1. Antoszczuk S.: Kształcenie bibliotekarzy w Polsce w latach 1949-1970 i ich zatrudnienie. „Rocznik Biblioteki Narodowej” 1971 nr 7, s. 5-40.

- z bibliotekarskiego pkt widzenia epoka współczesna jest wiekiem ogromnego rozrostu bibliotek

- w Polsce jednak sieć bibliotek jest tak gęsta, że tempo dalszego wzrostu może być już tylko umiarkowane

- wybija się na plan 1 funkcja informacyjna biblioteki

- oferuje się użytkownikowi najwyższe standardy dostępu do zasobów o co dbają bibliotekarze

- kształcenie zawodowe bibliotekarzy determinuje poziom i wydajność pracy bibliotek

- kształcenie bibliotekarzy w Polsce Ludowej miały charakter improwizacji i indywidualnych inicjatyw

- od 1949 do 1970 – działały następujące placówki, które wydały ponad 12 tys. świadectw lub dyplomów: Państwowy Ośrodek Kształcenia Bibliotekarzy w Jarocinie, Państwowy Kurs Bibliotekarski w ośrodku jarocińskim, Roczne Studium Bibliotekarskie także w ośrodku jarocińskim, Dwuletnie Studia Kulturalno-Oświatowe i Bibliotekarskie we Wrocławiu i w Łodzi, Kurs Korespondencyjny Państwowego Ośrodka Kształcenia Korespondencyjnego Bibliotekarzy z centralą w Warszawie i placówkami wojewódzkimi, Licea Bibliotekarskie w Bydgoszczy, Łodzi, Krakowie, Supraślu, Warszawie i Wrocławiu, Wyższe Studia Bibliotekarskie – katedry przy Uniwersytecie Łódzkim, Warszawskim i Wrocławskim, Wyższe Międzywydziałowe i Podyplomowe Studia Bibliotekarskie w łodzi, Poznaniu i Krakowie

- absolwenci kształcenia zaocznego dominują na absolwentami stacjonarnymi

- na ogólny przyrost roczny kadry bibliotecznej sieci bibliotek publicznych składają się – wzrost liczby bibliotekarzy kwalifikowanych i zmniejszanie się liczby niewykwalifikowanych

- największy udział w przygotowaniu kadry kwalifikowanej ma Państwowy Ośrodek Korespondencyjnego Kształcenia Bibliotekarzy

- procent kadry z wyższym wykształceniem powoli się podnosi

- absolwenci zatrudniani są w bibliotekach publicznych, fachowych, pedagogicznych, szkolnych, wojskowych, instytutów i towarzystw, domów kultur czy bibliotekach szpitalnych

- w przyszłości kształcenie bibliotekarzy będzie wymagać zwiększenia objętości ich wiedzy, wzbogacenia jej w elementy interdyscyplinarne i optymalizacji czynności bibliotecznych

2. Antoszczuk S.: Państwowy Ośrodek Kształcenia Korespondencyjnego Bibliotekarzy w Warszawie w latach 1953-1970. „Rocznik Biblioteki Narodowej” 1972 nr 8, s. 37-88.

- prowadzi kształcenie także w trybie zaocznym

- 1925 r. to początek kształcenia bibliotekarzy i to od razu na poziomie wyższym

- po wojnie powstaje katedra bibliotekoznawstwa w Łodzi, następnie w Warszawie i we Wrocławiu

- w skrócie POKKB zaspokoił bieżące potrzeby rozrastających się bibliotek

- ośrodek organizuje w poszczególnych województwach punkty konsultacyjne

- dla działalności POKKB istotne są 3 sprawy: zagadnienia form i metod stosowanych w nauczaniu i uczeniu się; pytanie kim są uczestnicy poddający się temu sposobowi kształcenia oraz zagadnienie dopływu i odpływu uczestników w toku kształcenia

- organizacja kształcenia w systemie korespondencyjnym obejmuje działalność dydaktyczną, administracyjną i wydawniczą

- organizacja kształcenia obejmuje więc samodzielną pracę słuchacza z podręcznikiem, udział w obowiązkowych konferencjach, konsultacje indywidualne, okresowe zadania kontrolne, kolokwia i egzaminy, zwiedzanie bibliotek oraz praktyki

- specyficzne cechy POKKB to: zmieniający się czas trwania nauki, ewolucjonizm programy i rozszerzanie się geograficznego zasięgu działania Ośrodka

