Wiek XIV-XV nazywany jest jesienią œredniowiecza gdyż w całej europie pojawia sie kryzys gospodarczy i społeczny. Przyczyną tego stanu rzeczy jest m.in.epidemia dżumy, herezje i wojna stuletnia. Również załamanie sie systemu feudalnego.
Wojna stulenia twająca w latach 1337 - 1453 jest jedna z przyczyn upadku gopodarczego w europie zachodniej.Byla to wojna pomiedzy Anglia a Francja. Francja dazyla do opanowania lezacych na jej terenie resztek dziedzicznych posiadlosci angielskiej dynastii Plantagenetów oraz do zagarniecia bogatej Flandrii, która Francuzi zagarneli w 1328 roku. Antyfrancuzki ruch miast flandryjskich popierali Anglicy (Flandria byla lennem Francji, ale gospodarczo zwiazana z Anglia, gdyz stamtad sprowadzano welne). Konfliktem równiez stal sie tron francuski, gdyz po wygasnieciu glównej linii Kapetyngów najblizszym krewnym i pretendentem do korony francuskiej byl król Anglii Edward III - zgodnie z zasada eliminujaca dziedziczenie w linii zenskiej, a Edward byl wnukiem po kadzieli króla Francji Filipa IV Pieknego. Na tronie zasiadl Filip VI Walezjusz. Kolejna przyczyna byl kryzys, jaki dotknal rycerstwo, które w wojnie, w spodziewanych lupach, upatrywalo Ÿródlo dochodów i powetowanie sobie strat, jakie przyniósl spadek renty feudalnej. Skutkiem wojny bylo wyniszczenie oby krajów i zrujnowanie ich rycerstwa. Francja, majac oparcie w nizszej szlachcie i kadrze urzedników, rozpoczela etap przebudowy wewnetrznej. Anglia natomiast jeszcze przez trzydziesci lat przezywala trudnosci polityczne i gospodarcze. W polowie XV wieku walki miedzy dwoma angielskimi arystokratycznymi rodami przerodzily sie w krwawa wojne domowa, nazwana "Wojna Dwóch Róz". Konflikt pomiedzy rodem Yorków (biala róza) a Lancastów (czerwona róza) trwajacy trzydziesci lat zdziesiatkowal moznowladztwo i rycerstwo angielskie. Z wojny zwyciesko wyszedl potomek obu rodów, Henryk Tudor, który jako Henryk VII w 1485 roku zapoczatkowal panowanie dynastii Tudorów w Anglii. Podczas trwania wojny Europe nawiedziła epidemia dzumy. W 1347 roku do Europy dociera ze wschodniej Azji za posrednictwem statków przywozacych towary z kolonii nad morzem Czarnym czarna œmierć(dżuma), która dziesiatkuje ludnosc Europy (w niektórych rejonach umiera ponad 50 proc. ludnosci). Skutkiem tego jest wyludnienie wsi czyli brak sily roboczej i tym samym spadek produkcji. Spadek dochodów feudalówprowadzi do podnoszenie wymiaru renty feudalnej. Chłopi sie są w stanie zrealizować wymaganych œwiadczen. Chłopi są coraz biedniejsi i nie mają srodków na zakup lub wymiane z rzemieslnikami. prowadzi to do tego że chłopi sami produkuja wyrobu rzemieœlnicze na własne potrzeby.Spadek zapotrzebowania na produkty rzemiosla zorganizowanego skutkuje upadkiem warsztatów rzemieslniczych lub ich specjalizacją (wytwarzanie czesci wyrobu). Ograniczenie produkcji jest przyczyna buntu czeladników i wzrostem cen wyrobów rzemieœlniczych. Na kryzys gospodarczu nałożył sie kryzys koœcioła spowodowany schizmą. Schizma jest to rozlam w Kosciele, organizacyjne oddzielenie sie duzej grupy religijnej od dotychczasowej organizacji koscielnej. Tak zwana wielka schizma zachodnia nastapila po powrocie papiezy z Awinionu do Rzymu, kiedy to w 1378 roku doszlo do wyboru papieza w Rzymie i antypapieza w Awinionie. Jedynym wyjsciem bylo zwolanie soboru powszechnego. Kolejne sobory w Pizie, Konstancji, Bazylei mialy za cel przezwyciezenie trwajacej schizmy i reforme Kosciola. Po wielu próbach i latach (od 1414 roku) dopiero w 1449 roku ostatni z antypapiezy zlozyl swoja wladze i tym samym polozono kres schizmie.Mimo że kryzys została zarzegnany cala sytuacja miala ujemny wpływ na wizerunek koscioła.W tym samym czasie w Anglii zaczela rozwijac sie herezja zwiazana z realistami, jej twórca jest Wiklef. Twierdzil on, ze kosciól to wspólnota mistyczna wybranych wiernych, której glowa jest Chrystus. Kosciól jest bytem " realnym" nie nalezacym do swiata doczesnego. Papiez nie jest glowa Kosciola, ani nastepca Chrystusa. Czlowiek odpowiada tylko przed Bogiem i instytucje kosciola widzialnego nie sa mu potrzebne. Jesli ktos uzyskuje wlasnosc niezgodnie z nakazami Pana, to wówczas moze jej zostac pozbawiony. Te nauki godzily zarówno w hierarchie jak i Ÿródla ekonomiczne koœcioła. Nauki Wiklefa doprowadzily do powstań społecznych skierowanych przeciwko posiadaczom ziemskich. Innym przykładem herezji jest Husytyzm, ktory zapoczątkowuje Jan Hus, rektor uniwersytety w Pradze, bardzo popularny wœród ludu stolicy. Głosi on poglądy podobne do Wiklefa m.in. potępia œwiecką władze papieża oraz liczane wady duchowieństwa np. nadmierne bogactwi. Domaga sie równiez przetłumaczenia Pisma Œwiętego na język czeski. za swoje poglądy zostaje najpierw ekskomunikowany, a następnie spalony na stosie w 1415 roku na soborze w Konstancji mimo wydanego przez króla Niemiec Zygmunta Luksemurczyka listu żelaznego, rwarantującego Husowi nietykalnoœć.Po zdradzieckim spaleniu Jana Husa zaognia sie sytuacja w Czachach. Ogłoszone zostaja żadania tzw. czterech artykułów praskich: prawo swobodnego głoszenia Bibilii, komunia pod dwoma postaciami dla wszystkich wiernych, sekularyzacji dóbr koœcielnych i karania œmiercią grzechów œmiertelnych. W 1419 w Pradze wybucha bunt rozpoczyna sie powstanie husyckie. Stany czaskie nie uznają prawa do tronu czeskiego cesarza Zygmunta Luksemburczyka- wybucha wojna(1420 r.). czesi pod dowódctwem Jana Żiżki odnosza zwyciestwa. Walki przenosza soe na tereny nieprzyjaciela.Ruch husycki rozpada sie na dwa odłamy: kaliksynów(umiarkowani) i taborytów( domagających sie radykalnych reform).Kalistyni pokanują Taborytów w bitwie pod Lipanami (1434 r.).Husyci porozumiewaja sie z Zygmuntem Luksemburskim. Sobór zwołany w Bazylei uznaje autonomię koœcioła husyckiego opartą na czterech artykułach praskich. Powstanie husytów w Czechach kończy sie lecz kraj jest wyniszczony i bedzie potrzebował duzo czasu na odbudowanie dawnej potegi.
Zdarzenia które zostały wymienione spowodowały kryzys gospodarczy i społeczny w Europie w XIV i XV wieku i dlatego to ten czas nazywa sie jesienią œreniowiecza.