Dzieje i charakterystyka Kordiana

Juliusz Słowacki (1809-1849) napisał ten utwór przebywając w Genewie. "Kordian" został wydany pierwszy raz w Paryżu, mimo że autor był zrażony do tego miasta. "Kordiana" wydał anonimowo. Charakterystyka bohatera z aktu I: rozdarty wewnętrznie, załamany, nie umie się odnaleźć w życiu; przedstawiciel środowiska szlacheckiego, bogaty, po szkole-panicz; brak silnej woli (cecha romantyków), brak cierpliwości do realizacji planów; całkowicie przepełniony emocjami. W akcie II pt. "Wędrowiec" znajduje się w różnych miejscach. Najpierw w Londynie dowiaduje się, że tu można wszystko dostać za pieniądze. Zaczyna rozumieć, że w świecie bardziej liczy się pieniądz niż miłość. W drugiej części aktu bohater czyta "Króla Lear'a" Szekspira. I znowu konfrontuje wyidealizowany świat według poezji a teraźniejszości. W części trzeciej, we Włoszech, darzy uczuciem Wiolettę, która dowiadując się, że nie ma pieniędzy opuszcza go. Kordian uczestniczy potem w audiencji papieskiej. Bohater "poznaje się" na papieżu jako na takim, któremu nie zależy na Polsce. Przekonanie to wynika z tego, iż papież opowiadał się po stronie Rosji i cara. A więc znów Kordian mógł wywnioskować, że we współczesnym świecie bardziej liczy się władza i siła, nawet w progach Watykanu. W części ostatniej drugiego aktu na szczycie Mont Blanc rozważa czy nie rzucić się w przepaść, lecz rezygnuje z tego i stwierdza, że z takim podłym światem trzeba walczyć, a nie przed nim uciekać. W akcie III mowa jest m.in. o spotkaniu spiskowców pod kościołem Św. Jana, podczas którego dochodzi do głosowania za i przeciw zamordowaniu cara i jego rodziny. Okazuje się, że tylko Podchorąży i czterech innych spiskowców opowiada się za dokonaniem zamachu, pozostali natomiast są przeciwni rozlewowi krwi i królobójstwu. Kordian rozgoryczony ujawnia się ( wszyscy obecni mają twarze zakryte maskami ) i popada w obłąkańczą gorączkę. Postanawia on poświęcić dla dobra ojczyzny i rodaków swoje własne życie. Młodzieniec zdaje sobie sprawę, że nie ma szans ucieczki po dokonaniu zamachu, jednak godzi się z tym faktem.

W scenie, w której Kordian przebywa w domu wariatów, odbywa rozmowę z Doktorem (Mefistofeles). Doktor uświadamia mu w słowach: "Ty chciałeś zabić widmo, poświęcić się za nic", że próbując zabić cara nic by nie zyskał. W akcie tym przedstawiona jest także kłótnia cara z Wielkim Księciem, który wstawił się za Kordianem. W końcu car darował Kordianowi życie. Dramat kończy się sceną, bohater stoi przed plutonem egzekucyjnym, a adiutant nadjeżdża z rozkazem odwołującym egzekucję. Kordian charakteryzuje się także wybujałym indywidualizmem oraz niedojrzałością polityczną. Jednak bohater ma też ważne zalety: patriotyzm (źródło jego działań i ambicji) zespolony z poświęceniem. Czuł się odpowiedzialny za losy narodu. Mimo, że bohater zmienił się od aktu I do ostatniego, to zawsze okazywał się osobą o bardzo emocjonalnej naturze wewnętrznej. Każda jego reakcja odbywa się na tle uczuć i emocji. I dlatego Kordian poniósł klęskę, za mało w nim było realizmu. Tak więc Kordian jest bohaterem bardzo skomplikowanym, mającym wady i zalety. Słowacki owe wady wyraźnie skrytykował.