Zespół suchego oka
Patomechanizm
Zespół suchego oka może być spowodowany dwiema przyczynami: niedoborem wydzielania łez lub ich nieprawidłowym składem chemicznym. Łzy wydzielane w sposób ciągły przez gruczoły łzowe tworzą na powierzchni oka cieniutką otoczkę tzw. film łzowy, który pełni bardzo ważną rolę w odżywianiu i ochronie przedniej powierzchni oka. Zaburzenia w produkcji łez mogą być spowodowane różnymi czynnikami:
brak lub dysfunkcja gr. łzowego na skutek wrodzonych anomalii, urazu oka, zabiegów w okolicy oka, przebytych procesów zapalnych gr. łzowego;
niedoborem składników chemicznych filmu łzowego z powodu zaburzeń w funkcji gr. powiekowych(anomalie anatomiczne, pozapalne, po oparzeniach ), niedoborem witaminy A, zaburzenia hormonalne;
zaburzoną funkcją powiek: niedomykalność powiek spowodowana urazem, zmianami starczymi, bliznowaceniem po operacjach okolicy oczu.
Grupy ryzyka
Czynnikami predysponującymi do wystąpienia zespołu suchego oka są:
wiek powyżej 60 lat;
okres przekwitania u kobiet;
częste przebywanie w przeciągach lub na porywistym wietrze;
przebywanie w pomieszczeniach klimatyzowanych;
częste czytanie, oglądanie TV, praca z komputerem (czynności te zmniejszają częstość mrugania przez co zmniejszaja nawilżenie oka);
przebywanie w zadymionych pomieszczeniach;
wysoka temperatura powietrza;
układowe choroby tkanki łącznej;
przyjmowanie niektórych leków;
zapalenia rogówki lub spojówki;
noszenie soczewek kontaktowych.
Objawy
uczucie ciała obcego pod powiekami;
pieczenie pod powiekami;
uczucie lepkości powiek;
częste mruganie;
pogorszenie widzenia;
nadmierne łzawienie;
uczucie suchości;
światłowstręt;
ból oka.
Rozpoznania zespołu suchego oka dokonuje lekarz okulista za pomocą specjalnych testów oceniających ilość wydzielanych łez i ich skład. Najbardziej powszechny jest tzw. test Schirmera, który polega na pomiarze nasycenia łzami drobnego paska bibuły umieszczonego w dolnym worku spojówkowym.
Przebieg
Przebieg samego zespołu jest uzależniony od jego przyczyny i możliwości jej wyleczenia. Należy jednak dodać, że nie leczony może doprowadzić do bardzo poważnych następstw włącznie z perforacją gałki ocznej.
Leczenie
Leczenie zależy od przyczyny zespołu. Jeżeli jest nią np. niedomykalność powiek to w grę wchodzi leczenie operacyjne. Większość jednak przypadków wymaga tylko leczenia substytucyjnego, czyli podawania preparatów "sztucznych łez".
Profilaktyka
Ogólnie pojęta higiena narządu wzroku (praca w prawidłowym oświetleniu, unikanie przedłużonej pracy przy komputerze itp.), unikanie przeciągów, klimatyzacji, wizyta u okulisty w razie wystąpienia pierwszych objawów.