Szalony artysta w kontekscie spolecznym, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Rozne


Dowody na używanie wyrażenia „szalony artysta” można znaleźć już na płaszczyźnie języka codziennego. Oto kilka przykładów:

Sprawdziliśmy również jak artystę postrzegają obecni studenci (kwestionariusz - lista 72 przymiotników, próba 40-osobowa, studenci różnych kierunków studiów UJ). Cechy, których artystom nie przypisujemy, to: zahamowany, oficjalny, pospolity, wrogi, okrutny, rozważny, uległy czy potulny. Natomiast artysta na podstawie tych badań jawi się jako postać aktywna, ambitna, zmienna, zręczna, skomplikowana, ciekawa, marzycielska, uczuciowa, impulsywna, niezależna oraz buntownicza.

Ten codzienny i „nasz” obraz artysty dopełniają badania psychologiczne: „Związki między „geniuszem a obłąkaniem” od dawna interesowały zarówno psychologów i psychiatrów, jak tez publiczność czytającą i zwykłych odbiorców sztuki. Co więcej, potoczne intuicje są pod tym względem zgodne z wynikami badań. Okazuje się bowiem, że wśród pisarzy i artystów prawdopodobieństwo wystąpienia depresji jest prawie dziesięciokrotnie większe niż w populacji ogólnej, a zaburzenia maniakalno-depresyjne i skłonności samobójcze występują prawie dwudziestokrotnie częściej. Nie wolno jednak zapominać, że zaburzenia zachowania są w ogóle statystycznie dość rzadkie, więc nawet dziesięcio- lub dwudziestokrotnie podwyższony wskaźnik ich występowania nie oznacza, że prawie wszyscy twórcy są zaburzeni. Większość osób twórczych nie wykazuje znamion patologii, podobnie jak większość osób zaburzonych nie jest twórcza. Często przecenia się rolę „obłąkania” w twórczości, ponieważ przypadki zaburzonych przedstawicieli innych zawodów nie przyciągają uwagi publiczności i mediów”.

Nawet jednak gdy zgodzimy się ze stwierdzeniem, iż większość osób twórczych nie przejawia patologii, to i tak natrafimy na inny problem. Jest nim wyznaczenie granicy pomiędzy artystą a szaleńcem. Kryteria twórczości pokrywają się niekiedy z kryteriami patologii.

Kryteria twórczości:

  1. cechy wytworu,

  2. cechy procesu myślenia,

  3. reakcja psychiczna odbiorcy:

Pojęcie nienormalności nie może być zdefiniowane precyzyjnie, mówimy o niej przez porównanie danej osoby do zachowań, myśli i ludzi, których wszyscy uznajemy za nienormalnych. Powstał więc wzorzec nienormalności (im więcej warunków spełnionych, tym ocena patologii pewniejsza):

  1. obecność cierpienia (patologia boli pacjenta i jego bliskich, warunek ani konieczny, ani wystarczający),

  2. trudność w przystosowaniu się,

  3. nieracjonalność i dziwaczność,

  4. nieprzewidywalność i utrata kontroli,

  5. wyrazistość i niekonwencjonalność zachowania,

  6. dyskomfort obserwatora,

  7. naruszenie ideałów i norm moralnych uważanych za słuszne i obowiązujące.

Jeszcze artysta czy już szaleniec?

Bibliografia:

Nęcka, E., Psychologia twórczości, Gdańsk 2003

E. Nęcka, Psychologia twórczości, s. 138

E. Nęcka, Psychologia twórczości, s. 33



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Giza-poleszczuk - Rodzina i system spoleczny, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo)
Macierzynstwo, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Rozne
Jezyk kobiet, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Rozne
konfucjanski krag kulturowy wyklady, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Rozne
sk wyklad10, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Socjologia kultury
Goffman czlowiek w teatrze2, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Socjologia kult
Filozofia Indii - Wyklad 2, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Cywilizacja, kul
sk wyklad1, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Socjologia kultury
filozofia kultury 23stycznia07, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Filozofia ku
Turysci i wloczedzy, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Socjologia kultury
sk wyklad6, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Socjologia kultury
Higiena i stroj w Egipcie, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Egipt
fil kult 09.01.2007, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Filozofia kultury
Okres Predynastyczny, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Egipt
Henrietta plec kulturowa, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Socjologia kultury
Arutiunow, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Antropologia kulturowa
filozofia kultury-10.X.2006, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Filozofia kultu
sk wyklad3, PSC (Porownawcze Studia Cywilizacji - kulturoznawstwo), Socjologia kultury

więcej podobnych podstron