Ryzyko dzia艂alno艣ci gospodarczej-
Ryzyko - to prawdopodobie艅stwo zaj艣cia zdarzenia ocenianego negatywnie.
Ubezpieczanie si臋 to zmniejszanie skutk贸w ryzyka.
Ryzyko dzia艂alno艣ci gospodarczej:
1.obszary ryzyka 2.monitorowanie dzia艂alno艣ci gospodarczej 3.kontrola wybranych obszar贸w ryzyka 4.weryfikacja informacji gospodarczych
ad.1. Obszary ryzyka:
a) otoczenie gospodarcze
b) partnerzy dzia艂alno艣ci gospodarczej
c) dzia艂alno艣膰 podmiotu
ad. a) Otoczenie gospodarcze:
regulacje prawne
czynniki spo艂eczne
czynniki polityczne
czynniki demograficzne
czynniki techniczne
Nie mamy wp艂ywu na to co dzieje si臋 w tych 5 obszarach, mo偶emy jedynie 艣ledzi膰 zachowania w poszczeg贸lnych obszarach.
ad. b) Partnerzy dzia艂alno艣ci gospodarczej:
dostawcy
odbiorcy
obs艂uga zewn臋trzna podmiotu
podmioty finansowania zewn臋trznego
firmy ubezpieczeniowe
ad. c) Dzia艂alno艣膰 podmiotu:
niedostateczna kontrola kierownictwa nad dzia艂alno艣ci膮 podmiotu gospodarczego
strategia rozwoju dzia艂alno艣膰 inwestycyjna
niekontrolowany rozw贸j podmiotu gospodarczego
zbyt du偶e wyp艂aty z zysku
ad.2. Monitorowanie dzia艂alno艣ci gospodarczej:
analiza zmian otoczenia gospodarczego
analiza zmian sytuacji ekonomicznej podmiotu gospodarczego
analiza parametr贸w techniczno-ekonomicznyh zrealizowanego przedsi臋wzi臋ci
analiza stopnia realizacji planu dzia艂alno艣ci gospodarczej
ad.3. Kontrola wybranych obszar贸w ryzyka:
ryzyko p艂ynno艣ci
ryzyko koszt贸w finansowania zewn臋trznego
ryzyko walutowe
ryzyko umowy gospodarczej
ryzyko operacyjne
ryzyko inwestycyjne
KONTROLA - to por贸wnanie wyniku dzia艂ania z jego celem aby w przysz艂o艣ci obni偶y膰 poziom ryzyka.
1.Ryzyko p艂ynno艣ci
Niebezpiecze艅stwo utraty przez podmiot zdolno艣ci do wywi膮zywania si臋 z bie偶膮cych zobowi膮za艅 p艂atniczych Przyczyny:
niewystarczaj膮cy poziom kapita艂u obrotowego
b艂臋dna koncepcja ustalenia termin贸w zap艂aty za zakupione i sprzedane towary, us艂ugi
op贸藕nienie zap艂aty za dostarczony towar
Ochrona:
Aktywne zabezpieczenia:
sprzeda偶 z przedp艂at膮
zabezpieczenie aktywne - gwarancje przez bank
por臋czenie
Pasywne zabezpieczenia:
sprzeda偶 d艂ugu firmie windykacyjnej
sprawdzenie czy firma partnerska nie ma nawyku nieop艂acenia
wypowiedzenie umowy finansowania zewn臋trznego
przest臋pcze wy艂udzenie towaru
Jak si臋 przed tym ustrzec:
-sprawdzanie klienta w ewidencji gospodarczej
-sprawdzanie jego siedziby funkcjonowania
-sprawdzanie jego odbiorc贸w
-dochowanie staranno艣ci w odbiorze zap艂aty za sprzedany towar
2.Ryzyko umowy gospodarczej
Niebezpiecze艅stwo niewype艂nienia przez partnera zobowi膮za艅 i warunk贸w umowy, nara偶aj膮c drug膮 stron臋 umowy na powstanie straty finansowej.
Przyczyny:
niska wiarygodno艣膰 partnera
brak aktualnych danych o partnerze
brak w umowie z partnerem niezb臋dnych zapis贸w
akceptowanie niekorzystnych warunk贸w umowy
zmiana regulacji prawnych
3.Ryzyko koszt贸w finansowania zewn臋trznego
Niebezpiecze艅stwo negatywnego wp艂ywu zmian warunk贸w finansowania zewn臋trznego na sytuacj臋 finansow膮 podmiotu.
