ELEMENTY PRAWA

Wykład 01/02.10.2009

Prawo - to zbiór norm praw i obowiązków związane z celem prawa.

Prawo - jest to zespół norm postępowania, które zostały określone przez kompetentny organ państwowy (ustawodawca) i zabezpieczone przymusem państwowym (sankcja).

Antyczne prawo jako podwalina do prawa dziś.

Świadomość prawna - ocena obowiązującego prawa przez społeczeństwo i postulat jej zmiany w najbardziej pożądanym przez społeczeństwo kierunku.

Praworządność - stan prawny, w którym wszystkie dziedziny stosunków społecznych są uregulowane przepisami prawa i przepisy te są przez organy państwowe ściśle przestrzegane.

Norma prawna - to wynikająca z przepisu prawa reguła postępowania wydana lub usankcjonowana przez państwo i zagwarantowana przymusem państwowym. Każda norma ma charakter ogólny, nie jest zindywidualizowana.

Każda norma ma charakter dwustronny. Z każdej normy dla jednej osoby wynika określone prawo, a dla drugiej określony obowiązek.

Każda norma składa się z trzech części:

- hipoteza - określa w jakiej sytuacji dana norma ma być zastosowana,

- dyspozycja - wskazuje obowiązujący sposób zachowania, czyli co należy robić, a co jest zabronione,

- sankcja - to ujemne skutki związane z niezastosowaniem się do dyspozycji.

Normy bezwzględnie obowiązujące (imperatywne) - zawierają one niepodważalny nakaz państwa, od wypełnienia którego nie można się uchylić (prawo karne, administracyjne, finansowe, konstytucyjne).

Normy względnie obowiązujące (dyspozytywne) - zawiera je prawo cywilne.

PRZYKŁAD:

Strony umowy zobowiązują się w toku jej wykonywania, że będą postępowały zgodnie z normą dyspozytywną w sprawach, w których to norma dotyczy, natomiast nie zostały one uregulowane inaczej.

Przepis prawny - jest to jednostka redakcyjna tekstu prawnego (artykuł, punkt, ustęp, paragraf).

Stosunek prawny - stosunek społeczny uregulowany przez prawo. Składa się nań 5 elementów:

- prawo podmiotowe,

- obowiązek odpowiadający prawu podmiotowemu,

- podmiot prawa,

- podmiot obowiązku

- podmiot stosunku prawnego

Prawo podmiotowe to przyznana i zabezpieczona przez normy prawa cywilnego oraz wynikające ze stosunku prawnego możliwość zachowania się w określony sposób.

Prawo podmiotowe wynika z przepisów prawnych.

Zdarzenie prawne - to wszystko, co powoduje nałożenie na podmiot określonych praw i obowiązków, to wszystko, co wywołuje określony skutek prawny.

Stosowanie prawa - zajmują się organy państwowe (są to organy sprawiedliwości i administracji). Obywatele mają prawo przestrzegać.

Stosowanie odbywa się w ramach jednej z dwóch form: ustalenie istnienia lub braku między stronami stosunku prawnego i sprecyzowanie jego treści.

Sąd lub organ administracji najczęściej na żądanie jednej ze stron autorytatywnie stwierdza, ze między stronami istnieje lub nie istnieje określony stosunek prawny i że w związku z tym strony mają względem siebie prawa i obowiązki.

Jest to stworzenie (zniesienie, zmiana) między stronami określonego stosunku prawnego. Polega na tym, że wskutek wydania przez organ państwowy aktu prawnego nie normatywnego (np. akt administracyjny lub orzeczenie sądowe) między stronami powstaje nowy stosunek prawny, bądź poprzednio istniejący ulega likwidacji, bądź zmianie.

Proces stosowania prawa składa się z kilku etapów:

- ustalenie stanu faktycznego,

- wyszukanie normy prawnej, która odnosi się do danego stanu (kwalifikacja prawa),

- wnioskowanie,

- wydanie decyzji.

Wykładnia prawa - interpretacja prawa, zespół czynności zmierzających do ustalenia właściwej treści norm prawnych zawartych w przepisach.

Rodzaje wykładni prawa ze względu na podmiot:

- wykładnia autentyczna - ten sam organ, który wydał interpretuje akt.

- legalna - dokonywana przez organ państwowy, któremu to specjalnie powierzono (nie ma w Polsce).

- doktrynalna - wynika z literatury prawniczej, monografii, nie ma charakteru wiążącego,

- praktyczna - dokonywana przez organ państwowy, w toku stosowania prawa, przy rozwiązywaniu konkretnych spraw.

- słowna - struktura językowa, ustalenie znaczenia słów,

- celowościowa - polega na ustaleniu znaczenia norm, prawnych poprzez określenie celu, dla jakiego norma została wydana.

- systematyczna - określenie znaczenia norm poprzez określenie miejsca, jakie norma znajduje w ramach określonego aktu prawnego lub całego ustawodawstwa.

- historyczna - ­polega na ustaleniu znaczenia norm prawnych za pomocą materiałów historycznych.

- rozszerzająca - norma prawna ma być stosowana i rozumiana w szerszym znaczeniu, niż to wynikało z wykładni,

- ścieśniająca - odwrotna do rozszerzającej,

- stwierdzająca - normę prawną rozumiemy dokładnie tak, jak wykładnia słowna.

Systematyką prawa nazywamy całokształt obowiązujących w Państwie przepisów z ich podziałem na gałęzie oraz zespół tzw. idei przewodnich (zasadniczych), na których opiera się ustrój państwa.

Prawo publiczne - np. prawo finansowe, karne, dotyczy wszystkich reakcji zachodzących pomiędzy organem państwowym, a jednostką.

