układzie moczowym, cewnikowanie serca i naczyń, ropnie śledziony;
Streptococcus gr. A, Streptococcus gr. B
Sterptococcus pneumoniae (gł. alkoholicy, marskość wątroby, zakażenia OUN, płuc)
Streptococcus bovis (w nowotworach przewodu pokarmowego, polipach jelita grubego)
Staphylococcus aureus (powikłaniem są ropnie wątroby, nerek, mózgu, śledziony)
rzadko:
Haemophilus ssp.
Neisseria ssp.
Coxiella ssp.
Bacteroides fragilis
Fusobacterium necrophorum
C.
zabieg kardiochirurgiczny; sztuczne zastawki
Zakażenia wczesne:
Staphylococcus aureus
Staphylococcus CN
G-ujemne pałeczki
Candida albicans (Candida stanowią ~ 10% zakażeń)
Candida glabrata
Aspergillus ssp.
Zakażenia późne:
jw., z przewagą Staphylococcus CN
D.
Narkomania dożylna
Staphylococus aureus
Staphylococcus CN
G-ujemne pałeczki: Pseudomonas ssp., Serattia ssp.
Grzyby: Candida parapsilosis, Candida tropicalis
Beztlenowce: w zakażeniach mieszanych
Drobnoustroje zakażające zastawki zmienione chorobowo:
Staphylococcus CN
Streptococcus z gr. orale
G-ujemne pałeczki
Drobnoustroje zakażające zastawki niezmienione chorobowo:
Enterococcus ssp.
Streptococcus gr.A
Staphylococcus aureus
Pseudomonas ssp.
Zapalenie mięśnia sercowego
wirusowe: herpeswirusy, adenowirusy, enterowirusy, myksowirusy, paramyksowirusy
bakteryjne: Staphylococcus aureus, Streptococcus pneumoniae, Mycobacterium tuberculosis, Actinomyces ssp., G-ujemne beztlenowce (Fusobacterium ssp., Bacteroides ssp.), nietypowe
(Rickettsia ssp., Mycoplasma pneumoniae, Chlamydia ssp.)
grzybicze: Candida spp., Cryptooccus neoformans, Histoplasma capsulatum, Aspergillus spp., Mucoraceae
wywołane przez robaki: Echinococcus granulosus
III Czynniki ryzyka zakażenia krwi
wiek: noworodek: niska waga urodzeniowa, wady rozwojowe zabiegi intibacja cewnikowanie
choroba podstawowa: choroby rozrostowe krwi, cukrzyca, niewydolność nerek, oddechowa
techniki inwazyjne: duże zabiegi, hemodializa, linie naczyniowe
inne: nieprawidłowa antybiotykoterapia, długa hospitalizacja
Częstotliwość występowania zakażeń krwi 7-10%, najczęściej na oddziałach OIT
Etiopatogeneza zakażeń krwi
Patomechanizm wstrząsu endotoksycznego: pałeczki G-ujemne ulegające lizie uwalniają LPS, którego połączenie z LBP (LPS binding proteins - białka gospodarza) aktywuje komórki z receptorem CD14 (makrofag, neutrofil). Pobudzone komórki wytwarzają cytokiny:
TNF α - pirogen , uszkadza komórki śródnabłonka, pobudza adherencje płytek;
IL-1 - pirogen, pobudza hepatocyty do produkcji białek ostrej fazy;
IL-6 - aktywuje limfocyty T, stymuluje wytwarzanie białek ostrej fazy;
IL-8 - aktywuje neutrofile
PAF - czynnik aktywujący płytki (uwalnianie serotoniny; rozszerzenie naczyn włosowatych,
aktywacja limfocytów Tc)
CSF - stymuluje makrofagi do syntezy prostaglandyn i wydzielania proteaz
NO - tlenek azotu
W efekcie aktywacji wykrzepiania wewnątrznaczyniowego, uwalniania mediatorów prozapalnych (prostaglandyn, leukotrienów i innych) oraz aktywacji dopełniacza powstaje MODS (Multiple Organ Dysfunction Syndrom- zespół niewydolności wielonarządowej) - końcowy etap zakażenia manifestujący się jednoczesnym ograniczeniem funkcji ważnych dla życia narządów (nerek, wątroby, płuc).
