Polityka turystyczna
Dr Z. Głąbiński
02.10.2012
I. Rola państwa w zarządzaniu turystyką.
Polityka (gr. Sztuka rządzenia państwem)
- całokształt działalności władzy państwowej w formułowaniu stosunków wewnętrznych w państwie oraz jego stosunków z zagranicą.
1. Rodzaje:
Polityka ekonomiczna- świadome oddziaływanie władz państwowych na gospodarkę narodową, głównie na dynamikę, strukturę oraz funkcjonowanie, na stosunki ekonomiczne oraz ich relacje gospodarcze z zagranicą.
Polityka regionalna - całokształt czynności państwa w zakresie świadomego oddziaływania na rozwój społeczno - ekonomiczny regionów.
Polityki sektorowe - rolna, turystyczna, przemysłowa.
2. Polityka turystyczna
( St. Wodejko: 1997) „Działalność polegająca na określeniu celów ekonomicznych, społecznych, politycznych, kulturalnych związanych z rozwojem turystyki, uzyskiwaniu wszechstronnych pozytywnych efektów wynikających z istnienia popytu i podaży, dążeniu do zaspokojenia potrzeb społecznych w zakresie uprawiania turystyki i precyzowania środków niezbędnych do realizacji wymienianych wyżej celów (1997”
(W. Gaworecki) „To świadome popieranie i kształtowanie turystyki przez różnego rodzaju organizacje i instytucje wpływające swoją działalnością na wszystko to, co jest ważne dla turystyki. Stosunek państwa do turystyki może być: pozytywny, negatywny, neutralny.”
3. Podmioty polityki turystycznej
Międzynarodowe
Krajowe
Regionalne
Lokalne
O charakterze zawodowym
4. Cele polityki turystycznej
zaspokojenie potrzeb turystycznych społeczeństwa
racjonalne wykorzystanie zasobów pracy i kapitału w sferze gospodarki turystycznej
poszanowanie środowiska przyrodniczego
kształtowanie optymalnych rozmiarów i struktury ruchu turystycznego
zastosowanie praw ekonomicznych w sferze gospodarki turystycznej
koordynowanie rozwoju turystyki, z uwzględnieniem jej funkcji i różnorodnych związków z innymi sferami życia kraju.
5. Zaangażowanie państwa w politykę turystyczną - czynniki pozytywne:
bilans płatniczy państw
aktywizacja miejscowości i regionów turystycznych
rozwój infrastruktury technicznej i społecznej
tworzenie nowych miejsc pracy
unowocześnienie sfery konsumpcji
wzrost dochodu narodowego
polityczne (promocja, porozumienie, stosunki)
6. Zaangażowanie państwa w politykę turystyczną - czynniki negatywne:
Społeczne - zagrożenie dla lokalnej tożsamości zjawiska patologii społecznej (prostytucja, narkomania, przestępczość), obniżenie jakości życia z powodu nadmiernego ruchu turystycznego, komercjalizacja kultury, sztuki i stylu życia.
Ekologiczne - zagrożenia dla środowiska przyrodniczego i kulturowego
7. Rola państwa w odniesieniu do turystyki:
Koordynacja - Najważniejsza z funkcji państwa w dziedzinie turystyki, ponieważ skuteczne wykonywanie pozostałych funkcji zależy w dużej mierze od zdolności władz do zharmonizowania i zrównoważenia całości działań składających się na proces rozwoju turystyki.
pozioma - krajowa, regionalna, lokalna
pionowa - hierarchiczna
administracyjna - brak mechanizmu koordynacji poczynań zaangażowanych podmiotów
polityczna - brak zgody, co do celów politycznych
Planowanie - Proces przygotowywania zestawu decyzji odnoszących się do przyszłych działań i służących realizacji założonych celów w najlepszy możliwy sposób.
Perspektywy planowania:
krajowa
regionalna
lokalna
sektorowa
Prawodawstwo:
regulacje o charakterze ogólnym (ochrona środowiska, budownictwo, prawo pracy, BHP, podatki)
przepisy sektorowe ( ustawa o usługach turystycznych, ustawa o POT)
przepisy szczególnie wynikające z innych dziedzin życia społeczno- gospodarczego.