Prawo prywatne - dotyczy wszystkich relacji zachodzących pomiędzy równorzędnymi podmiotami prawa - normy prawa cywilnego.

Prawo materialne - składają się normy prawne, które ustalają prawa i obowiązki, regulują zachowania ludzi i instytucji.

Prawo formalne - to normy, które odnoszą się do organizacji aparatu, który dba o przestrzeganie prawa materialnego.

Prawo międzynarodowe - (dla odróżnienia od prawa prywatnego międzynarodowego zwane też prawem międzynarodowym publicznym) - jedna z gałęzi prawa, obejmująca zespół norm prawnych regulujących stosunki między państwami, organizacjami międzynarodowymi, a także innymi podmiotami prawa międzynarodowego.

Prawo wewnętrzne - prawo pojmowane jako zespół norm na różne sposoby porządkuje zachowania ludzi lub ich zespołów w ramach danego państwa.

Podział prawa na gałęzie:

- prawo konstytucyjne - ­zespół norm regulujących podstawowe urządzenia ustroju państwa

- prawo administracyjne - zespół norm regulujących strukturę organów administracyjnych oraz stosunki prawne powstające w toku wykonawczo - zarządzających działalności tych organów.

- prawo finansowe - zespół norm regulujących gromadzenie środków pieniężnych przez państwo, ich rozdział, wydatkowanie oraz regulujących tryb działania tych instytucji i organów finansowych.

- prawo cywilne - zespół norm regulujących stosunki majątkowe i niektóre stosunki osobiste pomiędzy równorzędnymi podmiotami prawa.

- prawo rodzinne - zespół norm regulujących osobiste i majątkowe stosunki między małżonkami, krewnymi oraz stosunki wynikające z przysposobienia (adopcja), opieki, kurateli.

- prawo pracy - zespół norm regulujących stosunki pomiędzy pracodawcą, a pracownikiem na tle świadczonej pracy.

- prawo karne - zespół norm mówiących, jakie czyny są przestępstwami, ustalają kary za te przestępstwa oraz określają ogólne zasady odpowiedzialności karnej.

- prawo procesowe - postępowanie cywilne, zespół norm regulujących tryb rozpatrywania spraw cywilnych przez sądy i niektóre inne organy).

- prawo karne procesowe - zespół norm regulujących tryb prowadzenia i rozpatrywania spraw przez organy sprawiedliwości (sąd, prokurator, organy ścigania).

Podmioty prawa:

• Osoba fizyczna - to każdy z nas od urodzenia do śmierci, każdy z nas ma zdolność prawną - jest to możność bycia podmiotem prawa. Warunkową zdolność prawną ma dziecko poczęte, nienarodzone w świetle prawa spadkowego NASCITURUS

• Zdolność do czynności prawnych - możność samodzielnej zmiany własnej sytuacji prawnej.

Osoby posiadające pełną zdolność do czynności prawnych, to osoby które ukończyły 18 lat i osoby, które nie zostały ubezwłasnowolnione.

O ubezwłasnowolnieniu decyduje sąd. Przyczyny: choroba psychiczna, niedorozwój umysłowy oraz wszelkie inne stany i zaburzenia psychiczne, które powodują, że osoba nie jest w stanie kierować swym postępowaniem (w szczególności pijaństwo i narkomania).

Dla osób całkowicie ubezwłasnowolnionych ustanawia się opiekę, a dla częściowo kuratora.

• Osoby o ograniczonej zdolności do czynności prawnej ukończyły 13 lat, a nie ukończyły 18 roku życia oraz osoby częściowo ubezwłasnowolnione.

• Osoby nieposiadające zdolności do czynności prawnych - osoby ubezwłasnowolnione całkowicie i osoby, które nie ukończyły 13 roku życia.

Osoba prawna - osobami prawnymi są skarb państwa i inne jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną.

Jest to zespół osób i podmiotów majątkowych, które zostały zorganizowane dla osiągnięcia określonego celu - może mieć charakter gospodarczy, ale nie musi. Na istotę osoby prawnej składa się element ludzki - załoga, element majątkowy, czyli własny majątek, element organizacyjny - to struktura, organy, to określony cel.

Z uwagi na sposób powstania:

- osoby typu instytucjonalnego - które powstają na mocy wydania aktu władczego przez państwo, np. UP w Poznaniu,

- typ zrzeszeniowy - osoba prawna powstała w wyniku porozumienia członków

Rodzaje osób prawnych:

• Skarb Państwa;

• spółki kapitałowe (akcyjna, z o.o.);

• przedsiębiorstwa państwowe;

• banki;

• spółdzielnie;

• fundacje;

• stowarzyszenia ZHP, AZS i inne jednostki;

• partie polityczne;

• związki zawodowe;

• jednostki organizacyjne kościoła katolickiego;

• koła gospodyń wiejskich.

Osoba prawna zawsze ma zdolność prawną oraz zdolność do czynności prawnej, ale osoba prawna nie może zawrzeć związku małżeńskiego, nie może być spadkodawcą, nie może być uznana za zmarłą.

Osoba prawna działa poprzez swoje organy.

Szczególnym rodzajem osoby prawnej jest Skarb Państwa. W stosunkach cywilno prawnych jest on podmiotem praw i obowiązków, które dotyczą mienia państwowego nienależącego do innych państwowych osób prawnych. Przy czym Skarb Państwa nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania państwowych osób prawnych, chyba że przepis szczegółowy stanowi inaczej.

Państwowe osoby prawne nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania Skarbu Państwa.

Trzecim podmiotem są jednostki nie będące osobami prawnymi - są to ułomne osoby prawne, którym ustawodawca w niektórych sytuacjach przyznaje osobowość prawną.

