Podstawy Socjologii
Wykład I
METODY I NARZĘDZIA BADAWCZE
ANKIETA (ZJAWISKA MASOWE, NA POZIOMIE MAKRO SPOŁECZNYM, ANALIZA ILOŚCIOWA)
WYWIAD (STANDARYZOWANY, SWOBODNY:, CO I JAK MOWI BADANY)
OBSERWACJA
ŻRODŁA PISANE ( DANE URZĘDOWE, PUBLIKACJE PRASOWE, DOKUMENTY OSOBISTE)
EKSPERYMENT (OGRANICZONY ZE WZGLĘDOW MORALNYCH; PROBA MANIPULOWANIA LUDŹMI)
Wykład II i III
POWSTAWANIE SPOŁECZEŃSTWA
Jak powstają wzory zachowań? Skąd się biorą?
Odpowiedzią są społeczne interakcje Działając ludzie nawiązują interakcje. Kiedy przestają działać-
nawiązane wcześniej sieci powiązań przestają istnieć. Każde wejście nowego aktora, powoduje pojawienie się nowych problemów, budowanie nowych powiązań, systemów, organizacji…….
- Interakcje stanowią klucz dla zrozumienia sposobów, w jakie powstają wzory społecznych zachowań i organizacje społeczne. To klucz dla zrozumienia przebiegu działań społecznych.
ZACHOWANIE -DAJĄCE SIĘ ZAOBSERWOWAĆ PRZEJAWY ZEWNĘTRZNE (BEHAVORYZM)
DZIAŁANIE - DAJĄCE SIĘ ZAOBSERWOWAĆ PRZEJAWY ZEWNĘTRZNE + ŚWIADOMOŚĆ DZIAŁAJĄCEGO OSOBNIKA (INTERPRETACJE, ZNACZENIA, MOTYWACJE…)
INTERAKCJA - ODPOWIEDŹ NA ZACHOWANIA INNYCH LUDZI (INTER-AKCJE)
DZIAŁANIA SPOŁECZNE
Działania społeczne, powstają wtedy, kiedy aktor “kieruje swoje zachowania” do innych. Ich celem jest próba wywarcia wpływu, poprzez różne formy komunikowania werbalnego czy też pozawerbalnego.
Istnieje nieskończona liczba sposobów nawiązywania relacji z innymi. Cokolwiek robimy, cokolwiek myślimy, wszystko to są przykłady działań społecznych!
Kluczem do społecznego działania jest działanie z innymi, podejmowane w sposób świadomy.
Działanie społeczne ma charakter intencjonalny. Myślenie o innych jest także przykładem działania.
Nie wszystkie działania są działaniami mającymi znaczenie społeczne. Kiedy otwieramy parasol, bo pada deszcz - nie jest to działanie społeczne.
Kiedy jednak otwieram parasol, bo nie chcę być postrzegana jako osoba niemądra, chodząca podczas deszczu z zamkniętym parasolem, to jest to już przykład działania społecznego (pojawiają się „inni”; spektakl)
Wzory zachowań
Społeczne interakcje prowadzą do powstania społecznych wzorów zachowań (stosunków społecznych)
Stosunki społeczne są podstawą dla powstawania organizacji społecznych: wiemy, czego od siebie wzajemnie oczekiwać, czego możemy się spodziewać (małżeństwo, randka, kłótnia).
Prowadzi to do zachowań o charakterze rutynowym; jesteśmy coraz mniej zaskakiwani przez zachowania innych ludzi, stajemy się „przewidywalni”
Rozwijamy określone wzory zachowań, a one kreują społeczne organizacje, których są częścią
Wzory działania społecznego są to ustanawiane i społecznie definiowane modele reagowania w ważnych, z punktu widzenia grupy, sytuacjach społecznych (np. modele zachowań w trakcie obrzędów, ceremonii, uroczystości itp.) instytucjonalizacja
Obok norm i wartości społecznych są one uwewnętrzniane przez jednostkę w procesie socjalizacji
Ich pogwałcenie (na przykład poprzez wprowadzenie nowej definicji sytuacji) prowadzi do konfliktu
SOCJALIZACJA:
„Proces uczenia się, dzięki któremu człowiek, istota biologiczna, staje się istotą społeczną, członkiem określonego społeczeństwa i określonej kultury” (B.Szacka, 2006).