Przyczyny:
zmiana ceny pieni膮dza na rynku mi臋dzybankowym
zmiana kursu waluty
niew艂a艣ciwe realizowanie warunk贸w umowy finansowania zewn臋trznego
obni偶enie wiarygodno艣ci podmiot贸w
zak艂贸cenia w funkcjonowaniu instytucji finansowania zewn臋trznego
4.Ryzyko walutowe
Niebezpiecze艅stwo pogorszenia si臋 sytuacji finansowej podmiotu na skutek niekorzystnych zmian kursu walut. Jest to jedno z najbardziej chytrych ryzyk, poniewa偶 „atakuje znienacka”. Skala ryzyka ro艣nie ze wzgl臋du na otwarcie gospodarki .
Przyczyny:
niew艂a艣ciwy wyb贸r waluty kontraktu
niew艂a艣ciwy wyb贸r waluty finansowania zewn臋trznego
brak mo偶liwo艣ci zmiany waluty
brak w艂a艣ciwych zabezpiecze艅 przed zmianami kursu
5.Ryzyko inwestycyjne
Niebezpiecze艅stwo negatywnego wp艂ywu realizowanego przedsi臋wzi臋cia inwestycyjnego na jego sytuacj臋 finansow膮 lub jego reputacj臋.
1.Ryzyko inwestycji kapita艂owych - zakup akcji, udzia艂贸w, lokaty w bankach itp., fundusze inwestycyjne
Przyczyny:
akceptowany poziom bezpiecze艅stwa (pewne - lokata bankowa do kwoty 1000 euro - 100%, powy偶ej 1000 euro - 90% bezpiecze艅stwa, do 22000 euro; akceptowalne - fundusze; najmniej bezpieczne - akcje sp贸艂ek, udzia艂y)
p艂ynno艣膰 inwestowanych 艣rodk贸w (najszybciej odzyskamy z lokaty bankowej - ca艂y kapita艂 najwy偶ej bez odsetek; w funduszach cz臋sto trzeba czeka膰 kilka dni; akcje i udzia艂y - sp贸艂ka gie艂dowa 艂atwo i szybko, sp贸艂ka nie gie艂dowa do艣膰 trudno)
rentowno艣膰 inwestycji kapita艂owych
2.Ryzyko inwestycji rzeczowych - zakup gruntu, samochodu, budynku, linii technolog
Przyczyny:
inwestycje w ramach istniej膮cego podmiotu
wsp贸lne przedsi臋wzi臋cia inwestycyjne
wydzielane przedsi臋wzi臋cia inwestycyjne (tzw. Project finance - nowe du偶e przedsi臋wzi臋cie realizowane w ramach sp贸艂ki powo艂anej do pozyskania 艣rodk贸w na zrealizowanie danego zadania - sp贸艂ka jest zak艂adana na d艂ugi okres do samodzielnego istnienia)
6.Ryzyko operacyjne
Jest to ka偶de ryzyko niezakwalifikowane do innych szczeg贸艂owych kategorii ryzyka i przejawiaj膮ce si臋 wyst膮pieniem straty finansowej b膮d藕 os艂abieniem reputacji na skutek b艂臋d贸w technicznych czy ludzkich.
Zakres ryzyka operacyjnego:
ryzyko organizacyjne
ryzyko personalne
ryzyko rzeczowo-techniczne
ryzyko prawne
PLAN DZIA艁ALNO艢CI GOSPODARCZEJ (BIZNESPLAN)
Dokument okre艣laj膮cy spos贸b post臋powania podmiotu w okre艣lonym przedziale czasu. Biznesplan przygotowujemy dla:
podmiot贸w przygotowywanych do powo艂ania
podmiot贸w prowadz膮cych dzia艂alno艣膰 gospodarcz膮
Przeznaczenie planu dzia艂alno艣ci gospodarczej
monitorowanie w艂asnej dzia艂alno艣ci
pozyskiwanie nowych udzia艂owc贸w
pozyskiwanie zewn臋trznych 藕r贸de艂 finansowania bankowa ocena planu dzia艂alno艣ci gospodarczej
W praktyce tworzony jest jeden biznesplan przez w艂a艣cicieli a nast臋pnie modyfikowany w zale偶no艣ci od przeznaczenia.