Przedmioty stosunków cywilno - prawnych - są to rzeczy. Rzeczami nazywamy fizycznie wyodrębnione części przyrody, które występują w stanie pierwotnym, bądź przetworzonym bez względu na to, czy maja jakąś wartość majątkową. Mogą samodzielnie występować w obrocie.

Nieruchomości (jedna z nich na egzaminie)!!

Nieruchomość budynkowa - budynek trwale związany z gruntem

Lokal - część budynku trwale z gruntem związanego.

GRUNTY ROLNE , INNE:

Nieruchomościami rolnymi (gruntami rolnymi) są nieruchomości, które są lub mogą być wykorzystywane do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej nie wyłączając produkcji ogrodniczej, sadowniczej i rybnej.

Częścią składową rzeczy jest wszystko to, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.

Właścicielem rzeczy i jej części składowych jest 1 osoba. Między rzeczą i jej częścią składową istnieje więź fizyczna.

Przynależność - to samoistna rzecz ruchoma, która pozostaje w związku z inną rzeczą ruchomą, bądź nieruchomością (rzeczą główną). Jest potrzebna do korzystania z rzeczy głównej. Czasowe i faktyczne pozbawienie związku rzeczy głównej z przynależnością nie powoduje utraty charakteru przynależności. Między rzeczą, a jej przynależnością istnieje więź gospodarcza.

WYKŁAD 02/ 06.11.2009

Częścią składową gruntu jest wszystko to co na gruncie się znajduje chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

W szczególności częścią składową gruntu są budynki z gruntem stale związane lub części składowe budynków.

Drzewa i inne rośliny stają się częścią składową gruntu od chwili ich zasadzenia lub zasiania.

Urządzenia służące do doprowadzania i odprowadzania cieczy, gazu i prądu i inne urządzenia podobne są częścią składową gruntu jeżeli nie wchodzą w skład przedsiębiorstwa lub zakładu.

Czynności prawne należą do zdarzeń prawnych - jest to taka czynność osoby fizycznej lub prawnej , która zmierza do ustalenia zmiany lub zniesienia stosunku cywilno-prawnego przez złożenie odpowiedniego oświadczenia woli.

Oświadczenie woli to przejaw woli który w sposób dostateczny wyraża zamiar wywołania określonego skutku prawnego w postaci ustanowienia zmiany lub zniesienia stosunku prawnego.

Oświadczeniem woli może być także gest (np. kiwnięcie głowy na tak ).

Treść oświadczenia woli, skutki z niego wynikające są tworzone przez ustawę zasady współżycia społecznego i prawo zwyczajowe.

Rodzaje czynności prawnych:

• czynności jednostronne - do dokonania takiej czynności wystarcza złożenie oświadczenia woli jednej osoby np. sporządzenie testamentu, wypowiedzenie umowy o pracę, udzielenie pełnomocnictwa,

• czynności dwustronne - do ich dokonania konieczne jest zgodne oświadczenie woli dwóch stron np. darowizna, wszystkie umowy,

• czynności rozporządzające - jest to czynność która powoduje przeniesienie jakiegoś prawa majątkowego na inną osobę, jego zniesienie lub obciążenie,

• czynność zobowiązująca - zawiera w swej treści zobowiązanie do dokonania świadczenia w przyszłości np. umowa o dzieło, umowa sprzedaży art. 535 - przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Czynność zobowiązująca wraz z rozporządzającą najczęściej stosowane są razem. Większość umów ma charakter rozporządzająco - zobowiązujący.

• czynność odpłatna - strona która dokonała przysporzenia majątkowego na korzyść majątkową w charakterze ekwiwalentu np. sprzedaż, dzierżawa, umowa o dzieło,

• czynność nieodpłatna - ma miejsce wówczas gdy strona takiego ekwiwalentu nie otrzymuje np. darowizna, użyczenie, nie oprocentowana pożyczka,

• czynności konsensualne - do ich dokonania wystarczy jedynie złożenie oświadczenia woli,

• czynności realne - które wymagają obok złożenia oświadczenia woli faktycznego wydania rzeczy np. przechowanie, skład, przewóz osób i towarów.

Elementy czynności prawnej:

1. elementy istotne - określają one cechy według których dokonuje się klasyfikacji prawnej danej czynności,

2. elementy nieistotne - są to elementy dopuszczalne, niekonieczne,

3. elementy dodatkowe - są to zastrzeżenia których umieszczenie w terści stanowi obowiązkową przesłankę ich wystąpienia.

Warunek : jest to zastrzeżenie dokonane w czynności prawnej mocą którego, ten kto dokonuje danej czynności uzależnia jej skuteczność od zdarzenia przyszłego i niepewnego np. daruje tobie mieszkanie jeżeli skończysz studia.

Termin: jest to zastrzeżenie dokonane w czynności prawnej mocą którego ten kto dokonuje danej czynności uzależnia jej skuteczność od zdarzenia przyszłego i pewnego np. daruje tobie mieszkanie jeżeli skończysz studia do 2012 roku.

Przesłanki ważności czynności prawnych:

• osoba dokonująca czynności prawnej musi mieć zdolność prawną oraz zdolność do czynności prawnych,

• czynność nie może być sprzeczna z ustawą ani zasadami współżycia społecznego,

• musi być dokonana w formie prawem przewidzianej,

• musi być wolna od wad.

Rodzaje nieważności czynności:

• nieważność bezwzględna - może na nią powoływać się każdy gdy jest ona sprzeczna z ustawą , zasadami współżycia społecznego i gdy jest dokonana bez zachowania dokonanej formy,

• nieważność względna - polega na tym, że oznaczona osoba ma możliwość uchylenia się od skutków prawnych dokonanej czynności np. w sytuacji zaistnienia błędu lub groźby.

