KRĄZENIE

Zapewnia u ssaków dopływ tlenu do krwi, składników odżywczych, hormonów, enzymów.
Zabiera produkty przemian materii.
Jakiekolwiek problemy mogą prowadzić do obumierania tkanek.
Zapewnia przepływ krwi w naczyniach tętniczych, włosowatych i żylnych.
Układ krwionośny ptaków i ssaków jest układem zamkniętym.
Składa się z serca oraz systemów naczyń krwionośnych.
Od serca na obwód, do poszczególnych narządów płynie tętnicami, do serca żyłami.
Dwa krwioobiegi: mały (płucny) i duży. Duży zaczyna się w lewej komorze, z której odchodzi tętnica główna – aorta. Mały zaczyna się w prawej komorze, w której bierze początek tętnica płucna.
Sieci dziwne – tętniczo-tętnicza (krążenie w nerkach, żylno-żylna (na przykład w wątrobie.

KRĄŻENIE WIEŃCOWE

układ własny krążenie serca.
Przez krążenie wieńcowe przepływa około 5% ogólnej ilości krwi krążącej w organizmie.
Niezwykle rozbudowana sień naczyń włosowatych.

Położone w dolnej części jamy piersiowej na terenie śródpiersia.
W większej części znajduje się po lewej stronie ciała.
Otoczone jest błoną surowiczą, składającą się z dwóch listków.
Nasierdzie przylega ściśle do serca.
Osierdzie powstaje w skutek zawinięcia się nasierdzia na zewnątrz.
Pomiędzy listkami występuje jama osierdziowa wypełniona płynem – zmniejsza tarcie.
Wnętrze serca wyścielone jest wielobocznymi komórkami tworzącymi wsierdzie.
Tworzą tkanki mięśniowe sercowe, poprzecznie prążkowane.
Wnętrze tworzą dwa przedsionki lewy i prawy oraz dwie komory, lewa i prawa.
Pomiędzy lewym przedsionkiem-lewa komorą i prawym przedsionkiem-prawą komorą występuje ujęcie przedsionkowo-komorowe.
Oba ujścia zaopatrzone są w system zastawek zapobiegający cofaniu się krwi do przedsionków podczas skurczu komór.
- Lewe – zastawka DWUDZIELNA.
- Prawe – zastawka TRÓJDZIELNA.
- Ujście aorty z lewej komory i tętnicy z prawej komory to zastawka PÓŁKSIĘŻYCOWA.

Poprzecznie prążkowane.
KARDIOCYTY – komórki mięśnia sercowego.
Serce zbudowane jest z dwóch syncytiów – przedsionkowego i komorowego. Pomiędzy nimi znajduje się pierścień włóknisty, który je rozdziela.

Przenoszenie fali depolaryzacji odbywa się drogą układu przewodzącego i obejmuje cały mięsień sercowy.
Serce działa zgodnie z prawem „wszystko albo nic” – już podnieta progowa jest w stanie wywołać skurcz całego mięśnia.
Zdolność serca do samoczynnego wywołania rytmicznie powtarzających się fal depolaryzacji –> powstawanie rytmicznych skurczów i rozkurczów przedsionków i komór.

Podstawowym rozrusznikiem zapoczątkowującym skurcz jest WĘZEŁ ZATOKOWY.
Węzeł przedsionkowo-komorowy – biegnie on wzdłuż przegrody międzykomorowej, dochodzi do koniuszka serca, a następnie dzieli się na dwie odnogi i zawraca wzdłuż bocznych ścian i komór, tworząc siateczkę komórek mięśniowych przewodzących serca, czyli WŁÓKIEN PURKINJEGO.
Największa częstotliwość pobudzeń – węzeł zatokowy.
Najmniejsza częstotliwość pobudzeń – włókna Purkiniego.

Faza rozkurczu – krew napływa do przedsionków i komór przy półotwartych zastawkach dwudzielnej i trójdzielnej, a zamkniętych zastawkach półksiężycowych.
Faza skurczu – skurcz przedsionków – skurcz prawego przedsionka nieznacznie wyprzedza skurcz lewego.

W fazie skurczu przedsionków krew przepływa do komór jeszcze w fazie rozkurczu.

Faza pauzy – po zakończeniu skurczu komory następuje faza repolaryzacji i rozkurczu. Po rozkurczu rozpoczyna się nowy cykl sercowy.

Pomimo posiadania własnego automatu, mięsień ten podlega wpływom regulacyjnym ze strony autonomicznego układu nerwowego.
Nerwy współczulne przyspieszają pracę serca.
Gałązki nerwowe układu współczulnego – zmieniają pracę serca (nerw błędny).
Informacja o konieczności przyspieszenia lub zwolnienia pracy serca dociera przez ośrodek współczulny (przyspiesza pracę), znajdujący się w rdzeniu kręgowym.
Ośrodek zwalniający pracę sera – neurony przywspółczulne w rdzeniu przedłużonym.

Wyłącznie tlenowy.
Substraty (źródła energii):
- Glukoza.
- Kwas mlekowy.
- Wolne kwasy tłuszczowe.
- Ciała ketonowe i ketonokwasy.
- Są utleniane do CO2 i H2O.
Mięsień sercowy do prawidłowego funkcjonowania potrzebuje bardzo dużej ilości tlenu (nawet 10% dostarczanego do organizmu)

Ściany zbudowane są z warstwy zewnętrznej, środkowej i wewnętrznej.
Ze względu na niższe ciśnienie, ich ściany są cieńsze, bardziej wiotkie i łatwiej się zapadają.
W żyłach kończyn występują zastawki, uniemożliwiające cofanie się krwi.

	Tętnice	Żyły	Naczynia włosowate
Odpowiedzialne za	Transport krwi z serca do tkanek	Transport krwi z tkanek do serca	Wymiana składników między krwią, a komórkami ciała
Budowa	Grube, elastyczne ściany	Cienkie, wiotkie ściany	Cienkie ściany, zbudowane z jednej warstwy komórek
Ciśnienie	Wysokie	Niskie	Nie dotyczy
Zastawki	Brak	Obecne	Nie dotyczy

Ściany naczyń włosowatych zbudowane są z jednowarstwowego nabłonka płaskiego (śródbłonek) oraz błony podstawowej.
Stanowią tę część układu krążenia, gdzie zachodzą procesy dyfuzji, filtracji i transportu cząsteczek chemicznych.