2.Funkcje planu dzia艂alno艣ci gospodarczej
Funkcje wewn臋trzne - to te kt贸rych nikomu nie pokazujemy
Funkcje zewn臋trzne:
rozwijanie pomys艂贸w na rozw贸j podmiotu
planowanie kr贸tko-(do 12 miesi臋cy), 艣rednio-(1 rok do 3 lat), d艂ugookresowe (powy偶ej 3 lat)
kontrolowanie dzia艂alno艣ci bie偶膮cej
ocena realizacji przyj臋tych plan贸w
retrospektywa - ocena dzia艂alno艣ci podmiotu
pozyskanie nowych 藕r贸de艂 finansowania
restrukturyzacja (ratowanie) podmiotu
3. Struktura planu dzia艂alno艣ci gospodarczej
raport
charakterystyka podmiotu
analiza marketingowa
plan rozwoju dzia艂alno艣ci
plan finansowy
za艂膮czniki
PRODCEDURY TWORZENIA I DOKUMENTOWANIA DZIA艁ALNO艢CI
Procedury prawne dzia艂alno艣ci gospodarczej to:
1.Kodeks sp贸艂ek handlowych - regulacja prawna opisuj膮ca tworzenie oraz funkcjonowanie sp贸艂ek prawa handlowego. Odseparowanie d贸br prywatnych, osobistych w艂a艣cicieli firmy od d贸br firmy, sp贸艂ki czyli d贸br przeznaczonych na dzia艂alno艣膰 firmy. Rodzaj dzia艂alno艣ci nie w postaci sp贸艂ki (np. rodzinna dzia艂alno艣膰) zawiera wysoki wsp贸艂czynnik ryzyka.
2.Kodeks cywilny - reguluje sprawy zwi膮zane ze sp贸艂kami cywilnymi oraz opisuje szereg przypadk贸w w dzia艂alno艣ci z kt贸rymi ma si臋 do czynienia na co dzie艅 w 偶yciu prywatnym (np. po偶yczki)
3.Kodeks pracy:
wa偶ny w momencie zatrudnienia pracownik贸w czyli nie wykonujemy sami prac
normuje czas pracy i organizuje prac臋
opisuje relacje mi臋dzy pracodawc膮, a pracownikiem
opisuje jakie dzia艂ania obowi膮zkowe podejmuje pracodawca
normuje system odszkodowa艅 za wszelkiego rodzaju wypadki i zdarzenia w skutkach zwi膮zane ze zdrowiem pracownika
4.Ustawa o rachunkowo艣ci:
dokument reguluj膮cy dokumentowanie wszelkich zjawisk zwi膮zanych z rozliczeniem dzia艂alno艣ci gospodarczej, sposobami sprawozdawczo艣ci
stwarza podstawy do regulacji podatkowych (np. amortyzacja)
znajomo艣膰 tej ustawy przez w艂a艣ciciela nie jest wymagana, bo zajmuj膮 si臋 tym wyspecjalizowane firmy, ale odpowiedzialno艣膰 za b艂臋dy nie jest ca艂kowicie przeniesiona na t膮 firm臋 (np. za skutki podatkowe odpowiada w艂a艣ciciel firmy korzystaj膮cej z tej us艂ugi firmy rachunkowej)
5.Ustawa o organizacji i finansowaniu ubezpiecze艅 spo艂ecznych:
okre艣la tryb, wysoko艣膰 p艂acenia sk艂adek na tego typu ubezpieczenia
przedsi臋biorca pobiera pieni膮dze w imieniu pracownika i przekazuje do firmy ubezpieczeniowej
6.Prawo dzia艂alno艣ci gospodarczej:
podstawowa regulacja prawna dla firm w kt贸rej zawiera si臋 wiele z poprzednich ustaw
ka偶da osoba fizyczna musi zna膰 te podstawowe regulacje prawne wymienione wcze艣niej
przes膮dza o tym kto to jest przedsi臋biorca, ma艂a firma, 艣rednia firma itd
Ma艂y przedsi臋biorca
(to przedsi臋biorca kt贸ry w poprzednim roku obrotowy, obrachunkowym zatrudnia 艣rednio rocznie mniej ni偶 50 os贸b, osi膮gn膮艂 przych贸d netto nie przekraczaj膮cy 7 mln. euro, suma aktyw贸w nie przekroczy艂a 5 mln. euro;
nie jest to przedsi臋biorca w kt贸rym inni mali przedsi臋biorcy maja wi臋cej ni偶 25% udzia艂贸w w akcji, 25% w zysku lub gdy wi臋cej ni偶 25% g艂os贸w)
艢redni przedsi臋biorca
-mniej ni偶 250 os贸b, przychody 160 mln. , suma aktyw贸w 100 mln.
Ma艂a jednostka gospodarcza - prowadzenie dzia艂alno艣ci gospodarczej przez osob臋 fizyczn膮 korzystaj膮c膮 z w艂asnego maj膮tku.