Formy czynności prawnych:

1. forma zwykła: jedna, ustna,

2. forma szczególna:

• pisemna,

• pismo z datą pewną,

• pismo z podpisem poświadczonym notarialnie,

• akt poświadczony notarialnie.

Pismo ma datę pewną gdy zostało one urzędowo poświadczone.

Czynność prawna ma datę pewna w razie stwierdzenia dokonania czynności w jakimkolwiek dokumencie urzędowym od daty dokumentu urzędowego oraz w razie umieszczenia na obejmującym czynność dokumencie jakiejkolwiek wzmianki przez organ państwowy, organ jednostki terytorialnej oraz przez notariusza od daty wzmianki. Ponadto w razie śmierci jednej z osób podpisanych na dokumencie datę złożenia przez tę osobę podpisu uważa się za datę pewną od daty jej śmierci.

Forma czynności może być zastrzeżona pod rygorem nieważności, oznacza to że niezachowanie tej formy spowoduje nieważność czynności prawnej np. przeniesienie własności nieruchomości pod rygorem nieważności wymaga zachowania formy aktu notarialnego.

Forma może być zastrzeżona pod rygorem utrudnień dowodowych, nie powoduje ona nieważności czynności, czynność jest skuteczna , ale na wypadek gdyby doszło do sporu między stronami sąd odrzuci dowód ze świadków lub przesłuchania stron. Będzie on dopuszczony jeżeli obie strony wyrażą na to zgodę albo gdy istnieje początek dowodu na piśmie.

Forma czynności może być zastrzeżona w ustawie lub umowie.

Uzupełnienie lub zmiana umowy lub jej zmiana wymaga zachowania takiej samej formy jak sama umowa.

Dokonywana czynność prawna musi być wolna od wad.

Wady oświadczenia woli są to pewne nieprawidłowości przy podejmowaniu decyzji lub jej wyrażaniu na zewnątrz.

Pobudka rodzi decyzję o złożeniu oświadczenia woli - jest to wola wewnętrzna czyli zamiar, a jego ujawnienie na zewnątrz jest oświadczeniem woli. Na każdym z tych etapów może wystąpić pewna nieprawidłowość.

1. Pobudka może być wadliwa.

2. Źle podjęty zamiar.

3. wola wewnętrzna dobrze podjęta ale źle wyrażona na zewnątrz.

Nieważne jest oświadczenie woli złożone przez osobę która z jakichkolwiek powodów znajdowała się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne podjęcie decyzji lub wyrażenie woli.

Przykłady:

• choroba psychiczna,

• niedorozwój umysłowy,

• oraz stany przemijające w tym zaburzenia czynności psychicznych,

• szok, przerażenie, wybuch, wysoka gorączka - stan ten musi istnieć w chwili składania oświadczenia woli.

1. Brak świadomości.

2. Pozorność - oświadczenie woli musi być zrozumiałe, swobodne i na serio. Oświadczenie jest pozorne gdy składający nie chce wywołać skutku prawnego, chce wywołać inny a niżeli wynika to z czynności. Pozorność nie ma wpływu na kolejne czynności prawne. Nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Pozorność nie ma wpływu na skuteczność odpłatnej czynności prawnej dokonanej na podstawie pozornego oświadczenia jeżeli w skutek tej czynności ( oświadczenia ) osoba trzecia nabywa prawo lub zostaje zwolniona z obowiązku.

3. Błąd - jest to mylne wyobrażenie o rzeczywistości ( pomyłka to inne określenie tego co się chciało określić). Błąd musi dotyczyć treści składanego oświadczenia woli. Musi być istotny, bo gdyby składający oświadczenie wiedział że działał pod wpływem błędu nie złożyłby oświadczenia o danej treści. W razie błędu można uchylić się od skuteczności oświadczenia woli.

4. Podstęp - traktowany jest jako odmiana błędu, różni się od błędu tym że składający oświadczenie zostaje w błąd celowo wprowadzony. Wada ta nie musi dotyczyć samej treści oświadczenia woli ale może dotyczyć sfery motywacyjnej. Nie musi być obiektywnie istotnie, ale istotny z punktu widzenia składającego oświadczenie.

5. Groźba ( przymus ) - oświadczenie składane pod przymusem fizycznym w ogóle nie jest oświadczeniem, natomiast w przypadku przymusu psychicznego osoba składająca oświadczenie nie widzi innego wyjścia, jest ona skłaniana do złożenia oświadczenia poprzez groźbę naruszenia praw osobistych lub majątkowych.

Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli które zostało złożone innej osobie pod wpływem błędu lub groźby następuje poprzez oświadczenie złożone tej osobie na piśmie.

Uprawnienie do uchylenia się wygasa w razie błędu z upływem roku od jego wykrycia, a w razie groźby z upływem roku od dnia w którym stan ten ustał.

Za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość wraz z prawami związanymi z prowadzeniem tego gospodarstwa.

Urządzenia - stacjonarne, inwentarz - mobilne.

Zadanie.

1. Które kryterium wyodrębniania nieruchomości fizyczne czy prawne jest ważniejsze?

Prawne.

2. czy można być właścicielem tylko fizycznej części nieruchomości?

Nie można - trzeba posiadać tytuł prawny.

3. Kiedy kilka działek ewidencyjnych może być wpisanych do jednej księgi wieczystej?

Jeżeli jest jeden właściciel, graniczą ze sobą, stanowią całość.

4. Czy nieruchomość musi być jednolita?

Nie musi.

5. Czy grunt pod stawem jest gruntem rolnym?

Tak, jeżeli jest to grunt rolny.

6. Czy grunt leśny jest gruntem rolnym?

Nie.

7. Na gruncie założono fermę strusi, czy jest to grunt rolny?

Zależy czy jest to grunt rolny.

