Padaczka - 0.5% populacji
Przyczyny: w wyniku urazu, infekcji lub guza, a czasem bez uchwytnej przyczyny:
I. pojawienie się włókien hamujących GABA-ergicznych w obrębie hamujących włokien GABA-ergicznych - dezinhibicja
II. zanik lub brak włókien GABA-ergicznych
Typy padaczek:
I. lokalne (ogniskowe, częściowe) :
proste --> bez utraty przytomności
kompleksowe --> zaburzenia świadomości
wtórne proste:-->spadek glukozy (insulina)
penicylina, zmęczenie, stres, niedożywienie: spadek ciśnienia parcjalnego gazów we krwi, zaburzenia elektrolitowe
II. uogólnione (z drgawkami i bez drgawek)
(małe neurony wstawkowe
bardzo wrażliwe na niedokrwienie)
absence --> utrata przytomności - kilka sekund czasem z pojedynczym drgnięciem kończyny lub ciała
nietypowe absence - dłuższe i wolne
miokloniczne--> izolowane kloniczne drgawki
kloniczne --> uogólnione drgawki
utrata przytomności
zaburzenia układu wegetatywnego
toniczne --> opistotonus
utrata przytomności
zaburzenia układu wegetatywnego
toniczno-kloniczne --> silne drgawki całego
(grand mal) ciała
wzrost napięcia
depresja wszystkich funkcji centralnych
drgawki atoniczne --> utrata napięcia całego ciała
Działanie leków przeciwpadaczkowych:
1) zahamowanie powstawania wyładowań
2) zahamowanie rozprzestrzeniania się wyładowań
Grupy leków:
BARBITURANY: nasilanie działania GABA
luminal
metabarbital
mefobarbital
działają w dawkach mniejszych niż nasenne
zastosowanie: padaczka uogólniona i miejscowa
mechanizm działania : typowy
DEZOKSYBARBITURANY: prymidon
metabolizowany do fenobarbitalu
zastosowanie : wszystkie typy z wyjątkiem absence
HYDANTOINY: fenytoina
mefenytoina
etotoina
mechanizm działania:
miejscowo znieczulające - wiążą się w kanale sodowym w stanie refrakcji
działanie antydysrytmiczne - wydłużanie okresu
refrakcji kanałow potasowych
hamują wejście wapnia do komórki
hamują fosforylację białek (blok pobudliwości błony)
zastosowanie: wszystkie formy padaczki z wyjątkiem absence (nawet ją pogarszają)
- działają bez depresji OUN w dawkach średnich
- nie hamują objawów prodromalnych
- zapobiegają powstawaniu i szerzeniu się
potencjałów
indukują enzymy wątrobowe
- wolno wchłaniane
- silnie wiązane z białkami krwi - salicylany, walpronian i fenylobutazon wypierają je z białek osocza
- metabolizowane w wątrobie
- wydalane z żółcią i moczem
działania uboczne: a) dożylnie - w dysrytmiach lub status epilepti-
cus - dalsze zaburzenia rytmu
- spadek ciśnienia
- depresja OUN
b) doustnie - zaburzenia móżdżkowe:
zawroty głowy
ataksja
oczopląs
bóle głowy
hirsutyzm - wzrost wydzielania
androsteronu
przerost dziąseł
zaburzenia funkcji intelektualnych
anemia megaloblastyczna z
niedoboru kwasu foliowego
rozszczep podniebienia u
u dzieci
mimo tych działań ubocznych - najpowszechniej używane
zastosowanie: padaczki z wyjątkiem absence
dysrytmie
neuralgia nerwu trójdzielnego
OKSAZOLIDYNODIONY: trimetadion --> dimetadion
parametadion
zastosowanie : tylko w absence (jeśli inne nie działają)
działania uboczne: uspokajające
zaburzenia widzenia
zapalenie skóry
zapalenie wątroby
zapalenie nerek
zaburzenia hematologiczne
POCHODNE KW.BURSZTYNOWEGO: etosuksymid
metsuksymid
fensuksymid
nieznany mechanizm działania
działania uboczne: nudności, brak apetytu, letarg, oszołomienie,
u niektórych pacjentów wywołuje drgawki kloniczno-toniczne
używany bardzo rzadko - nadwrażliwość (ciężki przebieg)
wybiórczo na ataki absence
IMINOSTILBENY: karbamazepina
zastosowanie - wszystkie typy padaczki z wyjątkiem absence
mechanizm działania: wzrost aktywności neuronów adrener-
gicznych
hamowanie kanałów sodowych
(jak hydantoiny)
metabolizm - samoindukcja
działania uboczne: nudności i brak apetytu
działania uboczne: stupor
śpiączka
drgawki
nudności, wymioty
vertigo, ataksja
zaburzenia widzenia, hematologiczne,
zatrzymanie wody
BENZODWUAZEPINY: klonazepam i clobazam
chlorazepat
diazepam
używane w status epilepticus - szybko zaczynają działanie
nie nadają się do terapii podtrzymującej z powodu działania uspokajającego i występowania rebound effect (drgawki po wycofaniu leku).
KWAS WALPRONOWY - prosty kwas monokarboksylowy
skuteczny we wszystkich typach padaczek
mechanizm działania: zwiększa poziom GABA w mózgu, zmniejsza poziom asparaginianu
działa podobnie do fenytoiny
działania uboczne: niewielkie (rzadko - uszkodzenie wątroby, zcienienie i skręcenie włosów)
stosowany w padaczce u dzieci
Nowsze leki p/padaczkowe:
1. wigabatrin - bardzo wybiórczy inhibitor aminotransferazy GABA
działania uboczne : uspokajające,
oszołomienie,
zmiany behawioralne,
neurotoksyczne
stosowany, jeśli inne leki nie działają - w fazie badań klinicznych.
2. progabid - agonista GABA - badania kliniczne
3. MK-801 - pierwszy antagonista kwasu glutaminowego , ale u człowieka daje pobudzenie i niepokój
4. lamotrygina - hamuje uwalnianie EAA, przedłuża inaktywację kanałów sodowych
5. felbamat - nieznany mechanizm, ale daje anemię aplastyczną i ciężkie uszkodzenie wątroby
6. gabapentin - analog GABA
7. topiramat - podstawiony polisacharyd hamuje wyładowania przez blokadę kanałów sodowych
8. tiagabina - pochodna kwasu nipektoinowego
hamuje wychwyt zwrotny GABA
9. zonisamid - sulfonamid - jak topiramat + kanały wapniowe
10. lewetiracetam - analog piracetamu - w częściowych drgawkach
4