Układ wodny Ciężkiego Samochodu Gaśniczego Renault Kerax

Informacje ogólne

Układ wodny zabudowano w tylnej części samochodu.

Główne podzespoły układu to:

• autopompa - ogrzewana w okresie zimowym płynem z układu chłodzenia silnika

• układ zaworów

• zwijadło szybkiego natarcia

• nasady:

• 4 nasady tłoczne 75 mm

• 2 nasady tłoczne 110 mm

• 3 nasady napełniania geodezyjnego -110 mm

• 2 nasady napełniania hydrantowego - 75 mm

• 2 nasady napełniania hydrantowego - 110 mm

• 2 nasady do napełniani środka pianotwórczego - 52 mm

• działko wodnopianowe

• manometry ciśnienia napełniania i tłoczenia oraz manowakuometr

• wskaźniki poziomu wody i środka pianotwórczego

Połączenie zbiornika wody z autopompą zapewnia rura 6", w której zainstalowana jest przepustnica 6" oraz łącznik elastyczny zapobiegający przenoszeniu drgań autopompy na zbiornik i zabudowę. Rura 6" jest przyłączona do kolektora ssawnego autopompy, który umożliwia napełnianie geodezyjne zbiornika.

Do napełniania zbiornika wody z sieci wodociągowej poprowadzono rurę 3" i rurę 4" połączoną ze zbiornikiem kołnierzem z zamontowanym zaworem odcinającym; wyjście zakończone jest nasadą z pokrywą 75 mm i 110 mm.

Z kolektora tłocznego niskiego ciśnienia autopompy poprowadzone są rury 3" zakończone nasadami 75 mm (NI, N2, N3, N4 ) oraz rury 4" zakończone nasadami (N5,N6).

W celu umożliwienia tankowania zbiornika wody przez autopompę wykonano połączenie rurą 2" części tłocznej armatury poprzez zawór odcinający (Z8) i łącznik elastyczny do przewodu tankowania z hydrantu.

FUNKCJE UKŁADU WODNEGO.

UWAGA !

Aby regulować obrotami silnika z konsoli głównej trzeba najpierw włączyć tempomat w kabinie kierowcy ( patrz instrukcja obsługi podwozia Renault) r

Napełnianie zbiornika wodnego

Napełnianie zbiornika może odbywać się dwoma sposobami opisanymi poniżej:

1. Z miejskiej sieci hydrantowej.

2. Geodezyjnie poprzez autopompę.

I. Napełnianie zbiornika z sieci hydrantowej. Automatyczne napełnianie z sieci hydrantowej:

1. połączyć nasadę (H) instalacji wodnopianowej z hydrantem za pomocą węża W75 lubW110;

2. włączyć przycisk tankowania automatycznego lub ręcznego (tankowanie automatyczne utrzymuje stały poziom napełnienia zbiornika pomiędzy 50-100%

3. otworzyć zawór hydrantu a następnie zawór kulowy 4" (Z19-1 lub Z19-2), i na konsoli wybrać zawór nasady tankowania (Z8-3) i nacisnąć przycisk otwarty ;

4. napełniać do momentu zamknięcia zaworów przez automat napełniający; lub do przelania

UWAGA!

Ciśnienie napełniania zbiornika nie może przekraczać 2 bar. Jeżeli ciśnienie jest większe należy je zredukować zaworem kulowym 17-1 lub (i) Z7-2

UWAGA !

Jazda samochodem ze zbiornikiem nie napełnionym w całości powoduje pogorszenie się własności trakcyjnych .

5) po całkowitym napełnieniu zbiornika zamknąć zawory hydrantowe i odłączyć wąż ;

II. Napełnianie zbiornika przez autopompę.

W układzie wodnym samochodu zainstalowany jest zintegrowany z autopompą system zasysający wodę - membranat, włączany automatycznie przy spadku ciśnienia wody poniżej 2 bar.

W celu napełnienia zbiornika należy:

1) połączyć wąże ssawne 110 mm z założonym koszem ssawnym zanurzonym w zbiorniku zewnętrznym z nasadami tankowanie geodezyjne autopompy ;

2. zamknąć wszystkie zawory układu wodnego, które posiadają bezpośrednie połączenie z pompą

3. włączyć napęd autopompy (układ zasysający włączy się automatycznie) i podnieść obroty pompy do ok. 5 bar w celu szybkiego zalania pompy i wyłączenia się membramatu a następnie zredukować obroty do min.

Bezwzględnie zabrania się pracy operacyjnej do chwili wyłączenia się membramatu.

4. obserwować manowakuometr i manometr ciśnienia pompy ;

5. po zalaniu układu wodnego (ciśnienie wskazywane na manometrze wzrośnie a układ zasysający zostanie wyłączony) otworzyć zawór łączący pompę ze zbiornikiem (Z8);

UWAGA!