8. Czym w definicji gospodarstwa jest ciągnik?

Inwentarza.

9. Co w definicji gospodarstwa pełni podstawową rolę?

Grunt rolny.

10. Czym w stosunku do gruntu jest rosnące drzewo?

Część składowa gruntu.

11. Czy krowa jest przynależnością gruntu rolnego czy gospodarstwa?

Gospodarstwa i gruntu rolnego.

12. Czy stado kaczek jest przynależnością gruntu czy gospodarstwa?

Gospodarstwa.

13. Czy nieruchomość może być przynależnością stada krów?

14. Czym jest zboże zebrane w stosunku do gruntu?

15. Czym różni się chów od hodowli?

Hodowla oznacza działania służące poprawieniu cech użytkowych roślin i zwierząt lub uzyskanie nowych odmian i ras.

Chów jest to działalność produkcyjna służąca uzyskiwaniu mięsa, mleka , jaj, wełny itd.

WYKŁAD 03/ 20.11.2009

Zawarcie umowy ( 4 sposoby ):

1. złożenie oferty,

2. aukcje,

3. przetarg,

4. negocjacje.

Oświadczenie woli zawarcia umowy, które zostały złożone drugiej stronie jeżeli zawiera istotne elementy traktuje się jak ofertę.

Istotnym elementem jest to co chce dać, darowizna jest umową.

Strona która składa ofertę to oferent a druga strona oblat.

Związanie ofertą :

• zgodnie z terminem określonym przez oferenta,

• jeżeli oferent nie określa terminu w ciągu którego będzie oczekiwał na odpowiedź, wówczas oferta złożona w obecności drugiej strony albo za pomocą środka bezpośredniego porozumiewania się na odległość przestaje wiązać , gdy nie zostaje przyjęta niezwłocznie. Natomiast oferta złożona w inny sposób przestaje wiązać z upływem czasu w którym składa ofertę, mógł w zwykłym toku czynności prawnych otrzymać odpowiedź bez nie uzasadnionego opóźnienia.

Art. 66 . oferta złożona w postaci elektrycznej wiąże składniki, jeżeli druga strona niezwłocznie potwierdzi jej otrzymanie. Przedsiębiorca składając ofertę w tej postaci zobowiązuje się przed zawarciem umowy poinformować drugą stronę w sposób jednoznaczny i zrozumiały:

1. czynnościach technicznych składających się na procedurę zawarcia umowy,

2. w skutkach prawnych, potwierdzenia przez drugą stronę otrzymanej oferty,

3. w zasadach i sposobach utrwalania i zabezpieczenia oraz udostępniania przez przedsiębiorcę drugiej stronie w treści zawieranej umowy,

4. w metodach i środkach technicznych służących wykrywaniu i korygowaniu błędów do wprowadzania danych, które są zobowiązane udostępnić drugiej stronie.

5. w językach w jakich powinna być zawarta umowa,

6. kodeksach,

7. formy, dostępność w formie elektronicznej.

• Powyższe przepisy nie mają ...... do zawierania umów pocztą elektroniczną albo innych środków indywidualnego porozumienia się na odległość.

• Nie stosuje się ich gdy przedsiębiorcy tak postanowili.

• Złożona oferta może być odwołana przed zawarciem umowy przez przedsiębiorców, jeżeli oświadczenie o odwołaniu zostało złożone drugiej stronie przed wysłaniem przez nią oświadczenia o przyjęciu oferty.

• Oferty nie można odwołać gdy wynika to z jej treści i wynika z jej przyjęcia.

• Natomiast gdy oświadczenie o przyjęciu oferty przyszło z opóźnieniem a z treści wynika, że zostało wysłane we właściwym czasie to umowa dochodzi do skutku.

• Nie dotyczy to sytuacji gdy oferent powiadania oblata , że uznaje umowe za nie zawartą.

• W relacjach między przedsiębiorcami odpowiedź na ofertę z zastrzeżeniem zmian lub uzupełnieniem oferty które nie zmieniają istotnych elementów traktuje się za jej przyjęcie.

• W przypadku gdy istnieje zwyczaj lub wynika to z treści oferty, dojście do składania oferty oświadczeniem drugiej strony o jej przyjęciu nie jest wymagane, umowa zostaje zawarta w chwili jej zawarcia.

Chwila i miejsce zawarcia umowy:

Pkt1) razie wątpliwości umowę uważa się za zawartą w chwili gdy składający ofertę otrzyma oświadczenie o jej przyjęciu.

gdy nie ma potrzeby złożenia oświadczenia o przyjęciu oferty z chwilą wykonania umowy,

w razie wątpliwości umowę uważa się za zawartą w miejscu otrzymania oświadczenia o jej przyjęciu a jeżeli dojście do składającego ofertę oświadczenie o jej przyjęciu nie jest wymagane albo oferta jest składana w formie elektronicznej wówczas uważa się ja za zawartą w miejscu zamieszkania albo siedzibie składającego ofertę.

Pkt 2) i 3) umowa może być zawarta w drodze aukcji lub przetargu. Prowadzenie aukcji i przetargu wymaga ogłoszenia ( podaje się : czas, miejsce, przedmiot, warunki ). Ponadto może być nałożone zabezpieczenie (wadium) jako zabezpieczenie uczestnictwa.

Oferta złożona w toku aukcji przestaje wiązać gdy inny uczestnik aukcji (licytacji) złożył ofertę korzystniejszą. W tym przypadku zawarcie umowy następuje z chwilą dokonania przebicia.

Oferta złożona w toku przetargu przestaje wiązać gdy została złożona inna oferta lub przetarg został zamknięty bez wybrania jakiejkolwiek.