SOCJALIZACJA WTÓRNA
• ROLE SPOŁECZNE
• INSTYTUCJE
SOCJALIZACJA PIERWOTNA
• ZNACZĄCY INNY
• UOGÓLNIONY INNY
SOCJALIZACJA
KONFORMIZM
• wzmacnianie (KARY, NAGRODY)
• naśladowanie (BYCIE PODOBNYM)
• przekaz symboliczny ( MIEĆ
SŁUSZNOŚĆ)
POZYCJA
Pozycja (status): miejsce zajmowane przez jednostkę w jakiejkolwiek konfiguracji społecznej (zbiorowość, grupa, organizacja, społeczeństwo)
Status społeczny jest najważniejszym czynnikiem społecznego umiejscawiania jednostki w hierarchicznych strukturach społecznych. Pomiar statusu dokonywany jest w relacji do innych (wyższych, niższych) statusów w tej samej konfiguracji
- Przypisany (wiek, płeć, pochodzenie rasowe, etniczne)
- Osiągany (status jako rezultat wysiłków i osiągnięć jednostki)
TOŻSAMOŚĆ (CH.COOLEY)
JAŹŃ SUBIEKTYWNA - SPOSÓB POSTRZEGANIA SAMEGO SIEBIE
JAŹŃ ODZWIERCIEDLONA - ODBICIE NASZEGO JA W OCZACH INNYCH
Winkte
Specjalna rola kulturowa stworzona przez wiele społeczeństw Indian Północno amerykańskich dla mężczyzn homoseksualnych, transseksualnych, nie identyfikujących się z męskimi rolami kulturowymi lub własną płcią biologiczną, stawiająca ich ponad podziałem na płci i dająca im dostęp do obydwu sfer kulturowych: męskiej i Żeńskiej. Termin ten może też obejmować kobiety o tego Rodzaju cechach, które mogły pełnić podobną rolę.
Pojęcia podstawowe
Zachowanie: reakcja na bodziec zewnętrzny
Działanie: zachowanie świadome, celowe
- celowo - racjonalne: działanie, w którym działający dobiera adekwatne w jego rozumieniu środki dla osiągnięcia zamierzonego celu.
- tradycjonalne: działanie, w którym cele wyznacza dotychczasowe doświadczenie ( tradycja, przeszłość, rutyna) bez względu na efekty.
- emocjonalne: działanie jest motywowane emocją(miłością, pasją, nienawiścią, gniewem); działanie takie jest oznaką,Ŝże działający nie panuje nad swoimi emocjami
Stereotyp: społeczne (zbiorowe) skrzywienie opinii o zjawiskach i kategoriach społecznych. Opinie stereotypowe są powielane i upowszechniane w Ŝżyciu zbiorowym.
Postawa: w miarę trwała dyspozycja jednostki do określonych zachowań; inaczej: gotowość jednostki do reagowania w określony sposób na różne sytuacje. Postawa to pochodna osobowości.
- element poznawczy: wiedza
- element oceniający: wartości i motywy
Wykład IV i V
CZYNNIKI ZAGRAŻAJĄCE PORZĄDKOWI SPOŁECZNEMU
WIELKOŚĆ POPULACJI
- JAKOŚĆ INTERAKCJI
- ZAUFANIE
- Zaangażowanie
Zróżnicowanie SPOŁECZNE
- KULTURA
- ROLE ZAWODOWE
- DOCHODY
NIERÓWNOŚCI
- PIENIĄDZE, WŁADZA, Prestiż
Konformizm i Dewiacja
Funkcje :
_ granice dopuszczalnych zachowań
_ wzmocnienie integracji grupy
_ czynnik zmiany społecznej (alternatywne wzory zachowań)
Proces socjalizacji
Socjalizacja - proces za pośrednictwem, którego jednostka staje się członkiem szerszych zbiorowości społecznych, uczenie się reguł i idei zawartych w kulturze
Socjalizacja pierwotna - dokonuje się w dzieciństwie, w rodzinie i innych grupach pierwotnych
Socjalizacja antycypująca - internalizowanie wzorów grupy, do której się nie należy, a jedynie pragnie należeć, czyli pozytywnej grupy odniesienia
Socjalizacja odwrotna - sytuacja spotykana w warunkach szybkiej zmiany kulturowej, kiedy np. młode pokolenie stara się wdrożyć tradycjonalnie nastawione starsze pokolenie do nowych wzorów kulturowych tj. stylów bycia, mówienia, ubierania się, rozrywki, twórczości etc.
