1. Edukacja- zdobywanie wiedzy; kierunek: osoba, która coś wie->do ucznia – kształcenie

Edukacja przez sztukę: mówimy do kogoś przez obraz, film, itp.; nacisk na dzielo sztuki i działania artystyczne

Kształceniem przez sztukę zajmują się artyści, animatorzy kultury, osoby wykształcone w kierunku artystycznym

1. Jak odróżnić edukacje artystyczna od kulturalnej?

Edu arty. Ma podejście bardziej praktyczne natomiast edukacja kulturalna ma miejsce właśnie w szkole. Po to głównie idziemy do szkoły, aby doskonalić wiedzę i umiejętności w różnych dziedzinach. Zdobywamy wiedzę z zakresu przyrody, matematyki, geografii, literatury, sportu, stosunków społecznych, religii, etyki. Wprowadzanie w różne systemy wiedzy, w różne systemy wartości nazywamy edukacją kulturalną. Wynika z tego, że edukacja kulturalna zachodzi ciągle. Jest elementem enkulturacji.

1. Pedagogika krytyczna:

-edukacja a zmiana społeczeństwa/ reprodukcja (powielanie wzorców już istniejących) istniejącego porządku

-zaleznosc dynamiki kultur. Od uwarunkowan ekono. I symbolicznych porządkow

-materialne i kulturowe warunki wytwarzania wiedzy

-badanie pozytywistycznego modelu edukacji (m.in.nacisk na innowacyjność, efektywność)

- krytyczność jakobadanie milczących przesadow

-emancypacyjny potencjal rozumu

1. Po co wspólnocie edukacja?

Społeczeństwo mieszczańskie (warunki):

-inkluzja

-wykluczenie

-segregacja

-utrwalenie przywilejów klasy mieszczańskiej

- umocnienie wykluczen, roznic

1. Po co jednostce wyksztalcenie?

-boom edukacyjny

-studia jako element CV

-produkcja klasy sredniej, pracownikow korporacji

-machina produkcyjna, dyplomy

-system dobry dla miernot

1. Grzechy sytemu edukacji

-upanstwowienie

-zinstytucjonalizowanie

-ujednolicenie

-dyscyplinowanie i konformizacja

Wyobcowanie:

-procesu myślenia

-pracy wytwórczej- doświadczenia polskie

1. Problemy edukacji:

1. Szkoła:

-propaguje postawy konformistyczne

-prowadzi do zaniechania potrzeby wzmacniania intelektualnego fermentu

-preparuje ujednolicone jednostki

Alternatywą dla instytucjonalnej edukacji jest likwidacja dyplomów i zniesienie progów pktowych

2. Dostęp do edukacji ≠ obowiązek kształcenia:

-jeden rytuał dla wszystkich

-dyskryminacja ze wzgl na wykształcenie

Prawo powinno gwarantowac obywatelowi dostep do kultury. Prawo do kultury jest prawem do rozwoju. Wiedza staję się czyms obcym, zniewalającym. Lud (w tym temacie znaczy ze lud to klasy ubogie, niszowe) trzeba ksztalcic

1. Jak rozwiązac te problemy?

Postulaty:

-swobodny dostep do zasobow intelektualnych

-ulotne, dynamiczne grupy edukacyjne

-stowarzyszenia łączące się tylko w obliczu korzyści intelektualnych

-redukcja funkcji panstwa

- zniesienie kontroli instytutu nad wartościami oświatowymi

-przywrocenie prawa do zwoływania zebran

-uwolnienie jednostki od obowiaku dostosowania swoich oczekiwan do wymaganych profesji

1. Tekst- edukacja artystyczna w neoliberalnej kulturze- D. Michałowska

-zwiazek biznesu z nauką

-sponsorowanie przedmiotow ścisłych

-prywatyzacja edukacji

-uwikłanie finansowe: uczelnia ma kształcić czy się po prostu utrzymac?

