RAK JASNOKOMÓRKOWY NERKI (Carcinoma clarocellulare)
Stanowi 70-80% raków nerki dorosłych
Głównie po 50r.ż., 2x częściej u mężczyzn
Zwykle guz pojedynczy i duży (kulisty o śr.3-15cm); rzadko pojawia się obustronnie
Rozwija się w warstwie korowej nerki z kom. nabłonka cewek krętych
Głównie w biegunie górnym nerki
Czasami jako element zespołu von Hippel-Lindau -> mutacja genu VHL na chr.3
Objawy kliniczne: krwiomocz, wyczucie masy guza i ból -> CHARAKTERYSTYCZNA TRIADA N.NERKI - w 9% przypadków, ujawnia się późno;
Częściej ujawniają się: spadek masy ciała, anemia, stany gorączkowe, objawy pseudogrypowe
Ekotopowe wytwarzanie hormonów:
Parahormon - hyperkalcemia
Renina - nadciśnienie
Erytropoetyna - policytemia (czerwienica ) wcześnie się ujawnia!
Gonadotropina - ginekomastia
ACTH - zespół Cushinga
Prolaktyna
Enteroglukagon
Insulina
Prostaglandyny
Wzrasta dwufazowo: Faza 1.Rośnie rozprężająco
Faza 2.Nacieka
Nacieka przede wszystkim do naczyń ->Wrasta do żyły nerkowej -> do ż. głównej dolnej -> do prawego przedsionka-> do komory serca
Może wnikać do układu kielichowo-miedniczkowego i szerzyć nawet do moczowodu, naciekać tk.tłuszczową okołonerkową i nadnercza
Może dać liczne przerzuty (do mózgu, kości, płuc) ale czasami daje 1 przerzut - po jego usunięciu może nastąpić wyleczenie
Może ulegać samoistnej regresji (tak jak: nabłoniak kosmówkowy, melanoma malignum, neuroblastoma) - ale bardzo rzadko
Jeżeli u chorego występują 2 nowotwory razem, to jasnokomórkowy przyjmuje przerzuty tego drugiego, a sam ich nie daje
Na powierzchni przekroju żółty do pomarańczowego, z rozległymi obszarami torbielowatymi, wylewami krwi i martwicą (barwny)
Budowa:
-Klasyczne komórki „jasne” obładowane lipidami i glikogenem (zwakuolizowane), ograniczone jedynie błoną z niewielkimi, okrągłymi jądrami
-komórki ziarniste o różowej ziarnistej cytoplazmie (ich przewaga gorzej rokuje)
-w niektórych przypadkach wyraźne cechy anaplazji - liczne figury podziału, powiększone hiperchromatyczne pleomorficzne jądra kom.
-kom. mogą tworzyć sznury lub chaotyczne skupienia
-podścielisko skąpe z licznymi naczyniami krwionośnymi; trochę nacieku limfocytarnego
-mogą być obecne cewy gruczołowe, jamy
Rak wrzecionowatokomórkowy -> anaplastyczna postać raka jasnokomórkowego nerki; bardzo agresywna (mięsakopodobna)