30. Zdefiniuj M_1.

Jest to podaż pieniądza pełniącego w gospodarce funkcje środka płatniczego (i środka wymiany). Obejmuje gotówkę w obiegu i depozyty płatne na żądanie.

31. Wymień co najmniej jeden argument krytyczny wobec mnożnikowego ujęcia podaży pieniądza w gospodarce.

Krytyka ta wynika z endogeniczności pieniądza:

- niestabilność mnożnika - niemożliwość wykorzystania go do podejmowania decyzji w zakresie polityki pieniężnej,

- zmiana popytu na pieniądz PMIF może skutkować zmianą popytu na pieniądz banku centralnego, zatem to nie Mi = f(M0), ale raczej M0=f(Mi)

32. Wymień co najmniej trzy (z pięciu) teorie popytu na pieniądz.

1. Klasyczna teoria ilościowa:

a) oparte na szybkości obiegu ( I. Fisher)

b) oparte na zasobach kasowych ( szkoła Cambridge - A. Marshall, A.C. Pigou)

2. Teoria preferencji płynności ( J.M. Keynes)

3. Nowa teoria ilościowa = teoria monetarystyczna (M. Friedman)

4. Funkcja popytu na pieniądz w okresie hiperinflacji ( P. Cagan)

5. Postkeynesowskie rozwinięcia teorii preferencji płynności (Baumol, Tobin, Whalen, Tsiang).

33. Podaj równanie wymiany I. Fishera.

Ms * v = P* T

Ms - ilość pieniądza w gospodarce

v - szybkość obiegu w danym okresie (niemierzalna)

P - średnia cena transakcji (trudna do mierzenia)

T - liczba transakcji zawartych w danym okresie (trudna do mierzenia)

34. Od czego zależy popyt na pieniądz w ujęciu nominalnym wg klasycznej teorii szybkości obiegu pieniądza?

Zależy od:

- dochodu nominalnego w gospodarce ( Y^N= P*Y)

- czynników, które wpływają na szybkość obiegu pieniądza w gospodarce, choć ta w krótkim czasie jest stała.

35. Co determinuje motyw transakcyjny i przezornościowy popytu na pieniądz wg Keynesa?

Motyw transakcyjny i przezornościowy determinuje dochód realny.

Transakcyjny popyt na pieniądz wynika z faktu, iż podmioty zgłaszają popyt na pieniądz potrzebny do dokonywania bieżących transakcji ze względu na brak dopasowania planowanych wpływów i wydatków pieniężnych.

Przezornościowy popyt na pieniądz polega na tym, że podmioty utrzymują pieniądz na wypadek nieprzewidzianych wydatków.

36. Co determinuje motyw spekulacyjny utrzymywania pieniądza wg Keynesa?

Motyw ten determinują oczekiwania co do kształtowania się rynkowej stopy procentowej, która wpływa na wartość rynkową konsoli, a zatem na oczekiwany zysk lub stratę kapitałową.

Spekulacyjny popyt na pieniądz jest konsekwencją występowania skłonności do posiadania pieniędzy w sytuacji oczekiwanego z tego tytułu wzrostu zysków spekulacyjnych.

(Wielkość tego popytu bezpośrednio wiąże się z oczekiwanym poziomem przyszłej stopy procentowej przy czym zależność ta ma charakter odwrotnie proporcjonalny. Jeżeli występuje tendencja spadkowa stopy % to narastają oczekiwania podmiotów rynkowych na przyszły jej wzrost, co prowadzi do bieżącego utrzymywania przez nie realnie dużych zasobów gotówkowych.)

37. Jaka jest najważniejsza nowość, jaką dodaje analiza Baumola do badania motywu transakcyjnego?

Jest to spostrzeżenie istnienia zbliżonych do pieniądza aktywów, które przynoszą dochód (np. odsetki). Zakłada m. in. stałą prowizję maklerską za kupno i sprzedaż obligacji.

38. Jaka jest najważniejsza nowość, jaką dodają badania Whalena i Tsianga do analizy motywu ostrożnościowego?

Na skutek nieprzewidzianych wydatków lub utraty dochodów może pojawić się nieplanowany deficyt, który jeśli nie może zostać pokryty zasobem pieniądza ostrożnościowego, wywołuje koszty utraty płynności. Z drugiej strony utrzymywanie zasobów pieniądza ostrożnościowego powoduje pojawienie się kosztów utraconych dochodów, które można by uzyskać, gdyby utrzymywać obligacje.

39. Co jest najważniejszą determinantą popytu na pieniądz w teorii monetarystycznej?

Jest to majątek.

40. Od czego zależy popyt na pieniądz wg P. Cagana?

Mówi o oczekiwaniach inflacyjnych, jako podstawowej determinanty popytu na pieniądz w okresach hiperinflacji.