- przewaga kobiet w tym kierunku kształcenia – feminizacja

- słuchaczami są osoby z placówek bibliotecznych i pozabibliotecznych

- podejmują się kształcenia korespondencyjnego, ponieważ chcą pogłębić wiedzę bibliotekarską lub po ich ukończeniu mają nadzieję na awans czy też ukończenie go jest warunkiem ich dalszego zatrudnienia w bibliotece

- istnieje deficyt personelu kwalifikowanego

- POKKB nie ma limitu przyjęć

- jest to kurs dla pracujących z minimum średnim wykształceniem

- słuchacze uważają, że programy nauczania są zbyt obszerne, a także podkreślają, że są rozbieżności między nowymi programami a starymi podręcznikami

- łączy teorię z praktyką, kształci bibliotekarzy-specjalistów

- funkcją podręcznika korespondencyjnego w odróżnieniu od szkolnego jest to, iż całkowicie zastępuje on nauczanie bezpośrednie

- autor sugeruje podwyższenie poziomu nauczania organizowanego przez POKKB oraz podwyższenie statusu absolwenta POKKB

- POKKB powinno stworzyć lepszą bazę lokalową

3. Budyńska B.: Kształcenie bibliotekarzy na poziomie średnim: organizacja, kadra dydaktyczna, programy nauczania (lata osiemdziesiąte). „Rocznik Biblioteki Narodowej” 1991/1992 nr 27/28, s. 241-265.

- artykuł oparty na wynikach sondażu przeprowadzonego przez Instytut Książki i Czytelnictwa w 1985 r., a także na bazie ankiety, która objęła pracowników bibliotek publicznych ze średnim wykształceniem oraz na podstawie analizy programów nauczania w policealnych szkołach bibliotekarskich

- kształcenie policealne należy do najbardziej rozbudowanego w historii szkolnictwa bibliotekarskiego

- 2 okresy w szkolnictwie przed akademickim bibliotekarskim: 1 – do końca lat 70tych zróżnicowanie i różnorodność; 2- od ’82 ujednolicenie i jedna struktura (nauczanie trwa 2 lata)

- zorganizowano Kwalifikacyjny Kurs Bibliotekarski i Kwalifikacyjny Egzamin Bibliotekarski

- najstarszymi ośrodkami kształcącymi bibliotekarzy na poziomie średnim są szkoły w Jarocinie i w Warszawie

- w Katowicach prowadzone były klasy bibliotekarskie w ramach zespołu szkół zawodowych (nie posiadała jednak własnego wyposażenia i księgozbioru)

- szkoły bibliotekarskie znajdują się w 25 województwach, pod względem nasycenia placówek tego typu najwięcej jest w woj. poznańskim, wałbrzyskim, kaliskim, wrocławskim, opolskim i krakowskim

- zespoły dydaktyków w szkołach bibliotekarskich nie są stabilne

- kadra jest zatrudniania w pełnym wymiarze godzin ale także na umowę zlecenie

- kandydaci do zawodu bibliotekarskiego to w 70% absolwenci liceów ogólnokształcących, średnio 30% nie kończy nauki

- program nauczania składa się z przedmiotów teoretycznych, praktycznych oraz ogólnohumanistycznych

- przedmioty to: bibliotekarstwo, nauka o książce i bibliotece, informacja naukowa

- największą wadą funkcjonującego szkolnictwa policealnego jest obok nieprawidłowego topograficznego rozmieszczenia, także jego zła organizacja

- należałoby wyeliminować ośrodki nie mające szans na poprawę; zwiększyć liczbę wydziałów stacjonarnych; stworzyć duże jednostki organizacyjne oraz zmienić topograficzny układ szkół bibliotekarskich

4. Bułhak H., Ihnatowiczowa J., Kamolowa D., Kublin L., Peliwo S., Wieprzkowski J.: Wspomnienia o pracownikach Działu Zbiorów Specjalnych. „Rocznik Biblioteki Narodowej” 1994/1995 nr 30/31, s. 297-316.

