Dialektyczny model konfliktu R, Socjologia


Model konfliktu R. Dahrendorfa

1. Teorie konfliktowe są niejako alternatywą dla teorii funkcjonalnych, gdyż ich założeniem jest stwierdzenie, że analiza życia społecznego wymaga uwzględnienia zjawisk konfliktu, nierówności, przymusu i zmiany społecznej. Prekursorami teorii konfliktu byli tacy przedstawiciele klasycznych teorii socjologicznych jak Karol Marks, Gorge Simmel i Max Weber. W teoriach tych zakłada się, że konflikt może być czynnikiem rozwoju i integracji społeczeństwa.

2. Dahrendorf stwierdził, iż obok teorii systemowych istnieje teoria koercyjna. W jej ramach formułuje on wizje struktury społecznej. Struktura społeczna to forma organizacji społecznej, która jest utrzymywana przez siłę i przymus. Główne założenia dotyczące społeczeństwa to: a) każde społeczeństwo w każdym momencie podlega procesom zmiany - zmiana jest wszechobecna; b) w każdym społeczeństwie wszechobecny jest konflikt; c) każdy element w społeczeństwie przyczynia się do jego dezintegracji i zmiany; d) każde społeczeństwo opiera się na przymusie stosowanym przez jednych jego członków w stosunku do innych.

Porządek społeczny opiera się na przymusie - formą przymusu może być prawo

W strukturze społecznej zawarty jest konflikt

3. Analizując źródła konfliktu należy odwołać się do definicji pojęcia władzy i zwierzchnictwa. Władza pojmowana jest tu zgodnie z teorią M. Webera

Zwierzchnictwo natomiast to władza prawomocna, zwierzchnictwo określa zatem prawomocny stosunek nadrzędności i podrzędności. Podstawową przyczyną konfliktu jest podział zwierzchnictwa. Związane jest to ze sprzecznością interesów osób zajmujących pewne pozycje czyli konflikt to sprzeczność interesów osób zajmujących pewne pozycje. Dahrendorf wymienia dwie takie pozycje:

  1. pozycję dominacji - w jej interesie jest utrzymanie władzy, czyli w jej interesie jest utrzymanie struktury społecznej, która zapewnia jej władzę

  2. pozycje podległości - w jej interesie jest zmiana warunków społecznych, pozbawienie władzy osób zajmujących pozycję dominacji

4. Konflikt to sprzeczność interesów. Dahrendorf wymienia dwa rodzaje interesów: a) interesy jawne - czyli cele uświadomione; b) interesy utajone - czyli ukryte nurty zachownia. Interesy utajone właściwe są quasi grupom; quasi grupa jest podstawą do uformowania się grupy interesu, której właściwy jest interes jawny. Czyli z quasi grup powstają grupy konfliktowe. Grupy konfliktowe angażują się w konflikt, którego rezultatem są zmiany strukturalne.

5. Cechy charakterystyczne konfliktu to jego natężenie i jego gwałtowność czyli każdy konflikt ma swoją gwałtowność i każdy konflikt ma swoje natężenie.

Natężenie konfliktu to stopień uwikłania stron w konflikt. Natężenie jest wysokie jeśli koszt zwycięstwa lub przegranej jest wysoki.

Gwałtowność wiąże się z przejawami konfliktu, tu pojawia się problem środków, jakimi grupy się posługują aby ukazać swoją wrogość

6. W trakcie przebiegu konfliktu może dojść do pojawienia się zjawiska względnej deprywacji. Zjawisko względnej deprywacji to sytuacja, w której ludzie podlegający władzy są jednocześnie gorzej sytuowani na płaszczyźnie socjo-ekonomicznej. Deprywacja wpływa na natężenie konfliktu.

7. Regulacja konfliktu - konflikt może być regulowany. Są trzy sposoby regulacji konfliktu: a) pojednanie; b) pośrednictwo; c) arbitraż. Aby konflikt został uregulowany muszą zostać spełnione pewne warunki np. istnieje przekonanie o potrzebie regulacji przez obie strony konfliktu (uznanie że przeciwnik ma jakąś część racji); obie grupy są zorganizowane; gdy jest zgoda co do formalnych reguł regulacji

8. Konflikt doprowadza do zmiany struktury. Dahrendorf wyróżnił 3 typy zmian:

a) zmianę rewolucyjną - gdy dochodzi do transformacji struktury; zmiana ta polega na całkowitej wymianie osób zajmujących pozycje dominacji np. rok 1989 w Polsce

b) zmianę zmiana ewolucyjna - pociąga za sobą częściową wymianę osób

c) ewolucja bez zmian personalnych - np. przejście na gospodarkę wolnorynkową

9. Krótkie podsumowanie - w społeczeństwie istnieją pozycje dominacji i podległości. Zwierzchnictwo jest przyczyną powstawania grup konfliktowych; bo rządzący mają swój interes -chcą zachować status quo, rządzeni zaś dążą do zmian. Przed utworzeniem grupy konfliktu musi istnieć tzw. quasi grupa połączona wspólnotą pewnych interesów utajonych. Każdy konflikt ma swoje natężenie i gwałtowność, Konflikt może być regulowany. Konflikt prowadzi do zmian.

10. Przykład: Konflikt pomiędzy rolnikami a rządzącymi w Polsce. Rolnicy zajmują pozycje podległości, rząd zajmuje pozycje dominacji. W okresie PRL-u nie mogli powiększać sowich majątków i gospodarstw, teraz dążą do ponownej dystrybucji władzy; co poniekąd się udało wraz z wejściem A. Leppera do Sejmu. Natężenie tego konfliktu jest wysokie, gdyż niesie on ze sobą spore zaangażowanie stron; gwałtowność konfliktu jest duża - wyjścia rolników na ulice. Forma zmian to zmiana ewolucyjna pociągająca za sobą częściową wymianę osób np. owo wejście A. Leppera do Sejmu



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
6. Funkcjonalny model antropologii, SOCJOLOgia, Antropologia
6. Konflikt, socjologia, Socjologia edukacji
KONFLIKTY, socjologia polityki, Socjologia polityki
kryminologia, model konfliktu thomasa i pondyego, MODEL KONFLIKTU K
8 doradca zawodowy model zalozony i rzeczywisty, socjologia, Pedagogika
Ralph Dahrendorf - teoria konfliktu, WSPÓŁCZESNE TEORIE SOCJOLOGICZNE
Kopia pyt+odpow. konflikt, Studia SOCJOLOGIA licencjat i mgr
Style językowe, Dialekty, Socjolekty
wsiowa-lepszy model, SOCJOLOGIA WSI
TEORIA KONFLIKTUdru, Administracja-notatki WSPol, socjologia i metody badań socjologicznych
KONFLIKT I JEGO DYNAMIKA, PDF i , SOCJOLOGIA I PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA
Socjologia dla stosunków miedzynarodowych, Wojsko wobec wewnetrznego konfliktu, dr Andrzej ŁAPA
Socjologia, 3.4., Jakie współczesne ruchy społeczne i ich ideologie najwyraźniej reprezentują orient
esej konflikt, Pedagogika, socjologia edukacji
konflikty, studia, socjologia
7. Model antropologii psychokulturowej, SOCJOLOgia, Antropologia
konflikt 32 str, Socjologia różne, ZZL
Model rozwiązywania konfliktów w szkole, Model rozwiązywania konfliktów w szkole

więcej podobnych podstron