1. Środki gospodarcze będące własnością przedsiębiorstwa (aktywa) muszą być równe źródłom ich finansowania. Wszystkie aktywa muszą znajdować odbicie w pasywach (poszczególne składniki majątku mają określone swoje źródło finansowania).

2. Zasada memoriałowa - zobowiązuje jednostki gospodarcze do ujęcia transakcji i zdarzeń gospodarczych chwilą ich wystąpienia a nie z chwilą ich otrzymania lub zapłaty środków pieniężnych lub ich ekwiwalentów.

Zasada ciągłości działania - wyraża się zgodnością stanów aktywów i pasywów bilansu zamknięcia danego roku obrotowego ze stanami aktywów i pasywów bilansu otwarcia dla następnego roku.

Zasada ostrożności - istotą tej zasady jest nie podwyższanie wyniku finansowego wartości aktywów. Zysk może być zaliczony dopiero po jego zrealizowaniu, koszty natomiast powinny być wykazywane już po ich uprawdopodobnieniu. Składniki majątku należy wyceniać nie wyżej niż według ich aktualnej wartości.

Zasada wiernego obrazu - rachunkowość powinna odzwierciedlać prawdziwy i rzetelny obraz działalności jednostki gospodarczej. Zobowiązuje do przedstawienia w sprawozdaniach finansowych informacji odzwierciedlających rzeczywistą sytuację majątkową i finansową danej jednostki gospodarczej oraz jej wyniki finansowe.

Zasada periodyzacji - oznacza podział czasu działalności jednostki gospodarczej na okresy, którymi są rok obrotowy i okresy sprawozdawcze. Rok obrotowy obejmuje rok kalendarzowy lub inny okres trwający 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych, stosowany również do celów podatkowych. Okres sprawozdawczy oznacza okres, za który sporządza się sprawozdanie finansowe w trybie przewidzianym Ustawą o rachunkowości.

Zasada podmiotowości - oznacza traktowanie jako podmiotu gospodarczego takiej jednostki, która może decydować o działaniu. Znajduje wyraz w obowiązku sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych.

Zasada istotności - zobowiązuje jednostki gospodarcze do wykazywania w sprawozdaniach finansowych tych wszystkich informacji, które mają istotne znaczenie dla oceny sytuacji jednostki i zdarzeń oraz dla podejmowania decyzji ekonomicznych.

Zasada wyższości treści nad formą - oznacza wykazywanie w księgach rachunkowych operacji gospodarczych zgodnie z ich treścią i rzeczywistością gospodarczą. Dopuszczalne jest także stosowanie pewnych uproszczeń pod warunkiem, że nie wpływa to ujemnie na prawdziwy obraz jednostki.

3. Zasada memoriałowa - zobowiązuje jednostki gospodarcze do ujęcia transakcji i zdarzeń gospodarczych z chwilą ich wystąpienia. Powoduje przypływ środków finansowych do przedsiębiorstwa lub powstanie zobowiązania wobec niego. Trzeba pamiętać o rozliczeniach międzyokresowych czynnych (wyeliminowanie z wyniku finansowego kosztów przyszłych okresów) oraz o rozliczeniach międzyokresowych biernych (zaliczenie do kosztów tego okresu kosztów, które nie zostały poniesione w tym okresie, ale przewiduje się ich poniesienie z duży prawdopodobieństwem w przyszłości (np. udzielone gwarancje).

