Brown „Strukturalne aspekty grupy”
Struktura grupy(sherif i sherif)- współzależna sieć ról i statusu w hierarchii.
Pojęcia roli i statusu odnoszą się do pewnych przewidywanych wzorców zachowania kojarzonych z pozycja zajmowana przez jednostki. (przypominają rolę i scenariusz sztuki). Role w grupie mogą być równie wartościowe a statusy nie.
ZRÓŻNICOWANIE RÓL
Powszechny atrybut życia zbiorowego. (Ludzie zawsze w grupach przypisują sobie konkretne role przykład chłopcy na obozie letnim, w grupach przyjaciół nie widać od razu kto jaka role pełni). Funkcje ról
Ułatwia podział pracy i osiągniecie celu. Zróżnicowanie ról może niekiedy powodować konflikt międzygrupowy, jak nie ma jakiegoś nadrzędnego celu.
Pomagają zaprowadzić porządek w życiu grupy
Rola stanowi cześć naszego samookreślenia w grupie
Doświadczenie Slatera- sesje rozwiązywania problemów z udziałem 20 grup. Specjaliści zadaniowi (od pomysłów, funkcja instrumentalna), specjaliści społeczno-emocjonalnych (osoby lubiane przez wszystkich, funkcja ekspresyjna)
korelacja, jak dodatnia to w małym stopniu.
Rodzina-wachlarz formalnie przypisywanych pozycji. Zadaniowa mężczyźni, społeczno emocjonalna kobiety (Parsons Bales teoria rodziny) czasem tak nie jest i zarówno ojciec i matka pełnią obie funkcje. Czasem zbyt sztywny wzorzec zróżnicowania ról jest mankamentem
ZRÓŻNICOWANIE STATUSU
Z układem ról w grupie łączy się istnienie hierarchii statusów
Wysoki status pociąga za sobą skłonność do przedstawiania pomysłów i inicjowania czynności podejmowanych przez resztę grupy
Status implikuje prestiż zbiorowy-pozytywna ocena czy wysoka pozycja w grupie. Zmiana hierarchii jak odchodzą starzy członkowie i przychodzą nowi, zmiana kontekstu grupowego.
Status zależy od kompetencji w danych dziedzinach.
Teoria stanów oczekiwanych-mamy lub szybko wykształcamy oczekiwania wobec innych członków grupy. Osoby o wyższym statusie podsuwają a inni zaakceptują więcej ich pomysłów. Wyjściowe różnice statusu są wzmacniane i pogłębiane. Często zależą od grupy etnicznej czy płci
SAMOOCENA NA PODSTAWIE PORÓWNAŃ SPOŁECZNYCH
TEORIA PROCESÓW PORÓWNANŃ SPOŁECZNYCH (Festinger)-istnieje ogólnoludzki popęd do oceny własnych opinii i zdolności. Bez trafnego oszacowania naszych zdolności życie byłoby trudne. informacje o naszych zdolnościach , sami jakoś mierzymy , bierzemy od innych i porównujemy z innymi, najczęściej osobami które są do nas podobne. Porównania atrybutów pokrewnych z dana zdolnością. Pozycja statusu dział jak taki atrybut pokrewny.
Jednokierunkowe parcie w górę (Festinger)- wysoko wartościowane coraz lepsze wykonanie. Powoduje: niestabilność w grupie, członkowie walczą o pozycje; ludzie porównują się raczej w górę, bo chcemy być coraz lepsi; do porównań wybieramy tych co są tylko trochę lepsi.(daje nam nadzieję) Czasem porównujemy się tez w dół- jednak są od nas gorsi:P ochrona zagrożonej samooceny, sytuacja awersyjne.
PORÓWNANIE SPOŁECZNE A POZIOM WYKONANIA- w grupach wykonujemy cos lepiej niż jak jesteśmy sami(porównujemy się)
OCENA TEORII PORÓWNAŃ- dodanie porównań czasowych.(porównanie z wcześniejszym wykonaniem).ważniejsze u dzieci i starców. Pozaspołeczne środki samooceny; Porównania tez z innymi grupami; przemyślany charakter porównań
PRZYWÓDZTWO
Osoby o wysokim statusie dysponują środkami wpływania na innych ludzi, mniej podlegają wpływowi
Teoria „wielkiego przywódca” jako przywódcy nie zawsze się sprawdza. Nie zawsze maja takie same cechy.
