cwiczenia z finansow B4QPCHGTVKATE3E6IHZNITDJ5XVRS23PJELQM3Y

Rynek instrumentów pochodnych (derywatów)

/Instrumenty pochodne i ich rynek w Polsce pojawił się około 1998-9r./

Kontrakt terminowy futures na kurs walutowy jest umową pomiędzy dwoma stronami, w której zobowiązują się one wzajemnie do dokonania w przyszłości rozliczenia pieniężnego wynikającego z różnicy między kursem kontraktu w dniu zawarcia transakcji a kursem kontraktu obowiązującym w chwili rozliczenia transakcji.

Kategoria	Operacje futures (przyszłościowe) [rynek nowy]	Operacje terminowe (forward) [rynek tradycyjny]
Lokalizacja (gdzie dokonywane są obroty)	Tylko w obrocie giełdowym; odbywa się na pitach (w wyodrębnionych miejscach sal handlowych giełd futures i opcji) → tylko giełda	Na rynku OTC (over the counter) → przez dealerów i brokerów
Zobowiązania stron	Są zobowiązaniem wobec izby clearingowej giełdy	Są wzajemnym zobowiązaniem stron
Sposób realizacji	2 rodzaje: → wyrównanie pozycji wobec izby clearingowej (bardziej popularny) → fizyczna dostawa	1 rodzaj: dostawa i odbiór przedmiotu transakcji
Technika zawierania transakcji	Na parkiecie giełdy w czasie sesji handlowej - charakter aukcyjny	Za pośrednictwem komputerów, telefonów
Uczestnicy rynku	W większym stopniu jest rynkiem detalicznym, przyciąga więcej osób fizycznych i niedużych przedsiębiorstw	Rynek zdominowany przez duże instytucje finansowe
Stopień standaryzacji	W bardzo wysokim stopniu wystandaryzowany (standaryzacja obejmuje: wielość transakcji, termin jej realizacji oraz metody ochrony izby clearingowej gwarantującej wykonanie transakcji przed niewypłacalnością jednej ze stron); handluje się kontraktami	Brak podobnej standaryzacji, choć czas trwania nie jest zupełnie dowolny, kontrakty dopasowane do klienta
Stopień elastyczności	Zasady realizacji są bardziej elastyczne (możliwość wcześniejszego wyrównania pozycji jako sposobu realizacji kontraktu)	Zasady realizacji są mniej elastyczne
Depozyt gwarancyjny	Występuje depozyt gwarancyjny (jego wielkość jest standaryzowana)	Bardzo rzadko stosowane (tylko jeśli klient jest mało znany)
Zasada codziennego określania pozycji	Występuje zasada codziennego określania pozycji sprzedawców i nabywców wobec izby clearingowej (market to market)	brak
Waluta bazowa kontraktu	Ważna waluta rezerwowa (ale nie USD) lub waluta narodowa (np. EUR, CHF, GPB, jen, dolar nowozelandzki)	Zazwyczaj USD
Dostęp do rynku	Ograniczony - kontrakty mogą być zawierane tylko przez członków giełdy lub tylko przez pośredników	Każdy uczestnik może wziąć udział
Rola brokerów	Firmy brokerskie mogą działać na cudzy i własny rachunek	Działają wyłącznie na cudzy rachunek
Sposób kształtowania się ceny	System aukcyjny, bez podmiotów zobowiązanych do jednoczesnego oferowania cen kupna i cen sprzedaży	System dealerski z udziałem market makers
Ryzyko kredytowe	Izba rozrachunkowa giełdy	Obydwie strony kontraktu

Zadania izby rozrachunkowej (clearingowej)

zagwarantowanie każdemu uczestnikowi giełdy wykonanie transakcji
codziennie rozliczanie każdej zarejestrowanej transakcji (depozyt musi być w stałej relacji do równowartości kontraktu)
rozliczenie transakcji futures (skompensowanie wzajemnych transakcji i wypłacenie lub pobranie różnicy wynikłej z równowartości rozliczonych kontraktów.

Standardy....

