Wykład 21.10.2005 Laryngologia
Rola receptora słuchowego - przetransportowanie dźwięku i zakodowanie go w odpowiedni impuls nerwowy.
Prawidłowy narząd słuchu warunkuje prawidłowy rozwój mowy.
W skład ucha wewnętrznego wchodzi:
- błędnik kostny z perilimfą
- błędnik błoniasty wypełniony endolimfą
- ślimak owija się wokół wrzecionka, w nim narząd Cortiego
- przedsionek ( woreczek + łagiewka)
- 3 kanały półkoliste
Układ równowagi funkcje:
- utrzymanie postawy w spoczynku i ruchu
- stabilizacja pola widzenia pomimo ruchów głowy czy całego ciała
Zmysły czucia głębokiego:
- narząd wzroku
- narząd słuchu
Przewodnictwo kostne i powietrzne
Powietrzne - zagłębienia małżowiny usznej → przewód słuchowy zewnętrzny → jama bębenkowa → płyn ucha wewnętrznego → narząd spiralny
Małżowina słyszenie kierunkowe.
Warunki skuteczności działania ucha środkowego wraz z błoną bębenkową:
Musi istnieć nienaruszona błona bębenkowa
łańcuch kosteczek musi być sprawny funkcjonalnie i czynnościowo
naprzemienny ruch obu okienek ( owalnego i okrągłego )
drożna trąbka słuchowa
Przewodnictwo powietrzne odgrywa decydującą rolę, przewodnictwo kostne ocena diagnostyczna ( wydolność układu odbiorczego ).
Droga kostno - ślimakowa:
kość → puszka błędnika → płyn ucha wewnętrznego
kość → ściana przewodu zewnętrznego → powietrze w uchu zewnętrznym i środkowym → błona bębenkowa → łańcuch kosteczek
Teorie percepcji dźwięku:
lokalizacyjne - analizy ślimakowej = miejscowe
*teoria rezonacyjna Hemholza (chyba tak się pisze) (teoria harfy )
- włókna błony podstawnej o różnej długości działają pod wpływem dźwięku jak rezonatory,
częstotliwości wysokie odbierane przez najkrótsze włókna znajdujące się w błonie podstawnej przy podstawie
częstotliwości niskie - włókna długie znajdujące się w osklepku
*teoria hydrodynamicznych zmian w płynie ślimaka
analiza centralna
Możliwości diagnostyki uszkodzeń narządu słuchu:
Głuchota - zupełny brak odczuwania dźwięków w uchu, a w audiometrii brak odpowiedzi
Niedosłuch - różny stopień upośledzenia słuchu
W zależności od umiejscowienia i patofizjologii rozróżniamy niedosłuch:
a) przewodzeniowy - zmiany w aparacie transmitującym dźwięki ( ucho zewnętrzne + środkowe )
b) odbiorczy - uszkodzenie komórek zmysłowych Cortiego, zwoju spiralnego lub nerwu słuchowego
Typy niedosłuchu odbiorczego:
Niedosłuch ślimakowy - uskodzenie komórek zmysłowych ( uszkodzenie sensoryczne)
Niedosłuch pozaślimakowy - zmiany I - szego neuronu drogi słuchowej
Niedosłuch ośrodkowy - schorzenia OUN ( 2-5 neuron drogi słuchowej + kora słuchowa)
Niedosłuch mieszany
Typy niedosłuchu przewodzeniowego;
*Ze strony ucha zewnętrznego
Wady rozwojowe
Pourazowe lub pozapalne zarośnięcie przewodu słuchowego
Zmiany obturujące światło przewodu słuchowego ( czopy naskórkowe, woskowinowe, ciała obce)
*Z ucha środkowego
Wady rozwojowe
Urazy ucha środkowego
Ostre i przewlekłe stany zapalne
Procesy zaburzające drożność trąbki słuchowej
Nowotwory nosogardła
Guzy łagodne i złośliwe ucha środkowego
Choroby kości i ucha wewnętrznego
Chory niedosłyszący lepiej rozumie mowę w hałasie niż w ciszy, lepiej słyszy szeptem niż normalnie.
Uszkodzenia słuchu:
dziedziczne
wrodzone
nabyte
Ad. a) dziedziczone AD lub AR, mogą występować jako wada odosobniona lub z wadami zespołowymi
1 typ - dominujący niedosłuch odbiorczy ( jedyne uszkodzenie )
2 typ - niedosłuch odbiorczy w połączeniu z innymi schorzeniami ( np. debilizm)
3 typ - zespoły wad wrodzonych
Zespół Waardenburga
- niedosłuch odbiorczy
- różnobarwność tęczówek
- przesunięcie przyśrodkowych kątów oczu skroniowo
- zarośnięte brwi
- częściowe bielactwo
Zespól złożony ( nie byłam wstanie napisać nazwiska - strasznie długie i złożone)
- niebieskie twardówki
- łamliwość kości
- głuchota
Zespół Crusona
- wodogłowie
- niedorozwój szczęki górnej, ucha środkowego, ucha zewnętrznego
- syndaktylia
Zespół Pierre - Robina
- mała żuchwa
- ogromny język
- niedorozwój ucha zewnętrznego
Głuchota recesywna Laurance-Moon-Biedla
-zwyrodnienie barwnikowe siatkówki
- zaburzenia przysadki
- polidaktylia
- oligofrenia
Zespół Ushera
- zapalenie siatkówki
- padaczka
- biały kosmyk włosów
Ad. b) głuchoty wrodzone
- choroby matki podczas ciąży
- czynniki toksyczne działające w czasie ciąży
- zaburzenia hormonalne
Embrionopatie |
Fetopatie |
Na skutek choroby wirusowej matki w I trymestrze ciąży, uszkadzają zawiązki narządu słuchu. - opryszczka - ospa - świnka - grypa - odra - różyczka
|
Czynnik uszkadzający działa na już rozwinięte narządy - kiła - toksoplazmoza
|
Choroby metaboliczne matki:
- cukrzyca
- nerek
Leki ototoksyczne:
- antybiotyki
- sole metali ciężkich
- preparaty hormonalne
- nadmiar lub niedobór witamin
Matki pracujące w hałasie.
Zaburzenia hormonalne:
-cukrzyca
- tarczyca