- Bogdan Horodyski (1904-1965) – pracował w Bibliotece Ordynacji Zamojskiej; kierownik Działu Rękopisów BN; przygotował i opublikował „Wytyczne opracowania rękopisów w bibliotekach polskich”, a także „Podręcznik paleografii ruskiej”; wykładał na wydziale Bibliotekoznawstwa UW; był redaktorem naczelnym Przeglądu Bibliotecznego; od ’56 dyrektor BN

- Bogumił Kupść (1916-1985) – następca Horodyńskiego; pracował w Archiwum Głównym Akt Dawnych; członek Rady Narodowej i Kolegium BN; wydał „Korespondencję Józefa Andrzeja Zamojskiego”

- Krystyna Muszyńska (1923-1994) – znawca rękopisów od średniowiecznych kodeksów do manuskryptów najnowszych; pracowała także w Redakcji „Przeglądu Bibliotecznego”

- Barbara Smoleńska (1924-1982) – pracowała w AGAD; publikowała na ramach „Archeionu”, wydała pamiętnik Józefa Trzaskowskiego

- Elżbieta Kwiatkowska-Kosmolowa (1945-1982) – szkoliła praktykantów; ukończyła historię na UW

- Maria Douglas (1986-1973) – sporządzała i kopiowała karty do Kartoteki Drukarzy

- Anna Kotarska (1910-1980) – ukończyła historię na UW, a także szkołę paleograficzną przy Bibliotece Watykańskiej; pracowała w Centralnej Bibliotece Wojskowej; zapoczątkowała rejestrację poloników w wielkich bibliotekach rzymskich, posiadała dużą wiedzę i umiejętności w zakresie konserwacji książki dawnej; prowadziła badania nad Biblioteką baranowską Leszczyńskich

- Stanisław Giluń (1910-1985) – woźny i magazynier w Zakładzie Starych Druków

- Janina Kossowska-Sylwańczyk – zajmowała się konserwacją zbiorów

- Stanisław Bojarski (1929-1981) – ukończył filologię klasyczną na UW; pracował przy katalogowaniu i kwerendach

- Elżbieta Stankiewicz-Kapełusiowa (1932-1970) – studiowała polonistykę na UW; pracowała w Zakładzie Uzupełniania Zbiorów; zapoczątkowała rejestrację poloników w Bibliotece Brytyjskiej

- Danuta Bacewiczowa (1952-1992) – ukończyła polonistykę na UW; opracowywała polonika

- Elżbieta Skierkowska (1907-1984) – ukończyła studia polonistyczne na UW; pracowała w bibliotece publicznej w Warszawie i zabezpieczała tam zbiory biblioteczne; została kierownikiem Działu Grafiki; interesowała się ilustratorstwem – wydała „Wyspiański artysta książki”

- Adam Borkiewicz (1896-1958) – pracował w Dziale Kartograficznym; napisał monografię o powstaniu Warszawskim

- Olgierd Borowik (1924-1978) – ukończył historię na UW; stosował klasyfikację geograficzną w Zakładzie Kartografii

- Bogusław Krassowski (1934-1987) – publikował na tematy związane z wojskiem; pozyskał dla BN dzieło Mikołaja Kopernika; organizował konferencje naukowe i comiesięczne seminaria

- Jerzy Maniewski (1909-1988) – studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie; zajmował się zabiegami konserwatorskimi w Pracowni Konserwacji Książki

- Eugeniusz Pilawa (1925-1994) – artysta plastyk ze specjalnością konserwatora grafiki w ASP w Warszawie; prace konserwatorskie

5. Drzewiecki M., Sosińska-Kalata B., Puchalski J., Zając M.: Transformacja systemu kształcenia bibliotekarzy i specjalistów informacji na przełomie XX i XXI wieku. „Rocznik Biblioteki Narodowej” 2003 nr 35, s. 351-374.

- przed bibliotekarzami jako grupą zawodową staje dziś szczególne wyzwanie i zarazem szansa zyskania wyższego niż dotąd statusu społecznego

- profesjonaliści informacji stanowią najbardziej dynamicznie rozwijającą się grupę zawodową

- biblioteki coraz częściej podejmują działania dotąd uznawane za pozabiblioteczne

- ostatnich kilkanaście lat przyniosło w polskim bibliotekarstwie i w organizacji działalności informacyjnej głębokie przeobrażenia związane przede wszystkim z wykorzystaniem nowoczesnej technologii informatycznej i zmianami form udostępniania informacji, z automatyzacją obejmującą coraz większą liczbę bibliotek oraz ośrodków informacji i wymuszającą ich reorganizację, ze zmianami legislacyjnymi wyznaczającymi zasady funkcjonowania tych placówek w nowym ustroju politycznym, społecznym i ekonomicznym