Socjalizacja permanentna - proces uczenia się coraz to nowych wzorów kulturowych, w ciągu całego życia.
Ogniwa socjalizacji
Resocjalizacja - eliminacja głęboko zinternalizowanych wzorów kulturowych i wpojenie wzorów przeciwstawnych
Kontrsocjalizacja - uczenie się wzorów życia typowych dla środowisk dewiacyjnych i przestępczych, odmiennych od tych, które uznaje większość społeczeństwa.
Kontrola społeczna i sankcje
Kontrola społeczna - system społecznych sankcji /negatywnych i pozytywnych/ oraz agend /grup, organizacji, instytucji/ stosujących takie sankcje
Sankcje formalne - kary wymierzane w szczegółowo przepisanym trybie, w określonym precyzyjnie wymiarze, przez specjalnie do tego powołane organizacje czy instytucje
Sankcje rozproszone - spontaniczne i nieformalne metody nacisku i karania stosowane przez grupy, do których jednostka należy
Permisywność społeczna - atmosfera przyzwolenia na czyny dewiacyjne czy nawet przestępcze wywierająca presję na agendy kontroli społecznej w kierunku powstrzymywania się od wymierzenia sankcji, lub wymierzenia sankcji niewspółmiernie łagodnych
Punitywność - rozpowszechnione w społeczeństwie żądanie wysokich kar i „zerowej tolerancji” w stosunku do dewiantów i przestępców.
Kontrola społeczna jako mechanizm wymuszający współdziałanie społeczne, utrzymujący i stabilizujący porządek społeczny;
Rodzaje kontroli społecznej:
- wewnętrzna i zewnętrzna;
- formalna i nieformalna;
- prawna i pozaprawna itp.
Kontrola społeczna a rodzaj możliwej do zastosowania sankcji za przekroczenie norm (obyczajowa, religijna, prawna itp.);
Style „prowadzenia” kontroli społecznej: penalizacyjny, kompensacyjny, rozjemczy i terapeutyczny.
Internalizacja kultury - wszystkie treści wpajane przez społeczeństwo, zawarte są w obrębie kultury
Internalizacja - proces psychiczny polegający na „uwewnętrznieniu” kultury, czyli przekształceniu jej wzorów w elementy osobowości - motywacje czy postawy
Eksternalizacja - przejawianie się ukształtowanych kulturowo treści osobowościowych - motywacji czy postaw w konkretnych działaniach.
Kontrola społeczna a dewiacje
Dewiacja, czyli „zboczenie z drogi”, „odchylenie od właściwego kierunku”;
Dewiacja jest traktowana jako „naruszenie” porządku społecznego - jest ono zachowaniem niezgodnym ze standardami normatywnymi składającymi się na podzielaną wizję ładu społecznego;
Problemy:
- co jest uważane za dewiację?;
- „dewiacja pozytywna”(„nadgorliwiec”);
- granice tolerancji (gdzie przebiegają i kto je określa?)
Dewiacja i jej rodzaje
Dewiacja pierwotna - czyn dewiacyjny popełniony po raz pierwszy, uruchamiający sekwencję kontroli społecznej i wymierzania sankcji
Dewiacja wtórna - recydywa, czyli wejście na drogę „kariery dewiacyjnej” w wyniku odrzucenia przez społeczeństwo - „stygmatyzacji”
Stygmatyzacja /etykietowanie/ - trwałe przypisanie jednostce tożsamości dewianta czy przestępcy przez ciążące na niej znamię karalności
Dewiacja w sensie funkcjonalnym - czyn wywołujący negatywne reakcje społeczne w postaci sankcji różnego rodzaju.
Dewiant
Człowiek, który Ŝżyje niezgodnie z obowiązującymi regułami, których przestrzega większość z nas: np. przestępcy, narkomani.
