Metody resocjalizacji

Metody resocjalizacji można podzielić ze względu na środki, jakimi dysponuje wychowawca w realizacji zadań. Ma on do dyspozycji 4 RODZAJE ŚRODKÓW:

1) osobiste walory własne lub innych osób. Walory osobiste poszczególnych osób to np. ich umiejętności w różnych dziedzinach, zdolności, talenty, cechy osobowości (np. „człowiek- dusza towarzystwa”) itp. Człowiek pragnie wchodzić w związki uczuciowe z innymi ludźmi. Dzięki temu możliwy jest określony wpływ wychowawcy na wychowanka, których łączy taki związek, natomiast możliwości tego rodzaju nie ma osoba obojętna, obca lub nielubiana przez podopiecznego. Ten sposób oddziaływania określa się mianem wpływu osobistego.

2) sytuacje społeczne - oznaczają układy między jednostką a innymi ludźmi, instytucjami, grupami itp.

3) grupy formalne i nieformalne - w jakich uczestniczy lub chciałby uczestniczyć podopieczny, rozumiane są jako zbiory osób posiadające swój cel, normy i określoną strukturę; Przykładem grupy formalnej są wszyscy studenci Akademii Pomorskiej, a grupy nieformalnej „paczka” przyjaciół. Człowiek dąży do związania się z określoną grupą. I to powszechne dążenie ludzi również wykorzystuje się w wychowaniu, jako sposób oddziaływania na podopiecznego poprzez wychowawcze sterowanie grupą, której jest on członkiem.

4) elementy kultury - są to różne jej wytwory (np. szkoła, środki masowego przekazu, książka, film, tv itp.) i wzory (np. wzory osobowe, czy wzory stylu życia itp).

Wykorzystując w resocjalizacji wpływ elementów kultury, nie można pominąć posługiwania się przez wychowawcę wzorami kulturowymi( wzory osobowe, społeczne, wzory aktywności):

• Wzory osobowe- reprezentowane są przez rzeczywiste lub fikcyjne postacie z życia, literatury, filmu itp., posiadające takie cechy jakie chcielibyśmy wykształcić u wychowanka. Może to być tylko taka postać, która będzie dla podopiecznego osobą znaczącą wewnętrznie. Posługując się w procesie wychowania resocjalizującego metodą wzorów osobowych należy wykorzystywać nie tylko pozytywne, lecz także negatywne typy bohaterów. Można np. przedstawić losy człowieka, którego postępowanie naraża go na dezaprobatę, niechęć, pogardę społeczną ( tchórz, zdrajca, człowiek z marginesu itp.) W tym przypadku chodzi o ukazanie wychowankom, że utożsamianie się z bohaterem negatywnym jest dla nich karzące i nieopłacalne.

• Wzory społeczne- dotyczą cech reprezentowanych przez pewne zbiorowości ludzi. Chodzi przy tym o przedstawienie takich zbiorowości, z którymi wychowanek czuje się związany, a więc może to być np. grupa internatowa czy szkolna, drużyna sportowa, „paczka” koleżeńska itp.

• Wzory aktywności- obejmują wszystkie podstawowe dziedziny życia wychowanka, a więc naukę, pracę i rekreację. Będą to, zatem wzory życia rodzinnego, miłości, przyjaźni, zabawy, odpoczynku, stosunku człowieka do grożących mu niebezpieczeństw, wzory wyrażające postawę wobec ludzi w ogóle itp. Chodzi tu wprowadzenie tego rodzaju wzorów do życia wychowanka. Ich wpływ uzależniony jest od odpowiednich, bezpośrednich kontaktów podopiecznego z tradycją historyczną, literaturą i sztuką.

Ze względu na przedstawione kryterium podziału omawianych metod, można mówić o metodach bezpośredniego i pośredniego oddziaływania wychowawcy na wychowanka. Do pierwszej kategorii zalicza się oddziaływania za pomocą osobistych walorów, druga zaś kategoria obejmuje oddziaływanie za pomocą pozostałych trzech typów środków. Powyższe rozróżnienia ilustruje schemat poniżej.

---