Śmiertelność w posocznicy wywołanej G-ujemnymi bakteriami wynosi 20-30%
Wstrząs toksyczny jest efektem działania egzotoksyn pirogennych (superantygenów, np. TSST-1 toksyna gronkowcowa; Spe A toksyna paciorkowcowa)
Super Ag nie są przetwarzane w komórkach prezentujących antygen (APC) stąd lawinowo aktywuje limfocyty Th; wytwarzana IL-2 stymuluje proliferację limfocytów T, aktywację makrofagów i komórek NK co prowadzi do wstrząsu toksycznego.
Wg. Salyers'a i wsp. TSST-1 i Spe A uczulają organizm ludzki na działanie LPS obecnego w małych ilościach w krwiobiegu w efekcie stałej fizjologicznej translokacji z przewodu pokarmowego.
IV Pobranie i przesyłanie materiałów
Krew należy pobrać:
-na podłoże hodowlane zabezpieczające wzrost bakterii tlenowych i beztlenowych
(dwa oddzielne podłoża lub jedno wspólne) ogrzane do temp. 37°C
-najlepiej ok.30 min. Przed spodziewanym szczytem gorączki
-w warunkach aseptycznych (jałowe rękawiczki, dezynfekcja miejsca wkłucia)
-z uwzględnieniem wymaganej objętości próbki
Krew do badania mikrobiologicznego nie może być pobierana z wkłuć założonych stałych na stałe. Próbki należy chronić przed ochłodzeniem. Schemat pobierania próbek krwi w zakażeniach bakteryjnych przedstawiono na rycinie. Przy podejrzeniu zakażenia grzybiczego należy pobrać 3 próbki z różnych wkłuć pobrane co 30 min. Krew pobierana jest także w grzybiczych zakażeniach OUN, dróg oddechowych, moczowych i zakażeniach gałki ocznej.
Cewniki naczyniowe - po usunięciu cewnika, podtrzymując jałowa pęsetą należy odciąć jałowymi nożyczkami końcówkę (ok. 3 cm) i umieścić ją w jałowym pojemniku. W przypadku zmian zapalnych w miejscu wkłucia oprócz końcówki cewnika należy też pobrać wymaz z miejsca wkłucia.
V Diagnostyka mikrobiologiczna
W celu potwierdzenia rozpoznania klinicznego i określenia czynników etiologicznych zakażeń krwi należy wykonać badanie mikrobiologiczne próbek krwi, a w przypadku podejrzenia zakażenia odcewnikowego także końcówki cewnika. W zakażeniach, które mogą mieć związek z podawaniem płynów infuzyjnych należy przeprowadzić również badanie tych płynów.
KREW
ostre podostre kontrola
CEWNIKI NACZYNIOWE
wskazania jak przy posiewach krwi oraz wymianie cewnika
POSIEW KRWI
AER ANAE
Posiew na: Posiew na:
CA, CZ, MC, S CA, CZ, MC, SCS
CO2 CO2 JAR 3 - 5 dni
INKUBACJA 24 - 48h
IZOLACJA, IDENTYFIKACJA
WYNIK UJEMNY: PO 7 DNIACH INKUBACJI
CA - Columbia agar (agar z krwią) S - agar Sabouroud'a
CZ - agar czekoladowy MC - agar Mac Concey'a
SCS - agar Shaedlera z krwią (dla bakterii beztl.
VI Leczenie bakteriemii i posocznicy
1. Empiryczne leczenie przeciwbakteryjne - antybiotyk bakteriobójczy o szerokim spektrum działania i o małej toksyczności (uwzględnić przy wyborze wiek i stan ogólny chorego oraz źródło zakażenia); weryfikacja antybiotykoterapii po uzyskaniu wyniku lekowrażliwości (leczenie celowane!!).
