SPRAWOZDANIE
Temat: Wyznaczanie momentów dipolowych ciekłych dielektryków metodą Guggenheima - Smitha
Opis ćwiczenia: stosując jako rozpuszczalnik cykloheksan sporządziliśmy 5 roztworów o różnej objętości benzenu i rozpuszczalnika. Następnie zmierzyliśmy pojemności kondensatorów dla każdej próbki oraz odczytaliśmy ich współczynniki załamania światła za pomocą refraktometru. Zebrane dane przedstawia poniższa tabela:
lp |
Objętość dodawanego chlorobenzenu [cm3] |
Współczynnik załamania światła n |
Pojemność kondensatora C [pF] |
1 |
1,5 |
1,4238 |
284,10 |
2 |
4 |
1,4260 |
286,40 |
3 |
6 |
1,4291 |
301,11 |
4 |
9 |
1,4325 |
317,80 |
5 |
12 |
1,4361 |
327,62 |
Pojemność pustego kondensatora: C0=142,15 pF
Pojemność kondensatora wypełnionego rozpuszczalnikiem: C1=276,6 pF
Obliczenie stężeń roztworów.
Stężenie dodawanego chlorobenzenu:
Objętość kolbki:
Stężenie otrzymanego roztworu:
Dla pierwszego roztworu:
Stężenia pozostałych roztworów zostały policzone analogicznie i wynoszą:
LP |
Stężenie [mol/dm3] |
1 |
0,168 |
2 |
0,336 |
3 |
0,672 |
4 |
1,008 |
5 |
1,344 |
Wyznaczenie stałej dielektrycznej.
Pojemność pustego kondensatora: C0=142,15 pF
Pojemność kondensatora wypełnionego rozpuszczalnikiem: C1=276,6 pF
Pojemność kondensatora napełnionego danym roztworem:
LP |
Pojemność kondensatora [pF] |
1 |
284,10 |
2 |
286,40 |
3 |
301,11 |
4 |
317,80 |
5 |
327,62 |
Stała dielektryczna rozpuszczalnika wynosi:
Stała dielektryczna dla roztworu:
Dla pierwszego roztworu:
Stałe dielektryczne pozostałych roztworów:
LP |
ε |
1 |
2,080066 |
2 |
2,097566 |
3 |
2,209491 |
4 |
2,336482 |
5 |
2,4112 |
Wyznaczenie parametru ∆
Parametr ∆ obliczę ze wzoru:
Współczynnik załamania światła dla rozpuszczalnika:
n=1,4236
Stała dielektryczna rozpuszczalnika:
Dla pierwszego roztworu:
LP |
∆ |
1 |
0,056496 |
2 |
0,067727 |
3 |
0,170801 |
4 |
0,288062 |
5 |
0,352454 |
Dla pozostałych roztworów parametr ∆ wynosi:
Wyniki powyższych obliczeń obrazuje zbiorcza tabela:
lp |
Objętość dodawanego chlorobenzenu [cm3] |
Współczynnik załamania światła n |
Stężenie chlorobenzenu w roztworze [mol/dm3] |
Pojemność kondensatora C [pF] |
Stała dielektryczna εr |
Δ |
1 |
1,5 |
1,4238 |
0,168 |
284,10 |
2,080066 |
0,056496 |
2 |
4 |
1,4260 |
0,336 |
286,40 |
2,097566 |
0,067727 |
3 |
6 |
1,4291 |
0,672 |
301,11 |
2,209491 |
0,170801 |
4 |
9 |
1,4325 |
1,008 |
317,80 |
2,336482 |
0,288062 |
5 |
12 |
1,4361 |
1,344 |
327,62 |
2,4112 |
0,352454 |
Wyznaczenie współczynnika kierunkowego prostej ∆ =f(c):
Aby wyznaczy współczynnik kierunkowy prostej korzystam z zależności;
lp |
Cchlorobenzenu [mol/dm3] |
Δ |
ci2 |
Δ i·ci |
1 |
0,168 |
0,05649634 |
0,028224 |
0,009491 |
2 |
0,336 |
0,0677 |
0,112896 |
0,022756 |
3 |
0,672 |
0,17080126 |
0,451584 |
0,114778 |
4 |
1,008 |
0,2880623 |
1,016064 |
0,290367 |
5 |
1,344 |
0,35245353 |
1,806336 |
0,473698 |
|
Σ |
0,9355404 |
3,415104 |
0,91109 |
Wyznaczenie momentu dipolowego.
Moment dipolowy wyznaczę korzystając z równania:
Błąd wyznaczenia momentu dipolowego.
Względne odchylenie standardowe momentu dipolowego
a -współczynnik kierunkowy
Sa -odchylenie standardowe
Wariancja resztowa:
lp |
yi =Δ |
yobl |
y- yobl |
(y- yobl)2 |
1 |
0,05649634 |
0,044819482 |
0,011676861 |
0,0001363 |
2 |
0,06772697 |
0,089638965 |
-0,021911995 |
0,0004801 |
3 |
0,17080126 |
0,179277929 |
-0,008476667 |
0,0000719 |
4 |
0,2880623 |
0,268916894 |
0,019145408 |
0,0003665 |
5 |
0,35245353 |
0,358555858 |
-0,006102331 |
0,0000372 |
Σ |
|
|
|
0,0010921 |
Wobec tego odchylenie standardowe jest równe:
Względne odchylenie standardowe momentu dipolowego wynosi:
Błąd względny.
lit=1,69
Przyczyny błędu pomiarowego:
- niedokładne zmierzenie pojemności kondensatorów,
- niedokładne sporządzenie roztworów do pomiarów,
- fakt, że roztwory mogły być zanieczyszczone wodą,
- wartość literaturowa momentu dipolowego została podana dla ok. 20°C
- 4 -