41. Wymień co najmniej trzy (z pięciu) funkcji stopy procentowej?

1. Lokacyjna - kieruje strumienie pieniądza (kapitału i płynności) w gospodarce.

2. Dystrybucyjna - wpływa na rozkład dochodów w gospodarce.

3. Koordynacyjna - koordynuje, a przez to doprowadza do równowagi podaży i popytu na rynku kredytowym.

4. Miernicza - jako stopa procentowa (lub dyskontowa) umożliwia szacowanie przyszłej (bieżącej) wartości bieżących (przyszłych) dochodów pieniężnych.

5. Regulacyjna - jako instrument polityki gospodarczej służy do wpływania na stabilność cen i regulowania wzrostu gospodarczego.

42. Od czego zależy poziom stopy procentowej wg teorii klasycznej?

„Zależy od wzajemnego oddziaływania podaży pieniądza z oszczędności oraz popytu na pieniądz na cele inwestycyjne.” Zmiana tego popytu i podaży zależy od skłonności do inwestowania i skłonności do oszczędzania.

43. Od czego zależy stopa procentowa wg teorii preferencji płynności J. M. Keynesa?

Zależy od banku centralnego.

44. Od czego zależy stopa procentowa wg teorii funduszy pożyczkowych?

Zależy od:

- oszczędności i inwestycji - gospodarka realna

- popytu na pieniądz wynikającego z preferencji płynności oraz podaży pieniądza kształtowanej przez bank centralny.

45. Na czym polega efekt płynności?

Opisuje krótkookresowe oddziaływania zmian podaży pieniądza przy danym poziomie preferencji płynności.

46. Na czym polega efekt dochodowy?

Wzrostowi cen (dochodu nominalnego) towarzyszy równoczesny wzrost stóp procentowych.

(Jeśli stopa procentowa jest na niskim poziomie, wzrasta aktywność gospodarcza i przekłada się to na wzrost dochodów (Y), a zatem na przesunięcie krzywej popytu na pieniądz w prawo, co powoduje wzrost r. Przy pełnym zatrudnieniu (a tak zakładał Wicksell) zmiany wyłącznie nominalne i wzrost inflacji).

47. Na czym polega efekt oczekiwań cenowych?

Związany jest z występowaniem tzw. paradoksu Gibsona - współistnienie wysokich (niskich) stóp procentowych z wysokim (niskim) poziomem cen (wyjaśnia to efekt dochodowy -wzrostowi cen (dochodu nominalnego) towarzyszy równoczesny wzrost stóp procentowych.

Zmiany stóp procentowych podążają za zmianami cen zatem istnieje związek między kształtowanymi w oparciu o doświadczenie z przeszłości oczekiwaniami inflacyjnymi a stopą procentową.

48. Na co - podaj trzy przykłady - mogą wpływać oczekiwania inflacyjne w gospodarce?

• wynagrodzenia osób fizycznych

• ceny wytwarzanych i sprzedawanych dóbr - zarządzający podmiotami gospodarczymi

• cenę pieniądza w gospodarce - bankowcy

• ceny instrumentów finansowych (tzn. stopy dochodowości) - uczestnicy na rynkach finansowych

49. Na czym polega zjawisko trade-off w przypadku dążenia do obniżenia inflacji przez bank centralny?

Polega na obniżaniu produkcji co prowadzi do wzrostu bezrobocia i obniżenia inflacji.

50. Jaki wg J. M. Keynesa wpływ na stopę procentową będzie miała ekspansja monetarna?

Wzrost podaży pieniądza powoduje spadek nominalnej stopy procentowej (efekt płynnośći), (przy pełnym zatrudnieniu) wzrost dochodów nominalnych i wzrost cen (efekty dochodowy i oczekiwań cenowych) co powoduje wzrost nominalnej stopy procentowej.

51. Jaki wpływ na stopę procentową będzie miała ekspansja monetarna w ramach nowej teorii ilościowej?

52. Jaki jest najważniejszy wniosek teorii stóp procentowych uwzględniającej ryzyko?

53. Czy wg teorii struktury stóp procentowych wg kryterium ryzyka premia za ryzyko rośnie, czy maleje, czy też nie zmienia się wraz ze wzrostem ryzyka emitenta długu?

54. Czy władza monetarna może bezpośrednio wpływać na premię za ryzyko?

55. W jaki sposób terminową strukturę stóp procentowych wyjaśnia teoria oczekiwań?

56. Czy bank centralny może bezpośrednio wpływać na kształtowanie się krótkoterminowych stóp procentowych?

57. W jaki sposób bank centralny może pośrednio wpływać na kształtowanie się długoterminowych stóp procentowych?

58. W jaki sposób terminową strukturę stóp procentowych wyjaśnia teoria preferencji płynności?

59. W jaki sposób terminową strukturę stóp procentowych wyjaśnia teoria preferowanych habitatów?

60. Od czego zależy kurs walutowy wg teorii parytetu siły nabywczej wersji względnej?

---