Przywódca osoba najlepiej przygotowana do pomocy grupie w realizacji celów.
ZACHOWANIE PRZYWÓDCÓW- (Lippit, White) lider ma tworzyć klimat społeczny. Najlepszy gdzie przywódca demokratyczny, nieobecność przywódcy nie ma zasadniczego wpływu n prace grupy, troska o członków grupy; jak autokratyczny to większa agresja w grupie i orientacja bardziej egocentryczna, ale praca najlepsza (kiedy przywódca jest obecny), troska o zadanie; Leseferystycznie- przywódcy lubiani, ale kiepskie wyniki grupy, grupa lepiej pracuje jak nie ma przywódcy
Aktywne przywództwo łączy elementy zadaniowe i społeczno emocjonalne.
Bass przywództwo transformacyjne-lider dostarcza grupie wizji lub inspiracji, co motywuje grupę do przekraczania celów, sprawdza się głównie w czasie kryzysu i szybko zmieniającej się sytuacji; transakcyjny-przywódca interweniuje tylko wtedy kiedy pojawiają się problemy.
Inna koncepcja-przywódca powinien być charyzmatyczny
INTERAKCJA STYLU PRZYWÓDCY I SYTUACJI- czy sytuacja jest korzystna dla lidera. (LPC- skala najmniej preferowanego współpracownika, jak wysoki wynik to dla przywódcy ważniejsi ludzie a nie zadania)
Fiedler elementy wyznaczające przychylność sytuacji dla przywódcy: 1)relacje między przywódca a członkami grupy; 2)struktura zadania-jak lepiej sprecyzowane zadanie tym lepiej się kieruje grupą;3) zakres władzy; kombinacja tych czynników daje 8 typów kombinacji.
Teoria Fidlera. Przywódcy o niskim stopniu LPC będą najlepsi w sytuacjach zajmujących się najbliżej krańców tej ośmiostopniowej skali, a ci z wysokim LPC będą lepsi bliżej środka kontinuum. (wykres Str. 30)
Krytyka: brak wpływu okoliczności na styl lidera; arbitralna hierarchia 3 czynników, a więc i 8 stopniowego kontinuum, nie wszystkich przywódców można podzielić na tych o niskim i wysokim LPC a są jeszcze ci po środku. Ich sposób wykonania jest niezależny od sytuacji.
INNE TEORIE PRZYWÓDZTWA
Sytuacyjna teoria przywództwa- przywódcy musza dostosować swój styl do tego czy członkowie grupy są gotowi podjąć zadanie (gotowość= zdolność, chęć, wiara). Jak mała gotowość to orientacja na zadanie
Model optymalnego podejmowania decyzji(Vroom Yetton)- określenie poziomu konsultacji i uczestnictwa powinien zachęcać przywódca, żeby uzyskać najskuteczniejsze decyzje.
5 procesów decyzyjnych:
To która metoda najskuteczniejsza zależy od zadania.
7atrybutów które są źródłem niezbędnych wskazówek: ważność i ciężar gatunkowy decyzji, czy lider ma dosć informacji i kompetencji, czy problem dobrze ustrukturalizowany , czy członkowie grupy musza zaakceptować decyzje żeby można było ja wprowadzać w życie, jakie są szanse że ja zaakceptują, czy są cele grupowe, czy różnice w opinii mogą być źródłem opinii. (rys str 37!!!)
PRZYWÓDZTWO JAKO PROCES
Najpierw trzeba się podporządkować normom grupy a potem wprowadzać nowe pomysły(przywódca) teoria przywództwa Hollandera
Sprawiedliwi liderzy bardziej akceptowani(Tyler i Lind)
SIECI KOMUNIKACYJNE
Członkowie grupy jako ogniwa sieci komunikacji
„dystans”- minimalna liczba ogniw w komunikacji miedzy dwoma osobami
„Wskaźnik centralizacji”- od skoncentrowanego wokół jednej osoby przepływu komunikatów do jego równego rozłożenia między członków grupy. Tam gdzie bardziej scentralizowane jest ;lepsza komunikacja a gdzie zdecentralizowane wyższe morale i większa satysfakcja z pracy grupowej.(potem dają wyniki że w zadaniach bardziej złożonych jednak lepsze są grupy zdecentralizowane)
Większość kanałów komunikacyjnych z góry na dół a nie horyzontalnie