Anomia
Anomia - stan zagubienia powstały w wyniku osłabienia oddziaływania lub rozpadu norm, w jakim może znaleźć się społeczeństwo na skutek załamania się porządku społecznego. Brak wspólnych wartości powoduje, że kontrola społeczna zachowań jednostek staje się nieskuteczna, co prowadzi do chaosu i dezorganizacji.
Robert Merton
Konformizm |
Aprobowanie uznanych wartości |
Stosowanie się do obowiązujących wzorów zachowań |
Innowacja |
Aprobowanie wartości |
Niestosowanie się do obowiązujących wzorów zachowań |
Rytualizm |
Nieaprobowanie uznawanego w zbiorowości systemu wartości |
Stosowanie się do obowiązujących wzorów zachowań |
Bunt |
Odrzucenie Obowiązującego systemu Wartości |
Odrzucenie wzorów zachowań |
Dewiacja wymaga definicji. Jest to proces społeczny a nie moralny.
Wykład VI
PRZYPOMNIENIE
Ludzie podejmują działania - czasami samotnie, czasami razem z innymi (działania społeczne).
Kiedy działamy, spotykamy się z reakcjami innych (interakcje społeczne).
Czasami podejmowane akcje są bardzo krótkie, kiedy indziej trwają dłużej, są bardziej regularne i ustabilizowane (wzory zachowań).
Społeczna interakcja, która przekształca się w określone wzory zachowań, jest nazywana organizacją; może ona przybrać postać diady, grupy, organizacji formalnej, społeczności lub całego społeczeństwa.
MOTYWY POWSTAWANIA SPOŁECZNOŚCI (np. internetowych)
Potrzeba osiągnięć
Potrzeba swobody działania
Potrzeba porównań społecznych
Potrzeba aprobaty społecznej
Potrzeba afiliacji
Potrzeba pomagania innym
Potrzeba spójności
Grupa społeczna (zbiorowość społeczna) i zachowania zbiorowe
Definicja Albiona W. Smalla: „wszelki zbiór osób, który możemy ujmować jako całość ze względu na jakiekolwiek godne uwagi stosunki zachodzące pomiędzy jego członkami”;
Definicja współczesna: „grupa społeczna to zbiorowość o wykrystalizowanych strukturach wewnętrznych, systemach wartości, trwałych komponentach świadomościowych i specyficznej kulturze”;
Grupa a zbiorowość (kryteria wyróżniające „grupę”):
- świadomość odrębności,
- samoidentyfikacja,
- intensywność związków (interakcji) między członkami grupy;
Dynamika (od populacji do organizacji społecznej):
Populacja -> zbiór statystyczny -> kategoria socjologiczna -> kategoria społeczna -> grupa społeczna -> organizacja społeczna.
Grupa społeczna a „normy grupowe”
Norma grupowa - przepis (zasada), określający, w jaki sposób powinien zachowywać się lub też nie, członek danej grupy, pełniący w niej określoną pozycję społeczną
Funkcje norm grupowych:
- przyczyniają się do osiągnięcia celów grupy;
- zapewniają trwanie grupy w sytuacji naturalnej wymiany jej członków;
- pozwalają zachować tożsamość grupy.
Rodzaje norm grupowych: „wewnątrz-grupowe” i „zewnątrz-grupowe”
Obiektywne kryteria klasyfikacji grup:
Liczebność (od diady/triady);
Trwałość (naród, rodzina, studenci);
Sposób rekrutacji (przypisane, przymusowe, otwarte - ekskluzywne i inkluzywne);
Intensywność uczestnictwa (jedno- i wielofunkcyjne, „grupy Ŝżarłoczne”);
Rygoryzm i zakres kontroli (grupy totalne);
Korzyści z członkostwa (grupy zadaniowe/instrumentalne i autoteliczne);
Stopień zorganizowania grupy (formalne i nieformalne).
