Dokumentacja w transporcie krajowym:
- Konosament - jest chyba najważniejszym dokumentem przewozowym. W dokumencie tym określa się miejsce nadania przesyłki, wszelkie informacje potrzebne przewoźnikowi do wykonania usługi oraz warunki umowy przewozu. Odgrywa on rolę kwitu na towary przekazywane przewoźnikowi przez załadowcę i, w pewnych przypadkach, jest poświadczeniem tytułu własności do towarów.
-Konosament imienny - jest instrumentem niezbywalnym, co oznacza, że nie można przenieść tytułu własności do towarów w nim wymienionych przez indos. Nabywca i sprzedawca zaznaczają w umowie, w którym momencie następuje przeniesienie tytułu własności do towaru. Przewoźnik musi dostarczyć powierzone towary osobiste lub firmie wymienionej w konosamencie jako odbiorca.
- Konosament na zlecenie - jest instrumentem zbywalnym stanowiącym dowód posiadania tytułu własności do wymienionych w nim towarów. Dokument ten zabezpiecza załadowcę przed nieuiszczeniem zapłaty za wysłane towary przez ich nabywcę. Oznacza to, że odbiorca musi zapłacić wartość wskazaną na fakturze, aby otrzymać kopię konosamentu na zlecenie, a następnie przedstawić ją przewoźnikowi w celu odbioru zamówionych towarów.
- Warunki umowy - konosament określa warunki umowy przewozu realizowanej przez przewoźnika publicznego. Umowa ta jest zawierana między załadowcą a przewoźnikiem publicznym i dotyczy przewozu ładunku powierzonego mu przez wymienionego w konosamencie załadowcę do wymienionego w konosamencie odbiorcy. Konosament, będący dowodem zawarcia przewozu, składa się z dziewięciu części.:
1. Odpowiedzialności prawnej przewoźnika publicznego
2. Wysyłki towarów w odpowiednim czasie
3. Ładowania towarów do beczek i ich pakowania w bele
4. Nieprzyjęcia ładunku
5. Towarów o wysokiej wartości
6. Materiałów wybuchowych
7. Niemożności żądania przez przewoźnika dodatkowych opłat po zrealizowaniu dostawy
8. Konosamentu zastępczego
9. Transportu wodnego
10. Zmian
- List przewozowy - jest to faktura wystawiona przez przewoźnika z tytułu wydatków poniesionych przez niego podczas przemieszczania danego ładunku.
- Roszczenia z tytułu przewozu - jest dokumentem niestandardowym, który załadowca składa u przewoźnika, aby ten pokrył straty pieniężne wynikające z utraty lub uszkodzenia towaru, opóźnienia dostawy lub nadpłacenia należności za transport.
Dokumentacja w transporcie międzynarodowym dzieli się na dwie kategorie:
Dokumenty handlowe:
- Umowa sprzedaży - jest podstawowym dokumentem w każdej międzynarodowej transakcji handlowej, przy czym umowy sprzedaży eksportowej mają bardzo zróżnicowane formy. W celu zaoszczędzania czasu i wydatków w umowie sprzedaży eksportowej powinno się w sposób pełny i jasny opisywać towary i ich ceny, warunki płatności, sposób transportu, wymagania związane z ubezpieczeniem, przewoźników i wszelkie szczegóły, których podanie może być wymagane.
- Akredytywa - najbardziej rozpowszechniona forma płatności, zapewnia wysoki stopień zabezpieczenia interesów sprzedawcy. Akredytywa stanowi gwarancję banku, że nabywca dokona płatności z chwilą, kiedy sprzedawca spełni warunki umowy uzgodnione przez strony.
Dokumenty przewozowe:
- Kiedy nabywca i sprzedawca ustalą warunki sprzedaży i kredytowania, eksporter składa w urzędzie celnym w porcie nadania deklarację wywozową, która zawiera zwykle opis towaru, wagę dostawy, wykaz oznaczeń i liczb na kontenerach, numer i datę wystawienia wymaganej licencji eksportowej, miejsce i kraj przeznaczenia oraz dane podmiotów zawierających transakcję.
- Jeśli dana firma chce eksportować swoje towary, to może uzyskać licencję eksportową. Istnieją dwa rodzaje takich licencji. Licencja ogólna pozwala na wywiezienie z kraju większości towarów, bez konieczności spełnienia jakichkolwiek specjalnych wymagań. Z kolei, pewne towary, których eksport jest ściśle kontrolowany przez państwo, wymagają potwierdzonej licencji eksportowej. Do towarów tych zaliczamy: sprzęt wojskowy, mikroprocesory i komputery przemysłowe, oraz inne towary, których kontrola leży w dobrze pojętym interesie państwa.
- Faktura handlowa - na podstawie której sprzedawca określa wartość towaru pomniejszoną o przewoźne i inne opłaty, jest zasadniczo dokumentem wystawionym przez firmę na sprzedane towary. Firmy lub agencje często wymagają tej faktury w celu określenia prawidłowej podstawy ubezpieczenia i cła importowego.
- Karnet - jest często stosowany, gdy sprzedawca dostarcza swoje towary w zaplombowanych kontenerach. Karnet stanowi potwierdzenie, że przesyłka została zaplombowana miejscu nadania i że nie będzie otwierana do chwili jej dostarczenia do miejsca ostatecznego przeznaczenia.
- Świadectwo pochodzenia towarów
- Konosament eksportowy - wystawia się go na część przewozu odbywającą się w kraju, część międzynarodową i część zagraniczną.
- Konosament morski - spełnia rolę umowy przewozu zawieranej między przewoźnikiem a załadowcą.
- Konosament na zlecenie - potwierdza tytuł własności do towarów. Sprzedawcy mogą wykorzystać te zbywalne dokumenty do przeniesienia tytułu własności do towaru na inną firmę.
- Konosament czysty - przewoźnik wystawia Etn dokument, kiedy ładunek dociera na pokład statku w stanie nie budzącym zastrzeżeń.
- Po dostarczeniu towaru przez przewoźnika na nabrzeże, agent okrętowy wydaje kwit dokowy stwierdzający, że przewoźnik ten dostarczył towar towarzystwu okrętowemu. Dokument ten można wykorzystać do potwierdzenia zgodności towaru.
- Uniwersalny lotniczy list przewozowy - dokument standardowy wykorzystywany przez przewoźników lotniczych we wszelkich międzynarodowych przewozach drogą powietrzną. Przewoźnik zmniejsza koszty opracowywania dokumentów.
1