-granty- dofinansowania na badania naukowe

-inwigilacja, cenzura pewnych kierunkow niezwiązanych z neoliberalizmem

1. Neoliberalne uwikłanie kulturowe:

-dązenie do sukcesu w wymiarze jednostkowym

-pomnazanie dobr, inwestowanie w siebie

- „wyścig pojedynczych szczurow”

- rozbijanie społeczeństwa na jednostki

-myslenie o sobie

-konsumpcja staje się celem

-konsument kultury-> jednostka

-kultura ujednolica do kl. Sredniej

-swiat jako rynek

-zawlaszczenie przez marketing kultury wizualnej

-promuje się pseudo-artystow

-tworzenie sztuki infantylnej, kierowanej do dzieci (do ich poziomu)

-homogenizacja

-kapitał społeczny, kulturowy

1. Postulaty Michałowskiej:

-podkreslenie w edukacji gałęzi artystycznych i kulturowych

-demokratyzacja edukacji

-inwestycja w jakość społeczeństwa (koniec z tym)

1. 1. Historia europejskiej edukacji artystycznej-> starożytność i średniowiecze: filozoficzny namysł nad sztuką a praktyką artystyczna

2. Sztuka:

a) techne- umiejetna twórczość, rzemieślnicy

b) ars- artyści jako rzemieślnicy

c) arts liberales- sztuki wyzwolone, odbierają aspekt intelektualny

artes vulgares- służebne, niewyzwolone, pospolite, mechaniczne- wymagają materii, wysiłku fizycznego, np. malarstwo, rzeźba, architektura

d) beaux arts- w 18 wieku połączone zostały dwa terminy: sztuka i piękno= Batteaux: „sztuki piękne”- zaliczał się taniec, mowa, cała retoryka, muzyka

Tak było rozumiane pojęcie sztuki w XViiiw, a pozniej jako:

- wytworzenie piękna (zmierza ku nie mu i je osiąga)

-nasladowanie (Batteaux przypisał te właściwość wszystkim sztukom)

-forma

-ekspresja

-przezycia estetyczne

-wstrząs

Piękno:

-nazewnictwo: kalon, bellum

-wymiar duchowy (moralny) i zmysłowy („to, co przyjemne dla sluchu i wzroku)

-pokrewne: harmonia (zestrój), symetria (współmierność)

Piękno przed Wielką Teorią:

- piekno polega na dobrej proporcji i właściwym układzie czesci

-w większym znaczeniu: stosunek czesci stanowiący o pieknie daje się wyrazic liczbowo

-myslenie o pieknie w kategorii struktury

Po Wielkiej Teorii:

-wdzięk, subtelność, malowniczość, wzniosłość

-spór subiektywizmu z obiektywizmem

1. Sztuka archaiczna Grecji

1. VIII-VIw. Pne- impuls kulturowy

2. Brak pojecia „sztuki piekne”

-poesis- robić

-poetes- wytwarzajacy

-musike- robienie pod wpływem Muz

- architektonike- najwazniejsza

- techne- kunszt

Poezja wywodzi się z praktyk liturgicznych:

- poemy

-Dytyramby

-prozodie

-taniec

Kanon- stala, niezmienna zasada kształtowania dziel. Podobne pozy, gesty, ten sam sposób zorganizowania brył itp. Może to doprowadzic do schematyzmu i skostnienia form sztuki. W Grecji kanonem były złudzenia wzrokowe

Techne- rodzaj wiedzy o swiecie. W przyrodzie istnieje wzorzec, miara. Piekno to odpowiednie proporcje matematyczne

1. Poglady na sztuke w Panstwie:

- sztuka rodzajem polityki

-zmiany w sztuce wpływają na zmiane polityki

- trzeba wyrzucac muzykow i poetow poza polis

1. Cel sztuki wg Arystotelesa:

-powoduje oczyszczenie

-przyjemnosc, rozrywka

-wzruszenie

1. W renesansie powstaje nowa instytucja zblizona do Akademii Greckiej

Akademia Francuska była tworem państwowym (XVII w.) i oceniała dzieła wg kryteriow:

-inwencja -proporcja -kompozycja

-rysunek - kolor -ekspresja

1. Wiek XVIII- pojawia się termin artysta, który już w 100% funkcjonuje w XIX w.

Rola autora, który tworzy dzieło:

-historia życia

-podpis: indywidualizacja cech twórczych

-nadawanie szlachectwa

-termin artysta

System akademicki:

- tworzenie elity zawodowej

-kryterium selekcji

-intelektualizacja zawodu

-nowa literatura artystyczna

Skutek: „wyzwolenie” sztuk: najpierw rysunkowych, pozniej malarskich, na koncu rzeźbiarskich

1. Co to znaczy, że dzieło jest akademickie?

- stosunek do przeszłości (widzianej w kategorii jednoliniowego rozwoju)

-kwestia oryginalności (programowa rezygnacja z subiektywnej ekspresji)

-oryginalnosc:

*niewolnicze studia

*posługiwanie się elementami plastycznym w ramach zamknietego układu

*fabryki miernoty

-wiara w doktryne (wierność podstawowym zasadom sztuki)

- idealizm (fini, intelektualny charakter sztuki, zatarcie śladów pracy malarskiej, idealizowany akt)

1. Paradygmat romantycznego artysty

- personalizacja produkcji artystycznej

-powołanie jako norma, a nie wyjatek

-natchnienie

-indywidualnosc

-oryginalnosc

Zmiany w XIXw.:

-standaryzacja

-normalizacja

-edukacja artys.

-imitacja regul twórczych

-regularna praca

-talent nabyty, a nie wrodzony

-dobrobyt i uznanie za zycia

-narodziny bohemy: etyka wyjątkowości, czas i miejsce, sukces artysty=kleska spol., sukces spol.=kleska artysty

1. PIERRE BOURDIEU- francuski socjolog, antropolog i filozof. Wychodził z przkonan marksistowskich

-jak badac spol. Odbior sztuki?

*Badajac trzeba odwołać się do czasow artysty, a nie sugerowac się zasadami akademii. Wliczyc aspekty historyczne.

*teoria postrzegania początkowego:

->praktyka pozbawiona chara. Teoret.

->zalozenie, ze rozumienie oryginalności często nie jest swiadome

->pojecia, okreslenia tworzymy my- badacze

-co trzeba badac, chcąc poznac specyfikę dziel Pierro Della Francesca?

*mechanizmy rynkowe

*niska kultura estetyczna

-co to jest sąd smaku?

*sąd ostateczny

*tzn sąd subiektywny

*nie jest to sąd poznawczy

*racją determinującą jest odczucie

-Co Pierre mysli o Kancie?

*”oko Kantowskie” jako wytwór statusu społecznego

*powinniśmy odbierac jego sztukę jako czystą, bezinteresowną

- Oko "kantowskie" to oko interpretatora skoncentrowanego na intelektualnym akcie dekodowania, deszyfracji sensu przekazu i - ostatecznie - rekonstrukcji kodu artystycznego. Akt wydobywania na jaw nieobecnego (prawdziwego) rozumienia

-CO to jest habitus?

*niekonieczne uswiadomione przyzwyczajenie

*warunki zwiaane z pewna klasa

*system dyspozycji trwałych i przenoszonych

*zasada generująca i organizująca praktyki

*uwikłanie

*”skrzywienie zawodowe”

1. W wieku XX wzrasta -zainteresowanie kreatywną autoekspresją,-porządek dyskursu, -kobiety zaczynaja malowac

W wieku XXI: -etnografia, -antropologia, -dylematy odnośnie systemów edukacyjnych, -standaryzacja, -mniej edukacji artystycznej, -wiecej odpowiedzialności, -postmodernistyczny kontekst edukacji

1. Berger- TEKST

–widz zrównał się z mezczyzna:

*aspekt ilościowy

*konstrukcja aktów kobiecych

Akt kobiecy- kobieta jest dla mężczyzny, np. „Zuzanna i starcy”. Kobieta musi zapewniac swoim cialem przyjemność dla obserwatora. Tzw „Bycie widzianą”

W „Sądzie Parysa” kobieta jest poddawana ocenie przez pryzmat wyglądu.

1. Konteksty sztuki- anne D’ Alleva

Sztuka z perspektywy marksizmu i materializmu:

-„manifest komunistyczny” (1848r.), „kapitał”(1867r.)

-wykorzystanie robotnikow przez kapitalizm: podstawa istnienia spol. Kapitali.-> rodzi to zysk i alke klas, kazda klasa posiada siwadomosc

Dlaczego ten system trwa mimio, ze oparty jest na wyzysku?