Społeczność (grupa) lokalna:
Zamieszkuje wyodrębnione, niewielkie terytorium (jak np. parafia, wieś, osiedle), w której występują silne więzi wynikające ze wspólnoty interesów i poczucia przynależności do „miejsca”
Elementy społeczności lokalnej:
- przestrzeń (terytorium);
- zbiorowość zamieszkującą to terytorium;
- intensywność społecznych interakcji;
- wspólne więzi ludzi i instytucji;
- poczucie przywiązania (sentyment) do„miejsca”
Przykład zachowań zbiorowych - „tłum”:
TŁUM to czasowe i niezorganizowane zgromadzenie jednostek, które znajdują się w bezpośredniej
bliskości fizycznej i mają wspólny obiekt zainteresowań;
Teorie powstawania („dynamiki”) tłumu:
„Zarażania się” (Gustaw Le Bon, 1895 r.) - anonimowość i napięcia emocjonalne prowadzą do zjawiska „umysłu zbiorowego”;
Konwergencji/„facylitacji” (tłum tworzy aktywność podobnych do siebie jednostek, poczucie zbiorowego „zarażania emocjonalnego”);
„wyłaniania się” norm (normy wyłaniają się szybko i spontanicznie, nie są narzucane, równie szybko tracą one znaczenie społeczne).
Grupy i organizacje
Formy społecznej organizacji
Społeczna organizacja może przybrać pięć postaci:
Diady (Powstają wraz z pojawieniem się wzorów interakcji pomiędzy dwiema osobami)
Grupy (Grupę charakteryzują interakcje i wzory zachowań, ale w odróżnieniu od diady składa się ona z trzech lub więcej osób)
Organizacji formalnej(Organizacja biurokratyczna, struktura, formalne przepisy i zasady kontroli)
Społeczności(Czasami jakaś grupa lub organizacja formalna stają się relatywnie niezależne od innych. Przejmują opiekę nad potrzebami swoich członków - zaspokajają ich potrzeby ekonomiczne, społeczne, kulturowe, w zakresie edukacji, polityki. Ludzie mają możliwości zaspokajania wszystkich swoich potrzeb wewnątrz własnej organizacji, bez konieczności uciekania się do pomocy innych lub czynią to bardzo rzadko)
Społeczeństwa(największa społeczna organizacja, której sposób działania ma znaczący wpływ na podejmowane decyzje jednostek. Wewnątrz społeczeństwa możemy znaleźć wielość diad, grup, organizacji formalnych i mniejszych społeczności, z których każda na swój sposób wywiera wpływ na społeczeństwo jako całość. Społeczeństwo jest typem organizacji o długiej historii, dłuższej niż życie każdego ze swoich członków i zazwyczaj dłuższej niż życie innych organizacji, które wchodzą w jego skład. Jest czymś trwałym)
Klasyfikacja grup
Grupy pierwotne - są względnie trwałe, mało liczebne, wielofunkcyjne, oparte na bezpośrednich stosunkach o charakterze bezpośrednim. Charles Horton Cooley nazywa takie grupy pierwotnymi, ponieważ są one ważne zarówno dla jednostki jak i społeczeństwa. Przykładem grupy pierwotnej jest Rodzina.
Grupy wtórne - są to zazwyczaj grupy duże, o charakterze bezosobowym. Cechuje je specjalizacja. Przeważają w nich więzi o charakterze rzeczowym. Są tworzone dla realizacji określonego celu.
Max Weber - typ idealny biurokracji
STRUKTURY PRZYWÓDZTWA( Style):
Autorytarny
- przywódca wydaje polecenia -
zanik inicjatywy, apatia lub agresja, grupa działa sprawnie tak długo, jak długo jest obecny przywódca.
Demokratyczny
- przywódca wspólnie z podwładnymi ustala sposób postępowania -
skłonność do harmonijnej współpracy i wzajemnej pomocy, niski poziom agresji, brak przywódcy nie przerywa działalności grupy.
Anarchiczny
- przywódca zachowuje pełny „luz”- nie wykazuje wysiłku by kierować grupą
Wykład VII i VIII
RÓŻNICE I NIEROWNOŚCI
PŁEĆ, WIEK, KOLOR OCZU
(BIOLOGICZNE)
WYKSZTAŁCENIE, WŁADZA, MAJĄTEK
(SPOŁECZNE)
WIELOŚĆ ZRÓŻNICOWANIA JEDNOSTEK LUDZKICH
SOCJOLOGA INTERESUJĄ TE, KTÓRE MAJĄ KONSEKWENCJE
SPOŁECZNE, TJ. OKREŚLAJĄ POZYCJE SPOŁECZNE, WYZNACZAJĄ
ROLE SPOŁECZNE, SĄ PODSTAWĄ ZRÓŻNICOWANIA SPOŁECZNEGO
KLASYCZNE SPOJRZENIA NA PODZIAŁY SPOŁECZNE
KONCEPCJA KLAS - KAROLA MARKSA
TRZY WYMIARY PODZIAŁÓW SPOŁECZNYCH- MAXA WEBERA
KONCEPCJE STRATYFIKACJI (UWARSTWIENIA)
STRATYFIKACJA A STRUKTURA SPOŁECZNA
STRATYFIKACJA - występuje w socjologii amerykańskiej jako ogólne określenie obszaru problemowego, obejmującego zróżnicowania, nierówności i podziały społeczne.