Aktywność gospodarcza:
Infrastruktura (drogi, koleje, lotniska)
Przedsiębiorstwa o strategicznym znaczeniu dla funkcjonowania państwa (linie lotnicze, żeglugowe, kolejowe)
Inne, m.in.: wzorcowe sieci hotelowe
Stymulacja:
zachęty finansowe (nisko oprocentowane kredyty, skrócony okres amortyzacji na inwestycję w infrastrukturę turystyczną)
finansowanie badań w turystyce
promocja i marketing ukierunkowania na zwiększenie popytu turystycznego
Promocja:
Wspomaganie rozwoju turystyki poprzez działania marketingowe i kampanie promocyjne, ukierunkowane na zwiększenie ruchu turystycznego.
Uspołecznienie turystyki:
Rozszerzenie możliwości uprawiania turystyki przez gorzej usytuowane gr. społeczne:
dzieci i młodzież
bezrobotni
emeryci i renciści
niepełnosprawni
Ochrona interesu publicznego:
stanie na straży dobra publicznego
wypracowywanie kompromisu między grupami społecznymi i zawodowymi
ochrona interesów społeczności lokalnych, mniejszości narodowych i kulturowych
konflikty pomiędzy organami administracji publicznej w zależności od usytuowania w systemie turystyki
8. Cykl turystyczny (Stanisław Wodejko):
Badanie rynku turystycznego
Planowanie rozwoju turystyki
Budowa infrastruktury turystyki
Przygotowywanie kadr na potrzeby turystyki
Konstrukcja optymalnego modelu organizacyjnego turystyki
Rozwój gospodarki turystycznej
Informacja i promocja turystyczna
Badanie wyników prowadzonej polityki i formułowanie wynikających z niej wniosków.
09.10.2012
II. Tendencje rozwoju turystyki na świecie.
1. Turystyka na świecie - rok 2010
Obszary o największej dynamice wzrostu:
Azja i Pacyfik + 14,2%
Bliski Wschód + 16,2 %
Ameryki + 8%
Afryka + 9,4%
Europa + 2,6%
2. Turystyka w gospodarce Unii Europejskiej:
Rok 2010 |
Rok 2015 (prognoza) |
11,8% PKB UE |
12,6% PKB UE |
26 000 000 pracowników |
29 000 000 pracowników |
12,8% ogółu zatrudnionych |
13,7% ogółu zatrudnionych |
3. Turystyka w gospodarce Polski [1]
Wpływy dewizowe w roku 2001: 5,3 mld USD
Wpływy dewizowe w roku 2010: 10,39 mld USD
Saldo bilansu płatniczego Polski: 17,5 mld USD
Saldo bilansu turystycznego + 7 mld USD
Gospodarka turystyczna generuje 7,6% PKB
Turystyka generuje 7,6% wartości eksportu towarów i usług
Zatrudnienie w branży turystycznej: bezpośrednio 250000 osób, pośrednio nawet do 1 mln osób (Źr. Instytut Turystyki)
[2]
Wyjazdy w roku 2011: 43,3 mln (+ 1,1%), w tym turystów: 6,3 mln (7,1 mln w 2010r)
Przyjazdy w roku 2011: 60,7 mln (+ 4% więcej niż w 2010r), w tym turystów 13,35 mln (+ 7%)
Wpływy z turystyki w roku 2010: 10,392 mld USD, w tym turyści 5,23 mld USD (50,3%), odwiedzający jednodniowi - 5,16 mld USD (49,7%)
4. Główne obszary występowania trendów:
demografia
zdrowie
świadomość i edukacja
technologie informatyczne
transport
środowisko
bezpieczeństwo
przeżycie
Czynniki demograficzne:
następuje powolne starzenie się społeczeństw ( wyższy poziom opieki medycznej i model rodziny 2+1)
rośnie grupa osób świadomie wybierająca życie samotników
większy popyt w miesiącach przed i po sezonie
zmiana sytuacji społecznej kobiet poszukujących samorealizacji raczej poza ogniskiem domowym niż we współczesnej rodzinie
w marketingu należy mniej podkreślać wiek, a bardziej komfort !
