Karolina Rykała
Wady postawy
Postawa prawidłowa to taka, która występuje dostatecznie często, aby można ją było uznać za charakterystyczną dla danej populacji. Jest ona atrybutem osobników zdrowych, o prawidłowym rozwoju fizycznym i psychicznym.
Wady postawy to zmiany w wyprostowanej swobodnej pozycji ciała, które zdecydowanie różnią się od postaw typowych dla danej płci, wieku, budowy i rasy. Wady postawy są wynikiem zmian patologicznych i mogą występować we wszystkich płaszczyznach ciała, przejawiają się głownie zmianami kształtu kręgosłupa oraz odcinków ciała bezpośrednio z nim związanych.
Do wad postawy zalicza się:
postawę skoliotyczną (skolioza czynnościowa),
plecy okrągłe (kifoza czynnościowa),
plecy wklęsłe (lordoza czynnościowa),
plecy płaskie,
plecy okrągło-wklęsłe.
Postawa skoliotyczna
Skolioza jest bocznym skrzywieniem kręgosłupa. Jest to choroba, która polega na wielopłaszczyznowym odchyleniu linii kręgosłupa od stanu prawidłowego. Odchylenie to występuje w płaszczyznach:
czołowej - kręgosłupa wygina się w bok, lewo lub prawo;
strzałkowej - pogłębia się wygięcie lordotyczne lub kifotyczne;
poprzecznej - następuje rotacja kręgów, co prowadzi do powstania garbu.
Istnieje wiele klasyfikacji bocznych skrzywień kręgosłupa.
Plecy okrągłe
W tym typie wady również występuje zmniejszone przodopochylenie miednicy. Doprowadza to do spłycenia lordozy lędźwiowej, czego następstwem jest pogłębienie kifozy piersiowej. Cały tułów nachylony jest do przodu, a równowagę można utrzymać dzięki cofnięciu miednicy do tyłu. Nadmierne wygięcie kręgosłupa w odcinku piersiowym skompensowane jest w odcinku szyjnym zwiększoną lordozą szyjną i pochyleniem głowy do przodu. Wada ta charakteryzuje się :
wysunięciem do przodu głowy i barków,
odstawaniem łopatek i ich odstawaniem od klatki piersiowej,
osłabieniem lub nawet zwiotczeniem mięśni grzbietu,
przykurczem mięśni klatki piersiowej,
zmniejszeniem fizjologicznego przodopochylenia miednicytym,
tym że kolana i łokcie są często w pozycji lekkiego zgięcia.
Wada postawy o typie pleców okrągłych może być wrodzona lub nabyta. Nabyta powstaje najczęściej w następstwie chorób takich jak: krzywica, gruźlica, choroba Scheuermanna, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. Przyczyną powstawania pleców okrągłych może być dystonia mięśniowa, czyli zaburzenie napięć mięśniowych mięśni grzbietu, które mogą być wynikiem przeciążenia mięśni prostowników grzbietu pracą statyczną.
Plecy wklęsłe
Istota tej wady polega na pogłębieniu lordozy lędźwiowej.
Sylwetkę charakteryzuje pogłębione wygięcie odcinka lędźwiowego kręgosłupa, zwiększone przodopochylenie miednicy, wypięty brzuch (tzw. przodujący brzuch) i wypięte pośladki. Wada ta może być wrodzona lub nabyta. Wśród wad nabytych najczęściej obserwuje się plecy wklęsłe na tle dystonii mięśniowej. Mięśnie brzucha, pośladkowe wielkie oraz zginacze stawu kolanowego są osłabione, natomiast nadmiernie napięte i często przykurczone są mięśnie grzbietu odcinka lędźwiowego i zginacze stawu biodrowego
Plecy płaskie
Wada ta występuje przy zmniejszonym kącie przodopochylenia miednicy. Charakteryzuje się ona spłaszczeniem lub brakiem fizjologicznych krzywizn kręgosłupa. W badaniu nie stwierdza się natomiast ograniczenia ruchomości w poszczególnych odcinkach kręgosłupa. U osób z wadą o typie pleców płaskich klatka piersiowa jest płaska, jej ruchomość i pojemność są ograniczone, barki opadnięte. Zmniejszenie fizjologicznych wygięć kręgosłupa powoduje wypadnięcie funkcji amortyzacyjnej kręgosłupa, sprzyja powstawaniu zmian przeciążeniowych i zwyrodnieniowych kręgosłupa, dlatego ludzie z tą wadą często uskarżają się na bóle głowy.
Plecy płaskie są często spotykane u dzieci i młodzieży. Przyczyn należy dopatrywać się w siedzącym trybie życia. Siedzący tryb życia wpływa nie tylko na obniżenie ogólnej kondycji organizmu, lecz także na osłabienie siły mięśni.
Plecy okrągło-wklęsłe
Plecy te są wadą postawy, w której występują równocześnie cechy charakterystyczne dla pleców okrągłych i wklęsłych.
U dziecka z tą wadą postawy obserwuje się pogłębienie kifozy piersiowej, wysunięcie głowy i barków do przodu, odstawanie łopatek, pogłębienie lordozy lędźwiowej, zwiększenie przodopochylenia miednicy, wypięty brzuch i uwypuklenie pośladków. Towarzysząca tej wadzie dystonia mięśniowa jest połączeniem dystonii występującej w plecach wklęsłych i okrągłych.
Źródła:
„Korekcja Wad Postawy Człowieka” J.Wilczyński,
Świat wiedzy,
Rodzinna encyklopedia medycyny.