ROUSSEAU
Pojęcie wychowania naturalistycznego. Wychowanie powinno być czysto negatywne. Polega ono na strzeżeniu serca przed występkiem i umysłu przed błędem. Zaczynając od tego, że nie robiłbyś nic, dokonałbyś cudu wychowawczego. Wychowanie - jest sztuką, przy czym jest niemożliwą prawie rzeczą aby się udało, ponieważ połączenie czynników, niezbędne do jego powodzenia, niezależne jest od nikogo. WYCHOWUJĄ NAS: NATURA - rozwój wewnętrzny zdolności i organów., LUDZIE - sposób korzystania z tego rozwoju, sposób który nas uczą, RZECZY - zasób własnego doświadczenia, w stosunku do przedmiotów na nas działających.
CELE WYCHOWANIA NATURALISTYCZNEGO: Potrzeba wychowania: wszystko, czego nie posiadamy rodząc się, a co jest nam potrzebne, kiedy dorośniemy, wszystko co zdobywamy przez wychowanie. CEL WYCHOWANIA: chcąc ukształtować człowieka natury wystarczy, jeżeli zamknięty w wierze życia społecznego nie da się porwać namiętnością ani mniemaniom ludzkim, jeżeli będzie widział własnymi oczyma i czuł własnym sercem, jeżeli nie będzie nim rządziła żadna władza oprócz własnego rozumu. Jedyną rzeczą do której przyzwyczaić należy dziecko, jest brak wszelkich przyzwyczajeń. Rzemiosłem które należy uczyć dziecko jest życie. Najistotniejszą naszą umiejętnością jest być człowiekiem.
Wyjaśnić pojmowanie natury ludzkiej przez Rousseau - Natura ludzka jest to stan pierwotny - to co wyszło z rąk stwórcy i nie zostało jeszcze wypaczone. W odniesieniu do człowieka, natura ludzka jest dobrem tkwiącym w człowieku, stanowiącym wrodzone, dane biologicznie, pierwotne skłonności, uczucia, potrzeby, zdolności, a nie te co powstają pod naciskiem przyzwyczajeń czy pod presją opinii innych ludzi tzn. społeczeństwa, cywilizacji, kultury. Jest to antropologicznie przyjmowanie człowieka, tzn. takiego, jaki rzeczywiście jest. * założenie etyczne - serce, nie rozum, zmysły są narzędziami gromadzenia wiadomości.
Wymienić, krótko wyjaśnić pojęcie ujmujące filozoficzne podstawy doktryny Rousseau Podstawę stanowi: 1) antyintelektualny naturalizm- potępienie cywilizacji i kultury, a uwielbienie dla natury; cywilizacja rozumiana jako źródło zła 2) indywidualizm - człowiek i natura istnieje tylko dla siebie, człowiek jest niezależny od innych 3) liberalizm - człowiek posiada wolność zewnętrzną i wewnętrzną. niezależność od innych ludzi, wolność wewnętrzna prowadzi do możliwości samodzielnego decydowania 4) abstrakcyjność człowieka - istotę człowieka stanowi to, co zachowuje się w nim mimo nieuchronnej zmienności losu 5) egalitaryzm - wszyscy ludzie pierwotni byli równi, jednak powrót do systemu pierwotnego (natury) jest niemożliwy. Wobec tego zależności międzyludzkie powinny być normowane przez naturę społeczną, gwarantując każdemu człowiekowi wolność, dobroć i szczęście.
Przedstawić zasady i środki naturalistycznego wychowania: -Wychowanie zależy od różnych czynników:
nie przyspieszanie tempa rozwoju różnych aspektów jednostki ( np. rozwoju umysłowego, moralnego, fizycznego) - wręcz opóźnianie dorosłości, akcentowanie naturalnego, stopniowego rozwoju.