Ciśnienie napełniania zbiornika poprzez autopompę nie może przekraczać 4 bar. Jeżeli ciśnienie jest większe, np. podczas jednoczesnego napełniania i podawania wody na nasady tłoczne należy przekręcić zawór Z23 (by-pass)

6. obserwować wskaźnik poziomu wody w zbiorniku ;

7. po napełnieniu zbiornika zamknąć zawór Z8 tankowania (na konsoli)

Zasilanie linii tłocznych

W celu zasilania linii tłocznych należy:

1. otworzyć zawór główny Z22 doprowadzający wodę ze zbiornika do autopompy ;

2. połączyć wąż tłoczny W75 z nasadą (nasadami) N1, N2, N3 lub N4 lub 110 z nasadami N5, N6;

3. otworzyć zawór Z1 w przypadku zasilania nasady N1 lub Z2 w przypadku nasady N2 , zawór Z3 w przypadku nasady N3, zawór Z4 dla nasady N4;

4) za pomocą przycisków na wskaźniku ekranowym „wstępne ustawienie ciśnienia"

podnieść ciśnienie do 3,5 bar I dotknąć przycisk „Automat" oraz obserwować wskaźnik ciśnienia;

5) po zakończeniu akcji, przed zamknięciem zaworów Z1, Z2, Z3, Z4, Z-5, Z-6 należy zredukować ciśnienie wody za pomocą przycisków ekranowych (nie należy zamykać zaworów przy pełnym ciśnieniu roboczym pompy) - po dotknięciu przycisku „Manual" następuje powrót do obrotów jałowych i ciśnienia ok. 2,5 bar;

Zasilanie zwijadła szybkiego natarcia

Włączenie zasilania następuje poprzez otwarcie zaworu Z18 po uprzednim rozwinięciu węża ze zwijadła.

Istnieje możliwość zasilania zewnętrznego agregatu wysokociśnieniowego poprzez otwór (|) 52 znajdujący się w dole zbiornika po lewej stronie samochodu.

UWAGA !

Przy dłuższych okresach pracy autopompy bez odbioru wody należy otworzyć by-pass zaworem Z23.

Całkowite opróżnianie układu wodno-pianowego.

Całkowite opróżnienie zbiornika wody następuje po otwarciu zaworu Z15, którego dźwignia znajduje się po prawej stronie samochodu z tyłu. Ze względu na mały przekrój tego zaworu początkowy okres procesu opróżniania zbiornika najlepiej jest przeprowadzić poprzez autopompę: otworzyć zawór Z22 i oraz nasady 110 tankowania geodezyjnego.

Opróżnianie zbiornika na środek pianotwórczy odbywa się poprzez zawór Z11 i Zł 2 przy otwartym zaworze Z10.

W celu definitywnego odwodnienia układu wodno-pianowego należy otworzyć zawór Z17 i Z19. Odwodnienie to należy stosować przede wszystkim w okresie zimowym.

Sterowanie pracą układu wodnego

Sterowanie pracą układu wodnego odbywa się z konsoli umieszczonej w tylnej części pojazdu ze wskaźnikiem ekranowym.

1) Konsola - wskaźniki i przełączniki:

Uwaga! Konsole należy włączać jedynie na czas pracy układu wodnego.

2)Wskaźnik ekranowy - ekran jest podzielony na sterowanie ciśnieniem pompy i sterowanie stężeniem środka pianotwórczego:

• ustawić stężenie środka pianotwórczego pianotwórczego zakresie 1-6% po czym nastąpi samoczynne ustawienie żądanego stężenia,

• ustawić ciśnienie pracy pompy oraz dotknąć klawisza „Auto" % po czym nastąpi samoczynne ustawienie żądanego ciśnienia,

• po dotknięciu klawisza „Manual" nastąpi zredukowanie obrotów pompy do jałowych (ciśnienie ok. 2,5 bar).

Obsługa pulpitu operatorskiego

Pulpit operatorski zainstalowany w regulatorze powinien być obsługiwany przez wyszkolonych pracowników, zmiana zadawanych parametrów odbywa się przy pomocy wybierania ręcznego na ekranie pulpitu. Ręce pracownika obsługującego pulpit powinny być wolne od zanieczyszczeń i środków żrących które mogą spowodować utratę funkcjonalności lub uszkodzenie pulpitu.

Zasada działania regulatora

Regulator został zaprojektowany do sterowania pracą pompy i dozownika środka pianotwórczego (Deteoru). Ustawianie parametrów odbywa się przy pomocy pulpitu operatorskiego rys. 1 na którym wyświetlane są wartości zadane oraz stany pracy auto/ręczny.

Kąt otwarcia przepustnicy pompy wody można zmieniać ręcznie korzystając z klawiszy w menu praca ręczna. Gdy w trybie pracy automatycznej zajdzie potrzeba regulacji ręcznej to naciskając dowolny z klawiszy w menu sterowanie ręczne układ przejdzie do trybu ręcznego, a klawiszami będzie można zmieniać kąt otwarcia.

