9 Francja w XIX i XX w


Dn. 20.12.2005r.

FRANCJA W XIX I XX w.

OKRES RESTAURACJI BURBONÓW 1814-1830

Powrót Burbonów na tron francuski

- rozwiązał Izbę

- zarządził nowe wybory

- zniósł wolność prasy

- zmienił ordynację wyborczą

- 2 ostatnie naruszały konstytucję

Karta konstytucyjna 1814r.

Opatrzności (ligityzm), a nie z woli ludu (Karta nawiązywała do teorii suwerenności ludu, przez przywrócenie

niektórych instytucji zniesionych przez rewolucję, np. szlachectwa)

poprzez gwarancję:

konstytucji angielskiej

- skład arystokratyczny

- członkowie dożywotni, dziedziczni, dowolnie mianowani przez króla

- wybierani na 5 lat

- wybory mało demokratyczne (wysoki cenzus majątkowy)

- 1820r. naruszenie zasady równości wyborców przez wprowadzenie wyborów pluralnych - przyznanie

najbogatszym wyborcom prawa 2-krotnego głosowania, wyborcy wybierali 2/5 całego składu Izby D.

- członkami ½ izby

- mogli zabierać głos w obu izbach

- odpowiedzialni karnie (mogli zostać postawieni w stan oskarżenia przez Izbę D., a sądziła ich Izba P.)

OKRES MONARCHII LIPCOWEJ (1830-1848r.)

Konstytucja z 1830r.

od teraz król, monarchą wprowadzonym na tron zgodnie z teorią suwerenności ludu

- usunięcie z Izby Parów członków dziedzicznych (zniesienie dziedziczenie parostwa)

- pozbawienie króla prawa do zawieszania ustaw

- przyznanie inicjatywy ustawodawczej królowi (jak poprzednio), ale także obu izbom

OKRES II REPUBLIKI (1848-1852r.)

- proklamowanie zasady suwerenności ludu, wolność i równość

- prawo do pracy, opieki społecznej, nauki

- głosiła, że władza należy do ogółu obywateli

- kadencja 4-letnia

- wybierany przez całą ludność Francji w trójprzymiotnikowych wyborach

- akty prezydenta wymagały kontrasygnaty ministrów

- odpowiedzialny konstytucyjnie (prawnie)

- nie posiada władzy ustawodawczej, ale może z niej korzystać poprzez ministrów

- posiadał słabe weto zawieszające, tzn. mógł zażądać ponownego rozpatrzenia sprawy

- pozbawiony prawa rozwiązania Zgromadzenia

- kadencja 3-letnia

- obierany w demokratycznych trójprzymiotnikowych wyborach: powszechnych, tajnych,

bezpośrednich)

- mogli być członkami Zgromadzenia, zabierać w nim głos i przedstawiać w imieniu prezydenta

wnioski ustawodawcze

- odpowiedzialni konstytucyjnie

OKRES II CESARSTWA

- stał na czele państwa

- skupiał w swym ręku niemal całą władzę

- mianował ministrów

- wyłączne prawo inicjatywy ustawodawczej

- Ludwik przyjął imię Napoleona III

- przygotowywała ustawy

- dyskutowało i uchwalało ustawy

- jako jedyny z organów, pochodziło z demokratycznych wyborów

- badał zgodność ustaw z konstytucją (zasadami religii, moralności i równości obywateli)

- prawo interpretowania konstytucji i przeprowadzania w niej zmian

- nie tworzyli gabinetu

- całkowicie zależni od cesarza

- pełnią funkcje doradcze

KOMUNA PARYSKA

- przewaga militarna Prus

- kapitulacja Napoleona pod Sedanem (Napoleon w niewoli)

Zgromadzenia Narodowego (brak zaufania do rządu Obrony Narodowej)

- odstąpienia Niemcom Alzacji i część Lotaryngii

- zapłacenia kontrybucji wojennej, w wysokości 5 mld. Franków w złocie

Komuna Paryska

- najwyższej władzy ustawodawczej i wykonawczej

- wyłoniła z siebie 10 komisji (m.in. skarbową, wojskową i spraw zagranicznych)

- także wyłoniła z siebie Komitet Ocalenia Publicznego (złożony z 5, przez nią wybranych członków)

Spór o republikę