Rozpocz臋cie dzia艂alno艣ci gospodarczej (etapy):
W organie administracji terenowej za艣wiadczenie o wpisie do ewidencji dzia艂alno艣ci gospodarczej
Uzyskanie REGON
Decyzja o ubezpieczeniu spo艂ecznym
Za艂o偶enie rachunku bankowego
FORMY DZIA艁ALNO艢CI GOSPODARCZEJ
POZAROLNICZA DZIA艁ALNO艢膯 GOSPODARCZA
dla ka偶dego kto nie jest pewien czy ma to zamiar robi膰 do ko艅ca 偶ycia
jako dodatkowe 藕r贸d艂o dochodowe (poza sta艂膮 prac膮)
PLUSY:
艂atwo艣膰 rozpocz臋cia
wsp贸lne rozliczenie tzn. 艂膮cznie z przychodami
MINUSY:
ma艂a wiarygodno艣膰 na rynku
nieczytelno艣膰 przep艂ywu 艣rodk贸w
skutki ryzyka przenosz膮 si臋 na maj膮tek osobisty
!! Jest to dobry rodzaj dzia艂alno艣ci na ma艂膮 skal臋 i ryzyko jest wzgl臋dnie dobrze kontrolowane !!
SP脫艁KI
Sp贸艂ki cywilne - kodeks cywilny
Utworzone w celu realizacji konkretnego zadania gospodarczego, skala dzia艂alno艣ci jest ograniczona (skala obrotu sprzeda偶y co wynika z du偶ego ryzyka).
Limity: 400 000 euro jako 艣rednia skala obrot贸w z 2 ostatnich lat.
Sp贸艂ka cywilna nadaje si臋 doskonale na kr贸tkotrwa艂e transakcje finansowe (np. zakup, sprzeda偶) nie zwi膮zane z du偶ym ryzykiem.
PLUSY:
艂atwo艣膰 otworzenia sp贸艂ki cywilnej
mo偶liwo艣膰 wykorzystania maj膮tku osobistego wsp贸lnik贸w
艂atwe rozliczenia finansowe mi臋dzy wsp贸lnikami
MINUSY:
solidarna odpowiedzialno艣膰 wszystkich wsp贸lnik贸w
ryzyko zwi膮zane z brakiem rozdzielania maj膮tkiem osobistym
ryzyko zwi膮zane z nieczytelnymi relacjami mi臋dzy wsp贸lnikami
ryzyko zwi膮zane z nieporozumieniami mi臋dzy wsp贸lnikami
Sp贸艂ki handlowe - kodeks sp贸艂ek handlowych
Bardzo precyzyjne procedury od powstania do rozwi膮zania oraz definicje relacji wewn臋trznych sp贸艂ki. Kodeks sp贸艂ek handlowych reguluje tworzenie, organizacj臋, funkcjonowanie, rozwi膮zywanie, 艂膮czenie, podzia艂 i przekszta艂cenie.
Podzia艂 sp贸艂ek handlowych:
OSOBOWE:
1. sp贸艂ka jawna - kodeks sp贸艂ek handlowych
zawarcie umowy w formie pisemnej jest zalecane ale nie jest to bezwzgl臋dny wym贸g, jest to akt za艂o偶ycielski
ka偶dy ze wsp贸lnik贸w ma r贸wne prawa do reprezentowania sp贸艂ki na zewn膮trz
zarejestrowanie sp贸艂ki w s膮dzie rejestrowym podwy偶sza zaufanie
2. sp贸艂ka partnerska - kodeks sp贸艂ek handlowych
zawierana w celu realizacji wolnego zawodu
umowa w formie aktu notarialnego zawieraj膮ce okre艣lenie wolnego zawodu
akt za艂o偶ycielski - umowa sp贸艂ki
zarejestrowanie w s膮dzie rejestrowym
3. sp贸艂ka komandytowa - kodeks sp贸艂ek handlowych
zawiera umowy w formie aktu notarialnego zawieraj膮cego oznaczon膮 kwotowo sum臋 komandytow膮
akt za艂o偶ycielski - umowa sp贸艂ki
zarejestrowana w s膮dzie rejestrowym
4. sp贸艂ka komandytowo-akcyjna - kodeks sp贸艂ek handlowych
zawarcie umowy w formie aktu notarialnego zawieraj膮cego nazwiska komplementariuszy odpowiedzialnych bez ogranicze艅 za zobowi膮zania sp贸艂ki
akt za艂o偶ycielski - statut sp贸艂ki
zarejestrowana w s膮dzie rejestrowym
KAPITA艁OWE:
1.sp贸艂ka z.o.o. - kodeks sp贸艂ek handlowych
ca艂kowite oddzielenie cz臋艣ci maj膮tku osobistego wsp贸lnik贸w i cz臋艣ci maj膮tku sp贸艂ki
mo偶e za艂o偶y膰 1 lub wi臋cej os贸b
sp贸艂ki 1 osobowej nie mo偶e za艂o偶y膰 inna sp贸艂ka 1 osobowa
