SYMPTOMATOLOGIA CHORÓB ZAKANYCH
Choroba zakana - choroba wywoana przez czynnik zakany (priony, wirusy, bakterie, grzyby, pierwotniaki, pasoyty).
Choroba zaraliwa - choroba przenoszona najczciej drog kropelkow
przez kontakty bezporednie
przez kontakty porednie
zesp. kolejnych nastpujcych po sobie objawów charakterystycznych dla danej jednostki chorobowej
Obraz kliniczny:
gorczka
wysypki skórne
objawy zapalne dróg oddechowych
objawy zapalne ze strony przewodu pokarmowego
ótaczka
powikszenie wzów chonnych
GORCZKA
Gorczka jest wynikiem podranienia receptorów cieplnych przez pirogeny
egzogenne - jady bakteryjne (lipopolisacharydy, lipid A, polisacharydy), wirusy, komórki nowotworowe
endogenne - kompleksy immunologiczne, limfokiny produkowane przez komórki ukadu siateczkowo-ródbonkowego
mechanizmy regulacji temp. ciaa (corpus striatum, thalamus opticus, tuber cinereum)
bodce dorodkowe - krew
bodce odrodkowe - autonomiczny ukad nerwowy
mechanizmy regulacji temp. ciaa - pocenie, zmiana wiata naczy
mechanizmy chemiczne - spadek / wzrost metabolizmu
Nastpstwa gorczki:
korzystne - przyspieszenie tworzenia swoistych Ab
niekorzystne -
proteoliza mini - ujemny bilans azotu
zaburzenia przemiany wodno-elektroliowej
uszkodzenie minia sercowego
hyperwentylacja
upoledzenie wydzielania soków trawiennych, perystaltyki jelit
uszkodzenie nerek - biakomocz
uszkodzenie CSN - delirium febrile
Podzia gorczki = Tory gorczkowe:
stan podgorczkowy (status subfebrilis) - temperatura mierzona pod pach jest wysza ni 37,2°C, a nie przekracza 38°C.
gorczka ciga (febris continua) - utrzymuje si przez caa dob z wahaniami nie przekraczajcymi 1°C. wiadczy o staej bakteriemii we krwi. Wystpuje w durze brzusznym, w patowym zapaleniu puc, nieraz w durze wysypkowym i powrotnym, a take w ziarnicy zoliwej.
gorczka zwalniajca (febris remittens) - utrzymuje si przez ca dob z wahaniami 1,1°C - 1,5°C. Jej odmian jest gorczka trawica (febris hectica), utrzymujca si najczciej przez wiele tygodni z wahaniami dobowymi 2°C - 4°C. Gorczka zwalniajca wystpuje w roponerczu, ropniaku pcherzyka óciowego, zapaleniu dróg óciowych, w posocznicach bakteryjnym zapaleniu wsierdzia, róy, niekiedy w biaczkach i kolagenozach. Gorczka trawica moe wskazywa na obecno ogniska ropnego, jest te opisywana u chorych z nadwraliwoci na leki.
gorczka przerywana (febris intermittens) - utrzymuje si kilka godzin w cigu doby i moe wystpi o dowolnej porze. Charakteryzuje si dreszczami poprzedzajcymi napady gorczki oraz obfitymi potami przy spadku do normy. Okresy napadów gorczki s zwykle przedzielone kilkudniowymi prawidowymi wartociami temperatury. Jej odmianami s gorczka falista (febris undulans), gorczka powrotna (febris reccurens), gorczka dwufazowa. Gorczka przerywana wystpuje w malarii, posocznicach, bakteryjnym zapaleniu wsierdzia i w innych stanach zapalnych z ogniskami ropnymi, w których dochodzi do okresowego wysiewu bakterii do krenia ogólnego.
Opadanie gorczki:
krytyczne (per crisim)
lityczne (per lysim)
przeduone (crisis prolongata)
Niezakane przyczyny gorczki:
cia
wysiek fizyczny
trawienie
owulacja
nadcieplno wegetatywna
Bardzo wane jest okrelenie czasu trwania i nasilenia gorczki. Naley pamita, e najwysze temperatury osigaj ludzie modzi, podczas gdy u ludzi starszych czsto obserwuje si bezgorczkowy przebieg zakae. Brak gorczki w takich schorzeniach, jak zapalenie puc, posocznica jest zym objawem prognostycznym i wiadczy o wyczerpaniu si organizmu.
WYSYPKA
enanthema - wystpuje na skórze
exanthema - wystpuje na luzówkach
Moe by polimorficzna (jeden rzut wysypki) lub monomorficzna (kilka rzutów wysypki o róznej mofrologii, np. ospa wietrzna).
W przebiegu chorób zakanych najczciej wystepuj - wysypka plamista, wysypka plamisto-grudkowa, wysypka plamisto-krwotoczna, wysypka pcherzykowa.
desquamatio - uszczenie
patowe - squamosa
otrbiaste - furfuracea
Bardzo wane jest wspówystpowanie innych objawów i kolejno, w jakiej si pojawiaj. Kademu typowi wysypki moe towarzyszy odczyn krwotoczny (wybroczyny krwawe), który nie ma znaczenia diagnostycznego, natomiast jest rokowniczo niekorzystny. Jeeli wysypce nie towarzysz adne inne objawy, to prawdopodobnie mamy do czynienia ze schorzeniem dermatologicznym.
OBJAWY OPONOWE
Kerniga górny, dolny
Brudziskiego karkowy, policzkowy, onowy
Flataua karkowo-midriatyczny, erekcyjny
Weila-Edelmana
Amossa
Objawy oponowe zwykle skojarzone s z zaburzeniami ocznymi, charakterystycznym uoeniem ciaa, zaburzeniami wiadomoci.
POWIKSZENIE WTROBY
ostre zatrzymanie wody - etiologia wirusowa
zwyrodnienie miszu - etiologia bakteryjna, toksyczna
wysik zapalny w podcielisku - posocznica