2. Chirurgiczne opracowanie pierwotnego ogniska zakażenia - wycięcie, drenaż, usunięcie martwiczych tkanek.
3. Leczenie podtrzymujące - przeciwdziałanie rozwojowi zaburzeń homeostazy
Polecane podręczniki:
Zaremba M.L. i wsp. Mikrobiologia lekarska
Virella G. Pod red. P. Heczko Mikrobiologia i choroby zakaźne
Dzierżanowska D. Antybiotykoterapia praktyczna
Zakażenia OUN
Układ nerwowy
ośrodkowy: mózg, móżdżek, pień mózgu, rdzeń, opony
obwodowy: nerwy czaszkowe i rdzeniowe
I Postacie zakażeń ośrodkowego układu nerwowego
Zakażenia:
Zapalenie opon mózgowych (meningitis)
Zapalenie mózgu (encephalitis)
Zapalenie opon i mózgu (meningoencephalitis)
Zakażenia ogniskowe - ropnie: podtwardówkowe, nadtwardówkowe, w tkance mózgu
Podrażnienia opon mózgowo-rdzeniowych (meningismus) np. w przebiegu durów i leptospirozy
Powikłania: śpiączki, opóźnienie w rozwoju, padaczka, charakteropatie, ropnie, wodniaki, wodogłowie
Drogi wnikania:
krwionośna: z jamy nosowo-gardłowej, zastawek serca (endocarditis), przewodu pokarmowego
przez ciągłość: w zapaleniu zatok, ucha środkowego, wyrostka sutkowatego, w zgorzelinie zębowej
bezpośrednie: urazy, zabiegi, punkcja
Czynniki ryzyka:
Dzieci: niska waga urodzeniowa, wady wrodzone, zakażenie układu oddechowego, urazy, zabiegi
Dorośli: zakażenia układu oddechowego, urazy, zabiegi, choroba nowotworowego, zaburzenia odporności, cukrzyca, alkoholizm
II Czynniki etiologiczne klinicznych postaci zapaleń opon mózgowo-rdzeniowych
ropne: objawy ostre < 2 dni, ospałość, wysypka, (zak. meningokokowe), płyn mętny lub opalizujący, pleocytoza od kilkuset do kilku tysięcy/ml z przewagą granulocytów obojętnochłonnych
Streptococcus pneumoniae
Neisseria meningiditis
Haemophilus influenze
Streptococcus agalactiae
Listeria monocytogenes
Staphylococcus ssp.
G-ujemne pałeczki
nieropne:
1. gruźlicze: objawy podostre > 2 dni, ospałość na przemian z okresami pobudzeń,
płyn przejrzysty, tworzy „pajęczyny”: pleocytoza kilkaset / ml początkowo z
przewagą granulocytów, później limfocytowa: Mycobacterium tuberculosis
2. inne bakteryjne: Treponema pallidum
Leptospira ssp.
Borrelia ssp.
Mycoplasma ssp.
3. wirusowe: zapalenie “limfocytarne”, płyn przezroczysty, białko w normie
enterowirusy gł. ECHO, typ 70, 71
Coxsackie A i B (głównie zapalenie mózgu i rdzenia)
wirus polio
wirus świnki (0.3%, bez trwałych śladów)
wirus limfocytarnego zapalenia opon (LCM)
EBV, HSV-2, VZV
4. Grzybicze: przewlekły przebieg, płyn przejrzysty lub opalizujący, pleocytoza
kilkaset / ml z przewagą granulocytów obojętnochłonnych- do zakażeń do chodzi
zwykle droga krwionośną lub przez ciągłość z jamy nosowo-gardłowej.
Candida albicans -zakażenia u noworodków z małą masą urodzeniową, u dorosłych
po przeszczepie narządów, w chorobie nowotworowej, w AIDS
Cryptococus neoformans - zak. u dorosłych j/w; najczęściej rozsiew z płuca
Aspergillus ssp. - zakażenia jak wyżej
Xylohypha ssp., Biopolaris ssp. - feohyfomikoza mózgu; rozsiew z płuc lub zatok;
zmiany w płatach czołowych
5. pierwotniakowe: Toxoplasma gondi, Naegleria fowleri
Zakażenia w określonych grupach wiekowych
do 2 miesiąca życia: Streptococcus gr.B (0-3 mies.; wysokie nosicielstwo w
III trymestrze ciąży)
E.coli K1 (0-6 mies.)