wsp贸lnicy nie odpowiadaj膮 za zobowi膮zania sp贸艂ki
wsp贸lnicy s膮 zobowi膮zani do 艣wiadcze艅 okre艣lonych w umowie sp贸艂ki
zawarcie umowy w formie aktu notarialnego
obowi膮zkowy kapita艂 zak艂adowy musi wynosi膰 najmniej 50 000 PLN podzielony na udzia艂y nie ni偶sze ni偶 500 PLN ka偶dy
akt za艂o偶ycielski - umowa sp贸艂ki
zarejestrowana w s膮dzie rejestrowym
nie musi istnie膰 rada nadzorcza (do pewnej ilo艣ci udzia艂owc贸w)
udzia艂owiec ko艅czy swoj膮 odpowiedzialno艣膰 na kasie kt贸r膮 wyda艂 na udzia艂y, cz艂onek zarz膮du odpowiada maj膮tkiem osobistym za zobowi膮zania sp贸艂ki
2.sp贸艂ka akcyjna - kodeks sp贸艂ek handlowych
przyst膮pienie do dzia艂alno艣ci na du偶膮 skal臋
tworzenie - etap zawi膮zania sp贸艂ki akcyjnej - to jest grupa ludzi z pomys艂em na sp贸艂k臋 ale bez kapita艂u - 8 osobowa sp贸艂ka z.o.o. mo偶e za艂o偶y膰 sp贸艂k臋 akcyjn膮
sporz膮dzany statut w formie aktu notarialnego
zbieranie kapita艂u - wniesienie przez akcjonariuszy wk艂ad贸w pokrywaj膮cych kapita艂 zak艂adowy wynosz膮cy co najmniej 500 000 PLN podzielony na akcje o r贸wnej warto艣ci nominalnej (co najmniej 1 PLN)
jak uzbieramy 500 000 PLN to fizycznie powstaje sp贸艂ka
akt za艂o偶ycielski - statut sp贸艂ki
zarejestrowanie sp贸艂ki w s膮dzie rejestrowym
obowi膮zkowo musi funkcjonowa膰 odpowiednio du偶a rada nadzorcza
Grupy podatnik贸w
karta podatkowa - ustawa o rycza艂towym podatku dochodowym od niekt贸rych przychod贸w osi膮ganych przez osoby fizyczne
sta艂y rycza艂t miesi臋czny
wysoko艣膰 rycza艂tu jest ustalona wed艂ug obowi膮zuj膮cej tabeli: ilo艣膰 os贸b zatrudnionych, wielko艣膰 miejscowo艣ci
zwolnienie podatnika z obowi膮zku prowadzenia ksi膮g, sk艂adania zezna艅, deklaracji o obrocie i dochodzie oraz wyp艂acania zaliczek na podatek dochodowy
rycza艂t od przychod贸w ewidencji - ustawa o rycza艂towym podatku dochodowym od niekt贸rych przychod贸w osi膮ganych przez osoby fizyczne
podatnicy (firmy) osi膮gaj膮cy przych贸d poni偶ej okre艣lonej kwoty (obecnie 426 400 PLN)
wsp贸艂rz臋dna procentowa rycza艂tu uzale偶niona od przychod贸w ewidencjonowanych w oparciu o ewidencje przychod贸w
nale偶y ewidencjonowa膰 przychody, ale nie trzeba ewidencjonowa膰 koszt贸w dzia艂alno艣ci firmy
ksi臋ga przychod贸w i rozchod贸w
mo偶emy prowadzi膰 gdy doch贸d roczny jest w ustalonych granicach (426 400 PLN - 800 000 euro, zmienne co rok)
prowadzenie ksi臋gi przychod贸w i rozchod贸w - codziennie nale偶y wykonywa膰 operacje ksi臋gowe
podatek dochodowy ustalony jest na zasadach og贸lnych wed艂ug obowi膮zuj膮cej aktualnie skali podatkowej
ksi臋ga rachunkowa (handlowa)
doch贸d roczny powy偶ej 800 000 euro
obligatoryjny obowi膮zek prowadzenia ksi膮g rachunkowych wed艂ug zasad ustalonych w „ustawie o rachunkowo艣ci”
podatek dochodowy ustalony jest na zasadach og贸lnych wed艂ug obowi膮zuj膮cej aktualnie skali podatkowej
ewidencja VAT - ustawa o podatku od towar贸w i us艂ug oraz podatku akcyzowym
Finansowanie rozwoju podmiot贸w gospodarczych
W gospodarkach europejskich oko艂o 75% 艣rodk贸w przeznaczonych na rozw贸j firmy to 艣rodki po偶yczone (finansowanie zewn臋trzne). W Polsce jest odwrotnie 25% to 艣rodki zewn臋trzne.