Większa dbałość o zdrowie:
kierunki podróży postrzegane jako bardziej zdrowe będą częściej wybierane niż dotychczas
popyt na wakacje oferujące wyłącznie kąpiele słoneczne będzie nadal malał
coraz popularniejsze będą wakacje aktywne lub oferujące aktywny wypoczynek, a popyt na obiekty spełniające to zapotrzebowanie będzie nadal wzrastał
popyt na produkty związane z odbudową biologiczną (sanatoria, ośrodki fitnessu) będzie wzrastał
Świadomość i edukacja:
średni poziom wykształcenia podnosi się
- poszukiwanie imprez o większych walorach edukacyjnych - wiedza historyczna, kulturowa...
wzrost popytu na produkty specjalistyczne
bardziej widoczne włączenie elementów sztuki, kultury, historii do imprez zorganizowanych i wakacji indywidualnych
potrzeba lepszego i bardziej kreatywnego przekazywania informacji
potrzeba budowy zintegrowanych produktów turystycznych, czerpiących z tradycji miejsca i jego otoczenia
Rozwój technologii informatycznych:
wzrost konkurencji, dzięki łatwości porównywania ofert
doświadczeni turyści coraz częściej będą komponować własne wakacje z dostępnych modułów dokonując bezpośrednio rezerwacji
rola biur podróży będzie malała
internet będzie zmieniać rolę krajowych organizacji turystycznych i izb turystyki
marketing miejsc turystycznych zyska na znaczeniu
dostępność odpowiednich odnośników do usługodawców będzie coraz ważniejsza
Zmiany w transporcie:
częściej będą wybierane łatwo-dostępne i niedrogie miejsca na krótkie pobyty i poza głównym sezonem
zatory na drogach negatywnie wpłyną na transport samochodami prywatnymi - zwłaszcza w szczycie sezonu
znaczenie wycieczek autobusowych będzie malało, jednak nie będzie dotyczyć to rynków wschodnich
bariery wynikające z niedostosowanych rozkładów podróży będą miały negatywny wpływ na rozwój destynacji
dzięki bezpośrednim połączeniom kolejowym i lotniczym popyt na krótki pobyt na terenach wiejskich zmaleje na rzecz miast i regionów miejskich lub wiejskich dobrze skomunikowanych
Przejazdy koleją na średnich odległościach zastąpią dużą część podróży, obecnie odbywanych lotami rejsowymi
Większa dostępność dla szybkich pociągów
Większa liczba tanich przewoźników lotniczych
Coraz większe znaczenie rejsów wycieczkowych, zwłaszcza turystów po 50 roku życia
Zrównoważony rozwój:
wzrost świadomości ochrony środowiska
wzrost popytu na miejsca, gdzie doceniany jest rozwój zrównoważony
turyści będą bardziej preferować miejsca, w których miejscowa ludność chętnie przyjmuje rosnącą ilość gości
kosztu zrównoważonego rozwoju będą w coraz większym stopniu ponosić sami turyści
Wzrost roli bezpieczeństwa:
wybierane będą destynacje, postrzegane jako bezpieczne
rozwijać się będą wyjazdy krótkookresowe i na bliskie odległości (zapewniające łatwy powrót)
bardziej krytyczni turyści będą szybciej zgłaszać reklamacje, jeżeli oferowany produkt nie spełnia oczekiwanych standardów bezpieczeństwa
koszty zagwarantowania bezpieczeństwa gwałtownie rosną
Przeżycie:
otwarte wyrażanie swoich potrzeb świadome i krytyczne nastawienie do relacji: jakość - cena wydawania pieniędzy i spędzania czasu
coraz bardziej wyrafinowany turysta zwrot ku autentyczności
powrót do korzeni
16.X.2012r
III. Modele i systemy zarządzania turystyką na szczeblu lokalnym i centralnym w wybranych krajach świata.
Istota systemu zarządzania turystyką.
Turystyka jako sfera konsumpcji rozwija się w określonej strukturze organizacyjnej gospodarki narodowej. Dostosowany do warunków i potrzeb aktywizacji turystyki system organizacyjny przyczynia się do jej rozwoju, w przeciwnym wypadku jest czynnikiem hamującym.
Sektory przemysłu turystycznego.
- Organizacje turystyczne
- Transport
- Baza noclegowa
- Organizatorzy turystyki
- Atrakcje turystyczne
Stosunek państwa do turystyki
Negatywny - występuje w państwach, które nie są przygotowane i nie są zainteresowane rozwojem przyjazdowego ruchu turystycznego oraz ograniczają kontakty własnego społeczeństwa z cudzoziemcami.
