Dziedziny wychowania w ujęcie przedmiotowym i podmiotowym, a praktyka edukacyjna.
Dziedziny wychowania to ubogacenia rozwoju dzieci i młodzieży w zakresie wychowania społecznego, fizycznego, moralnego, a także ubogacenia wrażliwości na pięnko, poczucie przynależności. Do dziedzin wychowania można zaliczyć wychowanie zdrowotne, moralne, umysłowe i estetyczne. Ujęcie podmiotowe (jednostkowe) to wychowanie manualne estetyczne, umysłowe, moralne i fizyczne a w ujęciu przedmiotowym (kulturowym) należy wyróżnić wychowanie przez społeczeństwo, przez naukę, sztukę, sport i przez pracę.
Jest to wkraczanie w różne sfery życia i młodzieży. Koncetracja na jednej z dziedziń nie oznacza rezygnacji z wielostronnego oddziaływania na wychowanie. Każda z nich jest integralną częścią wychowania.
Wychowanie umysłowe odbywa się poprzez przekaz wiedzy przez nauczycieli, którzy kształtując umiejętności oddziaływują na uczniów treściami dydaktycznymi, swoją postawą do wiedzy, a także swoją postawą do pracy. Sama osoba nauczyciela wpływa na dobór treści dydaktycznych oraz na analizę i staje się modelem zachowania uczniów. Celem wychowania umysłowego jest rozwój intelektualnej sfery człowieka, czyli kształtowanie zdolności poznawczych, rozwój motywacji do dążenia i poszukiwania informacji, pogłębienie wrażliwości intelektualnej oraz kształcenie kultury umysłowej.
Wychowanie fizyczne wykształca w jednostce kulturę fizyczną, która jest wyrazem postawy wobec własnego ciała i aktywnej troski o swój rozwój, sprawność i zdrowie. Wychowanie to stanowi doskonały przykład wychowania przez i dla kultury. Stanowi integralną część procesów wychowania. Istnieje 6 celów tego rodzaju wychowania. Mianowicie: higieniczny, geneonomiczny, obyczajowo estetyczny, hedonistyczny, fizyczno-utylitarny i sportowy. W kategoriach praktyki pedagogicznej treść wychowania fizycznego rozbita jest na trzy kręgi formalne (1-wychowanie jako przedmiot nauczania, 2-jako kompleks zagadnień zdrowotno wychowawczych w szkole, 3-wychowanie fizyczne pozalekcyjne i pozaszkolne). Na tle tych trzech kręgów rysuje się rola pedagoga jako nauczyciela wychowania fizycznego, nauczyciela w ogóle i pedagoga działającego w środowisku szkolnym i pozaszkolnym.
Wychowanie estetyczny ma umoralniający wpływ sztuki na jednostkę. Oznacza wychowanie do sztuki czyli zajmuje się głównie wrażliwością dzieci i młodzieży na takie zjawisko jak piękno i kultura. Z drugiej strony wychowanie estetyczne odnosi się do kształcenie pełnej integralnej osobowości człowieka. Ma na celu zapewnienie wysokiego poziomu kultury estetycznej. Dzieci od najmłodszych lat uczone są rysunku, śpiewu, mają organizowane wycieczki do kina, teatru. Duży wpływ ma wychowawca na wychowanka, gdyż umożliwia przejawianie wiedzy o rzeczach pięknych, dokonania właściwego ich wyboru. Wychowanie estetyczne ma duże znaczenie w praktyce wychowawczej, gdyż wychowanie przez sztukę wzbogaca wyobraźnię, rozwija uzdolnienia twórcze. Dzięki uprzystępnianiu dzieci i młodzieży dzieł sztuk i umożliwienia przejawiania przez ich własną aktywność twórczą wychowawca sprzyja stymulowaniu ich różnych przerzyć. Dzięki tym przeżyciom człowiek ma stać się wewnętrznie bogatszy i bardziej wrażliwy na piękno i sztukę.
Wychowanie moralne pozostaje w związku innymi dziedzinami wychowania. To proces wychowania i rozwijania w jednostce cech ułatwiających współżycie z innymi osobami, postawy mające na celu dobro innych ludzi i ogólny pożytek. Postawa moralna jest ukształtowana w wyniku oddziaływań wychowawczych. Rozwój moralny jest syntezą wpływu wszystkich dziedzin funkcjonowania człowieka. Wpływy pochodzą z rodziny, szkoły, kościoła, grup rówieśniczych itp. Duże znaczenie w wychowaniu moralnym odgrywa nauczyciel, który powinien być wzorem moralności.