-ideologia zalezy od nadbudowy (panstwo i społeczeństwo)

-sztuka jest formą ideologiczna

Słuzy utrzymywaniu relacji władzy i podporządkowania. Wladza w większym stopniu oddzialuje na spol. Za pomoca kultury, nie prawa czy sily.

TEKST- Anne D’Alleva

-mówi o gorszych dziedzinach sztuki, czyli sztuka uzytkowa (robótki damskie), sztuka ogrodów. W XXw. M. Bakanowicz zmienia myslenie o sztuce kobiecej- jej prace bazuja na materii.

-orientalizm- narzedzie władzy wchodu, narzedzie kulturowe, polityczne, które ma odwzorowac wladze, dominację, itp.

Marks i Engles zajmowali się interpretacja wizualna. Marks twierdzil, ze sztuka nie jest wytworem geniuszu, ale jedna z form produkcji (koniec rozróżnienia miedzy sztuką a pracą)- Marks i Engles-„ideologia niemiecka”

1. Feministyczne teorie sztuki

Ruch kobiecy- Jego początki sięgają 2. poł. XVIII w. rozwinął się zaś w XIX w. Główne postulaty: dostęp kobiet do oświaty, prawo kobiet do wykształcenia, zwłaszcza wyższego; reforma prawa rodzinnego

Dlaczego nie wszystkie badania poswiecone sztuce kobiet są feministyczne?

-nie chodzi o dodanie kolejnych kobiet

-zmiana paradygmatu

-malo było wielkich artystek

-wiele artystek przegapiano

-niektóre nie biorą pod uwage faktu identyfikowania się tworcy jako kobiety i wpływu tego faktu na kariere czy dzielo

Linda Nochlin- dlaczego nie było kobiet artystek?

-sztuka jako rzemiosło- prace kobiet nie traktowano jako sztuki

-roznorodne przykłady dyskryminacji w zakresie kształcenia arty. Oraz wykluczenie kobiet z historii sztuki

Jakie są niebezpieczeństwa esencjalizmu?

-sposób ahistoryczny:

*np. traktujemy sztuke kobiecą nasączoną taką samą treścią, pod tymi samymi wzgl.

*sztukę kobiecą łączy zawsze to samo

-kobiety z roznych epok mialy ze soba mniej wspolnego niż mężczyźni swoich czasow

-„charakter” kobiecy- niebezpieczeństwo psychologizmu

-kategoria „kobiecości” nie jest uniwersalna

Performatywność gender- Judith Butler:

Plec kulturowa w odróżnieniu od plci biologicznej spelnia się w dzialaniu, np. w sposobie ubioru, wypelnienie rytuałów, zachowywanie się

1. Schemat wycieczki:

- Sterowanie ruchem: limitowanie przepływów ciał (stop!, Idzie,y dalej!); limitowanie miejsc; „nie dotykamy”

-Sterowanie odgłosami

-Sterowanie odbiorem

1. Edukacja muzealna

XVIIIw- początki muzeów

„Boom” edukacyjny w muzeum- okres międzywojenny. Ukierunkowanie się na funkcję eduk. Muzealnej. Ludzie, którzy szli do muzeum nie znali się na sztuce, wiec potrzebna była takowa edukacja.

Funkcje muzeów:

-prezentacja dorobku artystycznego, technologicznego, itp. Na przestrzeni wieków

-ideowa

- społeczna

-przekaz ideologii

Cele:konserwacja, edukacja, przezycia artystyczne

Dla kogo edukacja muzealna? Dla mas czy elit?

Powoli mamy równych obywateli, brak klas. Każdy może isc do muzeum i skorzystac z tego co nam oferuje.

Bourdieu i Darbel

Głowne tezy: społeczne uwarunkowanie uczestnictwa w kulturze. Uzaleznienie akcesu do swiata kultury od srodkow ekonomicznych.