Listeria ssp.
Enterobacteriacae
2 mies. - 5 lat: Heamophilus influenzae b
Streptococcus pneumoniae
Neisseria meningitidis (6 - 12 mies.)
dorośli: Streptococcus pneumoniae
Neisseria meningitidis
Najczęstsze czynniki etilogiczne:
Neisseria meningitidis
Heamophilus influenzae b
Streptococcus pneumoniae
Zakażenia szpitalne:
po zabiegach: Staphylococcus ssp.
Enterococcus ssp.
G-ujemne pałeczki
Candida ssp.
Po przeszczepach, w immunosupresji: G-ujemne pałeczki
Zakażenia połączeń komorowo-przedsionkowych - shunt infection:
W wodogłowiu 3-10%; krwiopochodne lub okołozabiegowe
Staphylococcus ssp.
Corynebacterium ssp.
Propionibacterium ssp.
G-ujemne pałeczki
Candida ssp.
Ropień mózgu
Pierwotny - powikłanie pourazowe lub pozabiegowe:
Staphylococcus ssp.
Streptococcus ssp.
Enterobacteriaceae
Pseudomonas ssp.
Clostridium ssp.
Wtórny - z sąsiadujących ognisk:
Bacteroides fragilis
Prevotella melanogenica (ropnie w okolicy skroniowej)
Fusobacterium necrophorum
Streptococcus ssp.
Actinomyces ssp. (rzadko)
Pojedynczy
Mnogie - powstałe w wyniku wysiewu droga krwi z innych ognisk; rzadkie
Nocardia ssp. (nokardioza płuc)
Entamoeba (z zakażeń wątroby, płuc)
Toxoplasma gondii (w AIDS)
Ropnie jako powikłanie zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych - etiologia jednorodna
Czynniki ryzyka: wrodzone wady serca, mukowiscydoza, zapalenie zatok, zapalenie ucha,
uraz głowy
Wirusowe zakażenia OUN
Uszkodzenie neuronów: liza
demielinizacja
degeneracja gąbczasta
Zakażenia ostre: bezpośrednia inwazja wirusa do OUN
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych: zapalenie „limfocytarne”, płyn przezroczysty, białko w normie
enterowirusy gł. ECHO, typ. 70, 71
Coxsackie A i B (głównie zapalenie mózgu i rdzenia)
wirus polio
wirus świnki (0.3%, bez trwałych śladów)
wirus limfocytarnego zapalenia opon (LCM)
EBV, HSV-2, VZV
Nagminne porażenie dziecięce:
wirus polio
enterowirus 70 (rzadziej postać porażenna)
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu:
HSV-1
arbowirusy: (Flaviviridae - zapalenie mózgu St. Louis- komary, kleszczowe zapalenie
mózgu)
Zespół demencji w przebiegu AIDS: zapalenie opon, zanik kory, ogniskowa, martwica, neuropatia obwodowa; Ag wirusowa wykrywane w białej substancji mózgu: HIV-1
2. Ostre zespoły poekspozycyjne - wynik zaburzonej odpowiedzi na Ag wirusa;
występuje po kontakcie z wirusem żywym, inaktywowanym, wirusowym Ag; brak
wirusów w OUN
Pozakaźne i poszczepienne zapalenie mózgu i rdzenia: demielinizacja, proliferacja mikrogleju, nacieki z limfocytów:
odra (przy obniżonej odporności)
różyczka (Rubella virus)
świnka (Mumps virus - powikłania, głuchota)
VZV
wścieklizna (szczepionki uzyskane na tkance nerwowej; obj. neuroparalityczne, śpiączka; śmiertelność ~ 30%)
krowianka
Zespół Guillaina - Barrego - zapalenie korzeni nerwowych z demielinizacją
wirusy grypy (szczepionka)
enterowirusy
EBV, CMV
Zespół Reye'a - gł. dzieci; encefalopatia, obrzęk mózgu; śmiertelność 25-30%
wirus grypy B - Influenzavirus B (kofaktor:salicyny)
VZV
adenowirusy
3. Przewlekłe zakażenia; b. rzadkie, zawsze śmiertelne, czynnik wykrywany w OUN
Podostre stwardniające zapalenie mózgu - SSPE; degeneracja neuronów (ciałka wtrętowe), demielinizacja;
wirus odry - Morbillivirus; po ~ 7 latach od przechorowania w wieku < 2, głównie u chłopców; zaburzenia zachowania, drgawki, porażenia spastyczne, ślepota, zgon w ciągu 1 - 3lat
