Barbara Łyszczarz

Asystentka w Katedrze Prawa Cywilnego

Ćwiczenia z prawa zobowiązań

Kazus 5

Anna pracowała w perfumerii. Jej pensja miesięczna zależała od wyników sprzedaży w każdym miesiącu i wahała się w granicach 2000 -3000 złotych. Umowa rachunku bankowego Anny pozwalała jej na korzystanie z tzw. debetu. Anna dość często zadłużała się w ciężar rachunku. W pewnym miesiącu z winy pracownika banku zamiast odsetek od salda ujemnego, naliczono jej odsetki jak od salda dodatniego, z tym, że w wysokości 2000%. Anna wydała środki, które w ten sposób omyłkowo znalazły się na jej rachunku, nie zdając sobie z tego sprawy. Wprawdzie otrzymywała wyciągi bankowe (raz w miesiącu, zgodnie z regulaminem), ale nie przeglądała ich dokładnie, kiedy wszystko wydawało się jej w porządku. Anna sądziła, po prostu, że dostała pensję w górnych granicach - ok. 3000 złotych, gdy w rzeczywistości od pracodawcy na jej konto wpłynęła kwota 2000 złotych, a pozostały 1000 złotych stanowiły błędnie zapisane na koncie odsetki. Bank zorientował się w sytuacji po 3 miesiącach. Stan konta Anny był wtedy ujemny i sięgał granic dopuszczalnego debetu. Bank wystornował błędny wpis dotyczący odsetek dodatnich sprzed 3 miesięcy i debet na koncie Anny powiększył się o 1000 złotych, przekraczając teraz umówioną wysokość salda ujemnego. W takim wypadku bank naliczył zastrzeżone w regulaminie kary.

Anna nie może spłacić zadłużenia, które powiększa się stale, ponieważ za każdy dzień debetu ponad przyznany limit Anna musi - poza odsetkami - płacić także karę (bank autoamatycznie zmienia zapisy na koncie).

Anna uważa, że nic nie zawiniła, bowiem sądziła, że wydaje swoją pensję, a winę za całą sytuację ponosi bank, gdyż to pracownik banku popełnił błąd.

Oceń sytuację prawną (roszczenie banku do Anny i Anny do banku).

Wariant 1

Anna zorientowała się, że ma "podejrzanie" dużo pieniędzy na koncie. Sądziła jednak, że chodzi o pomyłkę pracodawcy. Czym prędzej wyjęła więc pieniądze i wydała.

Sądziła, że pracodawca nie będzie mógł domagać się zwrotu.

Wariant 2

Stan faktyczny jak w wariancie 1, z tym, że Anna wypłaciła pieniądze z konta i pożyczyła je koledze, który akurat ją o to poprosił, obiecując sowity procent. Kolega oddał pieniądze za parę dni, a Anna zarobiła na całej operacji 200 złotych.

Bank domaga się wydania także tej kwoty. Czy zasadnie?

Wariant 3

Stan faktyczny jak w wariancie 1, z tym, że Anna kupiła za dodatkowy 1000 złotych nową komórkę. Po upływie miesiąca komórka znudziła się jej, więc sprzedała ją na Allegro, dołożyła trochę i kupiła inną komórkę.

Po odkryciu błędu domaga się wydania komórki (tej drugiej). Czy zasadnie?

Zagadnienia:

Przepisy kodeksu cywilnego:

Art. 405 - 414 k. c.

Art. 725, 728 § 2 k. c.

Z. Radwański, A Olejniczak, Zobowiązania - część ogólna:

- Rozdział II § 7

- Rozdział VI (włącznie z przepadkiem świadczenia - choć żaden z powyższych kazusów nie dotyczy tego zagadnienia).

---