5. Rak jasnokomórkowy nerki
(carcinoma clarocellulare)
- najczęstszy rak nerki (70-80%)
- występuje rodzinnie, związany z zespołem von Hippel-Lindau (VHL) lub sporadycznie
- w 98% przypadków utrata materiału genetycznego na chromosomie 3p
- zwykle pojedynczy, duży (3-15 cm) guz, najczęściej zlokalizowany w biegunie górnym
- zmiany torbielowate, wylewy krwi, martwica, zwapnienia, złogi cholesterolu, włóknienie
- szerzy się do moczowodu lub (trofizm do naczyń!) do żyły nerkowej, dalej - żyły głównej
dolnej i prawej połowy serca
- mikroskopowo - okrągłe lub wielokątne komórki o jasnej cytoplazmie zawierającej lipidy
- gniazda komórek otoczone są siatką naczyń włosowatych (koszyczki)
- guz otoczony jest włóknistą pseudotorebką
- komórki tworzą lite gniazda lub struktury cewkowo-torbielowate
- stopień histologicznej - jądrowej złośliwości według Fuhrmana w skali od I-IV
- najpierw rośnie rozprężająco a potem naciekająco
- rak kapryśny - przy tym samym obrazie histologicznym przebieg może być diametralnie
różny
- często tylko jeden odległy przerzut i dobre rokowanie
- rzadko typowe objawy (triada krwiomocz, ból, guz)
- ma właściwości endokrynne - wydziela
-- EPO
-- bradykinina
-- serotonina
-- ADH
-- ACTH