Problem równouprawnienia w Polsce i w UE
Dyskryminacja:
Odmienne traktowanie różnych podmiotó, któ®e znajdują się w podobnej sytuacji
Podobieństwo sytuacji ocenia się w oparciu o obiektywne i weryfikowalne okoliczności istotne
Wyodrębnienie takich okoliczności zależy zawsze od kontekstu danej sprawy
Przepisy prawa zakazujące dyskryminacji ze względu na płeć, przynależność państwową etc, ustalają katalog cech, które co do zasady, nie mogą być uznawane za okoliczności istotne.
Dyskryminacja z konstytucja RP:
Zgodnie z konstytucją RP wszyscy są równi wobec prawa. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym, lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny.
Nieuzasadnione różnicowanie czyjejś sytuacji albo praw, w szczególności ze względu na płeć, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, religię lub wyzwanie, światopogląd, poglądy polityczne, niepełnosprawność, wiek, orientację seksualną, stan cywilny oraz rodzinny określane jako dyskryminacja
Dyskryminacja oznacza nierówne traktowanie, prawnie nieusprawiedliwione i nieuzasadnione obiektywnymi przyczynami. Każde takie działanie stanowi naruszenie zasady równego traktowania i jest pogwałceniem podstawowych praw i wolności człowieka.
Dyskryminacja kobiet:
Wszelkie zróżnicowanie, wyłącznie lub ograniczenie ze względu na pleć, które powoduje lub ma na celu uszczuplenie lub uniemożliwienie kobietom, niezależnie od ich stany cywilnego, przyznania bądź realizacji, korzystania na równi z mężczyznami z praw człowieka oraz podstawowych wolności w dziedzinach życia politycznego, gospodarczego, społecznego, kulturalnego, obywatelskiego i innych.
Dyskryminacja może, w zależności od obszaru, może przybierać różne formy np.:
Ze względu na rasę i pochodzenie etniczne
Odmowa przyjęcia do pracy osoby należącej do określonej mniejszości narodowej lub etnicznej pomimo posiadania równorzędnych lub wyższych kwalifikacji zawodowych
Odmowa wstępu osobie o odmiennym pochodzeniu etnicznym do restauracji, kawiarni, dyskoteki lub odmowa jej obsługi w banku lub innym punkcie usługowym
Odmowa przyjęcia do szpitala, przychodni zdrowia lub gabinetu lekarskiego z powodu pochodzenie etnicznego
Osiedlanie osób należących do mniejszości narodowych lub etnicznych w określonych miejscowościach lub dzielnicach większych miast lub oferowanie gorszego standardu zamieszkania
Złe traktowanie, kierowanie obraźliwych słów, wyśmiewanie z powodu przynależności rasowej lub etnicznej
Ze względu na wiek
Nie można uzależniać zatrudnienia od wieku ( za wyjątkiem zatrudnienia określonego w prawie na określonym stanowisku)
Pomijanie pracowników w wieku dojrzałym przy kwalifikowaniu do kursów i szkoleń podnoszących kwalifikacje zawodowe z uwagi na osiągnięcie w nieodległej przyszłości wieku emerytalnego
Ze względu na niepełnosprawność
Odmowa zatrudnienia ze względu na ułomność w przypadku, gdy nie jest wymagana na danym stanowisku pełna sprawność fizyczna lub psychiczna, a osoba niepełnosprawna ma kwalifikacje na takie stanowisko
Odmowa zatrudnienia osoby poruszającej się na wózku inwalidzkim ze względu na brak odpowiednich rozwiązań technicznych w miejscu pracy i właściwych ciągów komunikacyjnych spełniających warunki dostępności
Typowanie na szkolenia umożliwiające podnoszenie kwalifikacji zawodowych i przez to awans zawodowy wyłącznie osób pełnosprawnych, a pomijania osób niepełnosprawnych
Dokuczanie osobie niepełnosprawnej z powodu kalectwa.
Ze względu na religię, wyznanie, światopogląd
Pracodawca nie może żądać od pracownika lub kandydata ujawnienia jego przekonań dotyczących religii, wyznania lub światopoglądu
Uzależnienie zatrudnienia od wyznawania lub niewyznawania określonej religii ( nie dotyczy to zatrudnienia nauczyciela religii lub katechety w szkole)
Odmowa awansowania lub zwolnienia pracownika z pracy w związku z wyznawaną przez niego religią
Odmowa zwolnienia od pracy w dni będące świętami religijnymi w celu uniemożliwienia pracownikowi uczestniczenia w obrzędach religijnych.
Ze względu na orientację seksualną
Uzależnienie zatrudnienia od wcześniejszego ujawnienia swojej orientacji seksualnej
Domaganie się od kandydata na pracownika zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego, że kandydat nie jest nosicielem HIV i nie choruje na AIDS (wyjątek – niektóre zawody wymagają nienagannego stanu zdrowia)
Dokuczanie pracownikowi z powodu jego orientacji seksualnej
Odmowa zatrudnienia osoby o orientacji homoseksualnej na określonym stanowisku pracy
Zwolnienie z pracy pod nieuzasadnionym pretekstem po ujawnieniu się homoseksualnej orientacji pracownika
Ze względu na płeć
Odmowa nawiązania lub rozwiązania stosunku pracy
Niekorzystne ukształtowanie wynagrodzenia za pracę lub innych warunków zatrudnienia
Pominięcie przy awansowaniu lub przyznawaniu innych świadczeń związanych z pracą
Pominięcie przy typowaniu do udziału w szkoleniach podnoszących kwalifikacje zawodowe
Domaganie się od kandydatki na pracownika zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego, że kandydatka nie jest w ciąży
różnicowanie wynagrodzeń przy braku usprawiedliwionych obiektywnych przyczyn.
Równe szanse kobiet i mężczyzn – oznaczają brak barier utrudniających udział w życiu politycznym i społecznym z powodu przynależności do określonej płci. Każda osoba ma równe szanse; równe szanse stanowią również cel podejmowanych działań pozytywnych.