Ogłoszenia, reklamy, cenniki i inne informacje skierowane do ogółu lub do poszczególnych osób poczytuje się w razie wątpliwości nie za ofertę lub za zawarcie umowy.

Pkt 4) w przypadku gdy strona prowadzi negocjacje w chwili zawarcia umowy zostaje ona zawarta , gdy strony dojdą do porozumienia co do wszystkich postanowień które były elementami negocjacji.

20.11.2009r.

Oświadczenie

Ja niżej podpisany Wiesław Miko udzielam pełnomocnictwa pani Marii Kolniesz o nr dowodu ........

Czynność prawna może być dokonana przez przedstawiciela jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.

Tytuł do działania w czyimś imieniu może opierać się na ustawie przedstawicielstwo ustawowe bądź na oświadczeniu reprezentowanego (pełnomocnictwo). Osoby ubezwłasnowolnione nie dotyczy.

Pełnomocnictwo nie dotyczy:

1. głosowanie,

2. do odsiadywania kary,

3. sporządzić testamentu.

Jeżeli pełnomocnictwo nie określa inaczej pełnomocnik może udzielić pełnomocnictwa.

Rodzaje pełnomocnictwa:

1. ogólne - do dokonania wszystkich czynności prawnych , wymaga dla swej ważności formy pisemnej pod nadzorem nieważności,

2. rodzajowe - np. odbieranie listów z poczty, do kupna nieruchomości,

3. szczególna - np. upoważnia do sprzedaży nieruchomości.

Jeżeli dana czynność wymaga określonej formy wówczas pełnomocnictwo powinno być udzielone w tej samej formie.

Nieruchomość musi być w formie notarialnej.

Zakończenie pełnomocnictwa:

• upływ czasu na jaki zostało udzielone,

• na wskutek śmierci strony,

• odwołania ( pełnomocnictwo może być każdej chwili odwołane).

Po wygaśnięciu umocowania pełnomocnik wydaje wszystkie dokumenty z tym związane.

Prokura - jest to pełnomocnictwo udzielone przez przedsiębiorcę podlegającego do wpisu do rejestru przedsiębiorstw które obowiązują umocowanie do czynności sądowych i poza sądowych jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Prokura pod rygorem nieważności powinna być udzielona na piśmie a prokurentem może być tylko osoba która posiada pełną zdolność do czynności prawnych. Może być udzielana jednocześnie kilku osobą a jej zakres może być podzielony ( prokura oddziałowa).

Prokura:

• nie może by przeniesiona,

• może być w każdej chwili odwołana co się łączy ze zmianami na wpisie,

• wygasa wraz z wykreśleniem przedsiębiorstwa z rejestru a także na wskutek ogłoszenia upadłości, likwidacji oraz przekształcenia przedsiębiorstwa.

Przedawnienie roszczeń - związane są z dawnością i upływem czasu, przedawnienie dotyczy tylko cywilno - prawnych roszczeń majątkowych.

Przedawnieniu podlegają roszczenia nie mające roszczenia cywilno - prawne:

• procesowe,

• administracyjne,

• innych uprawnień niż roszczenia (np.: własność),

• nie majątkowe ( np.: ochrona dóbr osobistych).

Po upływie określonego terminu ten przeciwko komu przysługuje roszczenie może uchylić się od jego zaspokojenia. Nie dotyczy jednak sytuacji gdy zrzeknie się korzystania z zarzutu.

Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej termin przedawnienia wynosi 10 lat.

Oświadczenie okresowe lub roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej - 3 lata.

Część szczególna kodeksu cywilnego.

Terminy przedawnienia nie mogą być ani przedłużane ani skracane.

Wiek przedawnienia rozpoczyna się od dnia w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego wiek termin przedawnienia rozpoczyna się od dnia w którym roszczenie stało się wymagalne, gdyby uprawniony podjął decyzję w najwcześniejszej do tego terminie.

Wiek przedawnienia ulega przedawnieniu.

1. Co do roszczeń które przysługują dzieciom przeciwko rodzicom przez czas trwania władzy rodzicielskiej,

2. Co do roszczeń które przysługują osoba nie mających do roszczeń pełnych zdolności prawnych p/osobą prawnym sprawujących opiekę lub kuratelę do osób nie sprawnych oraz sprawowanie przez te osoby opieki nad osobami niepełnosprawnymi,

3. Co do roszczeń które sprawują małżonków przez czas trwania małżeństwa,

4. Co do wszelkich roszczeń gdy z powodu siły wyższej uprawniony nie może dochodzić swoich roszczeń lub innych organów powołanych spraw przez czas trwania przeszkody.

Przerwa biegu przedawnienia.

1. bieg przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sadem polubownym przedsięwziętą polubownie w celu dochodzenia ustalenia albo zaspokojenia roszczeń przez osobę,

2. przez uznanie roszczenia przez osobę przeciwko której biegnie przedawnienie,

3. na wskutek wszczęcia negocjacji.

Po każdej przerwie przedawnienie biegnie na nowo.

Roszczenie …… sądem prawomocnym lub sądu prawomocnego roszczenie ugodą przedawnia się z upływem lat 10.

Własność:

• jest to …… najszersze do rzeczy,

• właściciel jest …… zobowiązany,

• każdy inny podmiot nie ma prawa ingerowania we własność.

Istnieją dwie strony własności:

1. pozytywna - składa się z posiadania uprawnień:

• uprawnienie do posiadania rzeczy,

• uprawnienie do korzystania z rzeczy,

• uprawnienie do rozporządzania rzeczą ( do jej obciążenia, połączenia, pomniejszenia, przeistoczenia),

• uprawnienie do wyzbycia rzeczy,

2. negatywna:

• polega na nieczynieniu każdego podmiotu który nie jest właścicielem.