Neutralny - państwo nie ingeruje w rozwój turystyki, dopóki nie jest on sprzeczny z ogólnymi interesami kraju: brak świadomego wpływu na wielkość i strukturę popytu i podaży.
Pozytywny- świadome działania i bieżąca kontrola wpływu turystyki na życie społeczno- gospodarcze, jasno sprecyzowane cele i narzędzia polityki turystycznej.
Instrumenty polityki turystycznej państwa.
Planistyczne - plany ogólne, plany sektorowe, m.in.: strategie rozwoju turystyki (nie są środkami przymusu)
Prawne - normy prawne i decyzje administracyjne
Finansowe - polityka fiskalna, walutowa, celna, kredyty, subwencje, sprawa VAT
Instytucjonalne - jednostki organizacyjne działające w zakresie osiągania celów i zamierzeń gospodarki turystycznej.
Promocyjno-informacyjne - narzędzia służące stymulowaniu popytu turystycznego oraz kształtowania zachowań odpowiadających powstaniu turystyki państwa.
Planowanie rozwoju turystyki:
- cel rozwoju turystyki
- ogólna analiza
- analiza infrastruktury i zalesienia
- atrakcje turystyczne i ich rozwój
- urządzenia i usługi turystyczne i ich rozwój
- zalecane rozmiary i formy turystyki
- analiza rynku i projektowanie
- zalecana polityka rozwoju turystycznego
- analiza ekonomiczna
- zalecenia środowiskowe i kulturowo-społeczne
- zalecenia instytucjonalne
- zalecenia w zakresie marketingu
- wdrożenie planu i
Ustawodawstwo turystyczne:
- standardy, wymogi licencyjne i procedury inspekcyjne dla infrastruktury noclegowej, gastronomicznej, przewoźników, biur podróży
- przepisy w zakresie zarządzania turystyką
- normy w zakresie ochrony środowiska przyrodniczego i kulturowego
- inne - zdrowie publiczne, wymogi sanitarne i budowlane, prawo pracy, podatki
Kształcenie i doskonalenie kadr dla turystyki:
- system instytucjonalnego kształcenia w oparciu o szkoły i uczelnie wyższe (4 poziomy kształcenia: zawodowy, średni, wyższy, wyższy magisterski)
- doskonalenie kadr - kursy specjalistyczne i doskonalące, m.in.: Turystyka Wspólna Sprawa, POKL.
Państwo jako stymulator inwestycji turystycznych:
- Fundusz turystyczny - Islandia
- Fundusz Wspierania Rozwoju Turystyki- Czechy 47,8% wpływów z turystyki, 30% z opłat turystów za wyprodukowanie pamiątek turystycznych
- Fundusz Turystyki - Węgry (1% przychodu)
- Centralny Fundusz Turystyki - Polska 1991r
Wspieranie turystyki socjalnej (Francja)
- Francja - 4mln osób, 1mln euro
- Szwajcaria - 1,8mln osób, 1,9mln CHF
- Węgry - Narodowa Fundacja Wczasów
- Polska - Konsorcjum POT + PART S.A.
Instrumenty instytucjonalne polityki turystycznej państwa:
Narodowa Administracja Turystyczna Narodowa Organizacja Turystyczna
NTA NTO
NTA - element struktury rządowej odpowiedzialnej za kwestie rozwoju turystyki; w różnych krajach może mieć różną formę organizacyjno-prawną jako odrębne ministerstwo lub wyodrębnioną jednostkę organizacyjną w ramach struktur innego ministerstwa
Zadania NTA:
- opracowywanie wytycznych dotacji polityki turystycznej państwa
- przygotowywanie aktów prawnych regulujących różne procesy w gospodarce turystycznej
- koordynowanie i zlecanie działalności badawczej w odniesieniu do turystyki w tym statystyki turystycznej
- organizację systemu koncesjonowania i licencjonowania w gospodarce turystycznej oraz prowadzenie ewidencji podmiotów.
NTO - Stanowi wydzieloną ze struktur rzędu jednostkę organizacyjną, która realizuje wybrane zadania rządu w zakresie gospodarki turystycznej. W jej skład wchodzą przedstawiciele rządu, samorządów terytorialnych, branży turystycznych i organizacji społecznych.
