Specjalista ds. szkolenia i rozwoju zawodowego

Kod klasyfikacji: 241305

Rozdział klasyfikacji: Administracja, zarządzanie, business, praca urzędnicza

Klasa klasyfikacji: Specjaliści ds organizacyjnych

Zadania i czynności

Specjalista ds. szkolenia i rozwoju zawodowego odpowiada w przedsiębiorstwie za dobór i organizację szkoleń, kursów i seminariów mających na celu rozwój zawodowy pracowników firmy i podnoszenie ich kwalifikacji. W czasach gospodarki rynkowej wiele firm musi zmieniać bądź dostosowywać swój profil działalności do wymogów rynku i szybka oraz sprawna zmiana kwalifikacji pracowników wzmacnia pozycję zakładu lub nawet chroni przedsiębiorstwo przed stratami, a pracowników przed utratą pracy. Ze względu na te okoliczności wzrasta ranga tego stanowiska, a dla realizacji zadań powoływane są w ramach firmy specjalne działy. Zadaniem ich jest analizowanie poziomu kwalifikacji załogi, porównywanie jej z potrzebami firmy i opracowywanie programu uzupełniania wiedzy, kwalifikacji dla różnych grup pracowniczych (robotników, pracowników biurowych, kadry inżynieryjnej, kierowniczej, zarządu). Po dokonaniu analizy poziomu kwalifikacji, w celu rozpoznania potrzeb, specjalista zapoznaje się z planami działalności poszczególnych komórek organizacyjnych, wysłuchuje opinii ich kierownictwa i samych pracowników. Na tej podstawie tworzy projekt planu szkoleń, który oprócz tematyki zawiera również zakładaną kalkulację kosztów i sposób realizacji i przedstawia kierownictwu firmy w celu opracowania planu szkolenia i dokształcania na cały rok. Po uzyskaniu zgody dyrekcji na realizację, następuje ustalenie harmonogramu działań. Wykonywanie tych zadań wymaga dużej komunikatywności oraz opanowania sztuki negocjacji, samodzielności i umiejętności szybkiego podejmowania decyzji. Niezbędne są również otwartość i elastyczność w działaniu, umiejętność analizowania, planowania oraz współpracy z ludźmi. W swojej pracy specjalista ds. szkolenia i rozwoju zawodowego wykorzystuje komputer, Internet, telefon i fax by zebrać niezbędne informacje oraz nawiązać kontakty z wybranymi instytucjami bądź osobami. W celu sprawnego i profesjonalnego działania tworzona jest baza danych, która zawiera informacje o firmach szkoleniowych, wykładowcach, uczestnikach szkoleń. Ustalanie warunków umowy z wybraną firmą następuje już na drodze bezpośrednich rozmów na terenie własnego zakładu lub w instytucji szkolącej. Przed ostatecznym podpisaniem umowy sprawdzane są referencje instytucji poprzez zasięganie opinii w innych zakładach oraz warunki lokalowo-techniczne (wyposażenie sal, środki audiowizualne, inne pomoce szkoleniowe) niezbędne do przeprowadzenia szkolenia. Przed rozpoczęciem kursu powiadamia się wytypowanych uczestników i ich przełożonych o jego terminie, miejscu i warunkach. W trakcie szkolenia specjalista ds. szkolenia i rozwoju zawodowego wizytuje zajęcia, ustala z wykładowcami zagadnienia, które szczególnie powinny być uwzględnione w testach, egzaminach końcowych (w których zazwyczaj bierze udział). Organizuje rozdanie świadectw, dyplomów, rozlicza koszty i kompletuje dokumentację kursu. Jeżeli szkolenie ma charakter wewnątrzzakładowy specjalista wyszukuje prowadzących zajęcia spośród kadry zakładu, ustala z nimi warunki realizacji i załatwia formalności finansowe. Przy doborze wykładowców kieruje się nie tylko ich fachowością i poziomem wiedzy merytorycznej, ale także ich umiejętnościami dydaktycznymi. W przypadku braku takich umiejętności stara się - w miarę możliwości - umożliwić im ich zdobycie na specjalnych kursach pedagogicznych. Coraz więcej zakładów pracy stara się stworzyć kadrę szkoleniową spośród własnego grona pracowników i jest to jedno z ważniejszych zadań działu szkolenia. Zadaniem specjalisty jest również podpowiadanie kadrze zarządzającej tematów nowych szkoleń, budzenie zainteresowania nowymi możliwościami edukacyjnymi. W zależności od wielkości firmy praca może mieć charakter zespołowy (duże zakłady) lub indywidualny (średnie i małe przedsiębiorstwa). Niezależnie jednak od tego, praca w tym zawodzie wymaga ścisłej współpracy z pracownikami własnego przedsiębiorstwa (zarządem, kadrą kierowniczą, pozostałymi pracownikami) oraz z wykładowcami, trenerami, firmami szkolącymi nie tylko z terenu województwa ale i całego kraju. Praca charakteryzuje się podziałem na zadania i czynności administracyjno - urzędnicze (w tym: opracowywanie sprawozdania z realizacji zadań, które jest częścią rocznego raportu o działalności całego przedsiębiorstwa) oraz koncepcyjno - organizacyjne W związku z tym, że jej efekty uzależnione są w dużej mierze od finansów firmy, charakter i zakres obowiązków mogą ulegać pewnym zmianom; np. powierza się prowadzenie kadr.

