METODA - To zespół teoretycznie uzasadnionych , zabiegów koncepcyjnych i instrumentalnych obejmujących najogólniej całość postępowania badacza, zmierzającego do rozwiązania określonego problemu naukowego.
EKSPERYMENT PEDAGOGICZNY
Jest metodą naukowego badania określonego wycinka rzeczywistości (wychowawczej), polegająca na wywołaniu lub zmienieniu przebiegu procesów przez wprowadzanie do nich jakiegoś nowego czynnika i obserwowaniu zmian powstałych pod jego wpływem.
Celem eksperymentu jest wykrycie związków przyczynowo - skutkowych między niezależną a elementami badanego układu.
Metody wykrywania związków - 5 kanonów J. ST. Milla:
- kanon jednej różnicy
- kanon jednej zgodności
- kanon połączonej różnicy i zgodności
- kanon zmian towarzyszących
- kanon reszt
CHARAKTER EKSPERYMENTU - polega na wprowadzeniu do wybranego układu (zbiorowości społecznej, zespołu zdarzeń, zjawiska lub procesu) specjalnie wybranego czynnika w celu uzyskania pożądanych zmian układu lub w celu sprawdzenia jakie zmiany w obserwowanym układzie zajdą pod wpływem tego czynnika.
MONOGRAFIA PEDAGOGICZNA - jest to metoda badań, której przedmiotem są instytucje wychowawcze w rozumieniu placówki (dom kultury, pogotowie opiekuńcze) lub instytucjonalne formy działalności wychowawczej (spółdzielnie uczniowskie, drużyny harcerskie), prowadzące do gruntownego rozpoznania struktury instytucji, zasad i efektywności działań wychowawczych oraz opracowanie koncepcji ulepszeń i prognoz rozwojowych.
Wg. A. Katońskiego - jest to metoda postępowania, która prowadzi do opisu instytucji wychowawczych , rozumiejąc pod pojęciem instytucji wychowawczej struktury sformalizowane np. szkoła.
Są dwa czynniki które świadczą o metodzie monograficznej :
przedmiot badań - czyli instytucja wychowawcza, placówka i instytucjonalne formy działalności wychowawczej.
Drugi czynnik to sposób badania, który musi obejmować wgłębienie się w instytucję.
SPOSÓB BADANIA - w badaniach monograficznych dąży się do sięgnięcia w głąb danej instytucji i gruntownego , wielostronnego wejrzenia w jej funkcjonowanie zarówno jako systemu społecznego , jak i jako związanego ze sobą zbioru osób.
Zastosowanie:
- systematyczna weryfikacja funkcji złożonych danej instytucji
- planowanie ulepszeń i kontroli ich funkcji, ich funkcjonowania
- badanie podobnych instytucji
TECHNIKI REALIZACJI:
- BADANIE DOKUMENTACJI
- ELEMENTY OBSERWACJI UCZESTNICZĄCEJ
- ELEMENTY WYWIADU LUB ANKIETY
- ELEMENTY EKSPERYMENTU WYCHOWAWCZEGO
METODA INDYWIDUALNYCH PRZYPADKÓW
Zwana inaczej „studium indywidualnych przypadków” wywodzi się z metod pracy socjalnej rozwijanych w pedagogice opiekuńczej na przełomie - i rozpowszechnionych w latach 20 -XX w.
Jest sposobem badań polegającym na analizie jednostkowych losów ludzkich uwikłanych w określone sytuacje wychowawcze lub na analizie konkretnych zjawiska natury wychowawczej poprzez pryzmat jednostkowych biografii ludzkich z nastawieniem na opracowanie diagnozy i w celu podjęcia działań terapeutycznych.
Metoda indywidualnych przypadków przekonuje, że nędza i upadek mają przyczynę w słabości jednostki a pomoc ma polegać na rozpoznaniu porządku i pomocy (materialnej, w wyzwoleniu praktycznej aktywności, psychicznej zaradności oraz wiary we własne siły).
To co ją wyróżnia od innych metod to usuwanie nieprawidłowości lub sytuacji zagrożenia w indywidualnych losach ludzkich. Pokrewieństwo z metodą pracy socjalnej to funkcja poznawcza i terapeutyczna.
TECHNIKI REALIZACJI:
- wywiad
- obserwacja
- analiza dokumentów osobistych
- techniki projekcyjne
- testy
SONDAZ DIAGNOSTYCZNY
jest sposobem gromadzenia wiedzy o atrybutach strukturalnych I funkcjonalnych oraz dynamice zjawisk społecznych, opiniach, poglądach wybranych zbiorowości, nasileniu się i kierunkach rozwoju określonych zjawiska i wszelkich innych zjawisk instytucjonalnie nie zlokalizowanych - posiadających znaczenie wychowawcze - w oparciu o specjalnie dobraną grupę reprezentującą populację generalną, w której badane zjawisko występuje
PRZEMIOT BADAŃ SONDAŻU:
- wszelkiego typu zjawiska społeczne o znaczeniu istotnym dla wychowania
- stany świadomości społecznej.
- stany opinii i poglądów określonych zbiorowości
- stany narastanie badanych zjawisk , ich tendencje i nasilenia.
TECHNIKI REALIZACJI:
- wywiad
- analiza dokumentów
- wywiad środowiskowy
- obserwacja dziecka
- techniki projekcyjne
- psychodrama, socjodrama
- eksperyment pedagogiczny
- socjotechnika