Ekonomiczne znaczenie wielkich odkryć geograficznych
Podstawowymi przyczynami odkryć geograficznych była konieczność znalezienia drogi morskiej do Indii w celu sprowadzenia przypraw i kruszców szlachetnych oraz szerzenie chrześcijaństwa. Wyprawom sprzyjał postęp w dziedzinie nawigacji oraz powstanie w Hiszpanii grup rycerstwa bez zajęcia. Finansowania wypraw podjęli się Portugalczycy i Hiszpanie. Na wybrzeżach Afryki i Indii Portugalczycy zakładali miasta handlowe, niszcząc konkurencyjny miejscowy handel. Portugalskie kolonie przynosiły wielkie dochody z handlu korzennego, ale nie były gwarancją trwałości, ponieważ brakowało ludzi do systematycznego podporządkowywania sobie zdobytych terytoriów. Hiszpanie natomiast budowali swoje kolonie opierając się na brutalnej przemocy. Opanowali oni Kubę, Meksyk, Filipiny oraz część Ameryki Południowej. W swych zamorskich posiadłościach Hiszpanie wydobywali przede wszystkim metale szlachetne.
Ekspansja zewnętrzna Europejczyków spowodowała wielkie zmiany w handlu, które oznaczały:
zmiany zasięgu geograficznego europejskiej wymiany handlowej,
zmiany asortymentu towaru będącego przedmiotem wymiany,
zmiany organizacji towarowej.
Handel średniowieczny ograniczał się do basenu Morza Śródziemnego i Bałtyku oraz dróg lądowych. Po wielkich odkryciach rozwinął się handel transoceaniczny. Podupadło w związku z tym znaczenie miast włoskich, a rozwinęły się nowe centra handlowe np. Lizbona, Sewilla. Na rynki weszły nowe towary kolonialne: herbata, kawa, kakao, tytoń. Wyjątkowego znaczenia nabrał handel czarnymi niewolnikami z Afryki. Nowymi instytucjami obrotu towarowego stały się giełdy towarowe, gdzie transakcji hurtowych dokonywano na podstawie próbek towarów. Upowszechnił się nowoczesny system księgowości kupieckiej i bilansowania stanu majątku. Na skutek napływu ogromnej ilości kruszców z kolonii hiszpańskich wzrosły ceny towarów i usług w Europie. Np. w Anglii ceny żywności wzrosły 5,5 - krotnie. Na inflacji tej korzystali dłużnicy zaciągający pożyczki oraz kraje o gospodarce rolniczej.