Środowisko pracy

Materialne środowisko pracy

Praca specjalisty ds. Szkolenia i rozwoju zawodowego odbywa się najczęściej w standartowych warunkach biurowych. Obciążenia i zagrożenia z tym związane nie wykraczają poza typowe dla pomieszczeń biurowych. Organizując szkolenia przebywa czasami w pomieszczeniach biurowych innych działów, w siedzibach firm szkolących bądź wizytując ośrodki, sale, w których ma odbywać się szkolenie, seminarium. Najczęściej występujące schorzenia są charakterystyczne dla skomputeryzowanych prac biurowych: choroby wzroku i kręgosłupa, natomiast stres, który może towarzyszyć wykonywaniu niektórych obowiązków (np. Negocjacje cenowe) może powodować u tych osób wystąpienie choroby niedokrwiennej serca lub dolegliwości psychosomatycznych.

Warunki społeczne

Praca w tym zawodzie ma charakter w dużej mierze zespołowy, gdyż związana jest z częstymi kontaktami z ludźmi, głównie z otoczenia zawodowego. Oznacza stałe kontakty z pracownikami firmy, kierownikami działów, dyrektorami bądź prezesami oraz z przedstawicielami instytucji zewnętrznych. W komunikacji dominuje ustny przekaz informacji (rozmowa bezpośrednia lub telefoniczna), pozostałe kontakty odbywają się za pomocą korespondencji, poczty elektronicznej - określa to przyjęta w danym zakładzie procedura służbowa. Swoją pracę specjalista ds. Szkolenia i rozwoju zawodowego wykonuje często samodzielnie, lecz niezbędne są konsultacje z pracownikami, bezpośrednim przełożonym, zleceniobiorcą. Stałymi elementami w pracy są: planowanie charakteru i ilości szkoleń, nadzorowanie ich, dbanie o uzyskanie pełnego zadowolenia wszystkich stron: dyrekcji zakładu, szkolonych pracowników, firm szkoleniowych.

Warunki organizacyjne

Specjalista ds. Szkolenia i rozwoju zawodowego pracuje zazwyczaj w stałym, ośmiogodzinnym cyklu. Często jednak może być wymagana jego obecność w godzinach nadliczbowych, gdyż jest on rozliczany przede wszystkim z efektów swojej pracy a nie tylko z ilości przepracowanych godzin. Zakres odpowiedzialności zróżnicowany jest w zależności od profilu firmy i wykonywanych zadań, jednak prawie zawsze odpowiada w dużym stopniu za ilość, jakość i planowość przeprowadzonych szkoleń.

Wymagania psychologiczne

W tym zawodzie bardzo ważna jest umiejętność łatwego nawiązywania kontaktów, podejmowania trafnych i szybkich decyzji, dobrego planowania i organizowania pracy, zdolność do logicznego rozumowania. Bardzo przydatna jest zdolność analizowania rynku pracy oraz wysoki poziom wiedzy profesjonalnej - nowe techniki prowadzenia szkoleń, tematyka. W związku z tym, że czasami konieczne jest pracowanie w szybkim tempie, realizowanie wielu zadań w tym samym czasie, zmiana metod działania, szukanie alternatywnych rozwiązań dla nawet nietypowych problemów ważne jest posiadanie takich cech, jak niezależność, samodzielność, odporność na stres, inicjatywa, spostrzegawczość, podzielność uwagi. Oprócz tego niezbędna jest umiejętność współpracy z ludźmi o różnym poziomie inteligencji, postępowania ze współpracownikami, kontrahentami, zdolność przekonywania i negocjacji.