Istota działania NTO: działa w imieniu całej branży turystycznej, w imieniu całego obszaru turystycznego, swoją działalność w dziedzinie rozwoju i promocji opierają na badaniach rynkowych, aby w ten sposób osiągać zgodność produktów i rynków. Ta działalność jest komplementarna w odniesieniu do poszczególnych dostawców usług turystycznych
Formy wspierania turystyki stosowane przez NTO:
- Reprezentacja na rynkach źródłowych
- Organizacja targów turystycznych
- Wycieczki studyjne
- Informatory dla branży turystycznej
- Wydawnictwa i ich dystrybucja
- Wspólne działania marketingowe
- Informacja i systemy rezerwacyjne
- Wsparcie dla nowych produktów
- Konsorcje branżowe
Źródła finansowania NTO:
- całkowicie uzależnione od budżetu centralnego (Czechy, Estonia, Słowacja)
- istotna rola innych źródeł finansowania (Polska, Irlandia), np. środki UE
- duży udział sektora prywatnego (Dania, Finlandia, Francja, Holandia, Luksemburg)
Zakres działalności NTO w wybranych krajach:
- kampanie marketingowe
- promocja markowych produktów turystycznych
- study - tour (study-press)
- targi turystyczne i wystawy
- promocja internetowa
- współpraca z branżą turystyczna
- warsztaty robocze (work shop)
Poziomy zarządzania turystyką:
Poziom narodowy:
- Promocja za granicą - zagraniczne ośrodki informacji turystycznej (NTO)
- Ogólne planowanie
- Wsparcie dla branży turystycznej
- Określenie głównych reguł funkcjonowania rynku turystycznego
Poziom regionalny:
- Infrastruktura i wyposażenie
- Promocja na rynku krajowym lub w sąsiednich regionach
- Planowanie
- Wsparcie podmiotów
- Zarządzanie jakością
- Szkolenia i nauczanie
Poziom lokalny:
- Informacja turystyczna i działanie związane z recepcją turystów
- Promocja
- Zarządzanie jakością
- Planowanie i wyposażenie
- Organizacja imprez lokalnych (festiwale, targi, imprezy masowe)
Tendencje w zarządzaniu turystyką w Europie
(Raport Holiera - 2007r)
- Decentralizacja zarządzania turystyką, w tym zwłaszcza zwiększenie znaczenia szczebla regionalnego
- Oddzielenie działalności promocyjnej od regulacyjnej
- Zwiększenie udziału sektora turystycznego oraz szczebla regionalnego i lokalnego w finansowaniu promocji turystycznej.
06.11.2012r.
IV.
Koncepcja otwartej przestrzeni powietrznej
- Wolny dostęp do wszystkich tras
- Brak ograniczenia ładowności i częstotliwości na jakiejkolwiek trasie
- Brak ograniczeń operacji na międzynarodowym rynku zbytu
- Elastyczność taryf celnych
- Liberalizacja przepisów dotyczących ładunków powietrznych
- Zgoda na dzielenie się kodami dostępu
- Zgoda na prowadzenie nadziemnego serwisu granicznego przez linie lotnicze
- Zgoda na komercyjne porozumienia
- Brak dyskryminacji dostępu i użycia systemów rezerwacji komputerowej
Konferencja Rzymska - 1963r
- zaleciła m. in. rozszerzenie pojęcia „rzeczy osobistych" turysty, dokonywanie jedynie wyrywkowej kontroli bagażu przewożonego przez turystę oraz rezygnację z żądania wypełniania przez turystę pisemnej deklaracji celnej.
Regulacje celne
- Konwencja z Kyoto 1973r. w sprawie dwukanałowego systemu odpraw celnych na przejściach granicznych - kanał zielony: „Nic do oclenia” i kanał czerwony: „Towary do oclenia”, kontrola celna w pociągach, na promach i statkach pasażerskich.
- Konwencja dotycząca odprawy czasowej - Istanbuł 1990
Konwencja o międzynarodowym przewozie kolejami COTIF 1980
- Utworzenie: Międzyrządowej Organizacji Międzynarodowych Przewozów Kolejami (OTIF), zwaną dalej "Organizacją". Siedzibą Organizacji jest Berno.
