Podrozdział 65.41.03

układ trymowania

opis i dziaŁanie

Układ trymowania przeznaczony jest do wytwarzania dodatniego gradientu sił na drążku sterowym przy jego wychylaniu w kiernku podłużnym i poprzecznym, jak również do zerowania sztucznie wytworzonych sił, w celu ustalenia niezbędnego położenia drążka w niezmieniających się warunkach lotu.

Główne elementy składowe układu trymowania (Rys.1) stanowią dwa elektromagnetyczne hamulce typu EMT-2M oraz dwa sprężynowe mechanizmy tzw. symulatory.

Symulator 1 i hamulec 17 przeznaczone są do obciążania i trymowania drążka w kierunku podłużnym, a symulator 2 i hamulec 18 - do obciążania i trymowania drążka sterowego w kierunku poprzecznym.

W stanie normalnym wałki wyjściowe hamulców 17 i 18 są zahamowane i w związku z tym osadzone na nich dźwignie 21 i 22 pozostają nieruchome. Symulator 1 podłączony jest do przedbusterowego ciągu sterowania podłużnego za pośrednictwem dźwigni 3, a symulator 2 podłączony jest do przedbusterowego ciągu sterowania poprzecznego za pośrednictwem dźwigni 8.

Budowę symulatora sterowania podłużnego wraz z jego charakterystyką przedstawia Rys. 2. Obudowę symulatora stanowi cylinder 9 z nakręconym kołpakiem 4. W kołpak 4 wkręcona jest końcówka widełkowa 1 zakontrowana za pośrednictwem podkładki 3 i nakrętki 2.

Wewnątrz cylindra umieszczona jest sprężyna śrubowa 8 wsparta na kołnierzach prowadnic 7 i 11 i odpowiednio ściśnięta kołpakiem 4. Prowadnica 11 ustalona jest suwliwie w dolnym zakończeniu cylindra za pośrednictwem samosmarującej się tulejki ślizgowej.

Z kolei w prowadnicy 11 ustalony jest suwliwie (również z zastosowaniem samosmarujących się tulejek ślizgowych) trzon 10, zakończony z jednej strony kołnierzem, a z drugiej strony gwintem. Gwintowane zakończenie trzonu 10 wkręcone jest w koncówkę 14 i zakontrowne nakrętką 12 zabezpieczoną podkładką odginaną 13. Na trzonie 10 (od strony jego kołnierza) ustalona jest suwliwie prowadnica 7 za pośrednictwem osadzonej w niej samosmarującej się tulejki ślizgowej.

Przy rozciąganiu symulatora prowadnica 7 wraz z trzonem 10 przesuwa się w dół, sciskając sprężynę 8, podczas gdy prowadnica 11 pozostaje względem cylindra nieruchoma. Z kolei przy ściskaniu symulatora, nieruchomą względem cylindra pozostaje prowadnica 7, a wraz z trzonem 10 przesuwa się w górę prowadnica 11 powodując również ściskanie sprężyny 8. Im bardziej wychylony jest drążek sterowy, tym ściśnięcie sprężyny staje się większe i w rezultacie obciążenie drążka wzrasta. Po opuszczeniu drążka sterowego, trzon 10 pod działaniem sprężyny 8, samoczynnie wycentruje się i drążęk sterowy powróci w położenie, z którego został wychylony.

Wychylony w dowolnym kierunku drążek sterowy może być w każdej chwili wytrymowany poprzez rozblokowanie hamulców elektromagnetycznych 17 i 18 ( Rys.1). Sterowanie rozblokowaniem hamulców elektromagnetycznych 17 i 18 jest elektryczne i polega na krótkotrwałym wciśnięciu przycisku „TRYMER” na drążku sterowym lewego lub prawego pilota.

Charakterystyka symulatora posiada uskok wywołany napięciem wstępnym sprężyny 8. W wyniku tego wielkość siły zruszenia trzonu symulatora 10 (z uwzględnieniem przełożenia kinematycznego) przewyższa siłę tarcia podstawowej pary suwakowej w urządzeniu rozdzielczym wzmacniacza hydraulicznego, co jest niezbędne w przypadku przyłączenia do pracy systemu automatycznej stabilizacji (SAS).

Symulator sterowania poprzecznego różni się od symulatora sterowania podłużnego tylko długością. W wyniku nakręcenia na trzon 10 krótszej końcówki widełkowej.

Rys.1. Układ trymowania

Rys.1. Układ trymowania

1. Symulator sterowania podłużnego

2. Symulator sterowania poprzecznego

3. Dźwignia ciągu sterowania podłużnego

4. Podkładka

5. Nakrętka

6. Zawleczka

7. Śruba

8. Dźwignia ciągu sterowania poprzecznego

9. Śruba

10. Korpus

11. Podkładka

12. Nakrętka

13. Zawleczka

14. Nakrętka

15. Podkładka

16. Śruba

17. Hamulec elektromagnetyczny typu EMT 2M

18. Hamulec elektromagnetyczny typu EMT 2M

19. Śruba

20. Nakrętka

21. Dźwignia

22. Dźwignia

23. Śruba

24. Złącze

25. Drut zabezpieczający

26. Zapinka

Rys. 2. Symulator sterowania podłużnego

1.	Końcówka widełkowa	8.	Sprężyna
2.	Nakrętka	9.	Cylinder
3.	Podkładka	10.	Trzon
4.	Kołpak	11.	Prowadnica
5.	Podkładka	12.	Nakrętka
6.	Nakrętka	13.	Podkładka
7.	Prowadnica	14.	Końcówka widełkowa

---