Wymagania fizyczne i zdrowotne

Praca w tym zawodzie zalicza się do prac lekkich pod względem fizycznego obciążenia. Przy przyjęciu do pracy obowiązują standardowe badania lekarskie, nie wymaga się dodatkowych orzeczeń o stanie zdrowia.

Warunki podjęcia pracy w zawodzie

Przy podjęciu pracy na stanowisku: specjalista ds. Szkolenia i rozwoju zawodowego preferowane jest posiadanie wyższego wykształcenia m.in. O specjalnościach takich jak: pedagogika, psychologia, socjologia oraz (w większych firmach) przynajmniej bierna znajomość jednego z języków zachodnioeuropejskich. Dobrze jest również, gdy wykształcenie jest zgodne z rodzajem działalności firmy, gdyż umożliwia to trafne dostrzeżenie potrzeb podnoszenia kwalifikacji i pożądanych umiejętności pracowników. Uzupełnianie i podnoszenie kwalifikacji zawodowych możliwe jest na kursach pedagogicznych, dotyczących zarządzania zasobami ludzkimi oraz na studiach podyplomowych, m.in. Akademia ekonomiczna im. Oskara Langego we Wrocławiu, kierunek: nowoczesne zarządzanie kadrami państwowa wyższa szkoła zawodowa w Legnicy, kierunek: zarządzanie kadrami w nowoczesnej firmie politechnika lubelska, kierunek: zarządzanie zasobami ludzkimi wyższa szkoła bankowa w Toruniu, kierunek: podyplomowe studium zarządzania kadrami warszawska szkoła zarządzania - szkoła wyższa, kierunek: zarządzanie personelem polsko - amerykański instytut zarządzania przy fundacji Ocic Poland, kierunek: zarządzanie zasobami ludzkimi międzynarodowa szkoła menedżerów w warszawie, kierunek: zarządzanie zasobami ludzkimi i doradztwo personalne ze względu na charakter pracy pożądana jest również znajomość zasad ekonomii, elementów zarządzania oraz prawa pracy.

Możliwości awansu w hierarchii zawodowej

W zawodzie istnieje możliwość awansu w hierarchii administracyjnej lub ściśle w ramach specjalizacji. W hierarchii administracyjnej bywa to awans pionowy np. Na kierownika działu szkolenia i rozwoju zawodowego, zastępcę lub dyrektora ds. Personalnych. Zdobycie uprawnień specjalistycznych daje możliwość awansu poziomego w ramach specjalizacji zawodowej. Zawód ten wymaga ciągłego kształcenia się, pogłębiania wiedzy dot. Rynku szkoleniowego, poznawania nowych metod pracy.

Możliwości podjęcia pracy przez dorosłych

Ze względu na wymagania dot. Kompetencji zawodowych i cech osobowości absolwenci oraz osoby nie mające doświadczenia zawodowego mają bardzo małe możliwości zatrudnienia na tym stanowisku (liczy się tutaj nie tylko wiedza akademicka). Najbardziej poszukiwani są pracownicy w wieku 28-45 lat, z doświadczeniem oraz pochodzący „z branży” związanej z działalnością firmy. W dużych firmach wymaga się doświadczenia na podobnym stanowisku w dziale zarządzania zasobami ludzkimi.

Polecana literatura

M. Amstrong, Zarządzanie zasobami ludzkimi. Strategia i działanie, Profesjonalna Szkoła Biznesu, Fundacja Edukacji Badań Rynkowych, Kraków 1996

R. Cialdini, Wywieranie wpływu na ludzi, Towarzystwo Psychologiczne, Gdańsk 1996

L. Dobrzelecka, Uprawnienia i obowiązki zakładów pracy w zakresie szkoleń pracowników, C.H. Beck, Warszawa 1991

L. Dobrzelecka, S. Suchy, Szkolenie bezrobotnych i pracowników, Biblioteczka pracownicza, Warszawa 1997

K. Sedlak, Jak poszukiwać i zjednywać najlepszych pracowników, Profesjonalna Szkoła Biznesu, Fundacja Edukacji Badań Rynkowych, Kraków 1995

Personel - dwutygodnik, Biuro Informacji Organizacyjno - Prawnej „INFOR” Służba pracownicza - miesięcznik, MPiPS

Źródło danych: Przewodnik Po Zawodach, wyd. II, MPiPS

1

---