Gdy zostanie osiągnięta wartość minimalna 3 bary tekst min. zacznie pulsować, to samo dotyczy wartości 10 barów tekst max. zacznie pulsować. Podane wartości mieszczą się w zakresie pracy pompy, próba ustawienia innych wartości przy pomocy klawiatury dotykowej zostanie odrzucona (napis SET NUMBER IS INNCORECT)

Zakres ustawień procentowych środka pianotwórczego mieści się w granicach od 1% do 6%, próba ustawienia innych wartości przy pomocy klawiatury dotykowej zostanie odrzucona (napis SET NUMBER IS INNCORECT)

Włączenie działka:

• wcisnąć i trzymać przycisk podnoszenia działka (na rękojeści) na jałowych obrotach pompy

• podnieść ręcznie działko do pozycji pracy i zwolnić przycisk po chwili włączyć przełącznik podawania ciśnienia na działko Z22

- stopniowo zwiększyć obroty i ustawić do żądanego jak w p. 2),
Zabrania się podnoszenia działka przy pomocy ciśnienia podawanej wody

6. Autopompa pożarnicza - RUBERG R-2-280-20-GSZ

Informacje ogólne

Pompa R-2-280-20-GSZ jest dwustopniową odśrodkową pompą pożarniczą nisl<iego ciśnienia. Obudowa, wimik i dyfuzory wykonane są z brązu a wał ze stali nierdzewnej. Zastosowane materiały pozwalają na używanie wody morskiej lub wody zanieczyszczonej chemicznie bez ryzyka uszkodzenia pompy.

Uszczelnienie mechaniczne wału jest uszczelnieniem „samo dopasowującym" się do powierzchni. Oznacza to, że pompa może pracować przez dosyć długi okres czasu „na sucho" bez niebezpieczeństwa uszkodzenia powierzchni.

Pompa wyposażona jest w bardzo szybki i skuteczny system samozasysający -Membramat. System jest w pełni automatyczny, uruchamiany w momencie spadku ciśnienia w pompie. W momencie osiągnięcia ciśnienia rzędu 2 bar system jest odłączany. Membramat występuje jako oddzielna część zamienna. Oznacza to, że istnieje możliwość prostej zamiany zużytego układu na nowy. W przypadku wymiany, po odesłaniu do sprzedawcy „starego" układu nabywca pokrywa jedynie koszt wymiany zużytych części.

Pompa jest wyposażona w zintegrowaną przekładnię, którą można dopasować do wielu przystawek odbioru mocy dodatkowej z silnika samochodu. Możliwe przełożenia osiągalne dzięki naszym skrzyniom przekładniowym to:

1 : 1.21 1 : 1.61 1 : 2.19 1 : 2.74

Zasada działania

Woda poprzez kolektor dolotowy pompy jest podawana do części ssawnej korpusu. Obroty wirników powodują, że woda z dużą prędkością jest przemieszczana na stronę wylotową wirnika i dyfuzor. Na dyfuzorze duża prędkość wody jest zamieniana na ciśnienie a woda jest przekazywana poprzez część wylotową pompy na nasady tłoczne armatury.

Praca pompy

Uruchomienie pompy jest prostą i szybką operacją. Wystarczy włączyć napęd autopompy i zwiększyć prędkość obrotową silnika. Układ zasysający rozpoczyna pracę równocześnie z pompą. Automatyczny układ zasysający i jednokierunkowy zawór na stronie tłocznej pompy zapewniają skuteczny proces zalania pompy i nie wymagają zamykania zaworów tłocznych pompy. W momencie, kiedy pompa została zalana wodą z układu zasysającego umieszczonego na skrzyni przekładniowej należy ustawić prędkość obrotową silnika tak, aby uzyskać żądane ciśnienie na pompie.

Jeśli pompa straci ciśnienie na skutek braku wody, proces zasysania rozpocznie się ponownie w sposób automatyczny.

Optymalną prędkością obrotową zasysania jest prędkość poniżej 3000 obr/min. Zwiększenie prędkości nie spowoduje przyspieszenia tego procesu natomiast może powodować szybsze zużycie części układu zasysającego.

Samochód średni, gaśniczy GBA 2/30 Renault Midliner M 210 Turbo 4x4 nr operacyjny 572 S 21

Symbol oznacza:

G -Gaśniczy, B -zbiornik na wodę, A -autopompa, 2 -2000 l. pojemność zbiornika, 30 hl. maksymalna wydajności autopompy to jest 3000 l/min autopompa o niskim i wysokim ciśnieniu. Wyposażony jest także
w zbiornik na środek pianotwórczy o pojemności 200 l. Linia szybkiego natarcia o długości 60 m

Dodatkowe informacje:

Pojemność silnika: 6,179 cm³, Moc: 209 KM, Wymiary zewnętrzne: długość - 7,22m, szerokość - 2,26m (z lusterkami 2,88), wysokość- 3,14m (z podniesionym masztem - 4,87m)

masy : dopuszczalna masa całkowita -12 000 kg, rzeczywista masa całkowita -11 325 kg