...
Miesiąc wykonania
Dzień wygaśnięcia kontraktu, ostatni dzień obrotu i pierwszy dzień obrotu
jednostka transakcyjna, jednostka notowania, minimalny krok notowania, wartość minimalnego kroku notowania (najmniejsza jednostka, na jaką może się zmienić notowania)
Dzienny kurs rozliczeniowy
Dzienna cena rozliczeniowa
Ostateczny kurs rozliczeniowy
Depozyt zabezpieczający wnoszony przez inwestora

Zalety walutowych kontraktów terminowych:

Standardy kontraktów i reguły obrotu zapewniają przejrzystość rynku
Obrót na giełdzie, rozliczenie za pośrednictwem izby rozrachunkowej oraz system depozytów gwarancyjnych zapewniają bezpieczeństwo
Istnieje mozliwość zamknięcia pozycji na rynku w każdym momencie → elastyczność
Pieniężne rozliczanie kontraktów upraszca proces rozliczania transakcji
Niskie depozyty zabezpieczające zwiększają dzwignię finansową i osiągany zysk
Zróżnicowane terminy realizacji pozwalają prowadzić operacje z różnym horyzontem czasowym
Niska wartość kontraktu umożliwia operacje giełdowe także drobnym inwestorom.

Instrumenty pochodne (derywaty)

OPCJE - instrument dający jej nabywcy prawo do

kupna lub sprzedaży
w przyszłych terminach
po określonej z góry cenie zwaną cena wykonania
określonej ilości instrumentu bazowego dla danej opcji.

Opcje dają potencjalnie 3 możliwości realizacji.

wyrównanie pozycji → dokonanie transakcji odwrotnej (jeśli dokonałam zakupu opcji kupna, to sprzedaję opcję kupna)
realizacja opcji:

opcja europejska - jest wykonywana w konkretnym dniu, w ściśle określonym dniu, wygaśnięcia opcji
opcja amerykańska - możliwość wykonania w każdym momencie przed terminem wygaśnięcia.
rezygnacja z prawa kupna/sprzedaży

0x08 graphic

O wartości rynkowej decyduje jej wartość wewnętrzna - jest to dodatnia różnica między kursem opcyjnym a kursem bieżącym.

Opcja at the money (ATM) → opcje, których kurs wykonania jest bliski bieżącej wartości instrumentu bazowego

Opcja in the money (ITM) → opcje, dla których bieżąca wartość instrumentu bazowego znajduje się po stronie zysku.:

dla opcji kupna: kurs opcyjny < kurs bieżący
dla opcji sprzedaży: kurs opcyjny > kurs bieżący

opcja out of the money (OTM) - poza pieniądzem → opcje, dla którycj bieżąca wartość instrumentu bazowego, znajduje się po stronie straty.

dla opcji kupna: kurs opcyjny > kurs bieżący
dla opcji sprzedaży: kurs opcyjny < kurs bieżący

0x08 graphic

Opcja kupna Ko 4,0 USD/PLN

Opcja daje nabywcy opcji -teoretycznie - nieograniczoną możliwość zysku, straty są ograniczone do kosztu nabycia opcji, czyli premii.

Premia jest to cena opcja walutowej, którą płaci nabywca w zamian za prawo decydowania o sposobie realizacji opcji.

Premia może być wyrażona na rynku polskim:

procentowo do kwoty USD lub innej głównej waluty
kwotowo w jednostkach waluty przeciwnej z USD

Składniki premii:

U podstaw wyznaczania premii leży ocena prawdopodobieństwa realizacji opcji. Prawdopodobieństwo to zależy od:

kursu opcji w dniu zawarcia
dnia realizacji
rodzaj opcji (put, call)
kurs w dniu realizacji opcji (poziom tego kursu wyznacza wartość wewnętrzną opcji)
wskaźnika wahania kursowego - im większe wahania kursu, tym większe prawdopodobieństwo, że opcja nabierze wartości dla kupującego; wskaźnik ten jest zwykle oceniany na podstawie odchyleń standardowych dziennych zmian cen...