Trudności w interpretacji danych radiolokacy, =- CZYTADLA -=, UFOpedia

Do tego dochodzi jeszcze wspomniana, wciąż rosnąca złożoność urządzeń radiolokacyjnych, która sama w sobie może stać się przyczyną błędów w obsłudze czy nawet błędów systemu. Wkrótce po wprowadzeniu techniki radarowej w czasie II wojny światowej pojawiły się raporty o dziwnych obiektach, których nie można było zidentyfikować. Dopiero w latach pięćdziesiątych zdołano wyjaśnić, że w większości przypadków chodziło o stada ptaków, które miały wystarczającą zdolność do odbijania promieni, aby wykryły je odbiorniki.

Te niewytłumaczalne echa nazywane są w kręgach fachowców "angels", czyli anioły. W historii rozwoju radaru takie anioły były często obserwowane - większość z nich, jak dotychczas, została wyjaśniona. Najczęściej były one spowodowane inwersją temperatury w atmosferze, wywołującą niespodziewane odbicie sygnałów radarowych. Zazwyczaj temperatura w atmosferze spada wraz ze wzrostem wysokości, ale w określonych warunkach ta reguła może zostać złamana. Przykładowo, do takiej sytuacji może dojść wtedy, gdy cieplejsze masy powietrza przemieszczają się nad zimniejszą powierzchnią ziemi. W warstwie granicznej między dwiema masami powietrza powstaje wtedy strefa przejściowa, która jest w stanie odbijać fale radarowe. Podobne zjawisko wywołuje na pustyni słynną fatamorganę, kiedy gorący piasek podgrzewa dolną warstwę powietrza do temperatury znacznie przewyższającej tę w wyżej położonej warstwie atmosfery.

Te wcale nierzadko występujące warstwy inwersyjne v atmosferze mogą ponadto prowadzić do nieoczekiwanego zwiększenia zasięgu sygnałów radarowych. Jeśli dany sygnał zostanie odbity w wyższych warstwach powietrza w taki sposób, że przedostanie się poza horyzont i powróci do odbiornika, operator może wykryć na ekranie obiekty, które normalnie znajdują się daleko poza zasięgiem urządzenia. Rysunek objaśnia dokładniej tę sytuację. Wszystkie pomiary odległości, a w skrajnych przypadkach również prędkości, zostają przez to zjawisko tak zniekształcone, że nie dostarczają już sensownych danych. Operator radaru może. nawet nie zdawać sobie z tego sprawy. W czasie zimnej wojny zjawisko to, na które wcześniej prawie nie zwracano uwagi, prowadziło do sytuacji kryzysowych po obu stronach muru. Po wprowadzeniu nowych, czułych urządzeń radarowych radzieccy obserwatorzy mogli na swoich ekranach uchwycić obiekty, które zdawały się charakteryzować niezwykłymi właściwościami lotu. Niebezpieczeństwo wynikające z takich obserwacji było, w atmosferze ogólnej podejrzliwości, szczególnie duże. Co by było, gdyby te nieznane cele oznaczały militarną akcję drugiej strony?

Dopiero szczegółowe badania i testy wykazały, że zjawiska te są wynikiem odbicia bądź rozproszenia sygnałów radarowych przez niejednorodne warstwy atmosfery. Sygnały położonej w znacznym oddaleniu stacji radarowej mogły w określonych warunkach zostać zarejestrowane przez inne odbiorniki i w ten sposób powstawało zakłócenie w postaci nieznanego sygnału. Kiedy przypadkiem antena nadawcza jednej stacji była skierowana w kierunku innej, której odbiornik był akurat skierowany na tę pierwszą, a zakłócenia atmosferyczne umożliwiły przedostanie się sygnałom radarowym poza horyzont, powstawały obrazy nieznanych celów. Powyższy przykład ilustruje wzajemny wpływ urządzeń radiolokacyjnych na ich działanie. Te i inne doświadczenia unaoczniają wyraźnie, jak skomplikowana i zawiła może okazać się w praktyce interpretacja sygnałów radarowych. Ten fakt musi być brany pod uwagę przy ocenie niezwykłych obiektów. Z drugiej strony, nie powinien - dopóki brak jednoznacznych dowodów - służyć za standardowe wyjaśnienie w przypadku zaobserwowania UFO.