4. Aktywa:

1. Aktywa trwałe:

a)Wartości niematerialne i prawne- nie mają postaci rzeczowej, przewidywany okres użyteczności dłuższy niż 1 rok (koszty zakończonych prac rozwojowych, wartość firmy, inne wartości niematerialne i prawne, zaliczki na wartości niematerialne i prawne)

b)Rzeczowa aktywa trwałe- charakter materialny, fizyczna postać, przewidywany okres użyteczności dłuższy niż 1 rok (środki trwałe{grunty, budynki, urządzenia techniczne i maszyny, środki transportu, inne środki trwałe}, środki trwałe w budowie, zaliczki na środki trwałe w budowie)

c)należności dł. terminowe- ogół należności wymagalnych w okresie dłuższym niż 12 m-cy od dnia bilansowego

d)inwestycje dł. terminowe- aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych, w okresie dłuższym niż 12 m-cy od dnia bilansowego (nieruchomości, WNiP, długoterminowe aktywa finansowe - {udziały lub akcje,inne papiery wartościowe, udzielone pożyczki, inne długoterminowe aktywa finansowe},inne inwestycje długoterminowe

e)dł. terminowe rozliczenia międzyokresowe- są to rozliczenia trwające dłużej niż 12 m-cy od dnia bilansowego

2. Aktywa obrotowe:

a)zapasy- składniki, które mają postać rzeczową, składają się na nie: materiały(surowce, materiały podstawowe, materiały pomocnicze, półprodukty obcej produkcji, opakowania, paliwo, części zamienne), produkcja w toku (półprodukty, produkty w toku), produkty gotowe(wyroby gotowe, wykonanie usługi, prace naukowo-badawcze, prace projektowe, zakończone roboty), towary

b)należności krótkoterminowe- ogół należności z tyt. dostaw i usług wymagalnych w ciągu 12 m-cy od dnia bilansowego (należności z tytułu dostaw i robót, należności od budżetów, należności wewnątrzzakładowe, pozostałe należności, roszczenia)

c)inwestycje krótkoterminowe- aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych, w ciągu 12 m-cy od dnia bilansowego (udziały, lub akcje, inne papiery wartościowe, udzielone pożyczki, inne krótkoterminowa aktywa finansowe, środki pieniężne i inne aktywa pieniężne {środki pieniężne w kasie, środki pieniężnena rachunkach, inne środki pieniężne jak weksle i czeki, inne aktywa pieniężne)

d)krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe- rozliczenia trwające nie dłużej niż 12 m-cy od dnia bilansowego

5. Pasywa:

1. Kapitał własny:

a)kapitał podstawowy- równowartość zasobów majątkowych jednostki gospodarczej odpowiadająca wartości wkładów wniesionych w momencie założenia jednostki w celu finansowania jej działalności

b)kapitał zapasowy- część kap. własnego spółek kapitałowych, która powstaje w trakcie funkcjonowania spółki

c)kapitał rezerwowy- część kapitału własnego, która jest tworzona z części zysku netto do podziału

d)wynik finansowy netto

- zysk netto - główne źródło powiększania zasobów majątkowych jednostki gospodarczej

- strata netto - ujemny wyniki finansowy, powoduje zmniejszenie ogólnej wartości zasobów majątkowych

2. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania

a)rezerwy na zob.- składnik pasywów jednostki zaliczany do kapitału obcego. Tworzenie rezerw jest związane z niepewnością jako nierozłącznym elementem wielu transakcji finansowych

b)zob. długoterminowe- ogół zobowiązań, które stają się wymagalne w okresie dłuższym niż 12 m-cy od dnia bilansowego

c)zob. krótkoterminowe- ogół zobowiązań z tyt. dostaw i usług, a także całość lub część pozostałych zobowiązań, wymagalnych w ciągu 12 m-cy od dnia bilansowego

d)rozliczenia międzyokresowe

6. Zestawienie zmian w kapitale własnym ma na celu dostarczenie informacji dotyczących zmian (zwiększenie lub zmniejszenia) poszczególnych składników kapitału (funduszu)własnego jednostki. W szczególności info na temat:

- WF netto osiągniętego przez jednostkę w danym okresie

- niepodzielonego WF z lat ubiegłych na początek i koniec okresu

- pozycji przychodów i kosztów oraz zysków i strat, które wpływają bezpośrednio na kapitał własny

- zmian kapit. wł. jednostki wynikających z aktualizacji wyceny

- wpływu zmian rachunkowości na kapitał własny

- wpływu błędów podstawowych, spowodowanych zaszłościami lat ubiegłych, odnoszonych na kapitał własny.