1. Finansowanie dzia艂alno艣ci bie偶膮cej - utrzymywanie p艂ynno艣ci finansowej na wyznaczonym poziomie. Potrzeba finansowania dzia艂alno艣ci bie偶膮cej wynika z:
strukturalnego niedoboru 艣rodk贸w przeznaczonych na dzia艂alno艣膰 bie偶膮c膮 - w trakcie tworzenia firmy zak艂adamy potrzeb臋 korzystania z zewn臋trznych 艣rodk贸w finansowych
okresowego zwi臋kszania zapotrzebowania na kapita艂 obrotowy - np. dzia艂alno艣膰 typu sezonowego - w pewnych okresach nadmiar 艣rodk贸w, a w innych ich brak
op贸藕nienia w p艂atno艣ci faktur
Sposoby finansowania dzia艂alno艣ci bie偶膮cej:
kredyt na bie偶膮ce potrzeby
faktoring -polega na wykupie przez faktora po okre艣lonej cenie nie przeterminowanych wierzytelno艣ci faktoranta w po艂膮czeniu ze 艣wiadczeniem na jego rzecz dodatkowych us艂ug (faktorem nie musi by膰 bank, mog膮 to by膰 specjalizowane oddzielnie instytucje)
Rodzaje faktoringu:
faktoring pe艂ny (w艂a艣ciwy) - pe艂ne ryzyko transakcji przejmuje faktor; dowodem zawsze musi by膰 faktura
faktoring niepe艂ny (niew艂a艣ciwy) - w razie niewyp艂acalno艣ci d艂u偶nika faktorant jest zobowi膮zany do zap艂acenia faktorowi; ca艂e ryzyko przejmuje faktorant
faktoring mieszany - faktorant ponosi ryzyko transakcji tylko powy偶ej okre艣lonej kwoty (do pewnej kwoty faktor ryzykuje, reszt臋 dop艂acamy my sami)
dyskonto weksla - zakup przez bank weksla przed terminem jego p艂atno艣ci po cenie pomniejszonej o kwot臋 odsetek dyskontowych
(nie trzeba udowadnia膰 za pomoc膮 faktury o zwi膮zku z d艂u偶nikiem)
po偶yczka - struktura inna od kredytu, oparta o kodeks cywilny
(PLUSY: mo偶e nast膮pi膰 umorzenie rat kapita艂owych (przy kredycie nie), po偶yczka mo偶e by膰 nie oprocentowana (kredyt zawsze jest oprocentowany), wykorzysta膰 j膮 mo偶na na dowolny cel (kredyt na z g贸ry okre艣lony))
2.Finansowanie dzia艂alno艣ci inwestycyjnej
Sposoby finansowania dzia艂alno艣ci inwestycyjnej:
kredyt inwestycyjny - przeznaczony na finansowanie rozwoju, realizacj臋 nowych przedsi臋wzi臋膰 lub modernizacje istniej膮cych 艣rodk贸w trwa艂ych
kredyt aran偶owany przez dostawc贸w/producent贸w
leasing - polega na przekazywaniu przez leasingodawc臋 danego dobra do odp艂atnego wykorzystania w okre艣lonym czasie przez leasingobiorc臋.
(To co po偶yczamy nie jest nasz膮 w艂asno艣ci膮 wi臋c komornik mo偶e nam to odebra膰.)
Rodzaje leasingu:
leasing operacyjny - przedmiot leasingu jest przez ca艂y czas trwania umowy w艂asno艣ci膮 leasingodawcy i jest przez niego amortyzowany
przedmioty leasingu to z regu艂y komputery, auta, centrale telefoniczne, kserokopiarki, urz膮dzenia technologiczne
po okresie umowy jest mo偶liwo艣膰 wykupu u偶ywanego sprz臋tu
charakteryzuje si臋 艂atwo艣ci膮 rozlicze艅 (tylko faktura)
brany przez ma艂e i 艣rednie firmy
2. leasing finansowy - przedmiot leasingu przez ca艂y czas trwania umowy jest w艂asno艣ci膮 leasingodawcy ale jest on zaliczany do 艣rodk贸w trwa艂ych leasingobiorcy i jest przez niego amortyzowany; od operacyjnego r贸偶ni si臋:
przedmiot leasingu
obowi膮zek wykupu po okresie umowy
koszty: faktura wystawiona przez firm臋 leasingow膮, odpisy amortyzacyjne
3. leasing zwrotny
po偶yczka
podwy偶szenie kapita艂u
3.Finansowanie udzia艂u w艂asnego
Finansowanie udzia艂u w艂asnego umo偶liwia realizacj臋 jednego z warunk贸w przyznania finansowania zewn臋trznego.
