Odzwierciedlenie cech dramatu szekspirowskiego w Makbecie:
1. Brak zasady trzech jedności (miejsca, czasu i akcji) – akcja dramatu toczy się w różnych lokacjach, przenosimy się to z zamku na pole bitwy, to z wrzosowisk do pałacu, to z Anglii do Szkocji; czas nie jest jasno określony w utworze, ale wiadomo, że akcja toczy się na przestrzeni kilku miesięcy; jedność akcji zdaje się być zachowana.
2. Niezachowanie zasady decorum
Zasada decorum wywodzi się z antyku. Zakładała ona zgodność treści z formą, zwanej także jednorodnością stylistyczną. Wyrażała się w doborze słownictwa odpowiedniego dla tematyki utworu i gatunku literackiego. Dla dramatu przyjęto, że musi być on wyrażony językiem wysokim, dystyngowanym, oficjalnym i podniosłym. |
---|
Szekspir używa zarówno języka podniosłego jak i potocznego czy komicznego. Robi to za sprawą drugoplanowych bohaterów, takich jak odźwierny, strażnicy czy nawet trzy czarownice. Tragizm Makbeta jest połączony z liryzmem.
3. Wprowadzenie scen zbiorowych – w Makbecie mają miejsce wielkie sceny batalistyczne, widzimy nawet maszerującą dziesięciotysięczną armię.
4. Brak chóru – w żadnej ze scen nie pojawia się znany z antyku chór.
5. Kompozycja – Makbet podzielony jest na akty, które dzielą się na sceny. Brak jest prologu i epilogu, charakterystycznego dla dramatu antycznego.
6. Tematyka historyczna – wydarzenia opisane w Makbecie oparte są o prawdziwe wydarzenia historyczne, które miały miejsce w XI wieku.
7. Wprowadzenie scen drastycznych – dramat zawiera liczne elementy drastyczne, ale większość z nich odbywa się poza sceną. Akcja dramatu obfituje w krwawe zajścia.
8. Złamanie zasady mimesis (wprowadzenie elementów fantastycznych) – w Makbecie mamy do czynienia z wieloma zjawami, widmami, duchami, czarownicami i ich czarami.
9. Moralne przesłanie – Makbet jest traktatem o moralności ludzkiej, której zatracenie prowadzi do upadku człowieka.
10. Pobudzenie uczuć i wyobraźni – postaci są skomplikowane i niejednoznaczne. Ich tragizm wzbudza emocje odbiorcy. Na wyobraźnie może działać między innymi pogoda w dramacie, która zwiastuje tragiczne wydarzenia.
11. Mimo wypełniającej się przepowiedni bohatera sam kieruje swoim losem – Makbet nie jest zmuszony do zamordowania Dunkana, sam podejmuje taką decyzję. Pierwsze morderstwo wywołało lawinę kolejnych, ale każde z nich wynikało z woli głównego bohatera.
12. Skłócony z otoczeniem jak i z własnym sumieniem bohater – Makbet ma wielu wrogów, jego nieliczni sojusznicy z czasem przechodzą na ich stronę. Wyrzuty sumienia prowadzą dwójkę głównych bohaterów do szaleństwa.