Układ wodno pianowy składa się:

- autopompa RUBERG R - 30/2,5 jest wielo ciśnieniową odśrodkową pompą pożarniczą posiadającą jeden stopień normalnego ciśnienia oraz trzy stopnie wysokiego ciśnienia. 30/2,5 - 30 hl - 3000 l/min wydajności przy ciśnieniu 2,5 atm. [0,25MPa]. Wyposażona jest w bardzo szybki i skuteczny system samozasysający MEMBRANAT . System ten jest w pełni automatyczny, uruchamiany w momencie spadku ciśnienia w pompie, a w momencie osiągnięcia ciśnienia 2 bar system jest odłanczany. Obudowa pompy, wirnik i dyfuzory wykonane są z brązu, a wał ze stali nierdzewnej. Konserwacja autopompy ogranicza się do okresowej kontroli poziomu oleju w skrzynce przekładniowej i jego wymianie co 50 motogodzin pracy lub raz do roku. Pompa nie posiada punktów smarowniczych, - układ zaworów,- zwijadło szybkiego natarcia typ ZS60-M wraz z prądownicą dane węża: długość -60m, średnica węża zewnętrzna - 28 mm, wewnętrzna - 20 mm, ciśnienia: robocze - 60 bar, próbne - 120 bar, niszczące - 200 bar dane prądownicy: AWG 84 PN 40 daje prądy zwarty
i rozproszony. Wymiary prądownicy: nasada 25, dysza 8 mm, długość - 52 cm, szerokość - 5,5 cm
wysokość - 30 cm, masa 2,6 kg, wydajność - 120 l/min, zasięg strumienia zwartego - 28 m, zasięg strumienia rozproszonego 15 m, nakładka pianowa do piany ciężkiej długość 62,2 cm, - dozownik środka pianotwórczego, - manometry ciśnienia napełniania i tłoczenia oraz manowakuometr, - system kontroli ciśnienia, - system automatycznego uzupełniania zbiornika wodnego, - wskaźnik poziomu wody i środka pianotwórczego, - nasady: tłoczne - 2 x 75 mm, ssawna - 110 mm, - uzupełniająca - 75 mm, - uzupełniająca środek pianotwórczy - 52 mm.

1.Wykład na temat budowy i pracy autopomp.

Zasada działania i rodzaje pomp.

Ogólnie pompami nazywamy maszyny służce do podnoszenia cieczy z poziomu niższego na wyższy lub też do przetłaczania cieczy z obszaru o ciśnieniu niższym do obszaru o ciśnieniu wyższym. Dokładniejszym pojęciem jest pojęcie następujące:

Pompa - jest to maszyna bierna przenosząca energię mechaniczną z silnika napędzającego za pośrednictwem wirnika na ciecz przez nią przepływającą, powodująca wzrost energii przepływającej przez nią cieczy. Energia ta zostaje zużyta u wylotu pompy na podniesienie cieczy i pokonanie występujących oporów hydraulicznych w przewodzie tłocznym, pokonanie różnicy ciśnień oraz pokonanie różnicy wysokości. Ze względu na zasadę działania pompy dzielimy na:

1. Pompy wyporowe.

2. Pompy wirowe.

3. Pompy strumieniowe.

Pompy wirowe promieniowe zwane również odśrodkowymi stanowią najczęściej spotykany typ pomp wirowych. Stosowane są do przetłaczania średnich i dużych natężeń przepływu przy średnich wartościach ciśnień. Charakteryzują się zwartą budową, niewielkimi wymiarami i stosunkowo wysoką sprawnością. Cechy te zdecydowały o zastosowaniu tej grupy pomp w technice pożarniczej.

Zasada pracy pomp wirowych promieniowych polega na wytworzeniu różnicy ciśnień pomiędzy stroną ssawną i tłoczną ruchomego elementu roboczego pompy, którym jest wirnik poruszający się ruchem obrotowym. Wirnik dzięki odpowiednio ukształtowanym łopatkom wprawia, znajdujące się w przestrzeniach między łopatkowych cząsteczki cieczy w ruch od strony ssawnej w kierunku strony tłocznej. Wywołane tym ruchem obniżenie ciśnienia u wlotu do wirnika powoduje zasysanie cieczy przez kosz ssawny do wnętrza pompy. Podczas przepływu cieczy w przestrzeniach między łopatkowych wirnika następuje przyśpieszenie równoznaczne ze zwiększeniem energii kinetycznej płynącej cieczy. Energia uzyskana w skutek przyspieszenia zostaje częściowo zamieniona na energię ciśnienia w wirniku i w spiralnej osłonie pompy. Dopływ cieczy w stosowanych pompach ma kierunek osiowy, odpływ zaś promieniowy.

