32. Jaka jest charakterystyka i funkcje krążenia płucnego
Rozpoczyna się w prawej komorze serca, z której wychodzi Pień płucny, który rozdziela się na tętnice płucne, które dzielą się na mniejsze i towarzyszą oskrzelom, płucne kapilary otaczają pęcherzyki płucne w 90%, układ żylny uchodzi do 4 żył płucnych, które uchodzą do lewego przedsionka
Funkcje:
Wymiana Gazowa O2/CO2
Rezerwuar krwi krążenia dużego
Metaboliczna - Prostaglandyny i angiotensyno gen
Filtracja skrzeplin, kropelek tłuszczu itp. - makrofagi i procesy enzymatyczne rozkładają je gdy zablokują się w drobnych kapilarach, chroniąc krążenie duże
Naczynia krążenia płucnego są zbudowane z małej ilości komórek mięśniowych i kolagenu, dlatego są podatne na rozciąganie i wykazują tylko nieznaczną aktywność naczynioruchową. Rekrutacja - otwieranie kapilar pod wpływem spadku ciśnienia wewnątrzpęcherzykowego. Czynna regulacja ma o wiele mniejszy znaczenie niż w krążeniu dużym
Wdech ułatwia powrót żylny do serca - spadek ciśnienia wewnątrzpiersiowego(wypełnienie krwią rośnie z 600ml do 1000ml) przyśpiesza akcję serca hamując N błędny
Wydech utrudnia powrót żylny - wzrost ciśnienia wewnątrzpiersiowego (wypełnienie krwią spada z 600ml do 200ml) hamuje akcję serca pobudzając n Błędny
Występują fale oddechowe - szczyt ciśnienia w okresie wydechu, spadek w wydechu. Podwyższenie ciśnienia powoduje spadek oporu
Krążenie płucne jest niskooporowe, niskociśnieniowe i wysoko pojemnościowe, w życiu płodowym jest wysoko ciśnieniowe i wysokooporowe
Ciśnienie skurczowe w pniu płucnym wynosi 25 a rozkurczone 10 mmHg(średnio 15mmHg) - około 6 razy mniej niż w krążeniu obwodowym. A w przedsionku lewym 6mmHg - ciśnienie napędowe w krążeniu płucnym wynosi 15-6=9~10mmHg
Przepływ wynosi 5-6L/min, ale objętość krwi w krążeniu płucnym wynosi tylko ok. 12% -600ml, z czego 10-15% przypada na część funkcjonalną o powierzchni ok. 70-100m2
Ciśnienie w naczyniach jest niższe od pęcherzykowego dlatego przenikanie płynu do pęcherzyków jest minimalne jednak przy niewydolności lewego serca rośnie ciśnienie i dochodzi do obrzęku płuc
W pozycji stojącej, przepływ przez płuca zmniejsza się od podstawy do szczytu. W pozycji leżącej przepływ jest największy w najniższej części płuc a najmniejszy w najwyżej położonej części płuc
Przepływ krwi przez płuca ma charakter pulsujący
Spadek prężności o2/wzrost prężności CO2(poprzez zmianę pH), Adrenalina, Noradrenalina, Serotonina, Angiotensyna II powoduje obkurczanie naczyń
Wzrost prężności O2/spadek prężności CO2, Prostacyklina, Acetylocholina, NO, VIP , CGRP powoduje rozkurcz naczyń
33. Jaka jest charakterystyka i funkcje krążenia wieńcowego
Mięsień sercowy jest zaopatrywany przez dwie tętnice wieńcowe odchodzące od aorty. Fizjologicznie są to „tętnice końcowe” - ich zablokowanie prowadzi do zawału i martwicy m. sercowego gdyż nie wytwarza się krążenie oboczne. Zablokowanie przepływu an dłużej niż 4-10 min powoduje trwałe uszkodzenia. Stosunek naczynia : włókna mięśniowe wynosi 1:1 jak w m szkieletowym jednak włókna są mniejsze, dlatego m sercowy jest lepiej ukrwiony. Krew odtlenowana przechodzi przez powierzchowny system żył do zatoki wieńcowej i żył przednich serca (60% krwi) oraz głębokiego - krew płynie bezpośrednio do przedsionków i komór ( 40% krwi)
Przepływ wieńcowy wynosi ok. 250ml ~ 5% pojemności minutowej serca. Wymiana tlenu ~ 15ml/100ml krwi czyli 3x więcej niż w m szkieletowym, serce zużywa około 12% tlenu. Przy zwiększonej podaży tlenu znacznemu zwiększeniu ulega przepływ a nie ilość pobieranego z krwinek tlenu
Ciśnienie perfuzyjne przepływu = 100mmHg aorta - 5mmHg Zatoka wieńcowa ~ 95mmHg,w lewej komorze przy skurczu izowolumetrycznym przepływ może spadać nawet do wartości ujemnych szczególnie w lewej komorze, natomiast w fazie rozkurczu izowolumetrycznego dochodzi do szybkiego wzrostu przepływu, w prawej komorze jest to słabiej zaznaczone - nieznaczny wzrost przepływu występuje w fazie skurczu a najmniejszy w fazie rozkurczu.
Hipoksja jest czynnikiem najsilniej rozkurczającym naczynia wieńcowe- nawet 500% ponieważ serce ma minimalne możliwości zaciągnięcia długu tlenowego, a zwiększoną podaż trzeba kompensować zwiększonym przepływem, (przekrwienie reaktywne - zaciśnięcie tętnicy na kilka s powoduje zwiększony przepływ) metabolity serca działające naczyniorozkurczająco : mleczany, pirogroniany, histamina, prostaglandyny, adenozyna, nukleotyd adeninowy oraz NO, NO oddziałuje najmocniej(Hartowanie Serca - poddawanie serca kontrolowanej hipoksji powoduje wzrost wydzielania Adenozyny oraz FGF co stymuluje angiogeneze - zwiększa odporność na hipoksję)
Wzrost ciśnienia tętniczego prowadzi do wzrostu przepływu wieńcowego - autoregulacja biogenna niweluje ten wpływ(w zakresie 60-150mmHg)
Współczulne unerwienie : c5-th5 0 przyśpiesza akcję serca, przyśpiesza przewodzenie potencjałów, zwiększa kurczliwość , podwyższa metabolizm -> zwiększają przepływ. Rozkurczanie naczyń - beta adrenergiczne receptory (przeważają) alfa adrenergiczne receptory skurcz naczyń wieńcowych(po zablokowaniu receptorów beta)
Przywspółczulne unerwienie - n błędne cholinergiczne - rozkurcz
Wazopresyna działa naczynioskurczowo jednak jest to wyraźnie widoczne dopiero przy dawkach wyższych niż fizjologiczne, Serotonina - rozszerza naczynia
Rezerwa wieńcowa - różnica pomiędzy przepływem maksymalnym a przepływem spoczynkowym
Główna funkcja to zaopatrzenie m sercowego w tlen i składniki odżywcze
Badamy przepływ metodą Kety = podajemy N2O lub metodami radiologicznymi - izotopy
Zwężenie naczyń wieńcowych najczęściej powodowane przez zmiany miażdżycowe objawiają się niedotlenieniem serca oraz bólami anginoidalnymi(angina pectoris ) w badaniach obserwujemy także wzrost aktywności CK oraz LDH, podanie nitrogliceryny chwilowo zwiększa przepływ, leczenie operacyjne - wszczepienie Bypassów