DECYZJA ADMINISTRACYJNA
akt administracyjny zewn臋trzny- jest to w艂adcze, jednostronne o艣wiadczenie woli organu administracji publicznej, oparte na przepisach prawa administracyjnego i okre艣laj膮ce sytuacj臋 prawn膮 konkretnie wskazanego adresata (strony) w indywidualnie oznaczonej sprawie
DECYZJA TO AKT:
Jednostronny, w艂adczy;
Rozstrzygaj膮cy, co do istoty;
Skierowany do indywidualnego adresata;
Wydany na podstawie przepis贸w prawa;
Skierowany na zewn膮trz;
Wywo艂uj膮cy okre艣lone skutki prawa
DECYZJA to rozstrzygni臋cie organu administracji publicznej wydane po przeprowadzeniu post臋powania administracyjnego w danej instytucji.
DECYZJE rozstrzygaj膮 spraw臋, co do jej istoty w ca艂o艣ci lub w cz臋艣ci (np. decyzja o wyw艂aszczeniu nieruchomo艣ci i ustaleniu odszkodowania) albo w inny spos贸b ko艅cz膮 spraw臋, w danej instytucji (np. decyzja o umorzeniu post臋powania administracyjnego).
DECYZJA powinna mie膰 form臋 pisemn膮, gdy偶 stanowi ona trwa艂膮 podstaw膮 uzyskiwanych przez stron臋 uprawnie艅 lub nak艂adanych obowi膮zk贸w.
DECYZJA ADMINISTRACYJNA JEST PRAWID艁OWA (obowi膮zuje) JE呕ELI ZOSTAJE PODJ臉TA I WYDANA:
Do niezb臋dnych element贸w
ka偶dej decyzji nale偶y:
1. oznaczenie organu administracji
pa艅stwowej lub innych w艂a艣ciwych
organ贸w,
2. dat臋 wydania decyzji,
3. oznaczenie strony lub stron, do kt贸rych
decyzja jest skierowana,
4. podstawa prawa decyzji,
Przez w艂a艣ciwy organ administracji publicznej,
We w艂a艣ciwym trybie,
Na podstawie w艂a艣ciwych przepis贸w prawa.
5. rozstrzygni臋cie sprawy,
6. uzasadnienie faktyczne i prawne,
7. pouczenie o mo偶liwo艣ci odwo艂ania,
terminach i trybie,
8. podpis z podaniem imienia i
nazwiska oraz stanowiska
s艂u偶bowego osoby upowa偶nionej do
wydania decyzji (art. 107)
Decydentem
Jest to podmiot podejmuj膮cy decyzj臋, dokonuj膮cy wyboru alternatywy albo ten, kto tworzy warianty, z kt贸rych osoba uprawniona mo偶e dokona膰 wyboru.
Mamy dwa rodzaje decydent贸w:
Decydenci o kompetencjach materialnych (rozpoznaje merytorycznie) - osoba albo zesp贸艂 os贸b posiadaj膮ce wiedz臋 merytoryczn膮 pozwalaj膮c膮 stworzy膰 wariant rozstrzygni臋cia, projekt rozstrzygaj膮cy, kt贸ry nast臋pnie jest przedstawiony do wyboru, do zatwierdzenia. Decydentami s膮 np. pracownicy organ贸w administracji.
Decydenci o kompetencjach formalnych- jest to osoba albo grupa os贸b maj膮ca uprawnienia, kompetencje do dokonania ostatecznego wyboru. Decydent taki mo偶e, ale nie musi mie膰 wiedzy wysoce wyspecjalizowanej, w zakresie spraw obitych w decyzjach.
Decydentem tym jest np.: minister, wojewoda, w贸jt, starosta, prezydent miasta.
ETAPY PROCESU DECYZYJNEGO
Okre艣lenie problemu decyzyjnego - okre艣lenie zakresu przedmiotowego i podmiotowego sprawy- nie jest przes膮dzone w nauce czy pierwszym etapem jest zawsze okre艣lenie problemu decyzyjnego czy te偶 okre艣lenie cel贸w. W klasycznej sprawie administracyjnej po z艂o偶eniu wniosku przez stron臋 organ administracyjny jest zobowi膮zany okre艣li膰 podmioty, kt贸rych sprawa dotyczy i przedmiot, do kt贸rego b臋d膮 si臋 odnosi艂y dzia艂ania administracyjne. Podmiotami b臋d膮:
Strony
Organy administracyjne
Inne osoby bior膮ce udzia艂 w post臋powaniu
Przedmiotem jest to, czego dotyczy post臋powanie np.: podatek, nazwisko, budowla.
Okre艣lenie cel贸w - cel powinien by膰 zawsze zgodny z przepisami prawa i jego zrealizowanie mo偶e si臋 odbywa膰 tylko metodami prawnymi.
Okre艣lenie alternatyw decyzyjnych - ka偶da decyzja powinna by膰 podj臋ta po rozwa偶eniu r贸偶nych mo偶liwo艣ci.
Alternatyw膮 jest projekt decyzji, kt贸ry mo偶e zosta膰 przyj臋ty przez decydenta i sta膰 si臋 decyzja. Alternatyw膮 jest tez mo偶liwo艣膰 nie wydania decyzji.
Okre艣lenie ogranicze艅 - na ostateczny kszta艂t maj膮 wp艂yw ograniczenia. Najdalej id膮ce s膮 to ograniczenia prawne, kt贸re musza by膰 bezwzgl臋dnie uwzgl臋dniane. Do innych ogranicze艅 zaliczamy np.: niewystarczaj膮ce 艣rodki finansowe, brak ludzi, kt贸rzy mog膮 zrealizowa膰 decyzj臋.
