Praca z lekturą w nauczaniu zintegrowanym -
O psie, który jeździł koleją

Opracowała: Bożena Friedrich nauczyciel nauczania zintegrowanego SP nr 3 Pszów

Praca z lekturą stała się prawdziwym wyzwaniem dla nauczyciela. Dzisiaj tylko niektóre dzieci chętnie sięgają po książki. Publikacja zawiera (moim zdaniem) ciekawy dla dzieci cykl pracy z lekturą w klasie III ,,O psie, który jeździł koleją". Można zrealizować cały cykl zajęć, bądź wybrać niektóre jego części. Czytanie książek przez dzieci jest niewątpliwie niezbędnym elementem edukacji. Jednak bardzo trudno jest zachęcać uczniów do czytania w czasach, gdy komputer dominuje w naszym życiu. Osobiście uważam, że życie bez komputerów byłoby bardzo trudne. Dla niektórych pewnie wręcz niemożliwe. We wszystkim jednak trzeba zachować umiar. Potrzeba kontaktu dziecka z książką nie rodzi się sama. To zadanie dla nas dorosłych. Najpierw powinni zrobić to rodzice, a potem nauczyciele. Nic nie zastąpi książki- żadna zabawka, telewizja czy gra. Do książki, którą się polubi można powracać. Jej oddziaływanie na psychikę dziecka jest wielostronne: przekazuje wiedzę o świecie i ludziach, pobudza wyobraźnię, wzbogaca język, kształtuje charakter i postawę. Kształtuje się w ten sposób osobowość dziecka. Lektury w nauczaniu zajmują znaczące miejsce. O doborze lektury decyduje nauczyciel sam. To on wie najlepiej, która książka sprawdzi się w danej klasie, jakie wzbudzi zainteresowanie wśród uczniów, czy będzie odpowiadała potrzebom psychicznym danej klasy i możliwościom intelektualnym. Nie bez znaczenia jest tutaj współpraca z biblioteką szkolną. Biblioteka doradza i pomaga w poszukiwaniu ciekawej książki, organizuje wystawy nowych pozycji, uczy korzystać z katalogów, urządza tzw. "poranki z książką", organizuje ciekawe ,,spotkania” z książką, konkursy czytelnicze. Z lekturą można zapoznawać uczniów w różnorodny sposób: - nauczyciel czyta głośno książkę, - uczniowie czytają w całości lub we fragmentach książkę w klasie pod kierunkiem nauczyciela, -uczniowie czytają książkę samodzielnie w domu. Przedstawiam cykl pracy z lekturą w klasie III – R. Pisarski ,,O psie, który jeździł koleją”. Jest to propozycja do zajęć realizowanych przynajmniej przez tydzień. Zadaniem uczniów było samodzielne przeczytanie lektury w domu. Główne cele: rozwijanie twórczej aktywności uczniów,− rozbudzanie zainteresowań czytelniczych,− kształcenie emocjonalnego stosunku do bohaterów książek,− budzenie zainteresowań teatralnych,− rozwijanie wyobraźni i twórczości dziecięcej,− doskonalenie umiejętności czytania ze zrozumieniem,− rozwijanie zainteresowań krajami Europy,− wzbogacanie słownictwa,− rozwijanie zainteresowań pracą na kolei,− kształtowanie umiejętności czytania rozkładów jazdy,− doskonalenie sprawności manualnej poprzez rzeźbienie w masie solnej,− kształtowanie pozytywnego stosunku do zwierząt,− zachowanie zasad ostrożności w kontakcie z psem,− doskonalenie umiejętności współpracy w grupie.− Cykl zajęć: 1. Krótki sprawdzian znajomości lektury po samodzielnym czytaniu jej przez uczniów w domu. Sprawdzian powinien zawierać pytania dotyczące: autora, czasu i miejsca akcji, głównych bohaterów, zakończenia lektury. Po nim - swobodne wypowiedzi uczniów na temat wrażeń po przeczytaniu książki. Przybliżenie postaci autora. 2. Przedstawienie kraju, w którym toczy się akcja książki. Praca z mapą – wskazanie na mapie Europy Polski i Włoch jako krajów Unii Europejskiej. Przedstawianie ciekawych informacji na temat Włoch przez uczniów: flaga kraju, ciekawe miejsca, potrawy, klimat, ilustracje, język, praca ludzi. Zapis słownictwa związanego z tematem. 3. Wycieczka na stację kolejową, znajdującą się w pobliżu. Poznanie pracy na kolei, sposobu poruszania się na stacji, omówienie zasad bezpieczeństwa, odczytywanie rozkładów odjazdów i przyjazdów pociągu, podróżowanie pod opieką dorosłych. Wykonanie własnej mapki- podróżujemy koleją. 4. Ustalanie kolejności wydarzeń w lekturze. Tutaj uczniowie pod kierunkiem nauczyciela czytają fragmenty lektury i dobierają do nich tytuły. Następnie zapisują je w wybranej przez nauczyciela formie do zeszytów. Potem opowiadają poszczególne wydarzenia i je ilustrują. Można tutaj zastosować pracę w grupach i stworzyć rodzaj książeczki o psie Lampo. 5. Opis psa Lampo na podstawie lektury. Przeglądanie tekstu książki w celu wybrania fragmentów opisujących wygląd psa. Zapis tekstu. Gromadzenie słownictwa charakteryzującego zachowanie Lampo. Ten temat jest bardzo bliski dzieciom. Na pewno przyniosą mnóstwo wiadomości, piosenek, ilustracji o tych sympatycznych czworonogach. Uwieńczeniem zajęć może być praca z masy solnej – rzeźba psa. 6. Ukazanie myśli przewodniej książki, ocena głównego bohatera przez dzieci. Pisanie swobodnego tekstu - wymyślanie innego zakończenia lektury. Odczytywanie prac przez uczniów. Zastosowanie dramy- improwizacja szczęśliwego zakończenia lektury ( scenki w grupach). 7. Podsumowanie pracy z lekturą. -opisywanie wyglądu wybranego psa na podstawie ilustracji, -zabawa w spis imion psów - wymyślanie imion do poszczególnych liter alfabetu, -co wolno, a czego nie w kontakcie z psem- przypomnienie zasad zachowania ostrożności w czasie przebywania z psem, -dyskusja na temat przyjaźni między człowiekiem a psem zainspirowana przysłowiami, - zabawa w skojarzenia - zapisywanie na kartkach wyrazów związanych z słowem Włochy, wygrywa ten, kto zapisze ich najwięcej, -samoocena zajęć- swobodne wypowiedzi uczniów na temat pracy z lekturą. Bibliografia: K. Lenartowska, W. Świętek - Lektura w klasach I-III, WSiP Warszawa 1987