Strategia wychowawcza - to zachowanie nauczycieli, wychowawców związane z realizacją dominującej orientacji w procesie wychowania.

Orientacja wychowawcza to uogólniona tendencja do spostrzegania i wartościowania .....................................................ksero obcięło ;>..................................

Typy strategii wychowawczych:

1)strategia urabiania - kształtująca (tradycyjne koncepcje wychowania)

2)strategia otwarta lub środka (koncepcje alternatywne)

3)strategia poszukująca (koncepcje ograniczające lub rezygnujące z intencjonalnych wpływów wychowawczych)

Różnice między strategiami;

1)nasilenie oddziaływań ukierunkowanych na wychowanka (bezpośrednich i pośrednich) - najwyższe w strategii kształtującej

2)częstotliwość występowania w sytuacjach i bodźcach awersyjnych dla wychowanka i wychowawcy (eliminuje bodźce awersyjne, nie ma na nie miejsca w strategii poszukującej)

3)wagi przykładanej do ideałów wychowawczych, wzorów osobowych, celów wychowania i arbitralności orzekania o nich

(w kształtującej - autorytet z urzędu,

w otwartej - może być negocjowany,

w poszukującej - zastępowany dialogiem bez arbitra)

STRATEGIA KSZTAŁTUJĄCA

Istota:

Dorosły (wychowawca) świadomy celów, „uzbrojony” w arsenał środków, posiadający większe niż dziecko (wychowanek) przywileje, oraz wychowanek - bierny uczestnik „porządku wychowawczego” tworzą „wspólnotę przymusu”, w ramach której urabia się wychowanka (styl wychowawczego reagowania - reaktywny).

Cechy:

1)najstarsza, najbardziej powszechna

2)coś tam, że ma tradycje sięgające tysiącleci

3)wychowawca jako nadawca, dziecko - odbiorca

4)użyteczna w osiąganiu celów

5)czasem to jedyna alternatywa

6)nawiązuje do behawioryzmu jako człowieka zewnątrz-sterowanego

7)podstawowe środki: kary, wzmacnianie pozytywne i komunikaty kształtujące

8)podstawowe zasady to: wzmacnianie pozytywne, kolejnych przybliżeń, modelowania, wygaszania, wzmacniania negatywnego

9)jej stosowanie może „zmienić wychowanie w reaktywne piekło wychowawcze”

STRATEGIA POSZUKUJĄCA

1)przeciwieństwo strategii kształtującej

2)inspiracją jest hermeneutyka

3)rozumienie tej strategii wymaga elementarnego rozumienia „hermeneutyki” (hermeneutyka - metody objaśniania i interpretacji tekstów)

Rozumiejąca interpretacja może dać „podstawy wychowania rozumianego jako dialogowy sposób bycia stron procesu edukacyjnego”.

-dialog jest sposobem bycia jednostki

-zawiera się w nim autentyczny zamiar rozumienia drugiego człowieka

-uczestnicy dialogu muszą być otwarci na różnorodność oferowania im perspektyw myślenia i propozycji usensowienia ich bycia w świecie

-to „dialog” bez arbitra

Strategię poszukującą stosuje się by lepiej wiedzieć, rozumieć i działać.

-pewność, władzę i nieomylność wychowawcy zastępuje się niepewnością, inspirującym wątpieniem, poszukiwaniem sensu i dochodzeniem do porozumienia

-nadawane komunikaty nie są kształtujące, tylko celotwórcze, a każda zmiana jest wyborem wychowanka

-nie istnieją żadne dyrektywy typu „tak i tak masz postępować, by uzyskać to i to”

-brak przymusu i nacisku

-wychowawca prezentuje rzeczywistość w sposób wielowymiarowy (opis, wyjaśnienie, wartościowanie, tworzenie programów działania) zastępuje „informacje - rozstrzygnięcia”, „informacjami - propozycjami”

-istotnym elementem jest „organizowanie ciszy” która umożliwia skupienie i dokonywanie przemyśleń

-wychowawca stara się o „mnożenie interakcji” w grupie

Strategia poszukująca nie ma żadnej metodologii.

STRATEGIA OTWARTA

1)można ją nazwać strategią „środka”

2)nawiązuje założeniami do alternatywnych ujęć wychowawczych, do wychowania rozumianego jako wspólnota wychowawców i wychowanków

3)człowiek tej strategii postrzegany jest w perspektywie humanistycznej, tzn. charakteryzują go wolność i aktywność, niepodzielność całość, unikalność, racjonalność i niepowtarzalność. Ma szansę i możliwości aktywnego uczestnictwa w odpowiedzialności kreowania siebie i świata.

ZASADY STRATEGII OTWARTEJ:

1)zasada akceptacji wychowanka (bezwarunkowo)

2)zasada negocjacyjnego traktowania konfliktów

3)zasada eliminowania lęku

4)zasada autonomicznego traktowania wychowanka (np. rezygnacja z dominacji)

5)zasada czynnego dialogu (wyklucza udzielanie odpowiedzi za wychowanka)

6)zasada wdrażania do świadomej odpowiedzialności za siebie (przez rezygnację z karania i kontroli na rzecz autokontroli)

7)zasada respektującego partnerstwa (respektowanie uczuć, potrzeb i oczekiwań wychowawcy i wychowanka)

8)zasada obustronnego dążenie do eliminacji porażek (poszukiwanie kompromisów z ustępstw)

---