Sposoby finansowania dzia艂alno艣ci bie偶膮cej:
艣rodki wypracowane przez firm臋 tzn. pochodz膮ce z dzia艂alno艣ci gospodarczej:
oszcz臋dno艣ci
cz臋艣膰 zysku przeznaczona na inwestycje
fundusz celowy
amortyzacja - coroczne odpisy cz臋艣ci warto艣ci 艣rodka trwa艂ego
oszcz臋dno艣膰 koszt贸w
sprzeda偶 lub dzier偶awa wybranych sk艂adnik贸w maj膮tku trwa艂ego i finansowego
sprzeda偶 nale偶no艣ci przeterminowanych
KREDYTY I PO呕YCZKI PIENI臉呕NE
Udzielenie kredytu jest zarezerwowane tylko dla instytucji, kt贸rymi s膮 banki. „Kredyt kupiecki” to odroczona p艂atno艣膰 za faktur臋, ale nie jest to kredyt z prawnego punktu widzenia.
Umowa kredytu
Przez umow臋 kredytu bank zobowi膮zuje si臋 odda膰 do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwot臋 艣rodk贸w pieni臋偶nych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowi膮zuje si臋 do korzystania z niej na warunkach okre艣lonych w umowie zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w wyznaczonych terminach sp艂aty oraz zap艂aty prowizji od udzielanego kredytu.
Zakres umowy kredytu - powinna by膰 zawarta na pi艣mie i okre艣la膰 w szczeg贸lno艣ci:
strony umowy (osoby i dok艂adny adres instytucji)
kwot臋 i walut臋 kredytu
cel na kt贸ry kredyt zosta艂 udzielony
zasady i terminy sp艂aty kredytu
wysoko艣膰 oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany (bank nie mo偶e dowolnie zmienia膰 oprocentowania)
spos贸b zabezpieczenia sp艂aty kredytu
zakres uprawnie艅 banku zwi膮zanych z kontrol膮 wykorzystania i sp艂aty kredytu,
terminy i spos贸b postawienia do dyspozycji kredytobiorcy 艣rodk贸w pieni臋偶nych
wysoko艣膰 prowizji, je偶eli umowa ja przewiduje
warunki dokonywania zmian i rozwi膮zywania umowy (umowa kredytowa nie jest symetryczna, kredytobiorca mo偶e odwo艂a膰 bez prawnych wyja艣nie艅, a bank musi poda膰 pow贸d prawny rozwi膮zania umowy)
Zdolno艣膰 kredytowa
Zdolno艣膰 kredytowa jest to zdolno艣膰 do sp艂aty zaci膮gni臋tego kredytu wraz z odsetkami w terminach okre艣lonych w umowie.
Oprocentowanie kredytu
Oprocentowanie kredytu wyznaczane jest jako suma:
ceny pieni膮dza na rynku mi臋dzybankowym (WIBOR,LIBOR)
mar偶y oceniaj膮cej ryzyko udost臋pnienia 艣rodk贸w finansowych
Prowizja - kwota pobierana przez bank, naliczana jako procent od warto艣ci produktu bankowego (rodzaje prowizji: przygotowawcza < 2%, od wcze艣niejszej sp艂aty 0,5%, od niewykorzystanej kwoty 3,5 - 4%).
Op艂ata - jednorazowa kwota, kt贸rej wielko艣膰 jest sta艂a i nie zale偶y od warto艣ci produktu bankowego, pobierana przez bank za wykonanie okre艣lonych czynno艣ci.
