Zakon Krzyżacki na ziemiach polskich

podręcznik, str. 26-31

1. Zakon Krzyżacki przed przybyciem do Polski:

1. Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie założony w roku 1190

2. działalność zakonu; obrona krzyżowców i opieka nad pielgrzymami

3. krótki pobyt i wygnanie z Węgier ( mieli walczyć z pogańskimi Połowcami w Siedmiogrodzie, gdy król węgierski Andrzej II spostrzegł, że bracia zakonni są bardziej zainteresowani założeniem własnego państwa, pozbył się Krzyżaków w roku 1225)

2. Sprowadzenie Zakonu Krzyżackiego do Polski:

1. krucjaty książąt piastowskich na pogańskich Prusów i wyprawy rabunkowe Bałtów na ziemie polskie

2. walki zakonu braci dobrzyńskich z Prusami ( założyciel zakonu biskup Chrystian)

3. sprowadzenie Krzyżaków do Polski przez księcia Konrada mazowieckiego 1226 ( liczył na pomoc zakonu w walce z Prusami i podbój ich terytoriów)

3. Podbój Prus przez Zakon Krzyżacki:

1. nadanie ziemi chełmińskiej Krzyżakom

2. fałszerstwa zakonu: bezprawny zabór otrzymanych i podbitych ziem

3. połączenie z Zakonem Krzyżackim Zakonu Braci Dobrzyńskich ( 1235) i Zakonu Kawalerów Mieczowych ( 1237) z Inflant ( dzisiejsza Łotwa i Estonia)

4. potęga militarna zakonu: ciężkozbrojni rycerze zakonni, rycerstwo z Europy Zachodniej- tzw. goście Zakonu, fortyfikacje zakonne ( komturie)

5. poddanie się i przyjęcie chrztu przez Prusów 1249 ( plemiona pruskie były choć liczniejsze były ze sobą skłócone i słabsze militarnie)

6. eksterminacja ludności pruskiej - powstanie antykrzyżackie w roku 1260

7. podbój Prus w roku 1283

3. Podbój Pomorza Gdańskiego przez Krzyżaków 1309

1. atak Marchii Brandenburskiej na Gdańsk 1308

2. walka Władysława Łokietka z buntem biskupa Muskaty w Krakowie

3. wezwanie na pomoc Gdańsku rycerzy zakonnych i zabór Pomorza Gdańskiego przez Krzyżaków „rzeź Gdańska”

4. Organizacja państwa zakonnego:

1. władze zakonu: wielki mistrz ( twórca potęgi Krzyżaków Herman vol Salza)

2. podział administracyjny: komturie

3. potęga gospodarcza zakonu: kolonizacja i działalność lokacyjna ( budownictwo gotyckie)

4. Malbork od roku 1309 stolica Zakonu Krzyżackiego

5. Zakon współcześnie- Zakon Niemiecki z siedzibą w Wiedniu prowadzi działalność religijną, charytatywną, opiekuńczą ( wielki mistrz dr Bruno Platter)

---