STRUKTURA SPOŁECZNA - jest terminem stosowanym w socjologii polskiej.
Przykłady struktur klasowych
KONCEPCJE STRATYFIKACJI
(PODEJŚCIE FUNKCJONALNE (DAVIES & MOORE)
„NIERÓWNY PODZIAŁ WŁADZY, PRESTIŻU, DOCHODÓW I KORZYŚCI MATERIALNYCH JEST CZYMŚ NATURALNYM I NIEZBĘDNYM W KAŻDYM SPOŁECZEŃSTWIE. ZAPEWNIA ON ZAJMOWANIE NAJWAŻNIEJSZYCH POZYCJI PRZEZ NAJBARDZIEJ KWALIFIKOWANE I KOMPETENTNE OSOBY”
Wykład IX
FUNKCJONOWANIE SPOŁECZEŃSTWA
DYNAMIKA „W SYSTEMIE”
- SOCJALIZACJA
- KONTROLA SPOŁECZNA
- INSTYTUCJONALIZACJA
DYNAMIKA „SYSTEMU”
- ZMIANA SPOŁECZNA
- ROZWÓJ
- POSTĘP
DEFINICJE
Instytucjonalizacja działań ludzkich należy do podstawowych mechanizmów szeroko rozumianej kontroli społecznej. Instytucje kontrolują ludzkie działania, narzucając wzory postępowania, które każą zachowywać się w taki a nie inny sposób i określają jako obowiązujący jeden z wielu możliwych kierunków działania instytucjonalizacja działań ludzkich należą do podstawowych mechanizmów szeroko rozumianej kontroli społecznej. Instytucje kontrolują ludzkie działania, narzucając wzory postępowania, które każą zachowywać się w taki a nie inny sposób i określają jako obowiązujący jeden z wielu możliwych kierunków działania
ZMIANA SPOŁECZNA
„STAN W JEDNYM MOMENCIE W STOSUNKU DO STANU W INNYM MOMENCIE CZASU”
ROZWÓJ
- KIERUNEK POZYTYWNY
- POCZĄTEK ZMIAN MA CHARAKTER WEWNĘTRZNY (ENDOGENNY)
POSTĘP
- ZBLIŻANIE DO STANU IDEALNEGO (WARTOŚCIOWANIE)
SOCJOLOGIA WSPÓŁCZESNA - NA NIC NIE JESTEŚMY SKAZANI; PRZYSZŁOŚĆ ZALEŻY OD NAS SAMYCH.
KLASYCZNE TEORIE ROZWOJU SPOŁECZNEGO:
MARKSIZM (Karol Marks)
EWOLUCJONIZM (H. Spencer)
TYPY SPOŁECZEŃSTW (Max Weber):
Społeczeństwa tradycyjne
Społeczeństwa nowoczesne
NEW AGE
DEF. „ NIEFORMALNY, WIELOPOSTACIOWY I WIELPWYMIAROWY, ALTERNATYWNY RUCH KULTUROWY, KTÓRY NARODZIŁ SIĘ W USA W LATACH 60tych
Wiąże się z wiarą w nadejście epoki Wodnika pod koniec 2012 roku i końcem Chrześcijaństwa (Ery Ryb) Jednym ze znaków rozpoznawczych New Age jest panteizm tj wiara,Ŝże Bóg jest we wszystkim i wszystko jest Bogiem. Ruch ten zaleca min. medytacje, koncentracje, afirmacje, jogę, reiki…
KONSUMERYZM
EKONOMICZNE POTRZEBY KAPITALIZMU PRZESUNĘŁY SIĘ Z PRODUKCJI NA Konsumpcję (KREDYTY KONSUMENCKIE, ROZWOJ AGENCJI REKLAMOWYCH, MARKETINGU,)
ŚWIAT SKŁADA SIĘ Z EKRANOW MEDIOW I WYTWOROW KULTURY POPULARNEJ: TELEWIZJI, TELEWIZJI KABLOWEJ, VIDEO, KOMPUTERA, GIER, REKLAM, PARKOW TEMATYCZNYCH, CENTROW HANDLOWYCH, FIKCYJNEGO KAPITAŁU I KREDYTU, KTORE WSZYSTKIE SĄ CZĘŚCIĄ POSTMODERNISTYCZNEJ KULTURY POPULARNEJ.