Większość wykorzystywanych turbopomp posiada pompę łopatkową wirową pionową. Podczas eksploatacji pracuje ona w układzie przetłaczającym a wirnik znajduje się pod zwierciadłem zasysanej cieczy, co powoduje samoczynny napływ cieczy do przestrzeni ssawnej.

Autopompa

Załączanie i wyłączanie autopompy oraz urządzenia odpowietrzającego.

Przed uruchomieniem autopompy należy zamknąć wszystkie zawory spustowe oraz wyloty tłoczne. Należy upewnić się czy zbiornik wyrównawczy urządzenia odpowietrzającego jest napełniony wodą. Do oceny służy wodowskaz znajdujący się na zbiorniku. Jeżeli to niezbędne należy napełnić zbiornik wodą poprzez wlew [ E ]. Załączenie autopompy powoduje jednoczesne załączenie niskiego i wysokiego ciśnienia.

a) Załączenie i rozłanczanie autopompy.

Autopompę można jedynie uruchomić z kabiny kierowcy włączając silnik pojazdu i przełączając dźwignię skrzyni rozdzielczej. Załączenie autopompy przeprowadza się następująco:

1. Włączyć silnik pojazdu, doprowadzić do prędkości obrotowej biegu jałowego i załączyćhamulec postojowy.

2. Wcisnąć pedał sprzęgła - sprzęgło wyłączone.

3. Przesterować skrzynię rozdzielczą za pomocą dźwigni [ 1 ] znajdującej się w kabinie kierowcy obok dźwigni zmiany biegów.

4. Dźwignię wyciągamy do góry odblokowując w ten sposób mechanizm zabezpieczający.

5. Dźwignię przesuwamy w tylne położenie do momentu zadziałania blokady.

6. Prawidłowe załączenie skrzyni rozdzielczej powinna zasygnalizować lampka kontrolna [ 2 ] znajdująca się na tablicy wskaźników w kabinie kierowcy.

Dalsze czynności związane z obsługą autopompy należy przeprowadzić ze stanowiska obsługi, które znajduje się z tyłu pojazdu. Po uruchomieniu autopompy, co sygnalizuje zielona lampka kontrolna na tablicy wskaźników [ 23 ] jednocześnie zaczyna pracować urządzenie odpowietrzające. O Jego pracy świadczy zapalenie się niebieskiej lampki [ 24 ]. Należy wtedy otworzyć przepustnicę [ 1 ] odprowadzając wodę ze zbiornika do pompy. Odczekać krótki czas, aż pompa oraz przewód ssawny zostaną zalane i odpowietrzone.

Gdy woda w pompie wytworzy minimalne ciśnienie wynoszące około 0,15 MPa, następuje samoczynne wyłączenie urządzenia odpowietrzającego i zgaśniecie niebieskiej lampki kontrolnej (zalanie autopompy). Jest to Informacja, że autopompa gotowa jest do dalszej pracy. Zasilając układ pompowo-gaśniczy autopompami A24/10, A32/10, A32/8 przy wydajności 1100 l/min rozłożonej na cztery prądy gaśnicze uzyskano zasięg około lOOm.

Istotną rolę w pracy układów z wykorzystaniem turbopompy odgrywają linie wężowe. Najczęściej linie wężowe zarówno zasilające jak i tłoczne budowane są z węży W-75. Węże W-52 ze względu na ich małą przepustowość nie są tu stosowane. Mimo, iż uniwersalnymi wężami przystosowanymi do współpracy z turbopompą są węże W-75, to jednak w celu podwyższenia wydatków przy danej wysokości podnoszenia, korzystne jest zbudowanie lini tłocznej pompy turbopompy z odcinków W-110, gdyż o około 25% zwiększa się wówczas wydajność. Ponadto linia tłoczna zbudowana z węży W-110 pozwala kilkakrotnie zwiększyć wysokość podnoszenia w stosunku do linii, wykonanej z odcinków W-75

W celu kontynuowania jazdy samochodem należy całkowicie odłączyć napęd autopompy.

Robimy to w poniższy sposób:

1. Drążek [ 25 ] ustawić w położeniu biegu jałowego.

2. Wyłączyć autopompę.

3. Wcisnąć pedał sprzęgła w kabinie kierowcy.

4. Przesterować skrzynię rozdzielczą za pomocą dźwigni [ 1 ].

dźwignię wyciągamy do góry odblokowując w ten sposób mechanizm zabezpieczający, dźwignię przesuwamy do przodu do momentu zadziałania blokady,

5. Rozłączenie skrzyni rozdzielczej sygnalizowane jest zgaśnięciem lampki kontrolnej znajdującej się na tablicy wskaźników w kabinie kierowcy.

b) Podawanie wody na wyjścia niskiego ciśnienia.