Mechanizm sprz臋偶enia zwrotnego - w toku procesu decyzyjnego mog膮 si臋 zmienia膰 okoliczno艣ci sprawy w spos贸b obiektywny. Mechanizm ten nakazuje przez ca艂y czas prowadzi膰 analiz臋 wszystkich czynnik贸w mog膮cych mie膰 znaczenie dla sprawy i wskazuje, 偶e nale偶y albo korygowa膰 cele, albo inaczej okre艣la膰 problem decyzyjny np: zakresem decyzji obj膮膰 wi臋ksza liczb臋 os贸b. Mechanizm ten to nieustanna kontrola od pierwszej czynno艣ci w sprawie, a偶 do momentu, gdy decyzja jest ostateczna.
Wyb贸r alternatywy - dokonuje go decydent formalny, kt贸remu prawo da艂o kompetencje do podj臋cia decyzji w okre艣lonym zakresie. W przypadkach okre艣lonych przez prawo decydent tez mo偶e przenie艣膰 swoja kompetencj臋 na poleg艂ego sobie pracownika w formie pisemnej okre艣laj膮c z imienia i nazwiska upowa偶nionego pracownika i okre艣laj膮c zakres spraw, kt贸re ten pracownik mo偶e rozstrzygn膮膰.
Kontrol膮
jest monitorowanie stanu rzeczywistego, badanie istniej膮cego stanu rzeczy, zestawianie stanu rzeczywistego ze stanem postulowanym, wyja艣nianie rozbie偶no艣ci mi臋dzy stanami, formu艂owanie wniosk贸w i zlece艅. W nadzorze s膮 podejmowane czynno艣ci takie jak w kontroli, jednak偶e, gdy wyst膮pi膮 nieprawid艂owo艣ci podmiot nadzoruj膮cy ma prawo wkroczy膰 w艂adczo w dzia艂alno艣膰 nadzorowanego i zmieni膰, uchyli膰, stwierdzi膰 niewa偶no艣膰 czynno艣ci, kt贸r膮 dokona艂 nadzorowany.
Konflikty decyzyjne
W toku procesu decyzyjnego mog膮 si臋 ujawni膰 r贸偶ne interesy podmiot贸w tego procesu.
Mog膮 by膰 trzy rodzaje sytuacji:
interesy podmiot贸w s膮 roz艂膮czne tzn. niesprzeczne ale r贸偶ne
interesy s膮 cz臋艣ciowo sprzeczne
interesy s膮 zbie偶ne.
Sytuacje dotycz膮ce tych interes贸w mog膮 istnie膰 mi臋dzy stronami post臋powania adm. a administracj膮, albo mi臋dzy samymi stronami post臋powania.
Typy i modele decyzji:
Ze wzgl臋du na przedmiot decyzji mo偶emy wyr贸偶ni膰 decyzje dotycz膮ce:
o艣wiaty ,budownictwa, gospodarki wodnej, ochrony 艣rodowiska, porz膮dku publicznego
statusu osobowego jednostki.
Ze wzgl臋du na tre艣膰 decyzji wyr贸偶niamy decyzje:
zakazuj膮ce, nakazuj膮ce, kszta艂tuj膮ce prawo, uprawniaj膮ce.
Modele decyzji :
programowalne to takie kt贸re si臋 powtarzaj膮 , kt贸re s膮 takie same tylko zmieniaj膮 si臋 cz臋艣ciowo podmioty tych decyzji i niekt贸re szczeg贸艂y co do przedmiotu. Takimi decyzjami s膮 wszystkie decyzje w rozumieniu nauki prawa adm. Prawo przewiduje, bowiem tryb post臋powania, kt贸re ma doprowadzi膰 do wydania decyzji.
- decyzje konstytutywne to takie, kt贸re wywo艂uj膮 skutki od chwili ich wydania na przysz艂o艣膰.
- decyzje deklaratoryjne to takie, kt贸re odnosz膮 skutki r贸wnie偶 do przesz艂o艣ci,
- decyzje pozytywne to decyzja, kt贸ra w ca艂o艣ci uwzgl臋dnia 偶膮dania przedstawione we wniosku
- decyzje negatywne to taka, kt贸ra takich 偶膮da艅 nie uwzgl臋dnia w ca艂o艣ci
- decyzje formalne musz膮 by膰 podj臋te przy zastosowaniu skomplikowanej procedury.
- decyzje nieformalne r贸wnie偶 musz膮 mie膰 swoj膮 podstaw臋 prawn膮,ale ich formalizm jest sprowadzony do minimum.
- decyzje zwi膮zane z t膮 decyzj膮 mamy do czynienia w贸wczas, gdy przepis prawa daje mo偶liwo艣膰 wydania decyzji tylko w okre艣lonej tre艣ci.
- decyzja uznaniowa mamy z ni膮 do czynienia, gdy organ ma mo偶liwo艣膰 wyboru tre艣ci decyzji przy ustaleniu konkretnych okoliczno艣ci sprawy.
nie programowalne s膮 to decyzje w sytuacjach nowych co do kt贸rych prawo jeszcze nie ustali艂o konkretnego toku post臋powania, zazwyczaj dotyczy to sytuacji nadzwyczajnych, rzadko wyst臋puj膮cych.
Prawo Greshama
m贸wi, 偶e dzia艂alno艣膰 programowalna wypiera Dzia艂alno艣膰 nie programowaln膮, tzn. podejmowanie decyzji nie programowalnych skutkuje pewnymi nawykami i prowadzi do rutyny i wypracowania schemat贸w post臋powania. W momencie wypracowania regu艂 post臋powania decyzja nie programowalna staje si臋 programowalna.