Informacje zawarte w zestawieniu zmian w kapitale własnym przedstawiają przyrost lub spadek wartości netto aktywów w ciągu danego okresu, określone zgodnie z zasadami wyceny, przyjętymi przez jednostkę.

Informacje zawarte w tym zestawieniu umożliwiają ich użytkownikom ustalenie łącznych zysków i strat wynikających z działalności jednostki w danym okresie.

7. Kapitał stały- część pasywów obejmująca kapitał własny i zobowiązania długoterminowe. Kapitał stały wyraża kapitał na dłuższy czas zaangażowany w działalności przedsiębiorstwa.

8. Kapitał obrotowy- (pracujący) to ta część kapitału powstałego która finansuje środki obrotowe. Jeśli kapitał obrotowy jest dodatni, oznacza to, iż część środków obrotowych w przedsiębiorstwie jest finansowana kapitałami dł. terminowymi i z tego powodu pozostaje w jego ciągłej dyspozycji.

Ujemny kapitał obrotowy powstaje wtedy, gdy przedsiębiorstwo posiada majątek trwały wyższy niż kapitał stały. Jest to sytuacja typowa dla przedsiębiorstw handlowych, które wydłużając terminy płatności zobowiązań za dostarczone towary otrzymują na bieżąco gotówkę w momencie ich sprzedaży, co powoduje powstawanie wolnych środków pieniężnych.

9. Zasada ostrożności- dotyczy wycena aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego. Powoduje ona iż obraz majątku firmy staje się bardziej „sceptyczny” i nie przeceniamy swoich przyszłych zysków i zaliczamy je dopiero po zrealizowaniu, koszty zaś zaraz po ich uprawdopodobnieniu.

10. Rachunek zysków i strat jest syntetycznym obrazem strumieni pieniężnych, jakie wystąpiły w przeciągu okresu sprawozdawczego. Zasada współmierności mówi o tym, że w rachunku wyników suma kosztów i strat powinna być równa sumie przychodów i zysków. Różnica pomiędzy kosztami i przychodami daje nam wynik finansowy.

11. Przychód- uprawdopodobnione powstanie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych wiarygodnie określonej wartości w formie:

a) zwiększenia aktywów, lub

b) zmniejszenia wartości zobowiązań i rezerw na zobowiązania, które doprowadzają do wzrostu kapitału własnego, ale nie przez wpłaty akcjonariuszy lub właścicieli

Przychody ze sprzedaży produktów i usług-koszt własny sprzedanych produktów i usług = wynik finansowy ze sprzedaży + pozostałe przychody operacyjne - pozostałe koszty operacyjne = wynik finansowy z działalności operacyjnej + przychody finansowe - koszty finansowe = wynik finansowy z działalności gospodarczej + zyski nadzwyczajne - straty nadzwyczajne = wynik finansowy brutto - podatek dochodowy = wynik finansowy netto.

12. Rachunek zysków i strat ma strukturę segmentową, ponieważ dzięki temu wynik finansowy netto jest wyrażony jako suma cząstkowych wyników finansowych ustalonych dla poszczególnych rodzajów działalności prowadzonej w jednostce. Dla każdego rodzaju działalności przedstawia się osiągnięte przychody i poniesione koszty ich uzyskania oraz ustala się cząstkowy wynik finansowy. Układ taki pozwala się zorientować w poszczególnych kwotach przychodów i kosztów, które wpłynęły na wynik finansowy jednostki gospodarczej, przez co ukazuje przyczyny, które spowodowały osiągnięcie określonego wyniku.