Chcąc doprowadzić wodę do nasad tłocznych niskiego ciśnienia należy postąpić następująco:

1. Załączyć atopompę.

2. Podłączyć wąż pożapniczy do nasady tłocznej.

3. Otworzyć powoli zawór wybranego króćca wylotu tłocznego.

4. Żądane ciśnienie nastawić za pomocą drążka. Maksymalne ciśnienie należy dostosować do używanych węży, ale nie powinno ono przekraczać następujących wartości:

- 1,6 MPa dla niskiego ciśnienia wskazywanego przez manometr,

- 4,5 MPa dla ciśnienia wysokiego wskazywanego przez manometr.
Manometry umieszczone są na tablicy sterującej z tyłu pojazdu.

Z uwagi na węże ciśnieniowe i bezpieczeństwo operatora należy unikać zbyt szybkiego otwierania i zamykania wylotów tłocznych oraz zwiększania obrotów pompy. Krótkotrwałe przerywanie podawania wody może odbywać się przez odcięcie wybranego zaworu odcinającego z jednoczesnym zredukowaniem prędkości obrotowej za pomocą drążka, aż do chwili ponownego rozpoczęcia podawania wody.

Podczas pracy pompy należy okresowo kontrolować zużycie paliwa i temperaturę silnika za pomocą wskaźników umieszczonych w kabinie kierowcy lub za pomocą kontrolek ciśnienia oleju (kontrolka zapalona gdy ciśnienie jest za małe), temperatury cieczy chłodzącej (kontrolka pali się powyżej temperatury 100°C) i temperatury napędu pomocniczego (skrzyni rozdzielczej) umieszczonych na tablicy sterującej z tyłu pojazdu. Gdy jakikolwiek parametr został przekroczony należy niezwłocznie wyłączyć pompę.

Po skończeniu korzystania z niskiego ciśnienia należy:

1. Zredukować ciśnienie do minimalnego.

2. Zamknąć zawory .

3. Wyłączyć autopompę.

4. Odłączyć węże od nasad tłocznych.

5. Zaślepić pokrywką nasady tłocznej.

Podawanie wody na szybkie natarcie wysokiego ciśnienia:

Załączenie autopompy powoduje jednoczesne załączenie niskiego i wysokiego ciśnienia.

W celu podania wody na szybkie natarcie wysokiego ciśnienia należy:

1. Rozwinąć ze zwijadła wysokiego ciśnienia wąż na odpowiednią długość.

2. Otworzyć zawór oraz uruchomić prądownicę wysokiego ciśnienia.

4. Żądane ciśnienie nastawić za pomocą drążka uważając by nie przekroczyć ciśnienia 4,0 MPa wskazywanego przez manometr umieszczony na tablicy sterującej.

Przy odłączeniu szybkiego natarcia wysokiego ciśnienia należy:

1. Zmniejszyć ciśnienie w autopompie .

2. Zamknąć prądownicę wysokiego ciśnienia i zawór.

Po skończonej akcji należy nawinąć równomiernie na zwijadło wąż wysokiego ciśnienia za pomocą korby ręcznej i zabezpieczyć przed rozwinięciem za pomocą hamulca. Pamiętać też trzeba o opróżnieniu węża z pozostałej w nim wody.

Ważne reguły postępowania podczas i po pracy autopompy.

Gdy manometr wskaże żądane ciśnienie, należy powoli otwierać zawór odcinający wybranego odbioru ciśnieniowego.

Żądane ciśnienie wody należy ustawić za pomocą drążka sterowniczego.

Maksymalne ciśnienie pompy należy dostosować do używanego rodzaju węży tłocznych.

Należy unikać szybkiego otwierania zaworów tłocznych, gwałtownego dodawania gazu ze względu na bezpieczeństwo operatora prądownicy i materiał węży.

Należy od czasu do czasu kontrolować zużycie paliwa i temperaturę silnika. W razie potrzeby uzupełnić paliwo we właściwym czasie,

Krótkotrwałe przerwy w podawaniu wody można zrealizować przez zamknięcie danego zaworu odcinającego z jednoczesnym cofnięciem drążka paliwowego.

Pompa wirnikowa nie może pracować z pełną mocą przy zamkniętych nasadach tłocznych. Należy przejść na umiarkowaną prędkość obrotową pompy, do momentu ponownego podawania wody. Gdy podawanie wody ma być przerwane na dłuższy czas, należy wyłączyć napęd autopompy.

W przypadku awarii w układzie wodno-pianowym podczas pracy pompy wirnikowej, należy natychmiast wyłączyć silnik przyciskiem „SILNIK STOP" na tablicy sterującej.

Zawory tłoczne i zawory prądownic w razie potrzeby należy zamykać bardzo powoli. Przed włączeniem autopompy drążek paliwowy nastawić w położeniu biegu jałowego. Po każdej akcji zbiorniki wody i środka pianotwórczego powinny być natychmiast ponownie napełnione. Jeżeli do gaszenia używa się wody morskiej lub silnie zanieczyszczonej, to po akcji autopompa, zbiornik i armatura muszą być starannie przepłukane czystą, słodką wodą. Przed uruchomieniem autopompy należy sprawdzić poziom wody w zbiorniku wyrównawczym urządzenia odpowietrzające Postępowanie podczas mrozów- uwagi ogólne:

Pojazdy gaśnicze powinny w miarę możliwości być garażowane w zamkniętych, ogrzewanych pomieszczeniach celem zapewnienia gotowości do akcji w każdej chwili. W przypadku spadku temperatury poniżej 1°C należy włączyć nagrzewnicę powietrza w przedziale autopompy.