- systematyczna aktualizacja programów studiów dokonuje się we wszystkich uczelniach, przy czym w wielu przypadkach nadrzędną dyrektywą tej aktualizacji jest dążenie do zapewnienia europejskiego standardu kształcenia

- w ramach Programu ERASMUS7 opracowano tzw. Europejski System Transferu Punktów ( w skrócie ECTS), wyznaczający procedury

międzynarodowej wymiany studentów oraz zasady uznawania studiów odbywanych poza macierzystą uczelnią

- kierunek zapewnia: na pierwszym poziomie studiów (trzyletnich licencjackich): – wyższe wykształcenie zawodowe dostosowane do nowoczesnego warsztatu pracy biblioteczno-informacyjnej, ale uwzględniające także elementy wiedzy ogólnej z zakresu nauk humanistycznych; – merytoryczną porównywalność realizowanych programów z programami bibliotekarskich szkół pomaturalnych oraz drożność makrostruktury nauczania między średnim szkolnictwem bibliotekarskim i dokumentacyjnym a studiami uniwersyteckimi; na drugim poziomie (co najmniej dwuletnie studia magisterskie uzupełniające): – szeroki wybór względnie wąsko zdefiniowanych specjalizacji, zgodnych z kierunkami badań naukowych prowadzonych w poszczególnych uczelniach; – program dostosowany do potrzeb nie tylko absolwentów licencjackich studiów bibliotekoznawstwa i informacji naukowej, ale i licencjackich studiów na innych kierunkach; • mobilność studiowania na szczeblu zarówno krajowym, jak i międzynarodowym

- Efemerycznym ogniwem polskiego

systemu kształcenia kadr bibliotecznych i informacyjnych były i są studia doktoranckie

- nowa struktura stworzyła jedynie możliwość wydłużenia drogi od matury do magisterium nawet do dziesięciu lat, jeśli kolejnymi jej etapami miałyby być dwuletnie studia pomaturalne, trzyletnie studia licencjackie i pięcioletnie studia magisterskie

- prawne zapewnienie słuchaczom szkół państwowych możliwości przenoszenia się z jednej uczelni do drugiej na ten sam kierunek i rok studiów, pod warunkiem wszakże uzupełnienia różnic programowych; wobec pełnej autonomii uczelni w kształtowaniu własnego programu nauczania różnice te mogą być tak duże, iż korzystanie z tej możliwości często staje się pozbawione sensu

- na początku 1998 roku powołana została Uniwersytecka Komisja Akredytacyjna (UKA), która wstępnie zdefiniowała zasady przeprowadzania tzw. procedury akredytacyjnej

- standardy określające stawiane akredytowanym ośrodkom wymagania w zakresie: minimalnej obsady kadrowej, rozwoju zespołu pracowników naukowo-dydaktycznych i ich zaangażowania w proces nauczania, programu studiów i jego realizacji, bazy naukowo-

dydaktycznej, stosowanych form kontroli jakości kształcenia, zakresu i poziomu prowadzonych badań naukowych, a także form stymulowania i stopnia zaangażowania studentów w prace badawcze

- obecna struktura studiów w IINSB UW obejmuje więc cztery ich typy: trzyletnie studia licencjackie, dwuletnie studia magisterskie adresowane zarówno do własnych absolwentów studiów licencjackich, jak i do absolwentów tego poziomu studiów w innych uczelniach lub na innych kierunkach, dwusemestralne studia podyplomowe i czteroletnie doktoranckie

6. Koperska T.: Dokształcanie bibliotekarzy gromadzkich i małomiejskich w opinii jego uczestników i organizatorów. „Rocznik Biblioteki Narodowej” 1971 nr 7, s. 41-55.

- badania podjął się Instytut Książki i Czytelnictwa Biblioteki Narodowej, objęto nimi 40 bibliotek powiatowych oraz 80 gromadzkich i małomiejskich

- w toku badań zebrano publikacje terenowe dotyczące kultury jak i stanu zagospodarowania poszczególnych powiatów, dokumentację poszczególnych form dokształcania za okres 5 lat, dane statystyczne charakteryzujące pracowników bibliotek powiatowych, dane o przebiegu wizytowanych seminariów, rozmowy z przedstawicielami władz terenowych, wywiady z kierownikami bibliotek oraz ankiety wypełnione przez uczestników wizytowanych seminariów