PONIEWAŻ ANI TELEWIZJA ANI KONSUMERYZM NIE TWORZĄ AUTENTYCZNYCH PODSTAW TOŻSAMOŚCI I PRZEKONAŃ, KULTURA POPULARNA I MEDIA SŁUŻĄ JAKO JEDYNE RAMY ODNIESIENIA DOSTĘPNE DLA
KONSTRUKCJI TOŻSAMOŚCI, ZAROWNO ZBIOROWYCH JAK I OSOBISTYCH.
MODERNIZACJA
PROCES ZMIAN PROWADZĄCY DO POWSTANIA NOWOCZESNEGO SPOŁECZEŃSTWA PRZEMYSŁOWEGO ( UPOWSZECHNIANIE UMIEJĘTNOŚCI CZYTANIA I PISANIA, ROZWOJ OŚWIATY, SYSTEMOW KOMUNIKACJI, OPIEKI MEDYCZNEJ, POSZERZANIE UCZESTNICTWA OBYWATELI W ŻYCIU POLITYCZNYM….)
ZMIANY W SPOSOBIE PATRZENIA NA ŚWIAT, SYSTEMACH WARTOŚCI, KTORE TOWARZYSZĄ ROZWOJOWI SPOŁECZEŃSTWA PRZEMYSŁOWEGO, KSZTAŁTOWANIE SIĘ OSOBOWOŚCI CZŁOWIEKA NOWOCZESNEGO…)
KONWERGENCJA
„Zbieżność” wg. Kopalińskiego
W miarę postępującego uprzemysłowienia wszystkie kraje w sposób konieczny będą upodabniać się do siebie, także pod względem ustroju politycznego
„Pierwszy” i „drugi” świat różnią się nie jakościowo odmiennymi ustrojami, ale odmiennym usytuowaniem na tej samej linii rozwojowej, prowadzącej do rozwiniętego społeczeństwa przemysłowego (B.Szacka)
KONCEPCJE ZALEŻNOŚĆI
CENTRUM - KRAJE BOGATE, WYSOKO UPRZEMYSŁOWIONE, SĄ STOSUNKOWO NIEZALEŻNE, STABILNE POLITYCZNE, O USTROJACH DEMOKRATYCZNYCH
PERYFERIE - KRAJE KIEDYŚ ZALICZANE DO „TRZECIEGO ŚWIATA”. NIE SĄ KONKURENCYJNE NA RYNKACH ŚWIATOWYCH. SĄ MAŁO STABILNE POLITYCZNE I DALEKIE OD DEMOKRACJI
POŁPERYFERIA - SYTUUJĄ SIĘ POMIĘDZY CENTRUM I PERYFERIAMI.
RUCHY SPOŁECZNE
******„ZBIOROWE DĄŻENIA LUDZI DO REALIZACJI OKREŚLONEGO CELU”(J.SZCZEPAŃSKI)
REFORMATORSKIE
REWOLUCYJNE
EKSPRESYWNE (POSTAWY, WARTOŚCI)
„STARE” - PODŁOŻE EKONOMICZNOPOLITYCZNE np. związki zawodowe
„NOWE”- PODŁOŻE KULTUROWE, np. ruchy feministyczne i ekologiczne
5
WPŁYW INFORMACYJNY
• EKSPERYMENT MILGRAMA(w sytuacji niepewności)
WPŁYW NORMATYWNY
• EKSPERYMENT ASCHA(nieodróżnialnie się od innych)
METAFORA TEATRALNA
• EKSPERYMENT ZIMBARDO (1971)