Jeżeli przy silnym mrozie, pojazd pożarniczy musi stać przez dłuższy czas na otwartej przestrzeni, to można zapobiec zamarznięciu wody w zbiorniku w następujący sposób:

zamknąć odbiory ciśnieniowe i spustowe wody,

króciec ssawny autopompy zamknąć pokrywą zaślepiającą,

otworzyć przepustnicę, otworzyć w niewielkim stopniu zawór odcinający przewodu napełniania zbiornika, uruchomić autopompę.

Należy utrzymać obieg wody przy ciśnieniu około 0,6 MPa. Woda, a tym samym autopompa, zostaną na skutek tego ogrzane w takim stopniu, że uniemożliwione zostanie zamarznięcie go.

Zasysanie lub doprowadzenie wody do autopompy:

Autopompy zamontowane na samochodach ratowniczo - gaśniczych mogą być zasilane w wodę z:

1. Własnego zbiornika umieszczonego w pojeździe.

2. Otwartych zbiorników wodnych.

3. Hydrantu.

4. Innego pojazdu wyposażonego w zbiornik wodny.

Odwodnienie autopompy i armatury.

Po każdej akcji należy wykonać całkowite odwodnienie układu wodno-pianowego w następujący sposób:

1. Zamknąć zawór odcinający [ 6}.

2. Otworzyć wszystkie zawory oprócz [ 1 J, [ 8 ], [ 9 ].

3. Zamknąć zaślepki z nasad oprócz nasady [ F ].

4. Po całkowitym odwodnieniu należy zamknąć wszystkie zawory. Na króćce ssawne i tłoczne należy nałożyć zaślepki, sprawdzając przedtem stan uszczelek.

G - nasada 50 od środka pianotwórczego

Lampki kontrolne na tablicy wskaźników:

1. diody sygnalizujące poziom wody.

2. diody sygnalizujące poziom środka pianotwórczego.

Lampka kontrolna czerwona (6) - zbiornik pełny 0,70 m³

Lampka kontrolna czerwona (5) - od 0,60 m³

Lampka kontrolna czerwona (4) - od 0,45 m³

Lampka kontrolna czerwona (3) - od 0,30 m³

Lampka kontrolna czerwona (2) - od 0,15 m³

Lampka kontrolna czerwona (1) - poniżej 0,15m ³

Napełnianie zbiornika wodą może odbywać się w następujący sposób:

a) Z hydrantu przy zatrzymanej pompie wirnikowej.

Należy wtedy:

- Przepłukać hydrant.

- Przyłączyć wąż tłoczny między hydrant a nasadę [ D ].

- Otworzyć zawór odcinający [ 5 ] przewodu napełnienia zbiornika z hydrantu.

- Napełnić zbiornik.

b) Za pomocą autopompy z otwartych zbiorników wodnych:

Należy wtedy:

- Uruchomić autopompę.

- Otworzyć zawór odcinający [ 6 ].

- Napełnić zbiornik.

Elementy sterujące i rozmieszczenie przyłączy na stanowisku obsługi autopompy:

- dźwignia przepustnicy [ 1 ]

- pokrętło zaworu grzybkowego [ 2 ]

- pokrętło zaworu grzybkowego [ 3 J

- dźwignia zaworu napełniania zbiornika z hydrantu [ 5 ]

- dźwignia zaworu do napełniania zbiornika poprzez autopompę [ 6 ]
- dźwignia zaworu odcinającego szybkie natarcie wysokiego ciśnienia [ 7 ]

- cięgno zaworu opróżniania zbiornika wody [ 8 ]

- dźwignia zaworu odcinającego dopływ środka pianotwórczego ze zbiornika[ 9 ]

- dźwignia zaworu uruchamiającego dozownik środka pianotwórczego [ 11 ]

- cięgno zaworu odwodnienia autopompy [ 12 ]

- dźwignia zaworu kulowego do opróżniania zbiornika środka pianotwórczego

- wskaźnik temperatury oleju napędu pomocniczego

- manometr do pomiaru ciśnienia na wylocie pompy niskiego ciśnienia

- manometr do pomiaru ciśnienia na wylocie pompy wysokiego ciśnienia

- manowakuometr

- pokrętło dozownika środka pianotwórczego

- licznik motogodzin

- licznik obrotów pompy

- lampka kontrolna włączenia pompy

- załączenie urządzenia odpowietrzającego autopompę

- drążek do regulacji prędkości obrotowej pompy

- przycisk wyłączę nią silnika „SIL NIK STOP"