- zgromadzony materiał umożliwił ocenę jakości systemu dokształcania, określenie przydatności stosowanych środków i metod, ocenę przydatności i skuteczności dokszt5ałcania oraz sformułowanie wniosków i propozycji zmian w celu ulepszenia systemu

- główną formą dokształcania jest seminarium czyli rodzaj szkolenia zawodowego, mawia się na nim także sprawy bieżące

- inną formą pomocy udzielanej bibliotekarzowi jest instruktaż obejmujący sprawy warsztatowe bibliotekarza

- praktyki zawodowe natomiast uzupełniają wiedzę zawodową

- konsultacje indywidualne i samokształcenie odgrywają także ważną rolę

- sami bibliotekarze opiniują w większości takie działania jako mało efektywne, również organizatorzy mają takie zdanie

- wg bibliotekarzy wynika to z tego, iż organizacyjnie są one niedostosowane do potrzeb i poziomu słuchaczy; natomiast wg organizatorów wynika to z niejednolitego poziomu wykształcenia oraz niskiego poziomu umysłowego bibliotekarzy gromadzkich

7. Krause F.: Saksoński bibliotekarz Konstantin Karl Falkenstein (1801-1855) a Polacy. „Rocznik Biblioteki Narodowej” 1993 nr 29, s. 59-69.

- opublikował pierwszą biografię T. Kościuszki, którego poznał osobiście – została ona przychylnie przyjęta w Europie

- studiował prawo na uniwersytetach w Genewie i Wiedniu

- pracował jako nauczyciel domowy

- działał i był bibliotekarzem w Królewskiej Bibliotece Publicznej w Dreźnie

- pozostał po nim bogaty zbiór jego listów

- wydawał publikacje związane z tematyką bibliotekarską – policzył i opisał majątek biblioteki Freiedricha Eberta (razem pracowali w bibliotece); stworzył rejestr nabytków biblioteki oparzonych kolejnymi numerami inwentarza

- był członkiem licznych towarzystw literackich i naukowych

8. Krzyżewski T.: Z badań nad zagadnieniami naukowymi i dydaktyczno-wychowawczymi w bibliotekach wyższych szkół technicznych PRL. „Rocznik Biblioteki Narodowej” 1970 nr 6, s. 485-520.

- od wszystkich bibliotekarzy na uczelniach, w tym politechnikach wymaga się wykształcenia wyższego

- brakuje czasu wydzielanego bibliotekarzom specjalnie na pracę naukową

- w bibliotekach politechnik pracownicy na stanowiskach kierowniczych nie mają czasu na pracę badawczo-dydaktyczną, a często także umiejętności do pokierowania młodszymi pracownikami

- biblioteka Politechniki Śląskiej nie rozporządza dostateczną ilością pracowników z wyższym wykształceniem, gdyż ci znajdują lesze warunki w przemyśle śląskim

- zatrudnianie bibliotekarzy dyplomowanych na stanowiskach kierowników sekcji w połączeniu z czynnościami kontrolnymi nie sprzyja wydajnej pracy naukowo-dydaktycznej

- Oddział Prac Naukowych przygotowuje, planuje, kontroluje prace naukowe i akcje wydawnicze; pomaga w podnoszeniu kwalifikacji i zdobywaniu stopni naukowych przez bibliotekarzy

- w bibliotekach politechnicznych sprawami dotyczącymi prac naukowych zajmuje się Oddział Informacji Naukowej w Sekcji Informacji, gdzie są prowadzone sprawy bibliograficzne i dokumentacyjne

- bibliotekarzy dyplomowanych należałoby ująć w oddzielne zespoły pracy naukowej podległe bezpośrednio dyrektorowi

- połączeni pracy naukowej z usługową jest łatwiejsze w bibliotekach uniwersyteckich niż technicznych, gdzie ilość potencjalnych użytkowników przypadających na jednego bibliotekarza jest trzykrotnie wyższa

- w bibliotekach politechnicznych nie ma wystraczającego miejsca do pracy bibliotekarzy zajmujących się pracą naukową

- zaczynając funkcjonować urlopy n naukowe

- w naukowych bibliotekach technicznych wśród pracowników z wyższym wykształceniem przynajmniej połowa powinna mieć wykształcenie niehumanistyczne

- należy uruchamiać przy katedrach bibliotekoznawstwa studia podyplomowe dla pracujących