wirus różyczki - Rubella virus (rzadko)
Postępująca wieloogniskowa leukoencefalopatia - PML; w stanach immunosupresji; ogniska demielinizacji w mózgu
papowawirusy (JC, rzadziej SV - 40); niedowład połowiczy, zaburzenia mowy, widzenia, otępienie, zgon
choroba Creutzfeldta-Jakoba (CDJ), kuru; encefalopatia gąbczasta
III Pobieranie i przesyłanie materiałów
Materiałem pobieranym w zakażeniach OUN (zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenia mózgu) jest płyn mózgowo-rdzeniowy pobierany przez nakłucia lędźwiowe w warunkach aseptycznych:
- co najmniej 1 ml płynu posiany jałową igłą bezpośrednio do podłoża hodowlanego (Meningomedium, podłoże do posiewu krwi, a w infekcjach grzybiczych podłoże Sabouroda) ogrzanego do 37°C. Pobraną próbkę należy jak najszybciej przetransportować do laboratorium w warunkach zabezpieczających utrzymanie temperatury podłoża (termos, termo-torba)
- około 2 ml płynu pobrać do jałowej probówki lub pojemnika w celu wykonania preparatu bezpośredniego i szybkich testów w kierunku Haemophilus influenzae, Neisseria meningitidis, Streptococcus pneumoniae i grzybów.
Infekcje OUN mogą przebiegać z bakteriemią, dlatego do badania bakteriologicznego
należy równolegle z płynem mózgowo-rdzeniowym pobrać krew.
Diagnostyka mikrobiologiczna:
Pilotka
Meningomedium
Inkubacja i posiew
(jeżeli wystąpi zmętnienie) wirowanie gotowanie
po 2h, 5 i 10 dniach 3000/20' szybkie testy
K CZ MC S preparat metodą Grama
Inkubacja w eksykatorze
IZOLACJA, IDENTYFIKACJA
K - agar z krwią
CZ - agar czekoladowy
Jeżeli płyn jest przesłany tylko w pilotce należy wykonać posiew z osadu.
IV Leczenie zapaleń mózgowo-rdzeniowych
Zakażenia bakteryjne:
a) leczenie empiryczne - zależy od wieku chorego:
noworodki - ampicylina + aminoglikozyd
niemowlęta od 1- 3 miesiąca życia - ampicylina + aminoglikozyd lub cefalosporyna III generacji
dzieci > 3 miesiąca życia do 5 roku życia - cefalosporyny III generacji
dzieci starsze i dorośli - cefalosporyny III generacji
b) leczenie celowane - oparte jest na wyniku badania wrażliwości bakterii na
natybiotyki:
N. meningtidis - penicylina G, ampicylina, cefalosporyny III generacji (ceftrakson)
S. pneumoniae - penicylina G, cefalosporyny III generacji, dooponowo wankomycyna (szczepy PRSP)
H. influenzae - cefalosporyny III generacji
Leczenie uzupełniające:
a) steroidy - działanie przeciwzapalne
b) leczenie podtrzymujące - właściwa wentylacja, utlenowanie krwi, nawodnienie,
sztuczne żywienie
Wirusowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
Leczenie jest bezobjawowe i ogólnie podtrzymujące; w przypadku zakażenia Herpes simplex stosować acyklowir.
Grzybicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
Amfoterycyna B + 5-fluorocytozyna lub flukonazol
Flukonazol - Itrakonazol - stosowane w zapaleniu opon móózgowo-rzdeniowocy wywołanym przez Coccidioides immitis
Gruźlicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
Leczenie przeciwprątkowe za pomocą trzech lub czterech leków przez 2 miesiące, następnie przez 7-10 miesięcy dwoma lub trzema lekami (iniozyd, ryfampicyna, pirazynamid, streptomycyna i etambutol)
Pasożytnicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
Pełzakowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych wywołane przez Acanthamoeba lub Naegleria fowleri - stosuje się amfoterycyna B, ale leczenie jest zwykle nieskuteczne.