- wskaźnik poziomu wody a zbiorniku wyrównawczym

- tablica wskaźników wody i środka pianotwórczego

- kontrolka ciśnienia oleju

- kontrolka temperatury cieczy chłodzącej

A - nasada ssawna 110

B - nasada tłoczna 75

C - nasada tłoczna 75

D - nasada 75 napełniania zbiornika wody z hydrantu

E - wlew wody do zbiornika wyrównawczego

F - wlew środka pianotwórczego

G - nasada 50 od środka pianotwórczego

PRZEKRÓJ AUTOPOMPY

1. Zawór klapowy.

2. Zawory śrubowe.

3. Przewód doprowadzający wodę od

pompy normalnociśnieniowej do

wysokociśnieniowej.

4. Sito doprowadzającego przewodu

wysokociśnieniowego.

5.  Zawór odwadniający.

6.  Korek spustowy.

7.  Zawór odwadniający.

8.  Prętowy wskaźnik poziomu oleju.

SCHEMAT UKŁADU WODNO - PIANOWEGO

ZAWORY:

1. Zawór klapowy nasady ssącej Dn 110

2. Zawór grzybkowy nasady tłocznej Dn 75

3. Zawór grzybkowy nasady tłocznej Dn 75

4. Zawór kulowy Dn 32

5. Zawór kulowy Dn 32,

6. Zawór kulowy,

7. Zawór kulowy Dn 32

8. Zawór kulowy -uruchamiający szybkie natarcie

9. Zawór odwadniający

10. Zawór odwadniający

11. Zawór odwadniający

12. Zawór kulowy Dn 80

13. Zawór kulowy Dn 50

ZASADY BHP PRZY OBSŁUDZE AUTOPOMP.

1. Przestrzegać zasad BHP związanych z obsługą autopomp.

2. Wykonywać można jedynie prace zgodne z przeznaczeniem urządzenia.

3. Przed uruchomieniem autopompy należy dokładnie zapoznać się z opisem działania oraz instrukcją obsługi.

4. Autopompę mogą obsługiwać jedynie osoby przeszkolone z zakresu obsługi i zapoznane z instrukcją obsługi.

5. Podczas zmiany służby należy wykonać czynności obsługowe:

• Sprawdzić poziom oleju,

• Sprawność zamocowań króćców, nakrętek i śrub,

• Czystość i sprawność urządzenia.

W czasie pracy autopompy osoba obsługująca nie może się oddalać od stanowiska pracy.

Autopompa nie jest przystosowana do pompowania innych cieczy niż woda.

Podczas pracy nie stawać na wprost, w pobliżu nasad tłocznych.

Po zakończeniu pracy wykonać konserwację i obsługę autopompy.

Pamiętać o kolejności uruchamiania najpierw otworzyć zawór klapowy a następnie załączyć autopompę.

Poddawać okresowym okresowym przeglądom.

Unikać gwałtownych zmianą ciśnień, może to spowodować uszkodzenie urządzenia - „uderzenie hydrauliczne”.

W okresie zimowym ocieplić nieogrzewane wyloty nasad.

Nie pracować na obrotach i wskazaniu ciśnienia wyższym niż podaje producent.

Przeszkolić obsadę wozu, co do bezpieczeństwa pracy z autopompą.

Po użyciu środka pianotwórczego pamiętać o dokładnym przepłukaniu armatury i autopompy.

2.Przeprowadzenie ćwiczeń z obsługi autopomp.

a) Ćwiczenia przeprowadzone zostają na autach:

• Samochód GBA 2/17,

• Samochód GCBA 5/24.

b) Omówiona zostaje budowa i specyfikacja autopomp zamontowanych na poszczególnych samochodach.

c) praktyczne wykonanie ćwiczenia :

SAMOCHÓD GBA 2/17

• Otwarcie zaworu klapowego

Załączenie przystawki

Rozmieszczenie nasad i zaworów na GBA 2/17

1. Tablica z zegarami i wskaźnikami.

2. Dozownik środka pianotwórczego.

3. Zawór kulowy do środka pianotwórczego.

4. Nasady tłoczne 75.

5. Nasada ssawna 110.

6. Zawór klapowy.

7. Zawór kulowy do szybkiego natarcia.

8. Zawór kulowy do geodezyjnego napełniania.

9. Zawory grzybkowe na nasady tłoczne.

SAMOCHÓD GCBA 5/24

• Otwarcie zaworu klapowego

Załączenie przystawki

Rozmieszczenie nasad i zaworów na GCBA 5/24

1. Zawór do środka pianotwórczego.

2. Zawory do nasad tłocznych 75.

3. Pokrętło do regulacji obrotów silnika.

4. Nasady tłoczne 75.

5. Zawór klapowy.

6. Nasada ssawna 110.

7. Zawór szybkiego natarcia.

8. Dozownik środka pianotwórczego.

---