- techniczne bibliotekarstwo powinno dysponować własnym czasopismem naukowym

- w 1960 r. ukazała się bibliografia prac pracowników AGH – będąca pierwszą bibliografią uczelni technicznej

- bibliotekarz w bibliotece uczelnianej był zawsze z istoty swych zajęć doradcą, a więc pedagogiem wprowadzającym czytelników z zakres dokumentów bibliotecznych

- bibliotekarze politechniczni odczuwają prowadzenie zajęć dydaktycznych jako duże obciążenie, widzą jednak ich potrzebę

9. Nowakowska M.: Warsztat bibliotekarza działu zbiorów ikonograficznych. „Rocznik Biblioteki Narodowej” 1987/1988 nr 23/24, s. 171-211.

- przez warsztat bibliotekarza rozumie się zespół narzędzi jakimi posługuje się on w codziennej pracy, gromadząc i opracowując zbiory oraz informując o ich zawartości

- warsztat ten stanowią wszelkie katalogi i kartoteki oraz różnego rodzaju publikacje, którymi posługuje się bibliotekarz, a które tworzą specyficzny księgozbiór podręczny

- sam bibliotekarz tworzy ten warsztat, by potem z niego korzystać i udostępniać go czytelnikom czyli warsztat bibliotekarza = aparatowi informacyjnemu

- obfite materiały ikonograficzne ukryte są w zbiorach rękopisów, z bogatymi ikonografiami, rysunkami

- dużo przykładowych kart katalogowych dla ikonografii

- w warsztacie ikonograficznym brak jest jednolitego dla tej samej biblioteki języka informacyjno-wyszukiwawczego na 1 plan takiego opisu wysuwa się temat ikonograficzny

- poszukiwana jest tematyka symboliczna, herby, ale także nekrologi, zaproszenia i inne zawiadomienie

- warsztat bibliotekarza ikonografa powinien umożliwiać mu identyfikację artysty, autora czy też właściciela księgozbioru (w przypadku istnienia ekslibrisu), ustalenie pochodzenia dokumentu, datowania, techniki wykonania

- warsztat bibliotekarza działu zbiorów ikonograficznych jest inny i bardziej złożony niż w głównej książnicy

- dokumenty pochodne czyli karty katalogowe i kartkowe powinny być zorganizowane w zespół katalogów formalnych i rzeczowych

- istotne jest publikowanie katalogów zbiorów ikonograficznych

- innego opracowania wymaga rysunek, innego grafika czy ekslibris, a jeszcze innego fotografia

- w szczegółowym opisie pojawia się: autor wzoru, technika, wymiary, rok, stan zachowania, proweniencja, uwagi, sygnatura i numer inwentarza oraz sygnatura negatywu

- w dziale tym istnieją katalogi: rysunków, ekslibrisów oraz fotografii, fototeka iluminacji w kodeksach rękopiśmiennych, fototeka portretów, katalog albumów i tek, katalogi wystaw, katalog księgozbioru podręcznego, indeks tematów, indeks autorów wzorów, indeks zakładów litograficznych i fotograficznych, indeks ikonografii muzycznej, karoteka artystów, kartoteka kodeksów rękopiśmiennych, kartotek a reprodukcji dzieł sztuki, karoteka pocztówek, dezyderatów, oferentów, ofiarodawców oraz raptularz czyli kalendarium imprez , wystaw, gdzie można zakupić nowe materiały;

- dokumentami prymarnymi natomiast są publikacje czyli: bibliografia piśmiennictwa; encyklopedie sztuki, leksykony terminologiczne; słowniki i informatory osobowe; słowniki topograficzne; informatory ikonograficzne; opracowania i monografie oraz czasopisma

10. Rusek A.: Socjologiczna analiza zawodu bibliotekarza. „Rocznik Biblioteki Narodowej” 1983 nr 19, s. 85-100.

- zdefiniowanie pojęcia zawodu, specjalności, profesji, profesjonalizacji

- zawód bibliotekarza jest zróżnicowany wewnętrznie (np. pod względem wykształcenia i rodzaju zajęć członków tej grupy zawodowej)

- dla przeciętnego człowieka bibliotekarzami są wszyscy pracownicy bibliotek

- przedstawione są kryteria wyróżniające zawód bibliotekarza: kryterium wykonywanych zadań i czynności; poziom wykształcenia; kryterium świadomościowe

- bibliotekarze uważają, że prestiż społeczny bibliotekarstwa jest bardzo niski, środowisko to ma poczucie niedowartościowania ze strony społeczeństwa

- nie ustalona jest liczba i zakres specjalizacji bibliotekarskich

- zawód bibliotekarza jest sfeminizowany

11. Salter J.: Kształcenie bibliotekarzy w Wielkiej Brytanii. Przeł. M. Biernacka. „Rocznik Biblioteki Narodowej” 1980 nr 16, s. 5-17.