Bourdieu:

Kapitał:

a)ekonomiczny

b)kulturowy: -upodmiotowiony, -uprzedmiotowiony, -zinstytucjonalizowany

c)symboliczny

d)społeczny: wzrasta w określonej grupie społecznej, co daje pewność, ze będę uczestniczyl w zyciu artystycznym

*e) kapitał plynny- możliwość zmiany jednego w drugi

W większości odbiorcami jest młodzież szkolna. Im starsi odbiorcy tym rzadziej uczęszczają do muzeow. Intensyfikacja wzrasta wraz ze zdobytym wykształceniem. W klasach niższych i średnich rola inicjacji muzealnej przypada szkole. Wychowanie ograniczone do wykładu nie ksztaltuje samoistnej checi „zwiedzania muzeum”.

Postulaty/Podziały:

-sztuka użytkowa a sztuka piekna

-sz. Wysoka a sz. Niska

-sz.masowa a sz. Popularna

-uczenie się przez cale zycie

-muzealni edukatorzy wyznaczac sobie wyzwania

Wniosek: muzeum nie kreuje barier ekonomicznych, a jednynie kulturowe- wymaga kompetencji przynajmniej na poziomie matury.

Co mierzył Bourdieu?

-czas trwania i przebieg wizyty w muzeum

-wiedzę o sztuce

-gust artystyczny i kompetencję

Problem muzeów:

-hierarchia gatunków

-hierarchie i konstrukcje plci, wieku, rasy

-smak i koneserstwo

-taksonomia zbierania

-autorstwo i publiczność

-kwestia niepełnosprawności

-ekonomia odstępu

-gender i seksualność w muzeum

-politycznosc w muzeum

1. Arteterapia- arte-sztuka, terapia- leczenie

Jest to forma leczenia poprzez sztukę. Osoby podejmujące arteterapię nie muszą posiadać zdolności artystycznych ani wcześniejszych doświadczeń. Dzieli się na różne odłamy: muzykoterapia, teatroterapia, biblioterapia(literatura, słowo), choreoterapia(taniec, ruch), chromoterapia(kolory)

Czym się różni arteterapia od lekcji plastyki?

Udział w sesji arteterapeutycznej różni się od "typowej lekcji plastyki". „W większości sesji arteterapeutycznych, nacisk kładziony jest na wewnętrzne doświadczenie – sposób odczuwania i postrzegania świata oraz wyobraźnię”. Podczas arteterapii może występować nauczanie nowych umiejętności i technik plastycznych, jednak skierowana jest ona raczej na rozwijanie i wydobywanie obrazów pochodzących z wnętrza osoby, niż na odtwarzanie obrazów i obiektów odbieranych przez osobę ze świata zewnętrznego. Tak jak podczas tradycyjnej lekcji plastyki zadaniem jest odtwarzanie rzeczywistych obiektów lub ich wyobrażeń poprzez rysowanie lub malowanie, tak w arteterapii wewnętrzny świat obrazów, wizji, odczuć, myśli i pomysłów jest ważniejszy niż odtwarzanie rzeczywistości.

1. Filmoterapia- będąca terapią za pomocą szeroko rozumianej sztuki, pełni podobne do niej funkcje. Naukowcy stwierdzili, że odpowiednio dobrany film może pomóc w leczeniu wielu chorób. Funkcja terapeutyczna filmu polega na dostarczaniu pacjentowi pozytywnych uczuć związanych z estetycznym przeżywaniem sztuki filmowej.

Kinoterapia- cos podobnego do filmoterapii :D

Martin Seligman- opisał psychologię pozytywną, która mówi o tym żeby być pozytywnym i pozytywnie podchodzic do zycia. Opracował 6 cnót głownych: mądrość i wiedza, odwaga, miłość i człowieczeństwo, sprawiedliwość, wstrzemięźliwość, duchowość i transcendencja

Film stał się narzędziem do przełamywania własnych problemów, złego samopoczucia. Język filmu jest uniwersalny i zdaniem naukowców trzeba go wprowadzac od najmłodszych lat.

Edutainment- pojecie stworzone przez Walta Disneya. Oznacza tylko, że bawiąc można uczyć. W Polsce jest to słabo rozwinięte.

Filmy, seriale były/są często wykorzystywane do wpływu na społeczeństwo, np. w serialu biedaczka ze wsi ucieka do miasta, kupuje maszynę do szycia i robi zajebisty interes:D Co więc robi cała wieś Brazylijska?? Ucieka do miasta i dawaj do szycia;D