- „Podstawowym celem Organizacji jest ustalenie jednolitego systemu prawnego, mającego zastosowanie do przewozu osób, bagażu i towarów w międzynarodowej komunikacji bezpośredniej pomiędzy Państwami członkowskimi po podległych liniach kolejowych, jak również ułatwienie wykonywania i rozwijania tego systemu.”
- „System prawny, przewidziany w § 1, może być również stosowany nie tylko do bezpośrednich przewozów międzynarodowych odbywających się po podległych liniach kolejowych, lecz także po drogach lądowych i morskich oraz drogach żeglugi śródlądowej.”
Umowa INTERBUS - 2000r
INTERBUS - umowa w sprawie międzynarodowych okazjonalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami
- ustanowienie jednolitych zasad
- zasada niedyskryminacji
- brak obowiązku zezwolenia
- zwolnienie z wszelkich opłat i podatków nakładanych z tytułu poruszania się lub posiadania pojazdów
- zwolnienie z opłat specjalnych nakładanych na operacje transportowe na terytorium innych stron umowy
Konwencja Europejska
- Konwencja o odpowiedzialności osób utrzymujących hotele za rzeczy wniesione przez gości hotelowych - Paryż 1962
Umowy dwustronne
- Zniesienie opłat za wizy
- Zniesienie obowiązku wizowego
- Zniesienie obowiązku posiadania paszportu przy przekraczaniu granicy
Podstawy prawne wspólnoty transgranicznej
- Europejska Konwencja ramowa o współpracy transgranicznej (Konwencja Madrycka Rady Europy - 1980)
- Europejska karta samorządu terytorialnego - 1985r
- Europejska karta regionów granicznych i transgranicznych - 1995r
EUROREGIONY
- Euroregion „BAŁTYK” - Polska, Rosja, Litwa, Łotwa, Szwecja, Dania
- Euroregion „Pomerania” - Polska, Niemcy, Szwecja
- Euroregion „Pro Viadrina Europa” - Polska, Niemcy
- Euroregion „Sprewa-Nysa-Bóbr” - Polska, Niemcy
- Euroregion „Nysa” - Polska, Czechy, Niemcy
- Euroregion „Glacensis” - Polska, Czechy
- Euroregion „Pradziad” - Polska, Czechy
- Euroregion „Silesia” - Polska, Czechy
- Euroregion „Śląsk Cieszyński” - Polska, Czechy
- Euroregion „Tatry” - Polska, Słowacja
- Euroregion „Karpaty” - Polska, Ukraina, Węgry, Słowacja, Rumunia
- Euroregion „Bug” - Polska, Ukraina
Euroregion „Niemen” - Polska, Litwa, Białoruś
Dziedziny współpracy transgranicznej
- Rozwój infrastruktury turystycznej i paraturystycznej (ścieżki turystyczne, punkty informacji, oczyszczalnie ścieków)
- Promocja turystyczna (udział w targach, publikacja materiałów promocyjnych)
- Informacja i dystrybucja usług turystycznych
- Opracowywanie planów rozwoju turystyki i lokalnych produktów turystycznych
- Organizacja imprez kulturalnych, rozrywkowych i sportowych
V. Polityka turystyczna Unii Europejskiej
Główne cele UE:
- Wspieranie i przyczynianie się do rozwoju społecznego i gospodarczego
- Zapewnienie jednolitej tożsamości UE na arenie międzynarodowej
- Stworzenie przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości
- Wprowadzenie obywatelstwa europejskiego
- Zachowanie i budowa europejskiego dorobku prawnego
Kierunki polityki turystycznej UE:
- Wolność i swoboda poruszania się po krajach UE
- Ochrona i bezpieczeństwo turysty
- Koordynacja ustawodawstwa wewnętrznego i odpowiedzialność biur podróży
- Ochrona środowiska: dóbr kultury
- Tworzenie europejskiego systemu statystyki turystyki
- Kształcenie kadr dla turystyki
Cechy Jednolitego Rynku Wewnętrznego UE
- Swoboda przepływu towarów
- Swoboda przepływu usług
- Swoboda przepływu osób
- Swoboda przepływu kapitałów
Wolność i swoboda poruszania się po krajach UE
- Układ z Schengen
- Upraszczanie odprawy celnej
- Ograniczanie kontroli policyjnej
- Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego
Układ z Schengen
- Jednolity tryb przekraczania granic zewnętrznych tzw. „Strefy Schengen”
- Prowadzenie wspólnej polityki wobec cudzoziemców, w tym zwłaszcza harmonizacja przepisów wizowych
- Wspólne reguły dotyczące procedur udzielania azylu
- Zasady i środki współpracy policyjnej
Akty prawne UE dotyczące turystyki
- Uchwała Rady z 10.04.1984r w sprawie polityki turystycznej realizowanej przez wspólnotę
- Dyrektywa 95/97/EWG z 23.11.1995 dot. Zbierania danych statystycznych w obszarze turystyki
Regulacje służące ochronie konkurencji
- Dyrektywa 68/367 z 15.10.1968r. o swobodzie świadczenia usług dla działalności gospodarczej w sektorze usług dla ludności: restauracje, kawiarnie, tawerny, hotele, pensjonaty, kempingi
- Dyrektywa 82/470 z 29.06.1982 - dotycząca swobody świadczenia usług związanych z transportem i działalnością biur podróży
Polityka w zakresie ochrony konsumenta
- Kampanie informacyjne o przepisach dotyczących ochrony konsumentów w dziedzinie turystyki
- Utworzenie europejskich centrów informacji konsumenckiej
- Wprowadzenie regulacji przeciwpożarowych w hotelach
- Wydanie regulacji zakazujących niedozwolonych klauzul
- Dyrektywa 85/577.EEC w sprawie minimalnych standardów w trakcie negocjacji za pośrednictwem telefonu, faxu i TV
- Dyrektywa Rady 90/314/EWG z 13.06.1990r o podróżach turystycznych za cenę zryczałtowaną, której celem jest eliminacja barier utrudniających swobodę świadczenia usług
- Dyrektywa Rady 94/47/EWG z 29.10.1994r o ochronie nabywców w odniesieniu do niektórych aspektów umów o nabyciu prawa do korzystania z nieruchomości na zasadzie podziału czasowego (timesharing)
- Zlecenie Rady 86/665/EWG z 21.02.1986r w sprawie ujednolicenia systemu i informacji hotelowej
Polityka podatkowa UE
- Podstawą opodatkowania biur podróży jest marża lub prowizja w odniesieniu do agentów
- Stawka podatkowa dla usług świadczonych przez biura podróży nie powinna być niższa niż 15% (w Polsce 23%)
- Dla niektórych usług mogą być stosowane stawki ulgowe lecz nie mogą być niższa niż 5% (przewóz, zakwaterowanie)
Polityka transportowa UE
- Deregulacja i liberalizacja ruchu transportowego
- Rozwój infrastruktury drogowej
- Podniesienie jakości usług transportowych
- Swobodny wybór przewoźnika przez konsumenta
- Zwiększenie dostępności komunikacyjnej obszarów turystycznych
Najważniejsze regulacje w zakresie transportu lotniczego UE
- Rozporządzenie w sprawie taryf i frachtu usług lotniczych
- Rozporządzenie w sprawie dostępu przewoźników lotniczych UE do połączeń wewnętrznych
- Rozporządzenie w sprawie wydawania licencji, które określa warunki uzyskania oraz wszystkie inne zasady licencjonowania
- Rozporządzenie w sprawie użytkowania komputerowych systemów rezerwacji
- Ochrona finansowa pasażerów, którzy stali się ofiarami bankructw linii lotniczych
- Rozporządzenie ustalające wspólne zasady odszkodowania dla pasażerów, którym odmówiono zabrania na pokład w regularnych rejsach
- Rozporządzenie w sprawie zasad użytkowania świetlnych rozkładów lotów
Fundusze strukturalne UE
- Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
- Fundusz Spójności
- Europejski Fundusz Socjalny
- Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej
Fundusze te są przeznaczone na rewitalizację najważniejszych priorytetów polityki regionalnej.
Priorytety polityki regionalnej UE
- Wspieranie rozwoju regionów opóźnionych, tzn. takich, gdzie wielkość PKB jest mniejsza niż 75% dla całej UE
- Rekonwersja regionów przemysłowych tam, gdzie poziom bezrobocia jest wyższy od średniego bezrobocia w UE, mierzonego w ciągu 3 lat.