Zasada odraczania środków oddziaływania wychowawczego o charakterze intelektualnym na rzecz bezpośrednich doświadczeń wychowanka w otoczeniu przyrodniczym i ludzkim (rozbudzać aktywność wychowanka - samodzielna)
Zasada aranżowania naturalnych sytuacji wychowawczych. (dyskretna pomoc wychowawcy)
Kary i nagrody - powściągliwość wychowawcy w bezpośrednim oddziaływaniu. Kary i nagrody powinny być naturalne - powinny być naturalnym następstwem zachowań wychowanków (następstwa naturalne jako kary)
Podać tytuł i czas powstania najważniejszego dzieła pedagogicznego Rousseau „Emil, czyli o wychowaniu” 1762
Jakimi uczynkami moralnymi zajmuje się J.J.Rousseau? a) miłość własna, b) miłość samego siebie, c) litość d) wdzięczność e) sprawiedliwość, f) współczucie g) dobroć h) szlachetność h) przyjaźń i) męstwo, j) uczciwość, k) wrażliwość l)prawdomówność
Na jakie korzyści rozwojowe z zachowaniem czystości zwraca uwagę Rousseau, Tężyzna duchowa i fizyczna, męstwo, cnota, miłość, zdrowie - uczy panować nad sobą i trzymać na wodzy swoje pożądania (jest zasadą moralną) Skłonność do uczuć czułych, tkliwych, współczucie, wrażliwość a jakie są negatywne skutki nie zachowania jej? Wyczerpanie i mały wzrost, starzenie się a nie rozwój, pogarda dla powszechnie akceptowanych zasad, próżność, brak szacunku dla rodziców, snobizm, odrzucenie autorytetów, zaniedbywanie swoich obowiązków, wczesne oddanie się rozpuście, nieludzkość, okrutność, mściwość, niecierpliwość, nie znają litości, słabość, wyczerpanie
Naturalizm poznawczy ( filozofia poznawcza):
Podstawową czynnością wyzwalającą poznanie jest uczucie ciekawości wynikające z doznań zmysłowych, jest wrodzonym ludzkiemu sercu popędem do wiedzy, naturalną skłonnością poznawczą* cel poznania: pozytywny stan emocjonalny, dobre samopoczucie, a także szczęście* proces poznawczy- podstawowym źródłem wiedzy są rzeczy a nie rozum, podstawowym narządem są zmysły dostarczające wrażeń, przetwarzane przez rozum (sensualizm - wiedzę zdobywamy poprzez aktywność zmysłową )
Człowiek z natury jest istotą wolną ( wolność zewn. I wew.), opaczność stworzyła czł. Wolnym, by czynił dobro z własnego wyboru, jeśli czyni zło to wolność jest nadużywana.
Filozofia życia społecznego:1)równość:- indywidualność łączy się z subiektywizmem ( każdy człowiek ma prawo kreować siebie)- egalitaryzm - wszyscy ludzie są równi z natury, - tęsknota człowieka do równego traktowania pod każdym względem, - dążenie czł. do znalezienia swojego miejsca w hierarchii, - ludzie powinni kształtować władzę by sprzyjała równości. 2) obowiązek bycia użytecznym -obowiązek pracy 3)abstrakcyjność pozycji społecznej - nie jest stała, nie jest naturalnym atrybutem społeczeństwa.
Sumienie - jest boskim instynktem w człowieku, jego sercu a nie w rozumie, jest uczuciem co dobre a co złe, dlatego człowiek nie musi się uczyć prawa moralnego, sumienie wypełnia system moralny którego istotą jest indywidualizm, naturalne uczucie miłości do siebie i bliźnich.
Etyka naturalistyczna jest subiektywna, indywidualna i sentymentalna
Założenia ontologiczne: *o doskonałości pierwotnej natury stworzenia * o nad materialnym czynniku kreatywnym i regulującym funkcjonowanie świata(wola a nie rozum stworzyła świat)* o bogu przeżywanym uczuciowo a nie wyrozumowanym* o wyniesieniu człowieka wśród stworzeń* o wynaturzeniu stworzenia w rękach człowieka