Kryteria podzia艂u kredyt贸w:
przeznaczenie:
kredyt na bie偶膮ce potrzeby
kredyt inwestycyjny
okres kredytowania:(liczy si臋 od dnia pierwszego uruchomienia 艣rodk贸w do dnia ostatniej sp艂aty kapita艂u/odsetek)
kredyt kr贸tkookresowy (do 12 miesi臋cy)
kredyt 艣redniookresowy (do 3 lat)
kredyt d艂ugookresowy (powy偶ej 3 lat)
waluta:
kredyty z艂otowe
kredyty dewizowe
kredyty denominowane (r贸wnowarto艣膰 10 000 dolar贸w)
oprocentowanie:
sta艂e
zmienne (co miesi膮c)
komercyjne (cena pochodzi wprost z pieni膮dza na rynku)
preferencyjne (cz臋艣膰 艣rodk贸w dop艂acana przez wszystkich p艂atnik贸w)
forma kredytu:
kredyt w rachunku bie偶膮cym:
p艂atniczy
w formie limitu debetowego
kredyt w rachunku kredytowym:
kr贸tkoterminowy
podstawowy (na okres do 36 miesi臋cy)
linia kredytowa
prawne zabezpieczenie:
zabezpieczenie osobowe (np. weksel, por臋czenie cywilne)
zabezpieczenie rzeczowe (np. zastaw)
kredyty hipoteczne (tylko grunt i nieruchomo艣ci na tym gruncie)
kredyty lombardowe
organizacja kredytowania:
kredyt udzielony przez jeden bank
kredyt udzielony przez konsorcjum bank贸w (gdy ryzyko jest wysokie i gdy kredyt jest bardzo wysoki)
FINANSOWANIE KREDYTEM BANKOWYM
1.Wyb贸r kredytodawcy
okre艣lenie warunk贸w kredytowania:
kwota kredytu
udzia艂 w艂asny (osoby fizyczne - liczony do warto艣ci brutto, podmioty - liczony do warto艣ci netto)
okres kredytowania
model sp艂aty zad艂u偶enia (sp艂aty: sta艂e, malej膮ce, rosn膮ce, zmienne)
proponowane zabezpieczenia
wst臋pna selekcja ofert:
lista adresowa potencjalnych kredytodawc贸w
zebranie informacji o standardowych warunkach kredytowania
por贸wnanie uzyskanych ofert
wst臋pna lista potencjalnych kredytodawc贸w
wyb贸r preferowanego kredytodawcy:
z艂o偶enie szczeg贸艂owych zapyta艅 ofertowych
analiza otrzymanych ofert
kr贸tka lista potencjalnych kredytodawc贸w
przygotowanie wniosk贸w kredytowych:
skompletowanie dokumentacji wniosku kredytowego
wst臋pne rozmowy w plac贸wce banku
aktualizacja dokumentacji wniosku kredytowego
przygotowanie wniosk贸w kredytowych kompletnych
2.Ocena zdolno艣ci kredytowej Zdolno艣膰 kredytowa to zdolno艣膰 do sp艂aty kredytu z odsetkami. Kredytobiorca jest zobowi膮zany przed艂o偶y膰 bankowi dokumenty i informacje niezb臋dne do dokonania oceny zdolno艣ci kredytowej.
bank potwierdza z艂o偶enie kompletnego wniosku kredytobiorcy; bank musi podj膮膰 decyzj臋 w ci膮gu okresu od 14 dni do 2 miesi臋cy
formalna ocena z艂o偶onych dokument贸w
merytoryczna ocena dokumentacji
ocena zdolno艣ci kredytowej
je艣li mamy zdolno艣膰 i przeszli艣my nast臋pne bramki to jest podejmowana pozytywna decyzja kredytowa
3.Umowa kredytowa
projekt umowy kredytowej - z banku
weryfikacja harmonogramu kredytu
harmonogram uruchamiania transakcji kredytowej
harmonogram sp艂at rat kapita艂owych
harmonogram sp艂at rat odsetkowych
weryfikacja prawnych zabezpiecze艅 kredytu
uzgodnienie warunk贸w umowy kredytowej
oprocentowanie kredytu (stopa rynkowa + mar偶a)
prowizje
op艂aty
harmonogram kredytu
prawne zabezpieczenie kredytu
warunki dodatkowe
podpisanie
WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate)
Roczna stopa procentowa po jakiej najwi臋ksze banki rynku warszawskiego oferuj膮 po偶yczki innym “pierwszorz臋dnym” bankom.
OPROCENTOWANIE KREDYTU = WIBOR + mar偶a banku
WIBID (Warsaw Interbank Bid Rate)
Roczna stopa procentowa jak膮 najwi臋ksze banki rynku warszawskiego zap艂ac膮 za 艣rodki przyj臋te w depozyt od innych bank贸w.
4.Obs艂uga kredytu
wej艣cie w 偶ycie umowy kredytowej
uruchomienie prawnych zobowi膮za艅
weryfikacja prawnych zobowi膮za艅
aktualizacja prawnych zobowi膮za艅
zwolnienie prawnych zobowi膮za艅 - po ostatniej sp艂acie
2