1.Jak można określić przedmiot filozofii?

Filozofia- z gr. „umiłowanie mądrości”. Filozofię można określić ze względu na jej przedmiot-początek filozofii określają 3 słowa klucze, które określają również jej przedmiot. Jest to całość, porządek i początek. Przedmiot filozofii można również określić na podstawie jej głównych działów, jakie powstały: *fizyka-nauka o świecie, *etyka-nauka o ludzkim działaniu *logika- narzędzie, dzięki któremu filozof dochodzi do wniosków. Przedmiotem filozofii jest: świat, człowiek i Bóg.

3. Podstawowe problemy filozofii w Trójkącie Platońskim.

Platon jako podstawowe problemy filozofii wymienił Prawdę, Dobro i Piękno. Filozofia bytu, ducha i problemu.

4. Przedmiot etyki. Etyka i moralność.

Etyka opisowa- moralność rozpatruje się tu z punktu widzenia psychologicznego, socjologicznego, filozoficznego.

Etyka normatywna- odpowiada na pyt.: jaka powinna być moralność? Jakich czynów należy się wystrzegać, jako złych? Jaki jest cel naszego życia?

Przedmiotem etyki nowożytnej jest dziedzina powinności moralnej ludzkiego działania i aksjologiczny wymiar czynu.

6. Główne stanowiska w rozumieniu dobra

*rozumienie dobra jako czegoś, co ma moc nagle porywać nas i pociągać ku sobie

*dobro jako kreatywna wola człowieka

*relatywistyczna koncepcja dobra

*emanacyjna -||-

*teologiczna -||-

*realistyczna -||-

7. Scharakteryzuj trzy typy uprawiania etyki.

Etyka filozoficzna - sięga ona do pierwszych i elementarnych składników moralności, które nie dadzą się wyjaśnić przez inne wcześniejsze od siebie, natomiast same służą jako racje do wyjaśnienia wszystkich pozostałych.

Etyka teologiczna (religijna) - element części doktrynalnej każdej religii pozostający ścisłym związki z jej pozostałymi elementami w szczególności teorii absolutu. Praktyka moralna ma jedynie wartość środka osiągnięcia zbawienia w jedności z absolutem. Sakralny charakter treści moralnych. Brak kwestii ostatecznego uzasadnienia powinności.

Etyka humanistyczna (etologia) - nauka o obyczajach badająca warunki kształtowania się charakteru obyczajów i zwyczajów jednostek lub grup społecznych.

8. Jak można interpretować alegorię jaskini Platona?

Jaskinia- to świat, w którym żyją zwyczajni ludzie, świat złudzeń.

Świat poza jaskinią- to świat realny, prawdziwy, do którego mają dostęp wybrane jednostki, którym udało się wyrwać ze świata cieni przebywając długą drogę kształcenia i odkrywania prawdy.

Ludzie przykuci w jaskini-to zwyczajni, niewykształceni filozoficznie ludzie, którzy nie znają prawdy i dlatego biorą pozór (cienie) za rzeczywistość. Filozofia jest tutaj rozumiana jako umiłowanie mądrości i poszukiwanie prawdy.

Przedmioty rzucające cień-posiadają wyraźny kształt, ciężar, kolor, można ich dotknąć.

Cienie rzeczy-to zmysłowe pozory rzeczy (wytworów), tak jak są one odbierane przez ludzkie zmysły. Cienie są szare, rozmyte, migotliwe, nie można ich dotknąć.

Murek-to ostra granica oddzielająca świat cieni, pozorów, który widzą więźniowie od świata rzeczywistego, znajdującego się poza jaskinią.

16. Jakie są główne problemy metafizyki Arystotelesa?

*zagadnienie istnienia i natury Pana Boga

*istnienie świata zewnętrznego

*uzasadnienie przyrody w oparciu o jej strukturę

*byt jako byt

20. Jakie są kosmologiczne dowody na istnienie Boga i kto jest ich autorem?

Św. Tomasz z Akwinu jest twórcą 5-ciu kosmologicznych dowodów na istnienie Boga:

1.Z ISTNIENIA RUCHU wnosi, że istnieje pierwsza przyczyna ruchu,

2.Z NIESAMOISTNOŚCI ŚWIATA wnosi, że istnieje istota samoistna, będąca przyczyną świata.

3.Z PRZYPADKOWOŚCI RZECZY wnosi, że istnieje poza nimi istota konieczna,

4.Z FAKTU, ŻE ISTNIEJĄ ISTOTY RÓŻNEJ DOSKONAŁOŚCI wnosi, że istnieje istota najdoskonalsza,

5.Z POWSZECHNEJ CELOWOŚCI PRZYRODY wnosi, że istnieje istota najwyższa, rządząca przyrodą, a działająca celowo.

Św. Tomasz uznawał, iż na podstawie powyższych argumentów możemy dowieść, że PIERWSZĄ PRZYCZYNĄ JEST BÓG.

24. Kto sformułował tzw. „dowód ontologiczny” na istnienie Boga?

Św. Anzelm z Canterbury.

26. Co to jest racjonalizm genetyczny?

Pogląd w teorii poznania, przyjmujący tezę, że umysł ludzki posiada wiedzę wrodzoną, wcześniejszą od doświadczenia zmysłowego.

27. Czego dotyczył dualizm Kartezjusza?

Istnieją zarówno substancje duchowe, jak i substancje cielesne do siebie nawzajem niesprowadzalne. Przeciwstawienie duszy i ciała. Z jednej strony człowiek jest umysłem, który sam w sobie odnajduje podstawę swej wiedzy, mając wolność uznawania czegoś za pewne lub nie. Z drugiej strony okazuje się tylko doznającym ciałem uwikłanym w porządek przyczyn i podlegającym różnym koniecznością.

29. Jakie są założenia empiryzmu genetycznego?

Człowiek rodzi się pozbawiony jakiejkolwiek wiedzy (tabula rasa) i dopiero nabywa jej w miarę zmysłowego kontaktu ze światem. Niemniej poznanie zmysłowe nie jest ani jedynym ani najważniejszym sposobem poznawania, ponieważ nie daje nam wiedzy ogólnej.Postrzeganie zmysłowe stanowi zaledwie wstępny etap zdobywania wiedzy, dostarczając informacji opracowywanych następnie przez rozum.

30. Co było przedmiotem badań w filozofii Kanta?

Rola oraz miejsce człowieka w świecie.

31. Na czym polegał „przewrót kopernikański” Kanta?

Pojęcia umożliwiają doświadczenie. Przeniesienie punktu ciężkości dociekań filozoficznych na badanie poznania rzeczy. Zwrócenie się ku analizie mechanizmów poznawczych.

34. Jaki charakter ma świadomość w filozofii Hegla?

Świadomość, czyli duch, który wyobcowuje się i ponownie jedna się ze sobą. Poprzez filozofię duch poznaje samego siebie jako podmiot i jako substancję.

57. Czym zajmuje się agatologia?

Agatologia dotyczy dobra, które jest poza bytem i niebytem. Agatologia to myślenie o horyzoncie dobra.

---