- definicja terminu biblioteka oraz bibliotekarz

- aktualnie biblioteki zmieniają nazwy na ośrodki zasobów informacji

- kształcenie bibliotekarzy powinno być nastawione na nowe technologie

- w opinii społecznej w W. Brytanii zawód bibliotekarza nie jest w pełni doceniany; bibliotekarze mają kompleks niższości związany z nieodpowiednim wynagrodzeniem

- osoby obejmujące zawodowe stanowiska biblioteczne muszą muszą legitymować się stopniem uniwersyteckim

- szkoły bibliotekarskie likwidują formy kształcenia nie nadające stopni naukowych

- studenci i pracownicy naukowi na studiach stacjonarnych w większości pracowali na pełnych etatach w bibliotekach

- autor odróżnia kształcenie bibliotekarskie (nastawienie teoretyczne) od szkolenia (nastawienie praktyczne)

- w czasie studiów organizowane są miesięczne bezpłatne praktyki w bibliotece

- uczelnie oferują bogaty wybór specjalizacji

- pierwszy doktorat w zakresie INiB przyznano w 1973 r.

12. Sławiński Z.: Zagadnienia kadrowe polskich bibliotek naukowych w okresie międzywojennym. „Rocznik Biblioteki Narodowej” 1980 nr 16, s. 203-218.

- nadprodukcja inteligencji w latach międzywojennych, sprawiła, że biblioteki nie odczuwały braku chętnych do pracy

- kandydaci czekając na stałą posadę w bibliotece pracowali często nawet bezpłatnie

- pozostali szukali innej pracy dającej wyższe uposażenie bez posiadania tak wysokich kwalifikacji

- bibliotekarze należeli do urzędników I kategorii

- tytuł dyrektora zastrzeżono tylko dla Biblioteki Narodowej, biblioteki uniwersyteckie miały kierowników już z niższym uposażeniem

- sprecyzowane były możliwości awansu z grupy do grupy

- niska była ranga zawodu bibliotekarza, zwłaszcza oświatowego

- duże były wymagania stawiane kandydatom do pracy w bibliotece

- stosunkowo dobrze obsadzane były biblioteki publiczne

- wielu bibliotekarzy na posiadało odpowiedniego wykształcenia do swojego stanowiska, na tej podstawie ukształtowała się opinia o niskiej randze zawodu bibliotekarza

- program kształcenia przewidywał 3 grupy przedmiotów: zasady bibliografii, bibliotekarstwo oraz teorię czytelnictwa

- w dwudziestoleciu międzywojennym katedry bibliotekoznawstwa nie było na żadnym z polskich uniwersytetów

- zajęcia ze studentami prowadzili jednak Vrtel-Wierczyński, Birkenmajer, Piekarski

- pierwszy polski podręcznik bibliotekarski został opracowany przez Łodyńskiego w 1929 roku

- szkolnictwo bibliotekarskie było wyłącznie odpłatne, a więc dostępne tylko dla młodzieży zamożnej

- dużą rolę w kształceniu bibliotekarzy odegrał „Przegląd biblioteczny”

13. Tylman W.: Służby informacyjne uniwersyteckich i medycznych bibliotek w Stanach Zjednoczonych. „Rocznik Biblioteki Narodowej” 1990 nr 26, s. 165-176.

- ze względu na różne języki wyszukiwawcze, pracownicy odbywają wiele szkoleń, muszą też zapoznawać się szczegółowo z nowo zakupionym sprzętem

- bibliotekarz-specjalista informacji powinien być pomocny, musi ciągle się uczyć, znakomicie znać bibliotekę, w której pracuje oraz księgozbiór podręczny oraz musi znać bazy danych

- bibliotekarze z działu informacji udzielają ich bezpośrednio w kontakcie z czytelnikiem lub też pośrednio poprzez telefon czy pocztę elektroniczną

- stopniowo funkcje i kompetencje bibliotekarzy ulegają poszerzeniu