Granice treści prawa własności.

Atr. 140

• w granicach ustalonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego. Właściciel może z wyłączeniem innych osób korzystać z innych rzeczy ze społeczno gospodarczego znaczenia prawa. Może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy w tych samych granicach może rzeczą rozporządzać,

• ustawy ograniczają…

• społeczno - gospodarcze współżycie…

Sposób nabycia własności:

• pochodny,

• pierwotny.

1. własność przechodzi z jednej osoby na drugą ( następuje sukcesja prawa - czyli jego przejście, nikt nie może przenieść więcej praw niż posiada),

2. sposób pierwotny:

1. własność do tej pory nie istniała,

2. nie istnieje sukcesja prawa.

Powstaje ono na podstawie połączenia przeistoczenia rzeczy.

Rzeczy oznaczone co do tożsamości i gatunku:

• pierwsze mają cechy indywidualne są jedyne i niepowtarzalne w swoim rodzaju,

• drugie nie posiadają tych cech i jest ich wiele np. buty w sklepie - gatunek, na mnie - tożsamość.

Wykład 22.11.2009

Do przeniesienia własności rzeczy oznaczonych co do tożsamości wystarczy samo zawarcie umowy, nie jest konieczne faktyczne wydanie rzeczy.

Natomiast do przeniesienia własności rzeczy oznaczonej co do gatunku, obok zawarcia umowy konieczne jest faktyczne wydanie rzeczy.

Cechy przeniesienia własności nieruchomości:

• umowa przenosząca własność nieruchomości jest umową o podwójnym skutku, składają się na nią 2 czynności: zobowiązująca, która rodzi jedynie skutki obligacyjne między stronami oraz rozporządzająca która własność przenosi i rodzi skutek obligacyjny i rozporządzający wobec wszystkich. Najczęściej obie czynności wykonawcze są łącznie. Skutku tego nie ma gdy przepis szczególny tak stanowi ( przykład gdy gminie przysługuje ustawowe prawo pierwokupu) oraz gdy strony tak postanowiły.

• Umowa przenosząca własność nieruchomości jest umową kauzalną (przyczynowa) następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności z napisu czy z bezpodstawnego wzbogacania,

• Umowa przenosząca własność nieruchomości nie może być zawarta pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu, jeżeli miało to miejsce to skuteczna jest tylko umowa zobowiązująca , natomiast do przeniesienia własności konieczne jest zawarcie umowy rozporządzającej,

• Umowa przenosząca własność nieruchomości musi być zawarta w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności.

Umowy przenoszące własność:

1. umowa sprzedaży art. 535,

2. umowa zamiany art. 603, przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy. Forma aktu notarialnego.

3. umowa darowizny art. 888, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Forma aktu notarialnego.

4. umowa o dożywocie art. 708, jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie to winien on w braku odmiennej umowy przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający miejscowym zwyczajom.

Zasiedzenie - posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od 20 lat jako posiadacz samoistny działający w dobrej wierze.

Dobra wiara posiadacza polega na tym że z przyczyn usprawiedliwionych nie wie o tym że własność mu nie przysługuje. Jest to zatem osoba która nabyła nieruchomość od osoby nie będącej właścicielem lub od osoby nie posiadającej pełnej zdolności do czynności prawnych.

Posiadacz nieruchomości działający w złej wierze (ten który wie ) że własność mu nie przysługuje nabywa go po upływie lat 30.

Skutkiem zasiedzenia jest nabycie własności. Ale można nabyć własność rzeczy ruchomej przez nabycie samoistne.

Współwłasność - istota współwłasności polega na tym że własność jednej rzeczy przysługuje co najmniej dwóm osobom. Rozróżnia się współwłasność w częściach ułamkowych i łączną.

Współwłasność w częściach ułamkowych - każdy z współwłaścicieli ma możliwość użytkowania każdą częścią i w każdej chwili może być zniesiona.

Współwłasność łączna ma inny charakter bowiem w czasie jej trwania nie może być przedmiotem podziału a współwłaściciele nie mogą swobodnie dysponować swoimi udziałami gdyż ich nie posiadają. Współwłasność majątkowa małżeństwa, współwłasność majątku spółki cywilnej.

Istnieją dwa tryby znoszenia współwłasności:

I - tryb na mocy porozumienia stron:

1. sposób - podział rzeczy w naturze jest on dopuszczalny jeżeli jest on zgodny z przepisami ustawy, ze społeczno - gospodarczym przeznaczeniem rzeczy oraz jest dopuszczalny gdy nie pociąga za sobą istotnej zmiany rzeczy lub znacznego zmniejszenia jej wartości.

2. przyznanie rzeczy wspólnej jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałym,

3. sprzedaż rzeczy wspólnej i podział uzyskanej kwoty.

II - tryb na mocy orzeczenia sądu:

1. podział rzeczy wspólnej przez sąd,

2. sąd przyznaje współwłasność jednej z obowiązkiem spłaty pozostałej,

3. sprzedaż nieruchomości przez sąd.

Źródła prawa polskiego:

• konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997,

• skodyfikowane akty prawne ( ustawa, kodeks cywilny ),

• ustawy szczególne ( ustawa o lasach ),

• rozporządzenia,

• akty prawa miejscowego,

• statuty, regulaminy.

Aktem wykonawczym do ustawy jest rozporządzenie:

• więź kompetencyjna - wydawany wyłącznie wtedy, gdy ustawa do tego upoważnia „ na podstawie ustawy”,

• więź funkcjonalna - związany z treścią ustawy, służy do jej wykonania.