Poszczególne segmenty rachunku wyników:

- koszty uzyskania przychodów- przychody ze sprzedaży

- zysk na działalności gospodarczej- strata na działalności gospodarczej

- straty nadzwyczajne - zyski nadzwyczajne

- zysk brutto - strata brutto

- obowiązkowe zmniejszenia zysku - obowiązkowe zwiększenia straty

- zysk netto - strata netto

13. Wariant porównawczy- polega na przeciwstawieniu przychodom ze sprzedaży danego okresu obrachunkowego wszystkich kosztów, jakie zostały poniesione w danym okresie.

Zalety:

- stosunkowa łatwość sporządzania

- możliwość bezpośredniego rozpoznania wysokości i wpływu na wynik zmian o stanów wyrobów gotowych i produkcji w toku.

- możliwość wnioskowania co do kształtowania się wyniku w przyszłości na podstawie wpływu poszczególnych rodzajów kosztów na jego poziom

Wady:

- brak powiązania z procesami wytwarzania produkt i usług

- brak strukturyzacji kosztów wg komórek funkcjonalnych firmy

- korekta na poziomie przychodów zmniejsza czytelność

14. Wariant kalkulacyjny- polega na przeciwstawieniu przychodów ze sprzedaży produktów i kosztów ich wytworzenia, a nie pełnych kosztów, jakie zostały poniesione w okresie obrachunkowym:

Zalety:

- możliwość ustalania wyniku brutto ze sprzedaży

- możliwość ustalania wpływu poszczególnych komórek funkcjonalnych na wynik finansowy

- czytelność informacyjna

- powszechność stosowania w układzie międzynarodowym

Wady:

- brak bezpośredniej informacji o całkowitych kosztach poniesionych w okresie obrachunkowym

- zestawienie obok siebie wielkości kosztów okresu i kosztów wytworzenia sprzedanych wyrobów

- problemy związane z powiązaniami między rachunkiem zysków i strat a ujęciem finansowym

15. Czynniki wpływające na wielkość wyniku finansowego (najogólniej można je ująć w dwie grupy):

- wewnętrzne , czyli wewnętrzne uwarunkowania wpływające na działalność przedsiębiorstwa. Chodzi tu zwłaszcza o plany działania i zadania do realizacji, zakres i przyjęte schematy działania oraz zasoby materialne, ludzkie i informacyjne będące w danym okresie w dyspozycji przedsiębiorstwa,

- zewnętrzne, stanowiące jego tzw. makrootoczenie, są to zazwyczaj czynniki demograficzne, ekonomiczne, techniczne, polityczno-prawne i społeczno-kulturalne, które generują różne ograniczenia i szanse rozwoju rynkowego firmy; na działalność firmy wpływa zwłaszcza polityka gospodarcza państwa, jego system ekonomiczny, lokalne warunki działania oraz popyt na wyroby produkowane przez daną firmę.

16. Metody amortyzacji

- liniowa- opiera się na założeniu, że składniki aktywów trwałych zużywają się jednakowo w każdej jednostce czasu przez cały przewidywany okres ich ekonomicznej użyteczności

- metoda degresywna- opiera się na założeniu, że wydajność składnika aktywów trwałych maleje wraz z upływem okresu jego użytkowania, a jednocześnie wzrastają koszty jego eksploatacji. Dlatego w całym okresie eksploatacji stosuje się kwotowe stawki amortyzacyjne malejące. Stawka 1,5-3 razy stawka taka, jaka byłaby w metodzie liniowej (najczęściej - - Metoda progresywna- dokonuje się odpisów amortyzacyjnych w wysokości stawek wzrastających wraz z upływem okresu użytkowania składnika aktywów

- Metoda naturalna- opiera się na założeniu, że zużycie składnika aktywów trwałych jest proporcjonalne do liczby jednostek jego pracy

- Metoda SYD (suma numerów lat)

17. Ponieważ są podstawowym źródłem informacji wykorzystywanych w analizie ekonomicznej, sporządzane są w formie standardowej, uregulowane przepisami prawnymi. Jedynie rachunek przepływów pieniężnych nie ma ujednoliconej postaci. Bilans i rachunek wyników stanowią podstawę do strategicznej i dynamicznej oceny stanu i wyników finansowych przedsiębiorstwa. Na ich podstawie sporządzany jest rachunek przepływów pieniężnych obrazujący przepływ środków pieniężnych przedsiębiorstwie oraz dający orientację o kierunkach ich zagospodarowania.