- Pomoc dla regionów słabo zaludnionych tam, gdzie gęstość zaludnienia jest mniejsza niż 8 osób na km2
- Pomoc ludziom młodym oraz osobom zagrożonym marginalizacją społeczną w wejściu na rynek pracy oraz zwalczanie długotrwałego bezrobocia
- Ułatwianie pracownikom dostosowania się do zmienionych wymagań na rynku pracy
- Program na rzecz rozwoju rolnictwa, leśnictwa, rybołówstwa
Zasady finansowania rozwoju turystyki za pomocą funduszy strukturalnych
- Koncentracji - środki z funduszy strukturalnych są przeznaczone na wsparcie regionów, które mają najtrudniejszą sytuację gospodarczą (mniej niż 75% dla UE)
- Partnerstwa - współpraca Komisji Europejskiej z właściwymi władzami państwa członkowskiego, samorządem regionalnym i lokalnym
- Programowania - opracowywanie wieloletnich planów
- Współfinansowania - wsparcie z UE stanowi tylko uzupełnienie środków z budżetu państwa
Polityka w zakresie ochrony środowiska
- Planowanie rozwoju i zarządzania turystyką masową
- Harmonijny rozwój turystyki oraz innych form działalności
- Zmiany w zachowaniu turystów i podnoszenie ich świadomości o zagadnieniach ochrony środowiska i własnej odpowiedzialności
Wsparcie finansowe otrzymują tylko takie projekty, które wykazują pozytywny wpływ na środowisko !
Wspólna promocja turystyczna
Europejska Komisja Turystyki - 1948r
- Popieranie współpracy europejskiej w zakresie turystyki międzynarodowej
- Ułatwienia wymiany informacji
- Wspólne podejmowanie i zamawianie badań
- Standaryzacja oferty turystycznej
- Inicjowanie umów o współpracy pomiędzy krajami członkowskimi i innymi podmiotami
- Wsparcie przedsiębiorstw we wdrażaniu jakości i kształtowaniu oferty
Działanie na rzecz bardziej zrównoważonej turystyki europejskiej
- Konieczność zrównoważonej ochrony i zarządzania zasobami przyrodniczymi i kulturowymi
- Potrzeba zminimalizowania zużycia surowców i zanieczyszczeń w ośrodkach turystycznych
- Zarządzanie zmianami w turystyce w interesie zapewnienia dobrobytu
- Potrzeba zmniejszenia zróżnicowania sezonowego popytu
- Stworzenie możliwości do czerpania korzyści z turystyki wszystkim bez dyskryminacji
- Potrzeba podniesienia jakości zatrudnienia w turystyce
- Priorytet zapewnienia bezpieczeństwa turystów i społeczności lokalnych w miejscach, w których oferowane są usługi turystyczne jako podstawowy warunek pomyślnego rozwoju turystyki
Działania Komisji Europejskiej na rzecz Agendy 21 w turystyce
- Organizacja konferencji i działań badawczych
- Wsparcie dla nowych platform w zakresie wymiany doświadczeń
- Kontynuacja wdrażania projektu EDEN
- Wsparcie finansowe poprzez priorytety w ramach różnych celów europejskich instrumentów finansowych: Fundusz Spójności, EFRR, Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, Europejski Fundusz Rybacki, VII program ramowy WE na rzecz badań i rozwoju technologicznego oraz programie Leonardo Da Vinci
* Komisja Europejska Modelowe Ośrodki Turystyczne Europy- EDEN (European Destinations of Excellence)
Promocja dla rozwijających się europejskich ośrodków turystycznych i wsparcie dla tych, w których rozwój turystyki idzie w parze ze zrównoważonym rozwojem społecznym, kulturowym i środowiskowym
*Konkluzja - I.Barnes
„...chociaż powody podjęcia interwencji w turystykę ze strony różnych instytucji Unii Europejskiej zasadniczo miały charakter ekonomiczny, to bardzo istotne znaczenie ma to, iż przemysł turystyczny przyczynia się do integracji ludzi w znacznie głębszym znaczeniu niż inne sektory gospodarki. Przyczynia się bowiem do nawiązywania kontaktów między poszczególnymi ludźmi i kulturami, co może pomóc w tworzeniu silniejszego poczucia europejskiej tożsamości.”
Usługodawcy
Pracownicy
Narodowa agencja czeków wakacyjnych
Pracodawcy i organy socjalne