Estetyka (I)
Prowadzący: dr Katarzyna Guczalska
Forma: wykład 45 godz.
Warunki zaliczenia kursu: egzamin
Warunki wstępne: brak
Termin: semestr II
Punktacja: 4 ECTS
Opis kursu:
Kurs ma na celu zapoznanie studentów z historią i współczesnością refleksji nad pięknem i sztuką
- które wspólnie stanowią dwa podstawowe przedmioty wyznaczające dziedzinę estetyki.
Omówione zostanie kształtowanie się i przemiany pojęć „piękno” i „sztuka” od starożytności
do czasów najnowszych. Zarys dziejów różnych filozoficznych teorii piękna i teorii dzieła sztuki
podany zostanie w porządku historycznym (włączając w to niektóre z głównych nurtów estetyki
XX wieku). Kurs stawia sobie również za cel analizę wybranych zjawisk sztuki współczesnej.
Zagadnienia:
1. Kształtowanie się i przemiany pojęć „piękno” i „sztuka” od starożytności
do czasów najnowszych.
2. Sytuacja estetyczna, przeżycie estetyczne. Spór o naturę kategorii estetycznych:
obiektywność versus subiektywność, relatywizm versus universalizm.
3. Estetyka a etyka. „Wygnanie” artystów z państwa (Platon, Państwo, Prawa). Związek
doświadczenia estetycznego, mistycznego, poznawczego i erotycznego (Platon, Uczta).
4. Estetyka neoplatońska (Plotyn, Augustyn i estetyka średniowieczna). Zarys dziejów
klasycznych niemieckich teorii piękna i dzieła sztuki (Kant, Hegel, Schopenhauer).
5. Estetyka hermeneutyczna i szkoły frankfurckiej.
6. Estetyka postmodernistyczna (Lyotard, Welsch).
7. Instytucjonalna teoria sztuki (Dickie, Danto).
8. Propozycje estetyków polskich (Ingarden, Tatarkiewicz).
9. O co chodzi w sztuce współczesnej? Analiza wybranych prac artystów polskich
i zagranicznych (m.in. awangarda, neoawangarda, M. Duchamp, H. Chadwick,
sztuka krytyczna).
Literatura podstawowa:
1. Tatarkiewicz W., Historia estetyki: Tom 1 - Estetyka starożytna, Tom 2 - Estetyka
średniowieczna, Tom 3 - Estetyka nowożytna, Warszawa: Arkady, 1988, wyd. IV.
2. Tatarkiewicz W., Dzieje sześciu pojęć - sztuka, piękno, forma, twórczość,
odtwórczość, przeżycie estetyczne, Warszawa: PWN, 1988, wyd. IV.
Literatura źródłowa związana z analizowanymi filozofiami (m.in. Platon, Kant, Hegel,
Schopnehauer, Adorno, Gadamer, Dickie) będzie podawana sukcesywnie w trakcie zajęć.