17. Rachunek przepływów pieniężnych- daje obraz przepływu środków pieniężnych przeds. oraz orientację o kierunkach ich zagospodarowania. Obok rach. przepł. pieniężnych niekiedy sporządza się sprawozdanie o pozycji finansowej przedsiębiorstwa, które przedstawia źródła funduszów firmy i sposoby jej zastosowania.

Rachunek przepływów pieniężnych ukazuje zmiany sytuacji finansowej jednostki gospodarczej wywołane przepływami strumieni pieniężnych. W sprawozdaniu tym wykazuje się wszystkie wpływy i wydatki środków pieniężnych jednostki z wyjątkiem wpływów i wydatków związanych z zakupem i sprzedażą tych środków. Konstrukcja rachunku przepływów oparta jest na następującym schemacie:

Wpływy środków pieniężnych - wydatki środków pieniężnych = zmiana stanu środków pieniężnych.

Podstawowym źródłem uzyskiwania nadwyżki środków pieniężnych jest nadwyżka finansowa (cash flow).

Przy sporządzaniu rachunku przepływów pieniężnych metodą bezpośrednią przepływy pieniężne z działalności operacyjnej, podobnie jak przepływy z działalności inwestycyjnej i finansowej, ustala się przy zastosowaniu metody kasowej. Metoda ta polega na analizie zapisów dokonanych na kontach środków pieniężnych ustaleniu na podstawie tej analizy wpływów i wydatków poszczególnych tytułów.
Sporządzając rachunek przepływów pieniężnych przy zastosowaniu metody pośredniej za punkt wyjścia do ustalenia przepływów pieniężnych działalności operacyjnej przyjmuje się wynik finansowy ustalony w sposób memoriałowy w rachunku zysków i strat. Wynik ten jest następnie korygowany o pozycje wyrażające zmiany stanu poszczególnych składników aktywów i pasywów, przychodów i kosztów oraz wyniku finansowego.

20. Nadwyżka finansowa (cash flow) = zysk netto + amortyzacja.

21. Jeśli salda ze wszystkich segmentów są ujemne to świadczy o tym, że przedsiębiorstwo mogło wpaść tzw. „pułapkę płynności” (może być niewypłacalne).Strumień operacyjny może być ujemny tylko dla młodych przedsiębiorstw (albo trudności finansowe). Gdy strumień inwestycyjny lub finansowy są ujemne powinny być sfinansowane z działalności operacyjnej (str. op.+ , str. inw. - , str. fin.- [przedsiębiorstwo wysoce rentowne]; str. op. +, str. inw. -, str. fin. + [przedsiębiorstwo rozwijające się], str. op.+, str. inw. +, str. fin.- [restrukturyzacja przedsiębiorstwa]);

22. Różnica między przychodem a wpływem: - przychód jest wyrażony w mierniki pieniężnym. Jest to kwota uzyskana lub należna od odbiorcy z tyt. dokonanej sprzedaży pomniejszona o należny podatek.

Wpływ - realny, pieniężny (kasowy- wpływ na konto do kasy)

23. Różnica pomiędzy kosztem i wydatkiem. Koszt- jest to wyrażona w pieniądzu wartość zużycia środków pracy i przedmiotów pracy oraz wynagrodzeni za pracę i opłata za usługi obce poniesione w pewnym okresie w celu wytworzenia i sprzedaży danego wyrobu czy usługi. Ponoszenie kosztów jest związane z uzyskaniem określonych efektów użytecznych.

Wydatek- pojęcie realne pieniężne (wypływ pieniędzy kasy) najczęściej koszt wyprzedza wydatek

---