Toksoplazmoza mózgu - wywołana przez Toxoplazma gondi - pirymetamina z sulfadiazyną lub spiramycyną.
Polecane podręczniki:
Zaremba M.L. i wsp. Mikrobiologia lekarska
Virella G. Pod red. P. Heczko Mikrobiologia i choroby zakaźne
Dzierżanowska D. Antybiotykoterapia praktyczna
Przypadek 1
Rodzice zgłosili się do lekarza z 6-miesięcznym dzieckiem z gorączką 39°C trwającą kilkanaście godzin i nie ustępującą po środkach przeciwgorączkowych. Z wywiadu uzyskano informację, że w domu występowały wymioty, utrata łaknienia i drgawki z krótkotrwałą utratą świadomości. Od momentu wystąpienia gorączki dziecko było płaczliwe, niespokojne i rozdrażnione. W trakcie badania fizykalnego stwierdzono średnio ciężki stan niemowlęcia. Gorączkę 39°C, osłuchowo płuca bez zmian, krążeniowo dziecko wydolne, brzuch miękki bez objawów otrzewnowych. Konsultacja okulistyczna - dno oka prawidłowe. Konsultacja laryngologiczna nie wykazała zmian w uchu środkowym.
Jaki jest najbardziej prawdopodobny wynik etiologiczny?
Jakie materiały należy pobrać do badań?
Przypadek 2
55-letni mężczyzna zgłosił się do lekarza z objawami złego samopoczucia trwającego od 2 tygodni, gorączką do 38°C, osłabieniem, utratą masy ciała ok.3 kg. Towarzyszyły temu dreszcze i bóle stawowe. 10 lat temu stwierdzono u niego wypadanie płatka zastawki dwudzielnej. 3 tygodnie temu poddał się zabiegowi ekstrakcji zęba. Badaniem fizykalnym stwierdzono stan ogólny średnio ciężki, bladość powłok skórnych, gorączkę do 38°C, zmianę istniejącego uprzednio szmeru, tachykardię do 120uderzeń/min. W badaniach dodatkowych wykazano podwyższone OB. 50/70 i anemię.
Jaka jest najbardziej prawdopodobna przyczyna choroby?
Jaka jest najbardziej prawdopodobny wynik etiologiczny?
Jakie badania należy wykonać?
Przypadek 3
40-letni mężczyzna po przebytym zabiegu w jamie brzusznej z powodu niedrożności jelit, wykonanym 12 godzin wcześniej, hospitalizowany na OIOM. Od 4 godzin stan pacjenta pogarsza się. Wystąpiła gorączka, dreszcze, wymioty poprzedziły utratę przytomności. Badaniem fizykalnym stwierdzono gorączkę do 39°C, prawidłowe ocieplenie skóry, w badaniach dodatkowych spadek RR do 60/40. W EKG wykazano tachykardię do 120 uderzeń/min, zaburzenia rytmu komorowe i nadkomorowe oraz zmniejszoną diurezę.
Jakie jest najbardziej prawdopodobne rozpoznanie?
Jakie badania dodatkowe należy wykonać, aby potwierdzić rozpoznanie?
sepsa i gorączka
o domniemanym
tle infekcyjnym
gorączka o nieustalonej etiologii
zapalenie wsierdzia
2-3 próbki z różnych wkłuć przed antybiotykiem
2 próbki z 2 różnych wkłuć w odstępie 1 godziny
3 próbki z różnych wkłuć w ciągu doby przed podaniem leku
3 próbki z różnych wkłuć w ciągu 1-2h przed podaniem leku
2 próbki w ciągu doby przez 3 dni
Końcówka cewnika (ok.3cm) pobrana do jałowego pojemnika
Końcówka cewnika + wymaz z miejsca wkłucia przy zmianach zapalnych skóry w miejscu wkłucia
AER
ANAER