Akt wykonawczy może regulować:

1. wyłącznie sprawy przekazane mu do unormowania,

2. nie może wykraczać poza ich zakres,

3. musi być zgodny co do treści z ustawą i konstytucją,

4. nie może zmieniać i modyfikować treści norm zawartych w ustawie.

Rodzaje aktów normatywnych:

• akty powszechnie obwiązujące,

• akty o charakterze wewnętrznym.

Normy mogą być adresowane do każdego podmiotu; do obywateli, ich organizacji, osób prawnych oraz wszystkich innych podmiotów i mogą kształtować ich sytuacje prawne.

Konstytucja , ustawy, rozporządzenia z mocą ustawy, rozporządzenia aktu prawa miejscowego, układ zbiorowy pracy tzw. Umowne źródła prawa.

Akty które nie są skierowane do obywateli, ich organizacji czy osób prawnych, ich adresatami są wyłącznie jednostki organizacyjne podporządkowane podmiotowi wydającemu akt.

Uchwały i zarządzenia.

Prawo do ich wydawania przysługuje Radzie Ministrów, Prezesowi RM, ministrom oraz innym podmiotom, które uzyskały upoważnienie ustawowe.

Wykład 04.12.2009

Dziedziczenie jest to nabycie ogółu praw stanowiących spadek. Następuje ono poprzez jedno zdarzenie na które składa się istnienie spadkodawcy, spadkobiercy, określonej między nimi więzi spadkowej.

Spadek jest to ogół praw i obowiązków zmarłego o charakterze majątkowym które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób. Jednakże do spadku nie należą prawa i obowiązki ściśle związane z osobą spadkodawcy oraz prawa które przechodzą na oznaczone osoby bez względu na to czy są spadkobiercami.

Spadkodawcą może być każda osoba fizyczna.

Spadkobiercą może być osoba fizyczna która w chwili otwarcia spadku żyje, wyjątkiem jest naskitoros - dziecko poczęte nie narodzone które może być spadkobiercą pod warunkiem że urodzi się żywe. Spadkobierca może być uznany przez sąd za niegodnego. Z żądaniem takim może wystąpić każdy kto ma w tym interes w ciągu roku od dnia w którym dowiedział się o przyczynie niegodności nie później jednak niż po upływie 3 lat od otwarcia spadku.

Przyczyny:

• dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy,

• podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołanie testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu w jednej z tych czynności. Umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił jego treść albo świadomie skorzystał z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego,

• spadkobierca niegodny zostaje wyłączony od dziedziczenia tak jakby nie dożył chwili otwarcia spadku,

Spadkobiercą może być również osoba prawna która w chwili otwarcia spadku istnieje.

Spadkobiercą może być również fundacja ustanowiona w testamencie przez spadkodawcę jeżeli zostanie wpisana do rejestru w ciągu dwóch lat od ogłoszenia testamentu.

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a spadkobierca nabywa spadek z chwilą jego otwarcia.

Istnieją dwa tytuły powołania do dziedziczenia:

1. ustawa,

2. testament.

Dziedziczenie testamentowe może dotyczyć całości lub części spadku. Natomiast dziedziczenie ustawowe ma miejsce wówczas gdy spadkodawca nie pozostawia testamentu.

Dziedziczenie ustawowe.

W pierwszej kolejności dziedziczą dzieci spadkodawcy i małżonek w częściach równych przy czym małżonek nie mniej niż ¼.

W przypadku braku dzieci spadek dziedziczy małżonek i rodzice. Udział każdego z rodziców wynosi ¼ spadku.

Jeżeli ojcostwo nie zostało ustalone matka dziedziczy połowę.

Gdy nie ma małżonka to wówczas cały spadek dziedziczą rodzice po połowie.

Jeżeli któreś z rodzeństwa nie dożyło otwarcia spadku jego udział dziedziczą dzieci.

Gdy nie ma wstępnych spadkodawców, rodziców, rodzeństwa , cały spadek przypada małżonkowi. Jego udział wynosi połowę spadku.

Gdy nie ma dzieci, małżonka, rodziców, rodzeństwa i dzieci rodzeństwa spadek przypada dziadkom. Dziadkowie dziedziczą w częściach równych. Jeżeli któryś z dziadków nie dożył otwarcia spadku jego udział przypada jego dzieciom.

Jeżeli nie ma małżonka spadkodawcy i jego krewnych spadek przypada w częściach równych tym dzieciom małżonka spadkodawcy których żadne z rodziców nie dożyło chwili otwarcia spadku.

Z braku wszystkich powołanych do dziedziczenia spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. A jeżeli nie można go określić lub było poza granicami Polski spadek przypada skarbowi państwa.

Dziadkowie spadkodawcy którzy pozostają w niedostatku i nie mogą otrzymać należnych im środków utrzymania od osób na których ciąży względem nich ustawowy obowiązek alimentacyjny o wydanie środków utrzymania w stosunku do swoich potrzeb i wartości udziału spadkowego. Spadkobierca może uczynić zadość temu roszczeniu w ten sposób że zapłaci dziadkom ¼ wartości swego udziału spadkowego.

17

Zdarzenie prawne

Działania (zależne od woli człowieka)

Działania sensu stricte (niezależne od woli człowieka)

Np. śmierć, narodziny, tsunami.

Czyny:

a) dozwolone

b) niedozwolone

Akty prawne

Czynności prawne:

- jednostronne (udzielenie pełnomocnictwa, wypowiedź, sporządzenie testamentu,

- dwustronne (każda umowa).

Konstytutywne (tworzące orzeczenia sądu)

Akty administracyjne

Rzeczy

Ruchome - wszystko to, co nie jest nieruchomością.

Nieruchomości - są to części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty, jak również budynki trwałe z gruntem związane lub części takich budynków, jeśli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny przedmiot własności.

---