Nazwa przedmiotu: Cywilizacja muzułmańska

Rok studiów: 2	Semestr: 4	Język wykładowy: polski
Rodzaj studiów: zaoczne		Kierunek studiów: kulturoznawstwo

Prowadzący: Dr Dorota Rudnicka-Kassem

Forma kursu: wykład, ćwiczenia

Liczba godzin: 20 wykład, 20 ćwiczenia

Liczba punktów ECTS: 4

1. Opis przedmiotu - cel kształcenia: Wprowadzenie słuchaczy w coraz ważniejsze dzisiaj zagadnienia związane z cywilizacją muzułmańską od ogólnej charakterystyki religii poprzez jej ekspansję, uwarunkowania kulturalne, społeczne i polityczne, różnorodność manifestacji islamu na świecie aż do problemów współczesnego fundamentalizmu jako “bezgranicznego terroryzmu' i wyzwania przeciwko Zachodowi.

2. Opis przedmiotu - treść kształcenia: (1) Na skrzyżowaniu trzech kontynentów: położenie geograficzne, warunki naturalne, ludność, języki, sytuacja społeczna i kulturalna. (2) Historia cywilizacji muzułmańskiej: Arabia przedmuzułmańska, powstanie islamu, Muhammad jako prorok i przywódca gminy, ekspansja islamu, czasy Omajjadów i Abbasydów, Turcy z Azji Centralnej, najazd Mongołów, wojny krzyżowe. (3) Sytuacja społeczna i kulturalna w okresie panowania Turków Osmańskich. (4) Tanzimat - okres wielkich reform politycznych, społecznych i kulturalnych w Imperium Osmańskim ( XIX w.). (5) Arabskie dążenia niepodległościowe i rozwój idei nacjonalizmu. (6) Odrodzenie literackie i kulturalne w krajach arabskich. (7) Islam - sposób życia: rola religii i tradycji w kształtowaniu współczesnego społeczeństwa muzułmańskiego. (8) Odnowa i reforma w islamie. (9) Powstanie i rozwój współczesnego fundamentalizmu islamskiego i jego różnorodne manifestacje. (10) Osiągnięcia cywilizacji muzułmańskiej i jej wkład w rozwój kultury światowej. (11) Muzułmanie w Europie.

3. Środki im metody realizacji: wykłady oparte na najnowszych literaturze i badaniach zachodnich dotyczących studiów islamistycznych; ćwiczenia obejmujące dyskusje nad wybranymi artykułami, opracowywanie wybranych tematów - prezentacje ustne i pisemne przedstawiane przez studentów, ilustracje multimedialne.

4.Wiedza i umiejętności, jakie student powinien osiągnąć w wyniku realizacji przedmiotu: Student powinien zdobyć podstawowa wiedzę dotyczącą podstaw i źródeł islamu i cywilizacji, która powstała na bazie tej religii. Wiedza ta pozwoli studentowi odróżnić prawdziwe wartości religii i cywilizacji muzułmańskiej od pojawiających się w mediach mylnych sądów i stereotypów. W oparciu znajomość podstawowej literatury dotyczącej tematu student będzie mógł łatwo rozszerzać swoje zainteresowania w tej dziedzinie.

5. Forma i warunki zaliczenia: egzamin pisemny (wykład), prezentacja ustna (zaliczenie)

6. Literatura podstawowa:

Armstrong, K. Krótka historia islamu, Wrocław, 2004.

Danecki, J. Podstawowe wiadomości o islamie, Warszawa, 1998.

Lewis, B. Arabowie w historii, Warszawa, 1992.

Thoraval, Y. Słownik cywilizacji muzułmańskiej, Katowice, 2002.

Tibi, B. Fundamentalizm religijny. Warszawa, 1997.

7. Literatura uzupełniająca:

Ajami, F. Szejkowie, myśliciele, terroryści, Warszawa, 2000.

Danecki J. “Co zawdzięczamy islamowi”, Znak, styczeń 1998.

Hourani, A. Historia Arabów, Gdańsk, 1995.

Pamuk, O. Stambuł: wspomnienia i miasto, Kraków, 2008.

Pędziwiatr, K. Od islamu imigrantów do islamu obywateli: muzułmanie w Europie Zachodniej, Kraków, 2006.

Said, E. Orientalizm, Poznań, 2005.

---